به گزارش سلامت نیوز به نقل از فرادید از draxe، حدود ۱۸ درصد اشخاص می‌گویند که هنگام عکس گرفتن سعی می‌کنند دندان‌های‌شان را پنهان کنند. بیشتر آن‌ها از رنگ زرد دندان‌های‌شان ناراضی‌اند و از این مسئله خجالت می‌کشند. امروز داشتن دندان‌های سالم و زیبا از اهمیت بالایی برخوردار است و به همین دلیل تعداد افرادی که از سفید کننده‌های دندان استفاده می‌کنند یا برای سفید کردن دندان‌های‌شان به دندان پزشک مراجعه می‌کنند، هر روز رو به افزایش است. دندان‌ها جزء اولین چیزهایی است که به چشم دیگران می‌آید.

هنگامی که یک فرد را برای اولین بار می‌بینید و او متوجه زردی دندان‌های‌تان می‌شود، قطعا تصور می‌کند که مراقب سلامت خودتان نیستید. آیا فردی را می‌شناسید که دوست نداشته باشد لبخندی زیبا با دندان‌های سفید و درخشان داشته باشد؟ فکر می‌کنید بهترین روش سفید کردن دندان‌ها چیست؟

برخی از افراد با وجود اینکه چند بار در روز دندان‌های‌شان را مسواک می‌زنند، دندان‌های‌شان به دلیل عاداتی مانند نوشیدن قهوه و چای یا سیگار کشیدن همچنان لکه‌دار و زرد است. دندان‌های زرد یا مایل به قهوه‌ای در بیشتر مواقع می‌تواند نشان دهنده وجود یک مشکل بزرگ‌تر مانند لثه‌های ناسالم، نازک شدن مینای دندان و رعایت نکردن بهداشت دهان باشد. در حقیقت سفید کردن دندان‌ها به محافظت از دندان‌ها و لثه‌ها در برابر پوسیدگی و بیماری‌هایی مانند التهاب لثه کمکی نمی‌کند؛ اما همه ما می‌خواهیم دندان‌های سفید و زیبا داشته باشیم.

بنا به گزارش دندان پزشکی در وب سایت Dentistry IQ «تصور اشتباهی وجود دارد که دندان‌های سفید را نشانه‌ای از دندان‌های سالم می‌دانند، در حالی که رنگ دندان ارتباط کمی با سلامت آن دارد، به هر حال برداشت مصرف کننده این است که دندان‌های سفید نشانه یک دهان سالم است.» در این مطلب چندین روش خانگی را معرفی خواهیم کرد که با به کارگیری آن‌ها می‌توانید دندان‌های‌تان را به طور طبیعی سفید و درخشان کنید؛ همچنین بهداشت دهانتان را بهبود ببخشید.

مرتب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، استفاده از جوش‌شیرین و پروکسید هیدروژن، غرغره روغن نارگیل و محصولاتی مانند سرکه سیب همگی می‌توانند بدون نیاز به مواد شیمیایی دندان‌ها را سفید کنند؛ همچنین دارای خواص آنتی باکتریالی و پیشگیری از عفونت هستند.

علت زرد شدن دندان‌ها چیست؟

دندان‌ها به دلیل لکه‌هایی که روی سطح دندان و همچنین در قسمت پایین‌تر ساختمان دندان ایجاد و گسترش یافته است، زرد یا حتی قهوه‌ای رنگ می‌شوند. رویه سفید یا همان مینای دندان سفت و سخت است. زیر مینای دندان ماده‌ای به رنگ قهوه‌ای کم‌رنگ وجود دارد که به آن عاج می‌گویند. در صورتی که مینای دندان نازک شود، عاج دندان مشخص می‌شود که در میان بزرگ‌سالان امری شایع است. خرابی دندان از تخریب مزمن بافت سخت دندان ناشی می‌شود که به دلیل اسید یا chelation بدون دخالت باکتریایی از سطح دندان زدوده شده است.

علت نازک شدن مینای دندان چیست؟ عواملی مانند افزایش سن، ژنتیک و مصرف مواد غذایی که باعث پوسیدگی یا لک شدن دندان می‌شوند، می‌توانند از دلایل اصلی نازک شدن مینای دندان به شمار روند. بسیاری از عادات ناسالم می‌توانند ریسک بیماری‌های لثه را نیز افزایش بدهند.

