سلامت نیوز:با شدت گرفتن موج چهارم کرونا، ظرفیت تخت‌های مراقبت ویژه در اغلب مراکز درمانی کشور تکمیل شده است. در برخی مراکز درمانی با کمبود جدی تخت‌های «آی‌سی‌یو» مواجه هستیم. با افزایش موارد بستری بیماران حاد مبتلا به کرونا، کمبود تخت‌های مراقبت ویژه نیز روز به روز در حال افزایش است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سپید ،در این بین، پرستاران، پزشکان و سایر کادر درمان نیز که در بخش مراقبت‌های ویژه فعالیت می‌کنند، دوباره با افزایش شدید فشار کاری مواجه شده‌اند. کمبود نیرو نیز چالش جدی دیگری است که در بخش مراقبت‌های ویژه موج می‌زند. بسیاری از پرسنل درمانی که در بخش مراقبت‌های ویژه کار می‌کنند، همزمان بجای چند نیرو کار می‌کنند.
موج خستگی و فرسودگی شغلی در این بخش‌های حساس بیمارستان‌ها دوباره تشدید شده است.بسیاری از صاحبنظران حوزه سلامت تاکید دارند که در موج چهارم کرونا باید هر چه سریع‌تر برای افزایش ظرفیت تخت‌های مراقبت ویژه در مراکز درمانی کشور، چاره‌ای عاجل اندیشید تا موارد مرگ و میر بیماران بستری با شرایط حاد، افزایش پیدا نکند.
همچنین اغلب کارشناسان تاکید دارند که با توجه به فشار کاری سنگینی که در مراکز «آی‌سی‌یو» وجود دارد، باید افزایش نیروی انسانی در این مراکز هم جدی گرفته شود تا موج چهارم کرونا موجب فرسودگی و از دست رفتن کادر درمان نشود.
کمبود شدید تخت‌های ویژه در نقاط مختلف کشور
این روزها ظرفیت «آی‌سی‌یو» در اغلب مراکز درمانی کشور، تکمیل شده است و بسیاری از بیماران برای پیدا کردن تخت خالی در این بخش با چالش جدی مواجه هستند.به طور مثال، مهرداد بابایی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا در دانشگاه علوم پزشکی استان البرز هم با اشاره به کمبود جدی تخت‌های مراقبت ویژه در استان البرز، تاکید کرد: «کمبود تعداد تخت‌های «آی‌سی‌یو» جدی است.
با اولویت قراردادن بیماری کرونا و لغو درمان‌های غیر ضروری، تخصیص حداقل هزار و ۵۰۰ تخت در این مقطع برای درمان بیماران مبتلا به کرونا ضروری است. با رایزنی‌های انجام شده از محل وزارت بهداشت، قرار است به زودی ۵۰ تخت آی‌سی‌یو به مجموعه این استان اضافه شود.»
او با اشاره به روند صعودی ابتلا به کرونا و پیش بینی ادامه این روند، تصریح کرد: «با توجه به روند سریع بیماری و افزایش آسانسوری تعداد مبتلایان به کرونا، حتما به چالش کمبود تخت بیمارستانی در استان روبرو خواهیم شد. به همین دلیل نیاز است با همکاری بخش خصوصی، تامین اجتماعی و مقامات عالی استان، این مشکل برطرف شود. موج چهارم کرونا قابل مقایسه با سه موج قبلی این بیماری نیست. از مردم می‌خواهیم هشدارها را واقعا جدی بگیرند و درصورت عدم ضرورت از منزل خارج نشوند و در محیط آلوده و تجمعات نیز قرار نگیرند.»همچنین پیمان نامدار، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قزوین هم با اشاره به کمبود تخت‌های مراقبت ویژه در موج چهارم کرونا، خاطرنشان کرد: «تعداد تخت‌های آی‌سی‌یو قبل از دوران کرونا ۵۰ تخت بود، اما برای درمان کرونا آن را به ۱۰۰ تخت رساندیم.
