حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان از اقدامات بسیار مهمی است که باید در مناطق زلزله زده انجام داد. این فاجعه بر سلامت زیست روانی هر دو جنس یعنی زن و مرد تأثیر می گذارد. با این حال، زنان در میان گروههای آسیبپذیر هستند، زیرا آسیب های بیشتری را نسبت به مردان تجربه میکنند. زنان بیش از مردان تحتتأثیر بینظمی و نابهنجاری قوانین روانی اجتماعی تخریب شده در بلایا قرار میگیرند. زن بودن به همراه عواملی مانند طبقه اجتماعی+جنسیت (زنان فقیر)+سن+طبقه اجتماعی+جنسیت (زنان مسن فقیر)+سن+طبقه اجتماعی، قومیت+جنسیت (زنان اقلیت مسن فقیر) باعث میشود آسیبپذیرترین گروه در بلایا زنان و کودکان باشند.
در زلزله، جامعه نظم سیاسی - اجتماعی خود را از دست میدهد و ساختارهای اجتماعی در اثر بلایای طبیعی فرومیریزد و منجر به فجایع گسترده می شود. نادیدهگرفتن برخی گروههای اجتماعی، بهصورت پیامدهای روانی - اجتماعی و اقتصادی کوتاه مدت و بلندمدت نمایان می شود. علاوه بر این، محیط فیزیکی پس از زلزله (فضاهای مخروبه و دور از دید) ممکن است خشونت و همچنین آزار و اذیت فیزیکی و جنسی علیه زنان و کودکان را بیشتر کند. ما در این مطلب به بررسی حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان و نحوه انجام این حمایتها میپردازیم.

حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان
همان طور که در بالا نیز گفته شد حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان، بسیار ضروری است. به طور کلی، گذر زمان ممکن است از شدت آثار روانی بلایا بکاهد، در حالیکه آثار این پیامدها همچنان در زندگی اجتماعی بازماندگان باقی می ماند. اغلب افراد پس از زلزله دچار اضطراب، افسردگی، غم، خشم و واکنشهای عصبی میشوند. حتی ممکن است دست به خودکشی بزنند.
اینجاست که نقش مددکاران اجتماعی و روانشناسان در حمایتهای روانی اجتماعی زلزلهزدگان، پررنگتر می شود. حمایتهای روانی اجتماعی برای ارائه اقدامات پیشگیرانه و مداخلهای، در مناطق آسیبدیده، بسیار ضروری است. این حمایتها شامل ایجاد حس امید و انگیزه، ازبینبردن حس غم و ناراحتی، ایجاد آرامش و امنیت و ... میباشد.
حمایتهای روانی اجتماعی در شرایط زلزله
اصول حمایتهای روانی اجتماعی در شرایط زلزله شامل موارد زیر میباشد:
- شناخت پیامدهای اجتماعی کوتاه مدت و بلندمدت زلزله
- شناخت راهکارهای عملی و مؤثر برای کاهش آسیبهای اجتماعی زلزله در زندگی افراد
- توجه به تجربیات و روایات بازماندگان برای کشف، تفسیر و درک پیامدهای اجتماعی زلزله
نقش مددکاران اجتماعی و روانشناسان در حمایتهای روانی اجتماعی زلزله زدگان
زلزله باعث می شود که همه بازماندگان، صرف نظر از جنسیت، استرس را تجربه کنند. بنابراین حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان بسیار ضرورت دارد. وقتی بخشی از جامعه آسیب میبیند، بسیار دردناک است، مثلاینکه بخشی از بدن انسان صدمه ببیند. به این ترتیب سایر قسمتهای آن مختل می شود. در اینگونه شرایط باید مددکاران اجتماعی و روانشناسان، به افراد زلزله زده کمک کنند و اقدامات لازم برای بهبود حال روحی و روانی آنها را انجام دهند.
مددکاران اجتماعی نقش مهمی در جوامع آسیب دیده از بلایا دارند، زیرا به کمک آنها مردم میتوانند زندگی روزمره خود را مدیریت کرده و به سمت بهبودی حرکت کنند. این متخصصان با خدماتی از مشاوره برای افرادی که با استرس پس از سانحه مواجه هستند تا یافتن مسکن موقت برای خانوادههای آواره، کمک میکنند. برای مثال این افراد میتوانند برای حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان، به خصوص کودکان، نمایشهای درام و عروسکی اجرا کرده یا داستان سرایی کنند. همچنین میتوانند کمپینها و سمینارهای آگاهی و آموزش مهارت برگزار کنند.

نقش فوریتهای اجتماعی در بلایا با محوریت زلزله
پس از فاجعه، افراد احساسات ناخوشایندی را تجربه میکنند. بر این اساس، حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان یا سایر رویدادهای آسیب زا، 4 اصل دارد که شامل موارد زیر میباشد:
- ایجاد احساس امنیت
- فرو نشاندن غم و غصه
- ارتباط اجتماعی
- امید
سازمانهایی مانند هلال احمر و صلیب سرخ در زمینه سلامت روانی، به حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان میپردازند. حمایت روانی اجتماعی برای حفظ سلامت جسمی و روانی ضروری است و مکانیسم مقابلهای مهمی را در مواقع سخت، برای افراد آسیب دیده فراهم میکند.
نتیجه گیری نهایی
همان گونه که در مطالب بالا نیز گفته شد، حمایتهای روانی اجتماعی از زلزله زدگان، اهمیت زیادی دارد. مددکاران اجتماعی و روانشناسان در مناطق زلزله زده، درمانی ارائه نمیدهند. در عوض، آنها به بازماندگان کمک میکنند تا از نظر اجتماعی و روانی بهبود یابند. هم مددکاران اجتماعی و هم روانشناسان برای هماهنگی با رفتارهای شناختی، اجتماعی و عاطفی افراد آموزشدیدهاند. هدف آنها ارائه راهنمایی و استراتژیهای لازم، برای کمک به افراد زلزله زده، برای مقابله با مشکلاتی است که با آن روبرو هستند.
نظر شما