سلامت نیوز: باید در بهمن مثل زمانی که در آب هستید، شنا کنید تا خود را به روی سطح بهمن برسانید.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شهروند نوشت: این‌روزها که برف‌وبوران مناطق گسترده‌ای از کشور را فراگرفته، اخبار متعددی از ریزش برف و بهمن شنیده می‌شود. نمونه‌اش بارش شدید برف و ریزش بهمن در شنبه همین هفته بود که راه ١٢روستای طالقان را بست. در این بارش‌ها راه روستاهای خچیره، گراب، دراپی،گته‌ده و دهدر در بخش بالاطالقان بر اثر سقوط بهمن و بارش برف سنگین مسدود شد. نمونه اش باز خبر همین چند روز پیش بود که در پی ریزش بهمن در سردشت ۱۶ کولبر از زیر بهمن خارج شدند و ٤ کولبر جان خود را از دست دادند. نمونه دیگرش هم بارش شدید برف و ریزش بهمن است که محور کرج - چالوس را مسدود کرده بود و سرانجام بازگشایی شد. با همین توضیح اندک شاید بد نباشد که بدانیم با برف و بهمن چگونه باید مواجه شویم.
مجله نشنال‌جئوگرافی در بخش اطلاع‌رسانی خود اعلام می‌کند که براساس آمارها ٩٣درصد قربانیان بهمن در صورتی زنده می‌مانند که بتوان ١٥دقیقه پس از ریزش بهمن آنها را از زیر حجم انبوه برف خارج کرد اما پس از این مدت احتمال زندهماندن قربانیان به‌سرعت کاهش پیدا می‌کند. در ادامه این گزارش خبری آمده که ٤٥دقیقه پس از سقوط بهمن ٢٠ تا ٣٠درصد احتمال دارد که بتوان قربانیان را نجات داد و این همه درحالی است که پس از گذشت دو ساعت فقط احتمال زندهماندن تعداد بسیار معدودی وجود خواهد داشت.
مناطق کوهستانی ایران و تعدادی از جاده‌های بهمن‌خیز کشور ازجمله محور کرج- چالوس در فصل زمستان و اوایل بهار گاه‌وبی‌گاه شاهد ریزش بهمن است. سقوط بهمن گاه تخریب بناها را هم در پی دارد. منطقه سیاه‌بیشه از این نظر شاید مثال ملموسی باشد.
بهمن، توده‌های برفی است که ناگهان به حرکت درمی‌آید و به‌خاطر سنگینی و نیروی جاذبه زمین از بالا به پایین سرازیر می‌شود و به تدریج با افزایش سرعت و توده برف، ناآرام و متلاطم می‌شود. این امر تهدیدی جدی برای ساختمان‌های واقع در پهنه‌های کوهستانی، اسکی‌بازان، کوهنوردان و روستانشینان محسوب می‌شود و خسارت زیادی به ساختمان‌ها وارد کرده و جاده را مسدود می‌کند. شناخت بهمن و راه‌های پیشگیری، مقابله و احیانا گریز از آن، به‌خصوص برای ساکنان مناطق کوهستانی و کوهنوردان ضروری است.
بهمن با نوسان‌ها (موج‌های زلزله) یا صدای خودروها، هواپیماها و بالگردها به پایین رها می‌شود و توان کافی برای تخریب و انهدام ساختمان‌های غیرمقاوم را دارد.
در مناطق بهمن‌خیز برای جلوگیری از خطرات ناشی از آن در محل آغاز حرکت توده‌های برفی جنگل‌کاری می‌کنند. برای کاهش شدت بهمن‌های کوچک‌تر می‌توان با انفجار یا بمباران با توپخانه به‌طور مصنوعی موجب سقوط آنها شد که البته باید از قبل اطلاع‌رسانی به ساکنان منطقه و تخلیه مناطق در معرض ریزش بهمن صورت گیرد. به‌طورکلی اقدامات مدیریتی این مناطق شامل تغییر در پوشش گیاهی طبیعی، حفاظت گونه‌ها و کشت گونه‌های جدید، فعالیت‌های ایجاد سازه، خاک‌ورزی، تغییر در مقدار و ساختمان برف و یخ، آموزش و جلب مشارکت مردمی، ارسال پیام‌های هشداردهنده در مواقع بحرانی و سرمایه‌گذاری برای بهره‌برداری است که نیاز به تخصص‌های گوناگون در زمینه‌های علمی، فنی و بینشی دارد.
اقدامات قبل از وقوع بهمن
- از تردد در جاده‌های بهمن‌خیز خودداری کنید.
