سلامت نیوز : یک آسیب شناس اجتماعی نشاط اجتماعی را زمینه ای برای تقویت انسجام اجتماعی عنوان کرد و گفت: جامعه ایرانی این روزها به دلیل مسائل اقتصادی و معیشتی پرخاشگری در آن نمود یافته و این پرخاشگری را می توان در رفتارهای روزمره افراد مشاهده کرد. وجود شادی می تواند زمینه تخلیه تنش های انباشته شده شود.بنابراین باید شادی های عمومی را تشویق و برای آن برنامه ریزی کرد نکته مورد توجه این است که باید این شادی ها را به سمت و سوی درست هدایت کرد تا منجر به آسیب در جامعه می شود.

دکتر طاهره محمدی در گفت و گو با شفقنا به تعریفی جامعه شناختی از مفهوم شادی و نشاط اشاره و تصریح کرد: شادی، هیجانی است که بر اثر محرک های درونی و بیرونی، ارگانیزم را در جهت انبساط عضلانی و روانی سوق می دهد. ماهیت شادی درانسان غریزی است اما نوع و چگونگی آن به یادگیری و عوامل محیطی وفرهنگی بستگی دارد. همچنین می توان بین شادی ونشاط تفاوتی قائل شد. شادی یک هیجان انبساط با تظاهرات بیرونی، زودگذر است که با هیجان های لبخند وخنده وحرکت همراه است، اما نشاط یک احساس انبساط و شادمانی درونی است که پایدارو بادوام است که موجب لذت فرد می شود. به همین ترتیب شادی می تواند یک هیجان کاذب و زودگذر باشد در حالی که ماهیت نشاط اصیل، مثبت و با دوام است.

تفاوت شادی و نشاط در انسان
محمدی  همچنین خاطر نشان کرد: تجربه نشان می دهد که شادی های کاذبی که توسط محرک های متفاوت مثل داروهای روان گردان، موادمخدر، الکل وغیره به دست می آید کوتاه و گذرا بوده و پیامدهای اندوه وافسردگی را به دنبال خواهد داشت. در حالی که نشاط برای سلامت جسمی و روان انسان و جامعه ضرورت دارد. نشاط در واقع بستگی به عوامل متعددی از جمله بینش، تربیت، رضایتمندی، آرامش و هدفمندی دارد. به این معنی که انسان اجتماعی آزاد نیست به هر نحوی که می خواهد تخلیه هیجان کند و به شادی بپردازد امری که در چهارشنبه سوری ها بسیاری به بهانه شادی، جسم، جان و مال خود و دیگران را در معرض آسیب قرار می دهند.

هدایت شادی در فضای عمومی در جامعه زمینه ای برای تقویت انسجام اجتماعی افراد

این مدرس دانشگاه، در ادامه جامعه ایران را جامعه ای دانست که پرخاشگری در آن نمود یافته و گفت: جامعه ایرانی این روزها به دلیل مسائل اقتصادی و معیشتی جامعه ای پرخاشگر است و این پرخاشگری را می توان در رفتارهای روزمره افراد به خوبی مشاهده کرد، وجود شادی می تواند زمینه تخلیه تنش های انباشته شده شود.  بنابراین باید شادی های عمومی را تشویق و برای آن برنامه ریزی کرد. در واقع شادی در فضای عمومی می تواند انسجام اجتماعی را تقویت کند اما نکته مورد توجه این است که باید این شادی ها را به سمت و سوی درست هدایت کرد تا منجر به آسیب در جامعه می شود.

محمدی  با تاکید بر اینکه برخی افراد در جامعه شادی های اجتماعی  را با رفتارهایی خرابکارانه زیر سئوال می برند تاکید کرد: متاسفانه در روزهایی نظیر چهارشنبه آخر سال شاهد برخی رفتارهایی ناپسند مثل آتش زدن به معابر عمومی، تهدید حریم خصوصی افراد، انفجار نارنجک های دستی و غیره از سوی خرابکاران اجتماعی هستیم که در اثر آن امنیت اجتماعی افراد تهدید و آسیب هایی جسمی و روحی به شهروندان وارد می کنند، بنابراین این نوع رفتارها نمی تواند بیانگر یک شادی اجتماعی باشد.

