سلامت نیوز:«تجارت جهانی» می‌تواند با تعدیل قیمت‌ها به كمك تولید محصولات كشاورزی بیاید كه از گرمایش جهانی آسیب دیده‌اند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه تعادل نوشت: اقلیم جهانی در حال تغییر است. جهان روزبه‌روز گرم‌تر می‌شود. اینها را همه می‌دانند. اما آنچه كمتر به آن توجه شده این است كه آیا این تغییرات بر كشاورزی و غذایی كه ما می‌خوریم هم تاثیر دارد یا نه. پژوهش‌ها نشان می‌دهد كه پاسخ مثبت است. گرمایش جهانی در سال‌های آتی باعث كاهش شدید میزان تولیدات كشاورزی در مناطق نزدیك به خط استوا خواهد شد و امنیت غذایی و حتی فرآیند توسعه در این كشور‌ها را هم تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. جریان تجارت جهانی نیز تغییر خواهد كرد و از سمت كشورهایی در عرض‌های شمالی، به سمت كشورهایی در نزدیكی خط استوا می‌رود. اما خود تجارت نیز به‌دلیل افزایش توفان‌ها و سیلاب‌ها، با اختلالاتی مواجه خواهد شد. متخصصان اقلیم‌شناسی در كتابی كه به‌تازگی منتشر شده، می‌گویند گرمایش جهانی تاثیرات بسزایی خواهد داشت بر اینكه غذا چگونه و در كجا تولید خواهد شد. این مساله همچنین بر كاهش مواد مغذی در بعضی غلات تاثیر می‌گذارد، چیزی كه برای مبارزه با گرسنگی در سطح جهان، تجارت جهانی آن و موارد مشابه دیگر، اهمیت فراوان دارد. كتاب «تغییرات اقلیمی و نظام‌های غذایی»، یافته‌های گروه‌هایی از دانشمندان و اقتصاددانان در باب چگونگی تاثیر تغییرات اقلیمی بر غذا و كشاورزی را به تصویر می‌كشد كه این حوزه‌ها را در بعد جهانی و منطقه‌یی در طول 2دهه گذشته مطالعه كرده‌اند. ماریا هلنا سمدو، معاون مدیركل منابع طبیعی سازمان خواروبار جهانی، در مقدمه‌یی كه برای این كتاب نوشته است، می‌گوید: «تهدید رو به رشد گرمایش جهانی بر تامین غذای جهانی و چالش‌هایی كه این معضل برای امنیت غذایی پدید می‌آورد، مستلزم به كارگیری سیاست‌های عینی و فوری است.» او همچنین بر نیاز به «تمركز عمیق‌تر بر محرك‌های مهم برای سازگاری اقلیمی، شامل نقش بالقوه تجارت به‌عنوان محركی برای تخفیف دادن بعضی تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی بر تولید غذا» تاكید می‌كند.
معضلی جدید در كنار معضلات قبلی
معضل تغییرات اقلیمی، كم‌كم در حال افزوده شدن به معضلاتی از قبیل رشد سریع نیازهای جهانی به تولیدات كشاورزی، تامین غذای دام و تامین سوخت‌های گیاهی، در سایه رشد جمعیت و افزایش روز افزون دستمزد‌هاست.
كشاورزی به‌شدت وابسته به آب و هوا و اقلیم‌های منطقه‌یی است و از همین رو پیش‌بینی می‌شود كه در سال‌های آتی، بیشترین تاثیر را از تغییرات اقلیمی در سطح جهانی پذیرا باشد. این امر خصوصا در نواحی نزدیك به استوا كه آب و هوای خشك‌تر و گرم‌تری دارند، موجب كاهش تولیدات كشاورزی خواهد شد، حال آنكه در نواحی با اقلیم معتدل‌تر، دست‌كم در كوتاه‌مدت، می‌توان انتظار افزایش برخی محصولات را داشت.
ویراستار كتاب، عزیز البحری، از دفتر تجارت و بازار فائو، می‌نویسد: «به نظر می‌رسد كه نابرابری در بعد جهانی بر اثر تغییرات اقلیمی در حال افزایش باشد. این امر در حقیقت ناشی از تاثیر منفی تغییرات اقلیمی بر كشورهایی است كه كمترین میزان توسعه‌یافتگی را دارند و شرایط‌شان بیش از هر كشور دیگری شكننده است.» در این كتاب همچنین به تاثیر بعضی فناوری‌ها بر توسعه سازگار با محیط‌زیست پرداخته شده است، فناوری‌هایی كه می‌توانند بر میزان تجارت جهانی هم اثرگذار باشند. برای مثال، می‌توان به سوخت‌های گیاهی موجود اشاره كرد كه از یك سو به‌عنوان نوعی منبع انرژی تجدیدپذیر قابل استفاده‌اند و ازسوی دیگر گسترش اقبال به آنها، به‌خاطر سطح زمین‌هایی كه نیاز دارند، به منزله جنگل‌زدایی هر چه بیشتر خواهد بود.
