شاخص کیفیت هوای تهران روز جمعه به عدد500 رسید. استاندار تهران جلسه فوری برگزار کرد اما با وجود اینکه شاخص میانگین روز جمعه و شنبه 332 بود و در وضعیت خطرناک قرار داشت و تا پایان دیروز هم شاخص اطراف 170 و 180 یعنی در وضعیت ناسالم برای همه در چرخش بود اما مدارس تعطیل نشدند؛ موضوعی که سبب انتقاد شهروندان تهرانی در فضای مجازی شد و بسیاری از والدین اعلام کردند که فرزندان خود را به مدرسه نفرستاده‌اند و بسیاری هم برای اینکه تا حدی از خطرات هوای به‌شدت آلوده در امان باشند، روز شنبه را مرخصی گرفته و به سرکار نرفتند.
به گفته صادق ضیاییان، رییس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا این گرد و خاک‌ها هم منشأ داخلی دارد و هم منشأ خارجی که حاصل نفوذ توده‌های غبار از کشورهای همسایه همچون عراق است اما اینکه این آلودگی چند درصد منشأ داخلی دارد و چند درصد منشأ خارجی قابل تفکیک و تشخیص نیست.
تا چند سال اخیر فراوانی ورود ریزگردها به کشور در ماه‌های گرم سال بود اما به‌دلیل تغییرات اقلیمی، این پدیده با بی‌نظمی در اکثر فصول سال رخ می‌دهد و آنطور که کارشناسان می‌گویند تا مردادماه شاهد بروز این اتفاق در هوای استان‌هایی چون تهران، کرمانشاه و خوزستان هستیم و من بعد علاوه بر سایر عللی که هوای کلان‌شهرها را آلوده می‌کرد، باید گردوغبار را هم اضافه کنیم؛ شرایطی که البته تاثیر خاصی در نوع تصمیم‌گیری مسوولان ندارد، چه از جهت کاهش میزان آلایندگی و چه اتخاذ تصمیمات آنی و فوری برای درامان‌ماندن آن‌ها از خطرات هوای آلوده.
ذرات گردوغبار می‌توانند محیط‌زیست گیاهی، جانوری و زندگی شهروندان را با مخاطرات جدی مواجه کنند؛ ازجمله پیامدهای سلامتی ایجادشده ازسوی ریزگردها می‌توان به بیماری‌های تنفسی، قلبی و عروقی، سرطان ریه، آلرژیک، بیماری‌های گوارشی در اثر آشامیدن آب آلوده و بسیاری از بیماری‌ها اشاره کرد. این پدیده افزایش مراجعات به اورژانس‌های بیمارستانی را در پی داشته و فشار مضاعفی به سیستم بهداشت و درمان وارد کرده و خواهد کرد.
سید محمدمهدی میرزایی‌قمی درباره نتایج اولیه ورود «مهمانان ناخوانده» به تهران با استناد به داده‌های گزارش‌شده ازسوی ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوای پایتخت می‌گوید: بررسی‌های اولیه تصاویر ماهواره‌ای، نشان می‌دهد که ریزگردهای ورودی به محدوده شهر تهران از مناطق دوردست خارج از کشور وارد ایران شده‌اند، تاریخ شروع شکل‌گیری توده ریزگردی، چهارشنبه ۱۷فروردین و منبع ابتدایی آن بخش‌هایی از کشورهای همسایه غربی و محل تجمع ابتدایی آن در قسمت‌هایی از ترکیه بوده که با افزایش سرعت باد به داخل کشورمان حرکت کرده است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با تاکید بر اینکه براساس تصاویر ماهواره‌ای، توده اولیه ورودی به محدوده شهر تهران تقریبا تا ظهر جمعه از محدوده شهر عبور کرده و به نواحی شمال‌شرق و شرق کشور رسیده است، خاطرنشان کرد: باوجوداین، بررسی‌های مذکور نشان می‌داد توده دیگری از ریزگردها، در محدوده غرب کشور شکل گرفته‌اند و براساس مدل‌های پیش‌بینی، امکان ورود این توده به کشور و رسیدن آن به شهر تهران در ساعات انتهایی روز جمعه و ابتدایی روز شنبه وجود داشت که می‌تواند مجددا افزایش غلظت ذرات معلق کوچک‌تر از ۱۰میکرون را در روز شنبه به همراه داشته باشد. متاسفانه در بامداد روز شنبه 20فروردین توده دوم نیز به تهران رسیده و باعث افزایش مجدد شاخص آلودگی هوا تا عدد288 شد و با خروج توده آلودگی دوم از تهران، روند کاهشی شاخص آلودگی هوا در تهران شروع شده و تا ساعت پایانی روز این روند کاهشی ادامه خواهد داشت.
