سلامت نیوز : سنگ بزرگی نیست كه بشود بزرگی‌اش را بهانه نزدنش كرد! ماجرای بیمه بیش از یك میلیون و 200 هزار نفر معتاد است كه از حدود 2 سال پیش، مسوولان سازمان‌های گوناگون، در زمان‌های مختلف، حرف یكدیگر را درباره عملی بودن یا نبودنش نقض می‌كردند و حالا كار به جایی رسیده است كه در یك روز معاون وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی قول اجرایی‌شدنش را در سال آینده می‌دهد و مدیركل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی می‌گوید عملی نیست!


به گزارش جام جم امسال كه به اسفند برسد این قول 2 ساله شده است؛ قولی كه نخستین‌بار از سوی طه طاهری، جانشین دبیركل ستاد مبارزه با مواد مخدر مطرح شد و در آن به معتادان وعده داد اگر عزمشان را برای درمان اعتیادشان جزم كنند، ستاد هم به یاریشان می‌آید و با بیمه‌كردنشان از سنگینی بار هزینه‌های درمانشان می‌كاهد.

او وعده داد كه تا پایان همان سال، معتادان بیمه خواهند شد اما وزارت رفاه بلافاصله با این طرح مخالفت كرد و پس از مدتی اصرار و پیگیری رسانه‌ها، خانواده‌های معتادان و البته ستاد مبارزه با مواد مخدر، آن را مشروط به تامین اعتبار دانست.

وزارت رفاه در شرایطی عملی كردن این وعده را مشروط كرد كه در واقع، بیمه معتادان امری اختیاری برای این وزارتخانه محسوب نمی‌شد، بلكه مسوولیتی قانونی بود كه مسوولان وقت آن سازمان فراموشش كرده بودند، چرا كه بر اساس تبصره 2 ماده 15 اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر، وزارت رفاه در آن زمان قانونا موظف شده بود معتادان بی‌بضاعت را تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار دهد و دولت هم مكلف شده بود هر سال در لوایح بودجه اعتبارات لازم را برای این مساله پیش‌بینی و تامین كند.

با این همه طرح بیمه معتادان از آن زمان مسكوت ماند تا این كه وزارت رفاه به وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی تبدیل شد و بالاخره در شهریور امسال ستاد مبارزه با مواد مخدر، نامه‌ای به وزارتخانه جدید نوشت و در آن درخواست كرد كه موضوع بیمه معتادان را در شورای عالی بیمه مطرح كند اما از آنجا كه تاریخ دقیق جلسه شورای بیمه مشخص نبود به این نامه هم ترتیب اثری داده نشد.

چندی پیش «جام‌جم» با انتشار گزارشی بار دیگر ماجرای بیمه معتادان را به مسوولان رسانه‌ها یادآوری كرد. هرچند در این گزارش سیدعبدالله عمادی، معاون وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی ابراز امیدواری كرده بود كه در صورت تصویب برگزاری جلسه شورای عالی بیمه، به این موضوع هم رسیدگی می‌شود و اگر تصویب شود این وزارتخانه می‌تواند به شرط تامین بودجه لازم در سال 91، در ماه‌های باقیمانده امسال، بیمه‌ها را ملزم به تحت پوشش قرار دادن معتادان كند، اما در همان زمان هم برخی كارشناسان غیروابسته به دولت می‌گفتند دلیل بی‌رغبتی و تعلل وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی در پیگیری مساله بیمه معتادان این است كه بودجه و اعتبارات لازمی كه برای ماده 15 قانون اصلاحیه مواد مخدر دولت موظف به تامینش شده، هنوز فراهم نشده است.

بیمه معتادان، سال آینده؟

پس از انتشار گزارش «جام‌جم» و با بالا گرفتن حرف و حدیث‌ها درباره بیمه معتادان، مصطفی محمد نجار، وزیر كشور در گفت‌وگویی رسانه‌ای از بیمه معتادان پس از ترك كردنشان خبر داد، در حالی كه واضح است مساله اساسی معتادان تامین هزینه‌های آنها در طول درمان است و طبیعی است كه اگر پس از درمان كار پیدا كنند بیمه نیز می‌شوند و دیگر نیازی به قول وزیر كشور درباره بیمه شدنشان ندارند.