با این وجود، در حال حاضر ظرفیت تخت‌های آی‌سی‌یو در قزوین پر شده است. طی چهار ماه گذشته، بیماری در انتظار آی‌سی‌یو نداشتیم، اما در روزهای آینده با شرایطی مواجه می‌شویم که منجر به کمبود تخت آی‌سی‌یو خواهد شد. در حال حاضر کل استان قزوین در وضعیت قرمز قرار دارد. طی دو هفته گذشته موارد مثبت ابتلا به کرونا به شدت بالا رفته است، به طوری که از هر دو تستی که به آزمایشگاه ارسال می‌شود، یک و نیم نفر به کرونا مبتلا هستند.»او با تاکید بر اینکه توان سیستم درمان در صورت ادامه روند فعلی ابتلا به کرونا پاسخگو نخواهد بود، یادآور شد: «شرایط استان‌های همجوار هم به گونه‌ای است که نمی‌توانیم از آن‌ها نیز کمک بگیریم.
در کل استان باوجود افزایش تعداد بیماران بستری مبتلا به کرونا، هنوز به پیک بیماری نرسیده‌ایم. به نظر می‌رسد روزهای سخت‌تری در پیش داریم.»از سوی دیگر، ابراهیم جلیلی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ابن‌سینای همدان هم از تکمیل ظرفیت تخت‌های ICU در بیمارستانهای همدان خبر داد و گفت: «تخت‌های عادی بخش‌های بیماران کووید 19 نیز در حال پر شدن است.
در حال پیگیری هستیم تا بتوانیم فضای جدیدی در بیمارستانهای استان ایجاد کنیم، زیرا احتمالا در روزهای آینده با کمبود تخت مواجه خواهیم شد. فعلا مشکلی از نظر تجهیزات بیمارستانی مانند ونتیلاتور نداریم، اما اگر روند مراجعات به همین صورت باشد، به مشکل برمی‌خوریم.»جلیلی با بیان اینکه در حال حاضر روند مراجعات به بیمارستان‌ها به صورت افزایشی است، تاکید کرد: «تعداد مراجعان سرپایی نیز نسبت به اوایل فروردین‌ماه پنج برابر شده است.در این شرایط مردم باید دورهمی‌ها را تعطیل کرده و پروتکل‌های بهداشتی را بیش از پیش رعایت کنند.»
چند روز قبل هم رضا عسگری، فرماندار زنجان به کمبود تخت آی‌سی‌یو در این استان اشاره کرد و گفت: «در موج چهارم کرونا در زنجان، کمبود تخت آی‌سی‌یو برای رسیدگی به بیماران نیازمند بسیار محسوس است.در حال حاضر شهر زنجان به لحاظ شیوع موج چهارم کرونا وضعیت بحرانی را می‌گذراند، بطوری که طبق آمارهای اعلام شده وضعیت ورودی و خروجی بیمارستانهای شهر برابر شده است. ویروس جهش یافته بسیاری از شهروندان زنجانی را گرفتار کرده است. از طرفی شمار موارد سرپایی مبتلا به کرونا نیز بطور خطرناکی در حال افزایش است. همین مساله نیز به روند افزایشی بستری‌ها منتهی شده که تداوم این وضعیت بسیار نگران کننده است.»
همچنین در تهران و اغلب کلان‌شهرهای کشور نیز ظرفیت تخت‌های مراقبت ویژه تکمیل شده است.حتی ظرفیت تخت‌های عادی برای بستری بیماران مبتلا به کرونا نیز در بسیاری از مراکز درمانی تکمیل شده است. به طور مثال، خسرو صادق نیت، رئیس مجتمع بیمارستانی امام خمینی نیز ضمن اشاره به افزایش تعداد مراجعان، بستری‌ها و مرگ و میرهای کرونایی در این مرکز درمانی، گفت: «ظرفیت کرونایی بیمارستان تکمیل شده است.در این شرایط، مجبوریم خدمات به بیماران غیر کرونایی را کمتر کنیم تا بتوانیم پاسخگوی بیماران مبتلا به کرونا باشیم.»
