سلامت نیوز:تا چند سال پیش، شاخه‌ای از پزشكی تحت عنوان «درد» كه هدفش ارائه روش‌های درمانی برای كنترل دردهای مزمن است اصلا شناخته‌شده نبود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم ،در حالی كه این رشته تخصصی می‌تواند با ارائه روش‌های موثر و كارآمد به بهبود كیفیت زندگی بیماران مبتلا به دردهای مزمن اسكلتی- عضلانی و آرتروزی و نیز كاهش دردهای ناشی از بیماری سرطان كمك شایانی كند. در واقع امروزه در كلینیك‌های تخصصی درد می‌توان از طریق دارودرمانی، درمان بلوك عصبی، ازن‌درمانی، ارتوكین‌درمانی، جراحی بسته دیسك با استفاده از ژل و لیزر، چشم‌انداز روشنی را در درمان دردهای مزمن تجربه كرد.
یكی از روش‌هایی كه برای درمان دردهای عضلانی اسكلتی بسیار موثر تلقی می‌شود، ازن‌درمانی (ازن‌تراپی) است كه در این روش درمانی برای بهبودی و درمانی بعضی از بیماری‌ها، گاز یا مایع یا محلول ازن‌دار را به روش‌های خوراكی، تزریقی یا پوستی وارد بدن بیمار می‌كنند. برای شناخت بیشتر این روش با دكتر حسن محمدی، فوق‌تخصص كنترل و درمان درد گفت‌وگو می‌كنیم.
«ازن‌درمانی» نوعی درمان مكمل برای رفع دردهای اسكلتی عضلانی محسوب می‌شود. اما كدام دسته از دردهای اسكلتی-عضلانی و با چه شدتی با این روش درمان می‌شوند؟
ازن در غلظت‌های مختلف، اثرات متفاوتی دارد. در غلظت پایین (حدود پنج تا ده میكروگرم در دسی لیتر) خاصیت ضدالتهابی دارد. اما در غلظت ده تا 15 علاوه بر خاصیت ضدالتهابی، جریان خون را نیز افزایش می‌دهد و در غلظت بالای 37 میكروگرم در دسی‌لیتر، خاصیت تخریبی دارد.
ازن‌درمانی بر حسب غلظت مورد استفاده اثرات درمانی متفاوتی خواهد داشت. مثلا برای آرترزو زانو از غلظت پایین، سه تا هشت بار و برای داخل دیسك از غلظت بالا بین ده تا 40 سی‌سی استفاده می‌كنیم.
برای رفع نقاط دردناك عضلات هم از ازن‌درمانی با غلظت‌های پایین استفاده می‌شود.آرتروز را به چهار درجه یك تا چهار بر حسب شدت، تقسیم‌بندی می‌كنند. آرتروز درجه یك، ساده‌ترین و آرتروز درجه چهار، پیشرفته‌ترین نوع آرتروز است. آرتروز درجه یك به ازن‌درمانی نیاز ندارد، اما آرتروز نوع چهار باید جراحی شود. ولی ازن‌درمانی در مبتلایان به درجه سه و چهار آرتروز موثر است.
ازن‌درمانی از حیث مؤثربودن، شبیه به كدام روش كمك درمانی (فیزیوتراپی یا طب فیزیكی) است؟
ازن‌درمانی روشی مستقل است و در زیرگروه فیزیوتراپی یا طب فیزیكی قرار نمی‌گیرد. ازن‌درمانی یك روش درمانی مثل جراحی یا دارودرمانی است و در مورد تزریق داخل دیسك هم زیر گروه روش درمانی دیگری نیست.
آیا می‌شود این روش را جایگزین فیزیوتراپی كرد؟
هر روش درمانی فواید خودش را دارد. اگر هدف از فیزیوتراپی افزایش قدرت عضلانی و افزایش دامنه حركتی عضلات باشد، ازن‌درمانی در رسیدن به چنین نتایجی موثر نیست. فیزیوتراپی اثرات موثر خودش را دارد. ولی از جهت كاهش التهاب، ازن‌درمانی هم می‌تواند التهاب را كاهش دهد. ولی این روش‌ها جایگزین هم نیستند.
اثرات ازن‌درمانی بر آرتروز با چه شدتی و با دارا بودن چه شرایطی در بیمار مطلوب خواهد بود؟
بستگی به این دارد كه از این روش برای چه چیزی استفاده می‌كنیم. آرتروز درمان نمی‌شود و فقط قابل كنترل است. پس كسانی كه آرتروز دارند و ازن‌درمانی می‌كنند نباید انتظار داشته باشند هرگز دردشان برنگردد. چون آرتروز درمان قطعی ندارد. اما ازن‌درمانی در درمان دیسك می‌تواند اثر دائمی داشته و به اندازه جراحی، اثرات درمانی موثری داشته باشد.
آیا افراد در سنین خاصی باید از این روش استفاده كنند؟
سن خاصی مطرح نیست.میزان و درجه آسیب تعیین كننده است و انجام ازن‌درمانی در سنین مختلف مشكل خاصی ندارد.
از نظر هزینه‌ای، استفاده از این روش به‌صرفه است؟
بله. این روش كاملا به‌صرفه است. مثلا كسی كه آرتروز دارد، باید دائم دارو مصرف كند و فیزیوتراپی انجام دهد. در حالیكه با سه تا پنج و گاهی هشت جلسه ازن‌درمانی خیلی از علائمش بر طرف می‌شود. به این ترتیب دارو مصرف نمی‌كند و دچار آسیب كلیوی نیز نمی‌شود.
به این ترتیب سود بیمار از هزینه‌ای كه می‌پردازد بیشتر می‌شود.
آیا پس از انجام این روش، مراقبت‌های خاص و تغییر سبك زندگی لازم است؟
پس از انجام ازن‌درمانی به مراقبت خاصی نیاز نیست. فقط در تزریق ازن داخل دیسك، سه روز استراحت نسبی نیاز است، دو هفته هم باید كمر بسته باشد و یك ماه باید ورزش سبك انجام شود.
طول مدت درمان با ازن چقدر است؟
طول مدت ازن‌درمانی برای داخل دیسك، دو جلسه با فاصله دو هفته و برای آرتروز سه تا پنج و گاهی هشت جلسه به‌صورت هفتگی است.
چه محدودیت‌هایی و برای كدام دسته افراد (مثل مبتلایان به فشار خون و...) در استفاده از این روش وجود دارد؟
محدودیت‌های این روش درمانی مانند سایر روش‌های تزریقی است. كسانی كه داروی ضدانعقاد دریافت می‌كنند ممكن است با عفونت در محل تزریق مواجه شوند. ازن‌درمانی در كسانی كه تب یا عفونت خاصی دارند، انجام نمی‌شود. همچنین كسانی كه در اولین نوبت ازن‌درمانی دچار حساسیت خاصی شده‌اند از انجام دوباره آن منع می‌شوند.
نظر شما