به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،فعالان محیط زیست آن را کار چوب خواران و قاچاقچیان چوب دانستند. مدیرکل منابع طبیعی گیلان قطع عمدی هرگونه درختی در این منطقه را تکذیب کرده و این آتش‌سوزی غیرعمدی را با ارسال اسنادی مربوط به سال گذشته دانست. اما باوجود ارائه اسناد مبنی بر آتش‌سوزی غیرعمدی در توشی، منتشر کننده این فیلم ، از آتش‌سوزی‌های عمدی با شیوه‌ای کاملاً حرفه‌ای برای نابودی و تغییر کاربری جنگل‌ها خبر داد.

او این شیوه جنگل سوزی را که به قصد تصرف اراضی جنگلی صورت می گیرد مختص به سیاهکل ندانسته و می گوید: «این شیوه از خشک کردن درختان در رامسر، کوه های رودسر و... نیز مشاهده می شود.»سند ارسال شده از سوی منابع طبیعی گیلان به روزنامه ایران صورتجلسه ای  است که در آن ارش مسئولان منابع طبیعی تأکید کرده‌اند که هیچ شواهدی مبنی بر عمدی بودن آتش‌سوزی در این جنگل نیافته‌اند.

ارسال این اسناد مبنی بر عمدی نبودن آتش‌سوزی در جنگل‌ها، این سؤالات را پیش می‌آورد چرا باوجود وسعت بالای آتش فقط کنده درخت‌ها درگیر آتش‌سوزی شده است؟ این آتش طبیعتاً باید به تاج برخی از درختان می‌رسید و آنها را خاکستر می‌کرد پس چرا هیچ ردپایی از آتش‌سوزی در زیر اشکوب درختان و روی زمین وجود ندارد؟ این آتش‌سوزی غیرعمدی چرا فقط بخشی از تنه درختان را درگیر کرده است؟ اصلاً نوشتن چنین صورتجلسه ای چه الزامی داشته است؟

قطع درختان عمدی نیست

«میرحامد اختری» مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان، قطع عمدی ده‌ها درخت کاج در منطقه توشی سیاهکل را با ارسال اسناد و مدارکی تکذیب کرده و  می‌گوید: در این منطقه هیچ درختی قطع نشده و این فیلم مربوط به سانحه آتش‌سوزی غیرعمدی مورخ 27/09/1400 در روستای کولاک‌آور است که بر اثر سهل‌انگاری مسافران غیربومی صورت گرفته و با بررسی اداره کل منابع طبیعی شهرستان سیاهکل، هیچ آثار و شواهدی مبنی بر ایجاد حریق عمدی برای تغییر کاربری توسط اشخاص یا شخصی خاصی یافت نشده است.

آتش‌سوزی سطحی بوده و درختان و لاش‌برگ‌ها دچار سوختگی شده و ته درختان همانگونه که در فیلم هم مشاهده می‌شود همچنان سیاه است. این مقام مسئول در پاسخ به این سؤال که اگر آتش‌سوزی در این منطقه رخ نداده و حریق عمدی نیز صورت نگرفته است، چرا هیچ سیاهی‌ای در کف زمین مشاهده نشده و تنها تنه درختان بریده شده است، می‌گوید: 15 روز بعد از آتش‌سوزی سطح زمین، تمام آثار از بین رفته و پاک می‌شود. بنابراین طبیعی است که پس از گذشت چندین ماه تمام آثار آتش‌سوزی از بین برود.

درخت سوزی عمدی است

اما از دیگر سو «شیرعلی‌پور» رئیس شبکه سمن‌های محیط‌زیست گیلان، موضوع قطع درختان در منطقه توشی سیاهکل را تأیید کرده و به «ایران» می‌گوید: این حادثه در سال‌جاری رخ داده و این فیلم توسط فردی معتمد در فضای مجازی منتشر شده است. هر چند که این موضوع نیازمند بررسی‌های بیشتر است اما فردی که این فیلم را ارسال کرده یکی از فعالان محیط‌زیست بوده و کاملاً مورد تأیید بنده است.

قطع حرفه‌ای درختان جنگل

برای صحت و سقم این موضوع با «پوریا فرهش» فعال محیط‌زیست و مدیرمسئول پایگاه خبری گیلکام، که برای اولین بار فیلم قطع درختان کاج در توشی را در گروه فعالان محیط‌زیست کشور منتشر کرده بود، تماس گرفته و موضوع را پیگیری کردیم. این فعال محیط‌زیست به «ایران» می‌گوید: این موضوع تنها اختصاص به «توشی» ندارد و الان به نوعی قطع درختان به‌صورت حرفه‌ای در این منطقه باب شده است. افراد به‌صورت حرفه‌ای آموزش دیده و قطع درختان را انجام می‌دهند.

آنها اول به درخت آسیب زده و بعد مجوز جمع‌آوری درختان فرسوده و شاخ و برگ را می‌گیرند. این افراد برای کسب سود بیشتر، اطراف درختان را آتش زده یا ساقه آنها را قطع می‌کنند. طی هفته گذشته 2 فیلم مردمی به‌دست ما رسید که در یکی ساقه‌ها و تنه درخت به‌صورت کاملاً حرفه‌ای بریده شده بود و در دیگری اطراف ریشه را آتش زده و با این کار درخت را خشک کرده‌اند. متأسفانه یک شیوه نابودی عرصه ملی در این منطقه رواج پیدا کرده است که نشان می دهد این افراد به‌صورت حرفه‌ای نیز آموزش می‌بینند.