هرچند این مسئله غیر واقعی است که انتظار داشته باشیم دندان‌های‌مان با بالا رفتن سن همچنان سفید و درخشان باقی بمانند، با این وجود می‌توانیم از عواملی که تغییر رنگ دندان‌ها را سریع‌تر می‌کنند، جلوگیری کنیم.

تعدادی از دلایل زردی یا تیره شدن دندان‌ها عبارت‌اند از:
• نوشیدن چای یا قهوه
• سیگار کشیدن
• نازک شدن مینای دندان به دلیل افزایش سن
• تغذیه نادرست که شامل مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده با محتوای اسیدی بالا می‌شود، مانند برخی از انواع نوشیدنی‌ها، شکلات یا برخی میوه‌ها. برخی از مکمل‌ها نیز به دلیل دارا بودن اسید سبب نازک شدن مینای دندان می‌شوند.
• خشکی دهان (کم بودن بزاق دهان یعنی محافظت ضعیف از مینای دندان)
• با دهان نفس کشیدن و بسته بودن راه‌های هوایی بینی که باعث کاهش بزاق می‌شود و اجازه نمی‌دهد دهان و دندان‌ها مرطوب بمانند
• مصرف آنتی‌بیوتیک
• مصرف بیش از حد فلوراید؛ به‌ویژه اگر این عادت از دوران کودکی تاکنون باشد
• عوامل ژنتیکی

۱ – بعد از خوردن و آشامیدن دندان‌های‌تان را مسواک بزنید

بهترین شیوه برای سفید کردن دندان‌ها این است که بعد از هر بار خوردن و آشامیدن دندان‌های‌تان را مسواک بزنید، هرچند همیشه هم کار راحتی نیست و با توجه به اینکه هنگام خوردن یا نوشیدن کجا هستید (مثلا در مدرسه یا در محل کار)، ممکن است مسواک زدن کار دشواری باشد.

مصرف نکردن دخانیات و کم نوشیدن قهوه و نوشابه، بهبود وضعیت بهداشت دهانی و تغذیه درست به پیشگیری از زرد شدن دندان‌ها کمک می‌کنند. در صورتی که عادت دارید به طور مداوم نوشابه بنوشید، شاید بهتر باشد از نی استفاده کنید. بعد از نوشیدن نوشابه‌های شیرین یا اسیدی حتما مقداری آب میل کنید. سعی کنید مصرف نوشابه را به حداقل برسانید تا از عوارض آن مصون بمانید.

بیشتر غذاها دندان را لک نمی‌کنند، با این وجود اگر به نوشیدن قهوه یا کشیدن سیگار عادت دارید، نباید دور از انتظارتان باشد که به مرور زمان دندان‌های‌تان تغییر رنگ بدهند. بهتر است هر سه ماه یک بار دندان‌های‌تان را جرم‌گیری کنید و این راهکارهای خانگی را نیز به کار ببرید.

۲ - جوش شیرین و هیدروژن پرواکسید

هیدروژن پروکسید یا آب اکسیژنه یک اکسنده آنتی باکتریال است که پاک کننده‌ای بسیار عالی برای دهان و لثه محسوب می‌شود و جرم‌ها و باکتری‌ها را از دهان پاک می‌کند. می‌توانید با استفاده از هیدروژن پروکسید و آب (نیمی آب و نیمی هیدروژن پروکسید) یک محلول دهان‌شویه خوب درست کنید. این محلول را یک دقیقه در دهان بچرخانید؛ سپس آبکشی کنید. پژوهش‌ها نشان داده است که هیدروژن پروکسید می‌تواند به عنوان یک آنتی باکتریال طبیعی موثر عمل کند و با حذف باکتری‌های مضر دهان را خوشبو کند. بنا به گزارش Dentistry Network امروز هیدروژن پروکسید در دندانپزشکی کاربردهای فراوانی دارد که رایج‌ترین آن سفید کردن دندان‌هاست. این ماده به طور طبیعی از بیماری‌های لثه مانند التهاب و تورم جلوگیری می‌کند.