همچنین محمد طالب پور، رئیس بیمارستان سینا هم با بیان اینکه تعداد بیماران ما نسبت به قبل از عید هفت برابر شده است، گفت: «از هر ۱۰ مراجعه کننده مجبوریم چهار نفر را بستری کنیم.از الان باید برای روزهای آینده که به اوج مبتلایان خواهیم رسید فکر شود تا سرویس دهی به بیماران به هم نریزد.»
آیا می‌توان تخت‌های عادی را به تخت‌های ویژه تبدیل کرد؟
بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که هم از نظر تامین نیروی انسانی متخصص و هم از نظر بار هزینه‌های تامین تجهیزات، امکان تبدیل تخت‌های عادی به تخت‌های مراقبت ویژه در سطح گسترده‌ای وجود ندارد.
محمدتقی بیگ‌محمدی، فوق تخصص مراقبت‌های ویژه هم با اشاره به همین موضوع، گفت: «استراتژی که از ابتدا اتخاذ شد، این بود که زودتر به بیمار رسیدگی کنیم و در صورت امکان، بیمار زودتر به ICU منتقل شود و کارهای تخصصی انجام شود، اما مشکل اینجا است که ظرفیت تخت‌های ICU برای انتقال زودهنگام همه بیماران وجود ندارد. بنابراین برای حل مشکل، گروه‌های پشتیبانی تشکیل شده‌اند.
در بیمارستان امام خمینی تهران، هزار و ۳۰۰ تخت بستری داریم، اما در حالت عادی ۱۰۵ تخت ICU داریم. اگرچه می‌توان همه تخت‌های عادی را استفاده کرد، اما به هیچ وجه امکان ندارد در این بیمارستان، ۵۰۰ تخت ICU ایجاد کرد و خدمات به آن‌ها ارائه داد.»این فوق تخصص مراقبت‌های ویژه دانشگاه تهران با بیان اینکه بخشی از دلایل وقوع اپیدمی چهارم کرونا در کشور، کمتر اهمیت دادن به نظرات کارشناسی است، تاکید کرد: «پاشنه آشیل کار بیمارستان، ICU است و باید مراقبت ویژه از آن انجام شود.»از سوی دیگر باید در نظر داشت که یکی از عمده مشکلات بخش مراقبت‌های ویژه، کمبود نیروی انسانی است. با تشدید کرونا و افزایش بیماران حاد، کمبود نیرو در بخش‌های آی‌سی‌یو نیز افزایش خواهد یافت.
پیشتر نیز علیرضا سلیمی، معاون سازمان نظام پزشکی با اشاره به کمبود جدی نیرو در بخش های مراقبت ویژه، هشدار داده بود: «اولین کمبود در بخش‌های آی‌سی‌یو کمبود نیروی انسانی است. تعداد تخت‌های آی‌سی‌یو در کشور را بر پایه یک زندگی عادی و نیازهای عادی دیده بودیم، اما اکنون شرایط فرق کرده و سخت‌تر شده است. این تعداد نیرو و وسایل جوابگو نیست. یکی از کمبودهای جدی، مشکل کمبود نیروی انسانی در بخش‌های مراقبت‌های ویژه است و این کمبود اعم از پرستار و پیراپزشکان است. این نیروها خسته و فرسوده شده‌اند. خستگی، ایمنی بدن را پایین می‌آورد و امکان ابتلا به بیماری با وجود وسایل محافظت شخصی بیشتر می‌شود.»