از سوی دیگر دیروز عمادی كه پیشتر در گفت‌وگو با «جام‌جم» مدعی شده بود وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی قادر است شركت‌های بیمه‌گذار را وادار به تحت پوشش قرار دادن معتادان كند به فارس گفت: اجرای هر طرح نیازمند اعتبارات و بودجه است و با رایزنی‌های انجام شده، بیمه درمان معتادان بهبود یافته در سال آینده اجرا می‌شود.

او درباره بیمه معتادان بهبودیافته نیز تصریح كرد: در حال حاضر آیین‌نامه‌های این بیمه تهیه شده است و احتمالا این بیمه در سال آینده برای معتادان بهبودیافته و پاك شده اجرایی می‌شود.

بیمه معتادان؟ اصلا ممكن نیست!

تقریبا در همان زمانی كه عمادی در فارس از اجرایی شدن بیمه معتادان در سال آینده خبر می‌داد، فرید براتی‌سده، مدیركل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی كشور به ایسنا گفت: شركت‌های بیمه‌گذار زیر بار هزینه‌های بالای بیمه درمانی معتادان نمی‌روند و اگر این اعتبار تامین شود تنها محدود به خدمات دارویی است.

آن‌طور كه این مسوول گفته است برآوردی ساده در ستاد مبارزه با مواد مخدر در این زمینه ثابت می‌كند بیمه درمان اعتیاد، 180 میلیارد تومان هزینه دربر دارد و خدمات روانشناختی و مددكاری اجتماعی را شامل نمی‌شود، در حالی كه این نوع درمان‌های غیردارویی به اندازه درمان‌های دارویی و حتی بیشتر از آنها برای معتادان لازم است.

او توصیه كرد: مسوولان به جای پیگیری مساله بیمه معتادان، طرح پرداخت یارانه درمانی معتادان را پیگیری كنند، چرا كه اختصاص یارانه به درمان معتادان به عدالت نزدیك‌تر است و هنگامی كه تمام معتادان از بیمه درمانی برخوردار می‌شوند، افراد محروم و مرفه در برخورداری از این بیمه برابر می‌شوند، اما یارانه درمان با انجام فعالیت‌های مددكاری تنها به محرومان اختصاص پیدا می‌كند.

براتی تاكید كرد: در عین حال می‌توان هنگام پرداخت یارانه به مراكز آنها را به سمت درمان‌های غیردارویی كه هدف اصلی در درمان اعتیاد است، سوق داد.

به گفته او پیشنهاد استفاده از یارانه‌های درمان به جای بیمه درمانی هم‌اكنون از سوی سازمان بهزیستی به دفاتر آسیب‌های اجتماعی و بیمه‌های وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی و دفتر برنامه‌ریزی ستاد مبارزه با مواد مخدر ارائه شده است.

هر چند براتی‌سده اعتقاد دارد عملی شدن طرح پرداخت یارانه درمان باعث می‌شود فقط معتادان بی‌بضاعت از خدمات خاص استفاده كنند و باقی‌مانده هزینه‌های درمانشان را از جیب بپردازند، اما این مسوول نكته‌ای ظریف را در نظر نگرفته است؛ معتادان، معمولا زمانی تصمیم به ترك می‌گیرند كه بی‌بضاعت شده باشند و نیازمند دستگیری هستند و به این ترتیب، تقسیم كردن معتادان به دو گروه بی‌بضاعت و مرفه منطقی نیست.

از سوی دیگر، اگر این طرح پذیرفته شود، بار دیگر همچون طرح قبلی وارد دوره انتظار و مسكوت ماندن و رد و قبول از سوی سازمان‌ها و نهادهای گوناگون و وعده‌دادنش به آینده می‌شود و به این ترتیب، احتمالا باید دو ـ سه سال دیگر بحث دستگیری از معتادان در حال درمان معلق شود و احتمالا پس از آن هم مسوولی دیگر از سازمانی دیگر، طرحی جدید را ارائه خواهد داد و باز هم همان چرخه تكرار می‌شود.