شیوه دیگر استفاده از هیدروژن پروکسید این است که مقدار کمی از آن را با کمی جوش شیرین ترکیب کنید تا به شکل خمیر درآید. با این خمیر می‌توانید جرم دندان‌ها را از بین ببرید. مقاله‌ای که در Journal of Dentistry منتشر شده است، نشان می‌دهد: «نتایج به دست آمده از پنج مطالعه بالینی کنترل شده روی بیش از ۲۷۰ نفر نشان داده است خمیر دندان‌هایی که حاوی مقداری جوش شیرین هستند، در مقایسه با خمیر دندان‌های معمولی که فاقد جوش شیرین هستند، خیلی بهتر و موثرتر جرم دندان‌ها را برطرف می‌کنند.» نتایج به دست آمده از ارزیابی سطح دندان‌های بیماران (نزدیک گونه‌ها، نزدیک زبان، اتصال به لثه و پشت و جلوی دندان) نیز نشان داد که استفاده از محصولات حاوی جوش شیرین به میزان بیشتری از جرم و پلاک‌های دندان می‌کاهد.

در حقیقت شیوه صحیح استفاده از جوش شیرین برای سفید کردن دندان‌ها این است که طبق روال معمول اول دندان‌ها و مخصوصا پشت آن‌ها را به خوبی مسواک بزنید. جوش شیرین مانند کاغذ سمباده ماده‌ای زبر است؛ بنابراین حتما مقدار کافی هیدروژن پروکسید را با آن ترکیب کنید تا به مینای دندان‌ها آسیب نرساند. این نکته از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا مینای دندان قابل ترمیم نیست. خمیری که درست می‌کنید، باید از کِرِم هم نرم‌تر باشد. این خمیر را حدود ۳۰ ثانیه روی دندان‌ها بمالید؛ سپس به‌خوبی با آب بشویید و سطح دندان‌ها را از این ماده پاک کنید.

۳ – روغن نارگیل

آیا واقعا روغن نارگیل دندان‌ها را سفید می‌کند؟ استفاده از روغن نارگیل در دهان یا همان غرغره کردن آن یکی از شیوه‌های رایج خانگی سفید کردن دندان‌ها به شمار می‌رود. بسیاری از افرادی که این شیوه را امتحان کرده‌اند، تأیید می‌کنند که استفاده از روغن نارگیل بعد از مسواک زدن دندان‌های‌شان را سفیدتر و سالم‌تر می‌کند.

کافی است یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را در دهان بگذارید و به مدت ۵ تا ۲۰ دقیقه بین دندان‌ها بچرخانید یا چند قطره از آن را به خمیردندان یا روی مسواک‌تان اضافه کنید. شیوه دیگر استفاده از روغن نارگیل برای سفید کردن دندان‌ها این است که گوشه یک حوله کوچک و تمیز را به روغن نارگیل آغشته کنید و روی دندان‌ها بمالید. روغن نارگیل دارای خواص ضد میکروبی است،؛ بنابراین برای محافظت و تمیز کردن لثه‌ها نیز می‌تواند گزینه بسیار عالی باشد.

مقاله‌ای که در Journal of Contemporary Dental Hygiene منتشر شده است، نشان می‌دهد: «غرغره کردن روغن‌های خوراکی راهکاری طبیعی و بی‌خطر برای سفید کردن دندان‌هاست که هیچ عارضه جانبی ندارد؛ بنابراین می‌توان از آن به عنوان یک درمان پیش‌گیرانه در خانه و برای حفظ بهداشت دهان استفاده کرد.»

۴ – سرکه سیب

احتمالا با خواص سرکه سیب آشنا هستید. سرکه سیب یک آنتی باکتریال طبیعی است که دهان و دندان را تمیز می‌کند؛ پس منطقی است که بتواند لکه‌های روی دندان‌ها را هم از بین ببرد. سرکه سیب به‌ویژه در پاک کردن لکه‌های ناشی از قهوه و نیکوتین بسیار موثر است. مطالعات نشان داده است که سرکه سیب به عنوان یک سفید کننده طبیعی می‌تواند به‌خوبی محصولات تجاری لکه‌های روی دندان‌ها را حذف کند. برخی از افراد معتقدند که دندان‌های‌شان بعد از استفاده از سرکه سیب طوری به نظر می‌رسد که انگار آن‌ها را به طور حرفه‌ای و با مراجعه به دندان پزشک سفید کرده‌اند.