اهمیت حیاتی تامین تخت‌های ویژه در موج چهارم کرونا
به گفته کارشناسان، حداقل به حدود 20 هزار تخت مراقبت ویژه بیمارستانی نیاز داریم، اما فقط حدود یک سوم از تخت مراقبت‌های ویژه مورد نیاز در کشور، تامین شده است.همایون بیگلری، متخصص مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی نیز در گفتگو با سپید، تاکید می‌کند: «اگر آمار بستری‌های روزانه کرونا به طور مداوم افزایش پیدا کند، اصلا بعید نیست که به نقطه‌ای برسیم که دیگر تخت خالی برای مراقبت‌های ویژه باقی نماند.»او یادآور می‌شود: «اگر همه ظرفیت تخت‌ها در همه مراکز درمانی را به بیماران کرونا اختصاص بدهیم، اقتصاد مراکز درمانی نیز شکننده‌تر خواهد شد.
در نظر بگیرید که اگر قرار باشد که به دلیل کمبود شدید تخت، همه مراکز درمانی پذیرای بیماران مبتلا به کرونا باشند، در آن صورت اقتصاد سلامت بخصوص در بخش خصوصی دچار مشکل خواهد شد.»بیگلری تاکید می‌کند: «تامین تخت‌های مراقبت ویژه باید به صورت اولویتی ضروری در دستور کار قرار بگیرد. باید برای شرایط سخت‌تر آماده باشیم. البته معتقدم همزمان با تامین تخت‌های مراقبت ویژه باید اصل پیشگیری در اولویت باشد. درواقع هرچقدر رعایت پروتکل‌های بهداشتی جدی‌تر گرفته شود، به همان نسبت هم نیاز به تخت‌های مراقبت ویژه، کمتر خواهد شد.»
همچنین علی امیر سوادکوهی، رئیس انجمن مراقبت‌های ویژه ایران هم در گفتگو با سپید به کمبود تخت‌های «آی‌سی‌یو» در دوران کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «حل مشکل کمبود تخت‌های «آی‌سی‌یو» و تامین تخت مراقبت‌های ویژه به عزم ملی و تخصیص اعتبارات قابل توجه نیاز دارد. راهی غیر از آن وجود ندارد. این تخصیص اعتبار هم زمانی حاصل می‌شود که نظام سلامت در اولویت برنامه‌ریزی مسئولان قرار داشته باشد و اعتباری در حد یک اولویت مهم کشوری به آن اختصاص پیدا کند. بودجه‌های سیستم بهداشت کشور، تناسبی با اهمیت سلامت مردم ندارد و رشد اقتصاد سلامت در اولویت برنامه‌های دولت نیست.
وقتی هم که اقتصاد سلامت را نادیده بگیرند، تامین تخت مراقبت‌های ویژه که با جان بیماران سروکار دارد نیز در اولویت نخواهد بود. ما نیاز به یک اقتصاد سلامت پویا و قدرتمند داریم که بتواند نیازهای حیاتی بیماران را تامین کند و تجهیزات ضروری برای درمان بیماران را فراهم سازد.»سوادکوهی یادآور می‌شود: «متاسفانه وضعیت کمبود تخت مراقبت‌های ویژه در مناطق محروم، شرایط حادتری دارد و حل این کمبود فقط با تخصیص اعتبارات جدی، قابل حل است. قطعا اگر تعداد تخت‌های مراقبت ویژه در وضعیت استانداردی قرار داشت، آمار مرگ و میر بیماران مبتلا به کرونا که در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری شده بودند، کمتر می‌شد. به همین دلایل امیدواریم که برنامه‌ریزی اصولی انجام بگیرد تا این کمبودهای جدی در نظام سلامت، مرتفع شود.»
با افزایش آمار مبتلایان به کرونا، نیاز به تخت‌های مراقبت ویژه نیز افزایش پیدا می‌کند، اما همچنان بسیاری از مراکز درمانی کشور با کمبود نیرو و تخت‌های «آی‌سی‌یو» مواجه هستند. کمبود این تخت‌ها باعث خواهد شد که روند پذیرش بیماران حاد مبتلا به کرونا در مراکز درمانی نیز با محدودیت جدی همراه باشد.
نظر شما