سلامت نیوز : دریاچه ارومیه در بدترین وضعیت تاریخی خود به سر می‌برد. هر ماه به طور متوسط 4.16 سانتیمتر در طول 16 سال گذشته افت کرده و سطح آب آرام آرام کاهش یافته است. دریاچه ارومیه روز به روز آب رفته و حالا دارد تهی می‌شود اما در سال 91 میزان تولید سیب از باغات اطراف دریاچه 41 درصد رشد داشته است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ؛ اما نگاهی فرابخشی می‌توانست زادگاه زرتشت را نجات دهد.  با این حال پرویز کردوانی معتقد است: دریاچه را خشک کنند هزینه کمتری برای کشور به دنبال دارد. طعنه ای که البته گوش بدهکاری ندارد.اگرچه محمدی زاده در واکنش به طعنه کردوانی گفته : ما معتقدیم این اکوسیستم آبی است و باید آب مورد نیاز آن تامین شود که دولت در این راستا تلاش‌های لازم را در اجرای پروژه‌های احیای آن انجام می‌دهد.

برداشت آب در حوزه‌های آبخیز و در بالا دست دریاچه باعث شده حالا دریاچه ارومیه مرتب در حال کاهش سطح باشد. با این حال مقامات سازمان محیط زیست به طور دائمی‌از اجرای طرح نجات بخشی دریاچه ای می‌گویند که برای وزارتخانه های نیرو و کشاورزی هرگز اعتبار حقیقی خود را نیافته است.
درویش، کارشناس محیط زیست و منابع طبیعی کشور به «قانون» می‌گوید: هیچ بهبودی در کیفیت نجات دریاچه ارومیه ایجاد نشده است. نه برداشت آب متوقف شده و نه 3.1 میلیارد متر مکعب نیاز سالانه برای یک‌بار هم که شده تامین! هیچ  اثری از برنامه ریزی در دریاچه وجود ندارد و طرح ادعایی اثر متوقف کننده ای بر خشکی و نابودی دریاچه ارومیه نگذاشته است.

اکنون که تراز ارتفاعی دریاچه ارومیه 1270.6 متر است یک چیز برای همه متخصصان منابع آب و محیط زیست روشن است؛ دریاچه ارومیه در طول 16 سال اخیر به طور متوسط هر سال نیم متر افت کرده است یعنی از سال 75 تا مهر 91 به طور متوسط سالی نیم متر به پایین فرو رفته است.حبیب شایان‌فر هم که عضو تیم نجات بخشی ارومیه است گفته 70 درصد دریاچه ارومیه خشک شده است و دیگر نمی‌توان آثاری از یک دریاچه را مشاهده کرد؛ با این روند 30 درصد باقی مانده نیز تا دو سال آینده خشک خواهد شد و 8 میلیارد تن نمک دریاچه ارومیه تهدیدی جدی برای کشور محسوب می‌شود.

به گفته محمد درویش اما "در واقع ارتفاع کف بستر ارومیه 1267متر در گودترین بخش دریاچه یعنی در شمال آن واقع شده است. اکنون عمیق ترین بخش دریاچه ارومیه چیزی حدود 2.6 متر آب دارد در شرایطی که زمانی نه چندان دور، یعنی همین شش سال پیش عمیق‌ترین بخش دریاچه در شرق کوه کاظم داشی 12 متر، عمق آب بوده است. "
با روندهای کاهشی سطح دریاچه کم و عمق آن نیز کمتر شده است. کاهش سطح و عمق دریاچه روند تبخیر را هم کم کم به بحران ارومیه اضافه کرد. روند تبخیر سرعت گرفته بحث نگران‌کننده‌ای برای اکولوژیست‌هاست. مسئله‌ای که محمد درویش را به طرح این پرسش وادار می‌کند که این همه سال برای نجات ارومیه چه اقدام موثری انجام شده است؟حالا که میزان ریزش‌های آبی در ارومیه کاهش یافته و بارش برف در این سال‌ها تبدیل به باران شده و میانگین دما در حوزه آبخیز ارومیه در دو دهه اخیر 2 درجه افزایش پیدا کرده است باید به طرح نجات بخشی ارومیه نگاه مختصری انداخت که هدفش فقط و فقط تامین حداقل نیاز دریاچه ارومیه سالانه 3.1 میلیارد متر مکعب بوده است.
توجه به محاسبات صورت گرفته طی دو سال پیش در طرح نجات بخشی دریاچه ارومیه در سه استان همسایه دریاچه(آذربایجان شرقی، غربی و کردستان) مشخص شده است که میزان تراز آبی اکولوژیکی دریاچه که منجر به زنده ماندن آن می‌شود 6/2 دهم پایین تر است، این میزان یعنی 11 میلیارد متر مکعب آب و اگر طرح‌ها اجرا شود و حتی یک لیوان آب هم خورده نشود و سالی 2/6 میلیارد متر مکعب آب وارد دریاچه شود، دو سال طول می‌کشد تا این میزان آب تامین شود.