راز سرکه سیب چیست؟

سرکه سیب حاوی ترکیباتی مانند اسید استیک، پتاسیم، منیزیم، پروبیوتیک‌ها و آنزیم‌هایی است که میکروب‌ها (باکتری‌های خطرناک) و جرم‌ها را از بین می‌برد و هم‌زمان رشد باکتری‌های مفید یعنی همان پروبیوتیک‌ها را سرعت می‌بخشد. از آنجا که سرکه سیب به طور طبیعی خاصیت اسیدی دارد، پلاک یا سایر مواد چسبیده به دندان‌ها را تجزیه می‌کند. PH سرکه سیب لکه‌های دندان را از بین می‌برد و به طور طبیعی آن‌ها را سفید می‌کند.

کلید موثر بودن استفاده از سرکه سیب برای سفید کردن دندان‌ها استفاده مستمر از آن‌هاست، به طور معمول باید حداقل یک ماه مداوم از آن استفاده کنید تا بتوانید به نتیجه مطلوب دست یابید. با این حال مراقب باشید؛ زیرا سرکه سیب حاوی نوعی اسید است و در صورتی که زیاد از آن استفاده کنید یا به‌شدت و سختی آن را به دندان‌ها اعمال کنید، ممکن است به مینای دندانتان آسیب بزند. بعد از استفاده از سرکه سیب باید دوباره دندان‌ها را با خمیر دندان معمولی مسواک بزنید و دهان را خوب آبکشی کنید. استفاده از خمیر دندان بدون فلوراید توصیه می‌شود.
سرکه سیب را برای تقریبا یک دقیقه با انگشت روی دندان‌ها بمالید؛ سپس با آب یا دهان‌شویه هیدروژن پروکسید دهان را آبکشی کنید.

۵ – پوست لیمو ترش یا پرتقال

پوست میوه‌های مرکبات مانند لیمو ترش، پرتقال یا عصاره لیمو ترش که حاوی اسیدهای سودمندی هستند، مانند سرکه سیب در سفید کردن دندان‌ها موثر هستند. این مرکبات به طور کلی بسیار پر خاصیت هستند؛ اما در صورتی که بیش از حد مصرف شوند، خاصیت اسیدی زیاد آن‌ها ممکن است به مینای دندان آسیب بزند. بعد از استفاده از پوست لیمو ترش یا پرتقال روی دندان‌ها دهان را به خوبی آبکشی کنید تا به عوارض آن دچار نشوید. برای اینکه به نتیجه مطلوبی دست یابید، از دهان‌شویه هیدروژن پروکسید استفاده کنید.

۶ – توت فرنگی و سایر مواد غذایی سالم

تصور می‌شود که برخی از افراد مشهور دندان‌های‌شان را با خوراکی‌های سالمی مانند توت فرنگی سفید و زیبا می‌کنند. توت فرنگی حاوی آنتی اکسیدان‌های مفید و ترکیبات دیگری است که برای سلامت دندان‌ها مفید است. این تنها توت فرنگی نیست که با بالا رفتن سن به حفظ ظاهر دندان‌ها کمک می‌کند؛ بلکه با کیفیت تغذیه عمومی نیز ارتباط تنگاتنگی با سلامت دندان‌ها دارد. مواد غذایی که کمک می‌کنند لثه و دندان‌ها قوی و سالم بمانند و از بیماری‌ها و علائم سال‌خوردگی مصون بمانند، عبارت‌اند از:

• منابع کلسیم مانند ماست یا شیر
• غذاهای سرشار از منیزیم و پتاسیم مانند سبزیجات برگ تیره، سیب یا گلابی
• تخم مرغ محلی
• قارچ
• سیب زمینی شیرین، هویج و کدو حلوایی
• کرفس
• مغزهایی مانند گردو و بادام.

نکته

زغال فعال نوعی زغال است که برای به دام انداختن سموم بدن استفاده می‌شود و می‌تواند با جذب پلاک‌ها و ذرات میکروسکوپی که عامل لک شدن دندان‌ها هستند، دندان‌ها را سفید کنند. یک مسواک مرطوب را با پودر زغال فعال آغشته کنید و مسواک بزنید؛ به‌ویژه قسمت‌هایی که لکه‌های بیشتری دارند؛ سپس با چند جرعه آب و چرخاندن آن در دهان به خوبی دهان را آب‌کشی کنید و این کار را تا زمانی که آب خارج شده از دهان شفاف باشد، ادامه بدهید. بهتر است دو تا سه بار در هفته با زغال فعال دندان‌های‌تان را مسواک بزنید. در صورتی که روکش، کاپ یا ونیر (لمینت) چینی دارید، این شیوه از سفید کردن دندان‌ها برای شما مناسب نخواهد بود.