باید مدارس تعطیل می‌شد
اما پرسشی که مطرح می‌شود این است که شاخص کیفیت هوا باید به چه عددی در این شرایط برسد که مدارس تعطیل شوند؟ هلنا کعبی، مدیرکل پایش فراگیر محیط‌زیست درباره شاخص تعطیلی مدارس در آلودگی هوا گفته که: در ماده3 قانون هوای پاک این موضوع به کارگروه کاهش مقابله با آلودگی هوا واگذار شده است اما یک استاندارد مشخصی در این زمینه وجود ندارد.
این در حالی است که یوسف رشیدی، کارشناس محیط‌زیست در این‌باره می‌گوید که: قاعدتا زمانی که شاخص کیفیت هوا از 300 به بالا می‌رود و در وضعیت خطرناک قرار می‌گیرد باید مدارس تعطیل شوند. اینکه چرا تعطیل نکردند باید از استاندار پرسید، اینکه شرایط هوا باید به چه حدی برسد که مردم از تردد در هوای آزاد منع شوند. وزیر آموزش‌وپرورش در این کارگروه حضور دارد و باید پیگیر این موضوع برای حفظ سلامت دانش‌آموزان باشد. به اضافه اینکه معتقدم وزارت بهداشت به‌عنوان متولی اصلی سلامت جامعه همانند کرونا باید به این موضوع ورود پیدا کرده و دستورات لازم را بدهد.
رشیدی ادامه می‌دهد: مثل سایر بندهای قانون هوای پاک که به آن عمل نشده، تعطیلی و انجام اقدامات در صورتی که شاخص کیفیت هوا خطرناک شود هم عملیاتی نمی‌شود. تعطیلی که دیگر به اظهارنظر یا بررسی خاصی نیاز ندارد و با توجه به شرایط باید بی‌چون‌وچرا عملیاتی شود.
انتقاد از پذیرش بی‌اختیار قانون
همزمان ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نیز در گفت‌وگو با «صبح‌نو» از پذیرش مسوولیت اجرای قانون هوای پاک ازسوی شهردار تهران درصورتی‌که هیچ‌گونه اختیاری حتی اختیار تعطیلی مدارس نیز برعهده مدیریت شهری نیست، انتقاد کرد. او می‌گوید: استانداری اعلام کرده چون عامل آلودگی هوا یک منبع خارجی یعنی گرد و غبار است، شهرداری نباید درباره شرایط شهر تصمیم بگیرد.
ما درباره پذیرش بی‌اختیار این مسوولیت از سوی شهرداری معترضیم. امانی تاکید می‌کند: اعضای شورای شهر از آغاز فعالیت شورای ششم مدام درباره وضعیت آلودگی هوا به مسوولان مربوطه نسبت‌به وضعیت هوا هشدار و تذکر داده‌اند اما متاسفانه این تذکرات چندان مورد توجه قرار نگرفته و نتیجه‌ای به همراه نداشته است.
او اضافه می‌کند: آلودگی هوا چه با منشأ داخلی و چه خارجی باید کاهش یابد و با آن مقابله شود. متاسفانه در جلسه کمیته اضطرار هیچ عضوی از شورای شهر نیست و این در حالی است که شهروندان مدام از ما درخواست پیگیری دارند و ما به‌عنوان نمایندگان شهروندان در شورای شهر تهران باید در این جلسات حضور یابیم و حداقل یک عضو شورا نظرات و پیشنهادات را ارائه دهد. وضعیت هوای تهران قابل قبول نیست و مسوولان باید پاسخگو باشند و راهکارها هرچه زودتر اجرایی شود.
همه مسوولان مربوطه در خصوص جان مردم مسوول هستند
سوده نجفی، رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران هم درباره این موضوع می‌گوید: همه مسوولان مربوطه در خصوص جان مردم مسوول هستند و این میزان از آلودگی هوای تهران در طول روزهای مختلف سال قطعا جان و سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد و می‌تواند موجب مرگ‌ومیر هزاران نفر شود.
او با بیان اینکه انتظار می‌رفت حداقل یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران نیز به جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران دعوت می‌شد تا نقطه نظرات و دغدغه‌های نمایندگان شهروندان تهران در پارلمان محلی را بیان کند، اضافه می‌کند: مشکلات شهر تهران عزم ملی و همگانی می‌طلبد و انتظار داریم برای حل چالش‌های مهم پایتخت همچون آلودگی هوا راه‌حل مناسب ارائه شود. باید براساس قانون هوای پاک همه دستگاه‌ها و ارگان‌های مشخص شده در قانون به وظایف خود عمل کنند. هوای پاک حق شهروندان بوده و وظیفه متولیان تحقق آن است.
نظر شما