- در هنگام عبور از مناطق کوهستانی پر از برف باید سکوت را رعایت کرد. بوق‌‌زدن یا بلندکردن صدای ضبط خودرو در این مسیرها می‌تواند موجب ریزش بهمن شود.
- قبل از صعود به کوه باید حتما برنامه داشته باشید و سرپرست مجرب، مسیر و منطقه صعود و ظرفیت افراد از قبل تعیین شده باشد.
- دیگران را در جریان برنامه صعود و کوهنوردی خود قرار دهید.
- وسایل ارتباطی از قبیل بی‌سیم، تلفن همراه و... باید حتما موجود باشد. فردی که قرار است از بهمن عبور کند با فشاردادن دکمه دستگاه آن را به وضع فرستنده و دیگران روی وضع گیرنده قرار می‌دهد. فراموش نکنید که فرستنده را نباید در کوله‌پشتی قرار داد، بلکه باید آن را به گردن آویخت.
- صعود، تمرین و کار در مناطق کوهستانی و برف‌گیر حتما باید با وسایل، لوازم و ابزار کوهنوردی اعم از لوازم فنی، پوشاک، تغذیه، امدادی و... همراه باشد.
- در صورتی که نمی‌توان شیبی را دور زد تا حد امکان باید ارتفاع گرفت تا در مسیر طولانی بهمن قرار نگیرید.
- در هنگام عبور ساکت باشید تا ارتعاشات صدا باعث ریزش بهمن نشود، ارتعاش یکی از عوامل مهم ریزش بهمن است، بنابراین در جاهایی که خطر ریزش بهمن وجود دارد باید از فریاد پرهیز کنیم، درواقع سکوت موجب می‌شود بهتر متوجه ریزش برف شده و به‌موقع اقدام کنید.
- بهتر است اعضای گروه در شیب‌های خطرناک در فاصله حداقل ٣٠-٢٠ متری یکدیگر حرکت کنند تا همگی گرفتار بهمن نشوند و بتوانند همدیگر را نجات بدهند.
- از یک شیب برفی باید خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه به برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نشود.
- از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی استفاده کنید.
- روی برف زیگزاگ راه نروید و تا حد امکان به‌صورت یک خط مستقیم روی برف بالا بروید.
- بهترین راه عبور از بهمن این است که بهمن را به طرف بالا صعود کنیم، نه عرضی.
- بستن نخ بهمن (نخ بهمن طناب ٣میلی‌متری به رنگ قرمز و به طول ١٥ تا ٥٠متر است که روی پوسته آن فلشی در یک جهت وجود دارد. نخ بهمن را باید طوری به بدن وصل کرد که جهت فلش آن به سمت فرد باشد و ادامه نخ بهمن را طوری روی زمین می‌اندازیم که روی زمین کشیده شود. حال اگر بهمن سقوط کند، گروه امداد با پیداکردن نخ بهمن و دنبال‌کردن فلش به مصدوم می‌رسند.)
- برای عبور از بهمن، نباید فرد را با طناب یا وسیله دیگری حمایت کرد، چرا که ممکن است بهمن فرد را تکه‌تکه کند.
- در هنگام عبور از بهمن باید تک‌تک، بدون عجله و با فاصله زیاد از محل عبور کرد (بین فواصلی که پا در برف فرو می‌رود، نباید نفر بعد پا یا چوب‌دستی در برف فرو کند.)
- کوله‌پشتی را به سمت شیب قرار می‌دهیم و فقط یک بند آن را روی شانه می‌اندازیم، تا در صورت سقوط بهمن بتوان به‌راحتی کوله را رها کرد.
- اگر جا پای نفر قبلی خیلی عمیق است، برای پرکردن جا پا از برف‌های همان قسمت استفاده شود.
- از مسیرهای شناخته‌شده عبور کنید.
- تا حد امکان باید از بالای محدوده بهمن (نزدیک به تاج بهمن) عبور کنید تا حجم برف کمتری بالای سرتان باشد.
- با شنیدن کوچک‌ترین صدایی که حکایت از نشست، ریزش و سقوط بهمن دارد، منطقه را ترک کنید.
اقدامات حین وقوع بهمن
- همه تجهیزات مخصوصا اشیای فلزی و برنده را از خود دور کنید.
- به محل‌های امن فرار کنید، یعنی فرد به‌صورت شنا خود را به روی بهمن بیاورد و به طرف بالا و سمت چپ یا راست فرار کند.