محمد درویش البته درباره تبخیر بالای آب دریاچه ارومیه معتقد است: یک دلیلش به تغییرات اقلیمی‌جهانی بر می‌گردد و بعد بیش از نیم میلیون هکتار از  وسعت منطقه تحت پوشش دریاچه ارومیه بوده که اکنون ظرفیت گرما در این منطقه را دگرگون کرده است.تفاوت دما در این منطقه زیاد شده و رطوبت منطقه به طرز محسوسی از دست رفته است. دما علاوه بر تغییرات اقلیمی‌در حال افزایش است و این مسائل سبب شده نگرانی‌ها در ارومیه افزایش پیدا کند. امسال نیز مرکز پایش خشکسالی وضعیت سال آبی 90 - 91 را در وضعیت خشکسالی اعلام کرده است و تاکید کرده که میزان ریزش‌ها در حوضه های آبریز ارومیه کمتر از گذشته خواهد بود که نسبت به میانگین رقم پایین‌تری را در بر خواهد گرفت.طبق مستندات موجود وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده اند که دو میلیارد متر مکعب آب در اختیار دریاچه ارومیه قرار داده اند و در سال آبی بی باران مثل امسال این انتظار می‌رود که یک سال نرمال و تر سالی به راحتی بتواند حق آبه دریاچه را که 3.1 میلیارد متر مکعب نیاز سالانه را تامین کند.

نگاهی به گذشته ارومیه نشان می‌دهد که در سال‌های اول دهه 80 میزان آب ورودی به دریاچه ارومیه بالای 60 درصد بارش‌های سالانه بوده و با این میزان آب می‌توانستند نزدیک به پنج برابر آب دریاچه را تامین کنند. به گفته درویش تولید سیب در ارومیه 41 درصد در سال جاری افزایش یافته است. در صورتی که امسال منطقه دچار خشکسالی بوده و باید پرسید این آب اضافی برای تامین این مقدار میوه از کجا آمده است. به نظر می‌رسد در سطح وزارتخانه‌ها خشکی دریاچه ارومیه جدی گرفته نشده است. شما وقتی وارد ارومیه می‌شوید هیچ تغییری را احساس نمی‌کنید.به گفته این متخصص محیط زیست مقدار محصولات کشاورزی تولید شده باید متناسب با کاهش سطح آب باشد در حالی که این رقم نشان می‌دهد آبی از جای دیگری آمده و وارد باغات شده در حالی که حق و حقوق دریاچه نادیده گرفته شده است.

با این حال مردم منطقه با کف شکن کردن چاه‌ها و افزایش عمق آب توانسته اند برداشت بیشتری از سطح آب دریاچه داشته باشند در حالی که طبق برنامه جامع نجات ارومیه باید جلوی چنین فعالیتی گرفته شود. اگر به این وضعیت 30 هزار چاه غیر مجاز در حاشیه دریاچه ارومیه را نیز اضافه کنیم باید عملا فاتحه ارومیه و دریاچه تابناکش را خواند.
استفاده مردم از منابع غیر قانونی آب و کاهش نیافتن مصرف آب کشاورزی، وارد نشدن حق‌آبه دریاچه از پشت سدهای وزارت نیرو در کنار کاهش ریزش‌های جوی و افزایش دما دریاچه را محاق مرگ برد. دریاچه ای که برای نجاتش به هیچ ارگان و سازمانی و حتی به جوامع محلی خطر نابودی اش گوشزد نشده است.

سیروس داودی سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی هم به ایسنا گفته " کاهش و پس رَفت آب دریاچه ارومیه و نمایان شدن اراضی شور، بستری مناسب را برای توسعه ذخیره گاه‌های "گز" و "بنه" فراهم کرده و اُفت سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش میزان شوری آن شرایط را برای ایجاد بادهای نمکی و انتقال نمک به مزارع، روستاها و شهرهای اطراف به‌همراه پدیده گرد و غبار فراهم خواهد کرد."

با این حال به گفته درویش حالا مسئولان سازمان محیط‌زیست در سردشت کردستان دنبال جایگزین کردن وحوش دریاچه ارومیه هستند. حیات وحشی که از جزیره اشک ارومیه به دلیل تنش های شدید اکولوژیک و نابودی جزایر به زمین‌های کشاورزی مردم وارد و به‌راحتی شکار شده اند. پرنده‌های دریاچه نیز حالا آواره اند و فقط گاهی در آبگیرهای اطراف دریاچه و محدوده سد حسنلو و همین‌طور سد شهید کاظمی‌و چند نقطه پراکنده دیگر مشاهده می‌شوند.