سلامت نیوز: معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها با اعلام اینکه سالانه ۴ تا ۴/۵ میلیارد مترمکعب آب پشت مخزن سدها تبخیر می‌شود ازبیلان منفی ۱۰میلیارد مترمکعب آب در دشت‌های کشور خبر داد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری، پرویز گرشاسبی در حالی از تبخیر 4/5 میلیارد مترمكعبی آب در پشت مخزن سدها خبر می‌دهد كه 4مردادماه امسال مشاور وزیر نیرو اعلام كرد: 130سد در كشور در دست ساخت است. این خبر نشان می‌دهد كه به رغم همه انتقادات صاحب‌نظران و كارشناسان حوزه آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست، گزینه سدسازی هنوز از گزینه‌های اصلی متولیان آب است. دراین میان بخشی‌نگری و بی‌توجهی دست اندركاران سدسازی به اجرای طرح‌های آبخیزداری، سبب شده بخش عمده مخازن سدها انباشته از رسوب شود.

پرویز گرشاسبی، روز گذشته دراین باره به خبرگزاری كشاورزی ایران (ایانا) گفت: سد و آبخیزداری یك مجموعه مرتبط با سایر اجزای حوضه آبخیز هستند. در واقع در یك حوضه آبخیز همه عوامل نظیر خاك، پوشش گیاهی، انسان و حیات‌وحش با هم سنجیده می‌شوند و در مدیریت جامع حوضه آبخیز عملیات سد و آبخیزداری جزئی از كارهایی است كه در برنامه‌های یك حوضه آبخیز گنجانده می‌شود اما متأسفانه در كشور ما چنین نگاهی وجود ندارد.

وی تصریح كرد: در ایران سد می‌سازیم، بعد به فكر كنترل رسوب با استفاده از عملیات آبخیزداری هستیم درحالی‌كه اجرای عملیات آبخیزداری باید مقدم بر ساخت سدها باشد. به گفته گرشاسبی، فعالیت آبخیزداری سبب می‌شود دبی پایه رودخانه‌ها منظم شود. آبخیزداری كمك می‌كند این اكوسیستم‌ها از حالت سیلابی در اوج بارش‌ها و خشكی تابستانه خارج شده و یك جریان دائمی آب برای بهره‌برداری داشته باشند. این بهترین كمكی است كه می‌توان به آب كشور كرد.

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، در واكنش به آمارهای ارائه شده از سوی وزارت نیرو درباره تبخیر 2 میلیارد مترمكعبی مخازن سدهای بزرگ كشور، گفت: حتی اگر آمار خود وزارت نیرو را هم برای تبخیر درنظر بگیریم، اگر با عملیات آبخیزداری این 2میلیارد مترمكعب را در زمین نفوذ داده و از تبخیر جلوگیری كنیم، یعنی بیلان منفی دشت‌ها را از ۱۰‌میلیارد مترمكعب فعلی به 8‌ میلیارد مترمكعب رسانده‌ایم.

    آبخیزداری حلقه مفقوده در تأمین آب

دهم مهرماه جاری، رحیم میدانی، معاون آب و آبفای وزارت نیرو، آبخیزداری را عاملی برای بر هم‌خوردن حقابه‌های تخصیص‌یافته معرفی كرد و گفت كه آبخیزداری آب جدید در كشور تولید نمی‌كند. میدانی همچنین اعلام كرد: اجرای عملیات آ‌بخیزداری منجر به ایجاد چشمه‌های جدیدی خواهد شد و این چشمه‌ها مدعیان جدید پیدا می‌كنند. گرشاسبی در واكنش به این سخنان میدانی یادآورشد: در آبخیزداری اگر تبخیر را كم كرده و به نفوذ اضافه كنیم، آیا به استحصال آب جدید كمك نكرده‌ایم؟ ما دنبال واژه تولید نیستیم بلكه دنبال تغییر مولفه‌های تبخیر و افزایش نفوذ هستیم. با ظهور چشمه‌های جدید امكان استحصال آب فراهم می‌شود.

آنطور كه گرشاسبی می‌گوید: براساس ماده ۲۷ قانون افزایش بهره‌وری، بحث استحصال آب از نزولات آسمانی، هم به وزارت نیرو و هم سازمان جنگل‌ها و مراتع تكلیف شده‌است. معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها افزود: در افق ۱۴۰۴ باید ۱۰میلیارد مترمكعب كسری حجم مخازن را جبران كنیم. كسری مخازن باید سالانه با نفوذ ۱۵ درصد بارش‌ها جبران شود. 7/5 درصد این نفوذ با اجرای عملیات آبخیزداری و 7/5 درصد هم با اقدامات وزارت نیرو باید تأمین شود. به گفته وی براساس آمار، وزارت نیرو ۹۹ درصد منابع مالی خود را صرف مدیریت آب سطحی و كمتر از یك درصد را در بخش منابع آب زیرزمینی، هزینه كرده‌است. این وزارتخانه با ساخت حدود ۵۷ میلیارد مترمكعب مخزن در كشور، ۱۰ میلیارد مترمكعب بیلان منفی در سفره‌های زیرزمینی ایجاد كرده‌است، درحالی‌كه باید به سفره‌های زیرزمینی توجه می‌كرد.