- به سمت عوامل بازدارنده مثل سنگ‌ها، درختچه‌ها و... حرکت کنید.
- چنانچه مقدور بود قبل از فرو رفتن در زیر برف وسایلی از خود را به بالا پرتاب کنید تا جست‌وجوگران بتوانند با یافتن آنها مسیر شما را تشخیص دهند.
- اگر در بهمن فرورفته‌اید سعی کنید با کمک دست‌ها، یک پاکت یا مشما جلوی صورت‌تان قرار دهید. بیشترین مرگ‌ومیر ناشی از بهمن به خاطر خفگی است، بنابراین ایجاد فضایی پر از ورود هوا و نفس کشیدن مهم‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید.
- با هر وسیله‌ای جلوی دهان و بینی خود را بپوشانید.
- نفس را در سینه حبس کنید، چراکه این کار از ورود ذرات برف، یخ‌زدگی ریه‌ها و خفگی جلوگیری می‌کند.
- خونسردی خود را حفظ کنید، چراکه در صورت حفظ آرامش، بدنتان قادر به نگهداری انرژی خواهد بود و در نتیجه بهتر می‌توانید برای نجات خود تصمیم بگیرید.
- مسیری که فرد بهمن‌زده طی می‌کند را با چشم تا پایان بهمن دنبال کنید.
اقدامات بعد از وقوع بهمن
- یادتان باشد هر قدر کمتر در زیر برف ناشی از ریزش بهمن فروروید، شانس بیشتری برای زندهماندن دارید.
- باید در بهمن مثل زمانی که در آب هستید، شنا کنید تا خود را به روی سطح بهمن برسانید.
- پیداکردن نخ بهمن و وسایل فرد و گشتن نواحی پایین‌تر از محل شروع بهمن و حرکت فرد، به یافتن فرد مفقود‌شده بسیار کمک می‌کند.
- چون زیر برف همه جا تاریک است و ممکن که در اثر سقوط بهمن در زیر برف نتوان تشخیص داد سمت بالا کدام طرف است، در صورت امکان می‌توان با بیرون انداختن آب دهان (نیروی جاذبه)، جهت را تشخیص داد.
- به هر شکل ممکن و ایمن کمک بخواهید و با گروه‌های جست‌وجو و نجات همکاری کنید.
عوامل افزایش خطر بهمن
شیب از عوامل اصلی سقوط بهمن است. روی شیب‌های تند (٥٠درجه یا بیشتر) چون برف قبل از انباشتگی به‌طور طبیعی به پایین سرازیر می‌شود، خطر سقوط بهمن معمولا زیاد نیست. روی شیب‌های خیلی ملایم (کمتر از ٢٥درجه) نیز خطر بهمن معمولا زیاد نیست. بر پایه تحقیقات عمدتا بیشترین بهمن‌ها در شیب‌های ٣٥ تا ٤٠درجه اتفاق افتاده است. با تندشدن شیب، ثبات لایه فوقانی برف کاهش یافته و خطر بهمن افزایش می‌یابد.
پوشش طبیعی خاک به لحاظ جلوگیری از بهمن دارای اهمیت است. زمین‌های صاف یا بدون پستی و بلندی بهمن‌خیز هستند. یکنواختی شیب نیز عامل خطرناکی است.
وزش بادهای تند مهم‌ترین عامل سقوط بهمن است، باد عامل بسیار مهمی در افزایش خطر سقوط بهمن است، به‌ویژه اگر در طی چند روز متوالی به شدت وزیده باشد.
سقوط بهمن پس از بارش برف به مقدار بارش، وزن برف و درنهایت میزان شیب کوه بستگی دارد. با گذشت زمان، شانس زندهماندن شخص مدفون در زیر یک متر برف به سرعت کاهش می‌یابد.
برای مواجهه با سقوط بهمن، تمام حواستان را به کار بگیرید. با شنیدن کوچک‌ترین صدایی که حکایت از سقوط بهمن دارد، منطقه را ترک کنید.
در منطقه‌ای که حتی یک بار بهمن در آن به وقوع پیوسته، همیشه احتمال سقوط دوباره وجود دارد و نکته آخر را به‌خاطر داشته باشید؛ برای نجات فردی که زیر بهمن مدفون شده فقط ٣٠دقیقه فرصت دارید، پس وقت را از دست ندهید. پس از ٣٠دقیقه از دفن‌شدن در زیر برف تنها می‌توان امیدوار بود که فقط ٥٠درصد از آسیب‌دیدگان، زنده بمانند.
نظر شما