دندان‌قروچه یا «براکسیسم» به ساییدن یا فشردن دندان‌ها به‌صورت ناخودآگاه، در بیداری یا خواب گفته می‌شود.

۶ علت اصلی دندان‌قروچه (براکسیسم) و راه‌های توقف آن

به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellhealth، دندان‌قروچه یا «براکسیسم» به ساییدن یا فشردن دندان‌ها به‌صورت ناخودآگاه، در بیداری یا خواب گفته می‌شود. این عادت در طول زمان می‌تواند به دندان‌ها و فک آسیب برساند و منجر به سردرد، دندان‌درد یا درد در ناحیه گردن و شانه‌ها شود.

۶ علت اصلی دندان‌قروچه

۱. عوامل روان‌شناختی

برخی ویژگی‌های شخصیتی یا وضعیت‌های روانی می‌توانند خود را به شکل فیزیکی مانند دندان‌قروچه نشان دهند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

  • استرس و نگرانی

  • افسردگی

  • تنش یا عصبانیت

  • شخصیت‌های رقابتی یا عجول

۲. اختلالات خواب

براکسیسم گاهی نوعی اختلال خواب در نظر گرفته می‌شود. بیشتر افراد هنگام خواب سبک یا در زمان تغییر مراحل خواب، دندان‌هایشان را می‌سایند.

این عادت ممکن است با مشکلات خواب مانند:

  • وقفه تنفسی در خواب (آپنه)

  • خروپف

  • راه رفتن در خواب

  • حرف زدن در خواب

در ارتباط باشد.

۳. سابقه خانوادگی

دندان‌قروچه می‌تواند در خانواده‌ها شایع باشد. در یک مطالعه با بیش از ۶,۰۰۰ نفر، ۳۷٪ از افرادی که دندان‌قروچه داشتند، گزارش کردند که یکی از نزدیکان‌شان نیز به این مشکل دچار بوده است.

۴. سبک زندگی

برخی مواد و رفتارها می‌توانند سیستم عصبی را تحریک کرده و دندان‌قروچه را تشدید کنند، از جمله:

  • کافئین

  • الکل

  • دخانیات

  • مواد روان‌گردان مانند اکستازی

  • آمفتامین‌ها

۵. داروها

بعضی داروها، به‌ویژه داروهای روان‌پزشکی یا نورولوژیک، ممکن است دندان‌قروچه را به‌عنوان عارضه جانبی ایجاد کنند:

  • داروهای ضد افسردگی

  • داروهای ضد صرع

  • داروهای درمان بیش‌فعالی (ADHD)

۶. بیماری‌ها و شرایط پزشکی

برخی بیماری‌ها ممکن است با دندان‌قروچه مرتبط باشند:

علائم دندان‌قروچه چیست؟

بسیاری از افراد نمی‌دانند که دندان‌قروچه دارند، اما علائم زیر می‌توانند هشداردهنده باشند:

  • ساییدن یا قفل‌کردن دندان‌ها

  • جلو راندن فک

  • دندان‌های ساییده‌شده، ترک‌خورده یا شکسته

  • سردرد

  • درد در فک، گردن یا شانه

  • حساسیت دندانی

تشخیص دندان‌قروچه و علل زمینه‌ای آن

پزشکان برای تشخیص براکسیسم از این روش‌ها استفاده می‌کنند:

  • معاینه دندان‌پزشکی برای بررسی آسیب‌ها

  • بررسی سابقه پزشکی و دارویی بیمار

  • تست خواب (پُلی‌سومنوگرافی) برای بررسی اختلالات خواب و دندان‌قروچه شبانه

همچنین ممکن است برای رد سایر علل درد فک و گردن (مانند آرتروز، عفونت گوش یا بیماری‌های عصبی) آزمایش‌هایی انجام شود.

روش‌های درمان و کنترل دندان‌قروچه

چون براکسیسم می‌تواند باعث آسیب جدی به دندان‌ها و استخوان فک شود، درمان آن اهمیت دارد. فشار فک در هنگام دندان‌قروچه ممکن است تا ۱۱۰ کیلوگرم برسد!

راهکارهای درمان شامل موارد زیر است:

  • استفاده از محافظ دندانی یا اسپلینت شبانه برای کاهش آسیب

  • بهبود کیفیت خواب و رعایت بهداشت خواب

  • ابزارهای بازخورد زیستی (بیوفیدبک) که با تحریک خفیف الکتریکی به کاهش فشار فک کمک می‌کنند

  • تزریق بوتاکس برای کاهش انقباض عضلات فک

  • تمرینات آرام‌سازی و مدیریت استرس

  • درمان بیماری‌های زمینه‌ای