تغییرات اقلیمی وگرسنگی پنهان
كتاب همچنین به تاثیر بالقوه‌یی می‌پردازد كه تغییرات اقلیمی می‌توانند بر سلامت و شیوع گرسنگی پنهان– در قالب كمبود مزمن ویتامین‌ها و مواد معدنی- از یك سو و چاقی ازسوی دیگر داشته باشند. میزان بالاتر دی‌اكسیدكربن، به‌عنوان اصلی‌ترین گاز گلخانه‌یی كه بر اثر فعالیت‌های انسانی تولید می‌شود، باعث كاهش سطح روی، آهن و پروتئین و بالا رفتن سطح نشاسته و شكر در محصولاتی اساسی مانند گندم و برنج خواهد شد. عواقب چنین تغییراتی بر تغذیه و سلامت در ابعاد جهانی، به‌شدت كوبنده است. برای مثال در هند كه چیزی در حدود یك‌سوم جمعیت روستایی، در خطر عدم دریافت میزان پروتئین استاندارد روزانه هستند، كاهش بیشتر پروتئین غیرگیاهی كه بر اثر كم شدن سطح پروتئین در بدن دام‌ها رخ خواهد داد، بسیار نگران‌كننده است. در بخش دیگری از كتاب به این پرداخته شده است كه كمبود آب در بسیاری از نقاط جهان، چه تاثیری بر تولیدات كشاورزی و به‌تبع آن سطح امنیت غذایی و نیز سلامت خواهد گذاشت. ارجاع كتاب به بخشی از پژوهش‌های جدید درمورد تاثیر تغییر رژیم غذایی در سطح جهان، بر الگوهای كشاورزی دیم و آبی، قابل‌توجه است. بعضی از این پژوهش‌ها نشان می‌دهند كه چگونه می‌توان با كاهش میزان مصرف تولیدات دامی در رژیم غذایی در سطح جهانی، غذای اضافی برای سر كردن 1.8میلیارد نفر را فراهم كرد. به‌صورت نسبتا وسیعی پذیرفته شده كه آب یك كالای اقتصادی معمولی نیست، بلكه منبعی است كه به‌شدت به جغرافیا وابسته است و باید توسط نهادهای عمومی مدیریت شود. این كتاب پیشنهاد می‌كند كه شیوه مدیریت منابع آب، باید چیزی بین سازوكار بازار و اقتصاد نهادگرایی باشد تا امنیت استفاده از منابع آب، به‌صورت دایم حفظ شود.
تغییرات در جریان تجارت جهانی
در بخش دیگری از كتاب، نشان داده شده كه جریان تجارت جهانی، بر اثر تغییرات اقلیمی دستخوش تغییراتی اساسی خواهد شد. جریان تجارت در آینده، از كشورهایی كه در عرض‌های جغرافیایی بالاتر قرار دارند، به سمت كشورهایی در نزدیكی خط استوا خواهد بود، یعنی جایی كه كشاورزی در آن بیشترین تاثیر منفی را از تغییرات اقلیمی خواهد پذیرفت. در عین حال، عادی شدن رویدادهای شدید آب و هوایی مثل سیلاب‌ها و توفان‌ها، جریان تجارت را به دلیل برهم زدن مسیرهای حمل‌ونقل و زنجیره‌های تولید، مختل خواهد كرد. آن‌گونه كه در كتاب نشان داده شده است، بازارهای جهانی به تنهایی قادر نخواهند بود از طریق بهبود تجارت و متعادل كردن قیمت‌ها به كمك مناطقی از جهان بیایند كه از تغییرات اقلیمی بیشترین آسیب را دیده‌اند و باید استراتژی‌های دیگری را هم به صورت همزمان اتخاذ كرد. یكی از این استراتژی‌های جایگزین توصیه شده، كم كردن وابستگی به واردات مواد غذایی است، چراكه در روزگار آشوب‌زده، نوسانات قیمتی بر اثر وابستگی به كشورهای دیگر، بسیار مخرب خواهند بود. چالش دیگر، سازگار كردن سیاست‌های تجاری با اهداف اقلیمی است. باید بتوان از اینكه تجارت نقش روان‌ساز خود در سازگاری با اقلیم جدید را بازی كند، اطمینان حاصل كرد. اما آیا نویسندگان این كتاب برای برون‌رفت از این وضعیت هم راه‌حلی دارند؟ جواب مثبت است. به نظر آنها راه‌حل در نوعی «گفت‌وگوی ساختارمند»، میان دانشمندان، سیاستمداران، بخش خصوصی و نهادهای مدنی نهفته است تا عموم مردم نسبت به وضعیت موجود آگاه شوند.
«تجارت جهانی» می‌تواند با تعدیل قیمت‌ها به كمك تولید محصولات كشاورزی بیاید كه از گرمایش جهانی آسیب دیده‌اند.
نظر شما