وی می‌افزاید: متأسفانه هفته گذشته مدیرکل منابع طبیعی گیلان نیز قطع حرفه‌ای درختان در منطقه شفت را تکذیب کرده و از برخورد جدی با انتشار دهنده فیلم به‌دلیل تشویش اذهان خبر داد. اما بعد از انتشار فیلم توشی سیاهکل، مشاهده شد که درختان قطع شده و تنها یک تک درخت مورد آسیب قرار نگرفته است.

مدیرمسئول پایگاه خبری گیلکام ادامه می‌دهد: این شیوه تخریب منابع طبیعی در کل استان رواج پیدا کرده و به جای تکذیب بهتر است مسیری برای از بین بردن و رفع آن طراحی کرده و اجازه نقل و انتقال درختان و ساقه‌های افتاده تا اطلاع ثانوی صادر نشود. در حال حاضر این اتفاق برای تک تک جنگل‌ها رخ می‌دهد؛ به گونه‌ای که در یک سال گذشته 9-8 فیلم به دست ما رسیده که اول به درختان آسیب عمدی وارد کرده و پس از خشک شدن آنها را جمع‌آوری می‌کنند.

بنابراین، این حادثه‌ای نیست که به راحتی توسط مسئولان تکذیب شود. این فعال محیط‌زیست در خصوص حضور محیطبانان در منطقه نیز می‌گوید: محیطبانان منابع طبیعی در این منطقه وسیع، انسان‌های بسیار شریفی هستند اما متأسفانه تعدادشان بسیار اندک است. در کل دنیا به ازای هر متر مربع یک محیطبان و جنگلبان وجود دارد اما در ایران کمتر از این مقدار است بنابراین با این تعداد کم نمی‌شود محیط وسیعی مانند جنگل‌ها را پوشش داده و از آنها محافظت کرد. راهکار برون رفت از این مسأله نیز آن است که در ابتدا بپذیریم شیوه جدیدی از قطع درختان جنگل در منطقه باب شده و باید خیلی زود با آن مقابله شود. از طرفی باید تعداد محیطبانان را افزایش داده و اجازه حمل‌ونقل درختان و شاخ و برگ‌ها از قاچاقچیان و سوداگران گرفته شود.

برداشت‌کنندگان چوب، محیطبان شدند

در همین حال «فرشید کریمی» فعال محیط‌زیست و مدیرعامل مؤسسه آوای تورنگ گیلان، بحث قاچاق چوب در حوادثی نظیر توشی سیاهکل را اندک دانسته و می‌گوید: این اتفاق برای تغییر کاربری جنگل‌ها و تصرف اراضی صورت می‌گیرد چرا که در صورت خشک شدن، درختان دیگر ارزش نداشته و برای قاچاقچیان نیز صرف نمی‌کند تا آن را جابه‌جا کنند. افراد سودجو این درختان را از بین می‌برند تا بعد از منابع طبیعی مجوز تغییر کاربری بگیرند. همچنین افرادی دیگر نیز می‌توانند به بهانه انتقام، این درختان را از بین برده و نابود کنند.

این فعال محیط‌زیست ادامه می‌دهد: مهم‌ترین مشکل منابع طبیعی و وقوع حوادثی از این دست به نمایندگان مجلس بازمی‌گردد. طبق بند ماده 38 بند 3 قانون 1396، طرح 10 سال تنفس از برداشت تصویب شده و عموماً طرفداران بهره‌برداری از چوب با حمایت نمایندگان، بودجه را به اندازه‌ای کم کرده‌اند که این طرح به شکست انجامیده و دوباره برداشت چوب از جنگل‌ها رواج پیدا کند.

از طرفی شرکت‌های قراردادی که مسئول برداشت چوب هستند به‌عنوان جنگلبانان مشغول به کار شدند. بنابراین این شائبه نیز وجود دارد که این جنگلبانان با قاچاقچیان چوب همدست بوده و با آنها همکاری می‌کنند. سازمان جنگل‌ها در این مورد مظلوم واقع شده و اختیاری نیز در اخراج آنها ندارد چرا که در صورت اخراج، وزارت کار به میدان آمده و مشکلات پیچیده‌تر می‌شود. از طرفی نیروی کافی برای نگهداری از جنگل وجود نداشته و با پایش سطحی کارشناسان جنگل، بهترین فرصت برای نابودی منابع ملی توسط قاچاقچیان چوب فراهم شده است.

این اتفاق برای تغییر کاربری جنگل‌ها و تصرف اراضی صورت می‌گیرد چرا که در صورت خشک شدن، درختان دیگر ارزش نداشته و برای قاچاقچیان نیز صرف نمی‌کند تا آن را جابه‌جا کنند. افراد سودجو این درختان را از بین می‌برند تا بعد از منابع طبیعی مجوز تغییر کاربری بگیرند. همچنین افرادی دیگر نیز می‌توانند به بهانه انتقام، این درختان را از بین برده و نابود کنند. این شیوه جنگل سوزی را که به قصد تصرف اراضی جنگلی صورت می گیرد مختص به سیاهکل نیست و در رامسر، کوه های رودسر و... نیز مشاهده می شود.