خطرات سفید کننده‌های رایج

تحقیقات نشان داده است که محصولات سفید کننده دندان می‌توانند با نازک کردن مینای دندان به آن آسیب بزنند. استفاده مکرر از این محصولات به مرور زمان موجب فرسایش مینای دندان می‌شود و حساسیت دندان را به‌ویژه هنگام نوشیدن مایعات گرم و سرد یا غذاهای اسیدی افزایش می‌دهد.

دندان‌پزشکان آکادمی آمریکایی Cosmetic Dentistry ادعا کرده‌اند: «تمام محصولاتی که در مطب دندان پزشکان استفاده می‌شوند و نیز محصولاتی که بدون نیاز به نسخه فروخته می‌شوند، بی‌ضررند. با این وجود در میان آن‌ها محصولات اسیدی وجود دارد که در صورتی که بیش از اندازه مصرف شوند، به دندان‌ها آسیب می‌رسانند.»

خلاف بسیاری از افراد که دوست دارند دندان‌هایی سفید و زیبا داشته باشند، اشخاصی هستند که دچار وسواس فکری شده‌اند و به این کار وابستگی پیدا کرده‌اند. دکتر ایروین اسمیگل (Irwin Smigel)، سرپرست انجمن دندان پزشکی زیبایی آمریکا در مورد رایج شدن مسئله سفید کردن دندان‌ها می‌گوید: «افرادی هستند که ظاهرا هرگز به رضایت نمی‌رسند، افرادی را می‌شناسم که به دلیل زیاده‌روی در سفید کردن دندان‌ها (بلیچ کردن) و آسیبی که به همین خاطر به بافت‌ها وارد می‌کنند، به روت کانال نیاز پیدا کرده‌اند، بخشی از مینای دندان‌های‌شان از بین رفته است و دندان‌ها نیمه شفاف، غیر طبیعی و آبی یا خاکستری رنگ شده‌اند.» برای مراقبت بهتر از دندان‌ها باید از این محصولات در حد اعتدال و ترجیحا بعد از به کار بردن راهکارهای طبیعی استفاده کنید.

محصولات سفید کننده دندان باید با مشورت دندان پزشک مصرف شوند. به یاد داشته باشید این مواد به صورت موقت دندان‌ها را سفید می‌کنند و اثرات طولانی مدت ندارند. بهترین روش سفید کردن دندان‌ها این است که تغذیه سالم داشته باشید، هر روز دندان‌ها و لثه‌ها را مسواک بزنید و خوب آبکشی کنید و مصرف چای، قهوه و خوراکی‌های شیرین را به حداقل برسانید. اولین اقدامی که باید در این راستا انجام بدهید، این است که در صورت استعمال سیگار آن را ترک کنید و البته در هر سن و سالی که هستید، با کمک یک محصول خانگی، طبیعی و بی‌خطر هر روز به دندان‌های‌تان رسیدگی کنید.

آیا سفید کننده‌های طبیعی نیز ممکن است به دندان‌ها آسیب برسانند؟

تعدادی از سفید کننده‌های طبیعی مانند آب لیموترش می‌توانند مینای دندان را از بین ببرند و به همین دلیل مصرف آن‌ها توصیه نمی‌شود. پوست لیمو ترش یک شیوه خوب و سالم برای سفید کردن دندان‌هاست؛ اما آب لیمو ترش اسید بسیار قوی‌ای دارد. اسید موجود در آب لیمو ترش برای سفید کردن پارچه و لباس، درخشان کردن موها و بر طرف کردن لکه‌های مبل و پرده بسیار عالی است؛ اما نباید از آن برای سفید کردن دندان‌ها و تمیز کردن لثه‌ها استفاده کرد. اسید می‌تواند در دندان‌ها حفره‌های ریزی را ایجاد کند؛ بنابراین هر نوع خوراکی که مستعد لکه‌دار کردن است، وارد این حفره‌ها می‌شود و در آنجا باقی می‌مانند. اسید لیمو ترش به قدری قوی است که در نهایت می‌تواند دندان را پوسیده و نابود کند.

برای استفاده مناسب و به اندازه از هر نوع محصول سفید کننده دندان بهتر است مقدار کمی از آن را به کار ببرید، دستور العمل‌ها را جدی بگیرید و به علائمی که نشان دهنده تشدید حساسیت هستند، توجه داشته باشید.