سلامت نیوز:کاهش تولد به دنبال اتخاذ سیاست‌های کاهش جمعیت در دهه‌های گذشته باعث شد تا مردم از فرزندآوری خودداری و به سمت تک یا دو فرزندی گرایش پیدا کنند. ادامه این سیاست به امروز رسید و با جا افتادن آن و همراه شدن مشکلات اقتصادی، تمایل به فرزندآوری نیز از بین رفت و حالا چرخ صنعت و اقتصاد کشور به دست نیروهایی اداره می‌شوند که به سمت پیری حرکت می‌کنند.
به گزارش سلامت نیوز، صبح نو نوشت:آمارهای مراکز رسمی آمارگیری در ایران نشان می‌دهند در سال‌های گذشته نرخ رشد جمعیتی کشور، به شدت کاهش پیدا کرده و خانواده‌ها به ویژه زوج‌های جوان علاقه‌ای به فرزندآوری ندارند. این اتفاق یعنی کاهش نیروی کار جوان و استفاده از نیروهایی که مدت‌هاست از زمان بازنشستگی‌شان می‌گذرد.
پیر شدن جمعیت و بحران پیری اتفاقی است که مدت‌ها اروپا را درگیر خود کرده و میلیون‌ها دلار خسارت مالی به جهت نبود نیروی کار جوان و افزایش سن بازنشستگی و از کارافتادگی برای تأمین نیروی کار مورد نیاز در اقتصاد برجای گذاشته است. ایران تا چند سال پیش یکی از کشورهای جوان در جهان شناخته می‌شد اما امروز دست به عصا شدن نرخ رشد جمعیت در حرکت به سمت پیری نگرانی بزرگی است که می‌تواند آینده اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی کشور را تهدید کند.
معضل یا فرصت بازنشستگی پیش از موعد
در عین حال آمارهایی که سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌ای کشور درباره پوشش بیمه‌ای بازنشستگان اعلام می‌کند، نشان می‌دهد در کنار کاهش گرایش به فرزندآوری، کسانی که کار می‌کنند هم تمایل به بازنشستگی پیدا کرده‌اند. این یعنی خیلی از افراد بعد از یک یا دودهه کار و پیش از بازنشستگی به بازخرید کردن اقدام می‌کنند.
آقای سیدمحمدعلی جنانی، مدیرکل امور فنی مستمری‌های سازمان تأمین اجتماعی در این باره گفته است: «در مجموع 28 درصد از بازنشستگان در سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بازنشسته پیش از موعد هستند که از 100 درصد کل بازنشستگان کشور، 77 درصد بازنشستگان سخت و زیان‌آور به شمار می‌روند.»
بازخرید کردن و رسیدن به بازنشستگی پیش از موعد باعث شده هزینه‌های زیادی به دوش این سازمان برای پرداخت مستمری گذاشته شود؛ مستمری‌هایی که هر سال هزاران میلیارد تومان را تشکیل می‌دهند و دولت برای تأمین آن باید بخش عمده‌ای از بودجه را صرف پرداخت مستمری کند. جنانی گفته است: «در سال 94 حدود 36 هزار میلیارد تومان، در سال 95، 42هزار میلیارد تومان و در سال 96 ، 50 هزار میلیارد تومان مستمری به 344 هزار مستمری بگیر این سازمان پرداخت شده است.»
نمای جوانی مسأله اساسی کشور
حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام به همایش ملی «تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات مختلف جامعه» با اشاره به اهمیت موضوع جمعیّت و ضرورت فرهنگ‌سازی برای اقناع نخبگان در ارتباط با نیاز کشور به افزایش جمعیت، خاطر نشان کرده بودند: «مسأله نمای جوان برای کشور یک مسأله اساسی، مهم و تعیین کننده است و کشورهایی که در دنیا دچار پیری جمعیت شده‌اند به دشواری راه علاجی برای مشکلات ناشی از آن یافته‌اند که لازم است برای حل این مشکل کار علمی، عمیق و اساسی صورت پذیرد.»
حساسیت‌های موجود در بحث کنترل جمعیت به خاطر نیازمندی کشور به نیروی کار جوان و پر انرژی است، رشد همه جانبه هر کشوری در دنیا وابستگی مستقیم به این موضوع دارد. رشد فرایند سالمندی در کشور ما نسبت به سال‌های گذشته بیشتر شده و سالمندان بیش از جوانان به کار گرفته می‌شوند یا به خاطر نبود متخصص در رشته‌هایی که سالمندان سال‌ها در آن فعالیت داشته‌اند، هنوز هم باید خودشان در رشته‌های تخصصی فعالیت کنند. حذف‌یا‌نبود جذابیت در برخی از رشته‌های کاری که سال‌ها متصدی داشته، خود دلیلی برای جذب نشدن جوانان به آن رشته‌های کاری است و کارفرمایان نیز برای متوقف نشدن کارشان مجبور به استفاده از نیروهایی هستند که راندمان کار خود را از دست داده‌اند.
مدیرکل امور فنی مستمری‌های سازمان تأمین اجتماعی گفته است: «اکنون سیصد و 57 هزار بازنشسته مشاغل سخت و زیان‌آور در کشور داریم که به این افراد 9 سال سابقه ارفاقی داده می‌شود یعنی 9 سال زودتر بازنشسته می‌شوند و 9 سال زودتر مستمری می‌گیرند و 9 سال کمتر بیمه پردازی دارند و از این نظر سازمان تأمین اجتماعی متضرر می‌شود. همچنین میزان مستمری بازنشستگان مشاغل سخت و زیان آور نسبت به دیگر بازنشستگان در کشور، مبلغ پانصد و 30 هزار تومان بیشتر است.» براساس اعلام این سازمان صد‌و44 هزار‌نفر از این افراد بازنشسته زیر 50 سال و 9 هزار و دویست و 55 نفر نیز زیر 40 سال هستند و حتی افرادی در میان بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی وجود دارند که با حدود 33 سال سن بازنشسته شده‌اند! روند کنونی بازنشستگی نشان از حرکت سریع کشور و تمایل افراد برای بازنشستگی و ورود به سالمندی پیش از موعد است که ضربه‌های مهلکی می‌تواند به توان کشور بزند. وی همچنین چند پیشنهاد برای حل این مشکل ارائه داد و افزود: باید اصلاحات پارامتریک در این زمینه صورت گیرد که متعادل کردن نرخ حق بیمه برای بقای صندوق‌های بازنشستگی به عنوان یکی از این راهکارها و پیشنهادات به شمار می‌رود.
تشویق، انگیزه ادامه کار
یکی از مشکلاتی که باعث می‌شود تا افراد تمایل به سالمندی و بازنشستگی پیش از موعد داشته باشند، نبود جذابیت در آن رشته و کار است. کارفرمایان باید کارکنان را برای ادامه فعالیت در سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی تشویق کنند و در صورتی که مشوق‌های مالی برای کارکنان دستگاه‌های اجرایی وجود داشته باشند، دیرتر برای بازنشستگی اقدام خواهند کرد و حتی می‌توانند با سنوات بالاتر نیز از خدمات بازنشستگی بهره‌مند شوند. سازمان تأمین اجتماعی اکنون 42 میلیون بیمه شده دارد که 14 میلیون نفر از آنها بیمه‌شده اصلی و حدود سه میلیون نفر از آنها بازنشسته و مستمری بگیرند و این رقم در مقابل جذب جوانان به کار، در حال رشد است.
نظر شما