به گفته این روانشناس اجتماعی، برگزاری مراسم هایی که در آن نشاط اجتماعی وجود داشته باشد مورد مخالفت هیچکس نیست آنچه که باعث اعتراض می‌شود رفتارهای بخشی از افراد جامعه است که نه تنها برای خود بلکه برای دیگران نیز ایجاد خطر و ناامنی می‌کنند.

راهکارهای کاهش آسیب های چهارشنبه سوری

وی در ادامه به مهم ترین راهکار کاهش آسیب های چهارشنبه سوری اشاره کرد و گفت: در واقع یکی از دلایلی که مردم نمی توانند رفتارهای هیجانی خود در نظیر چهارشنبه سوری کنترل کنند این است که در طول سال زمینه های نشاط اجتماعی سالم برای تخلیه هیجانات درونی افراد بخصوص جوانان و نوجوان در جامعه وجود ندارد. بنابراین ایجاد نشاط اجتماعی درطول سال برای شهروندان و همچنین تعیین محل‌هایی برای تخلیه انرژی و هیجانات از مهم ترین اقداماتی است که باید برای کاهش خسارات چهارشنبه آخر سال انجام شود.

این روانشناس اجتماعی با اشاره به نقش رسانه‌ها به ویژه نقش رسانه‌ملی در پیشگیری از حوادث چهارشنبه آخرسال گفت:  صدا و سیما باید علاوه بر تهیه و تدارک برنامه‌های جذاب برای این شب، میزگردهای تخصصی و نیز برنامه‌هایی تولید کند که شهروندان را با خطرات و همچنین چگونگی تخلیه درست هیجانات آشنا کند.

نقش شهروند در کاهش آسیب های چهارشنبه سوری

بنابراظهارات او، شهروندان باید عملا در مقابل چهارشنبه سوری به عنوان آسیب اجتماعی واکنش جدی نشان دهند. به عبارت دیگر شهروندان نسبت به خود و جامعه شان دارای مسئولیت اجتماعی هستند و از این مسئولیت اجتماعی نه تنها قانونگذار قانون اساسی که حتی شارع مقدس تحت عنوان «امر به معروف و نهی از منکر»  حمایت کرده و آن را وظیفه عمومی قلمداد نموده است.

نقش مهم خانواده ها در پیشگری از حوادث چهارشنبه سوری

دکترمحمدی به نقش خانواده ها برای کاهش آسیب های ناشی از چهارشنبه سوری اشاره کرد و گفت: در واقع یکی از دلایل آسیب زا شدن چهارشنبه سوری کم رنگ شدن نقش خانواده ها است. اما نکته دیگری هم وجود دارد این است که مسئله ای به عنوان شکاف نسل در خانواده های ما وجود دارد لزوما نمی توان برای هرموضوعی گفت که جوانان در کنار خانواده ها باشند و شادی کنند اما در این میان لازم است خانواده نقش جامعه پذیری خود را ایفا کند. یعنی میراث فرهنگی جامعه ایرانی را به نسل جدید منتقل کند. نکته دیگر آن است که به فرزندان آموزش دهند که در شادی های اجتماعی نباید موجب سلب آسایش وامنیت دیگران شود.

وی در پایان با تاکید بر اینکه لازم است اجرای مراسمات شاد در فضاهای عمومی و شهری مدیریت شود گفت: اگرچه کنترل افرادی که از چهارشنبه آخر سال، برای تحقق اهدافی مخرب سوء استفاده می کنند وظیفه پلیس و دیگر نهاده ها است، اما آگاه سازی افراد در خانواده و نهادهای آموزشی، فرهنگ سازی عمومی و در نهایت اجرای مراسمات نشاط اجتماعی در فضای عمومی می توان آثار سوء رفتارهای پر خطر را کاهش داد.