در ایران سالانه حدود 200 زلزله با بزرگای بیش از 4 و حدود 20 هزار زلزله با بزرگای بیش از 2 رخ می دهند. زلزله‌های کوچک دست کم می‌توانند هشداردهنده باشند. اصولا زلزله‌ای که نزدیک شهر رخ می‌دهد بیشتر مردم را وحشتزده می‌کند. اینکه زلزله‌های با بزرگای چهار و پنج از وقوع زلزله‌هایی با توان بالا جلوگیری می‌کنند، یا نه، لزوما چنین نیست.

زلزله های کوچک از وقوع زلزله بزرگ تهران جلوگیری می کند؟

به گزارش سلامت نیوز، مهدی زارع- زلزله شناس در روزنامه آرمان امروز نوشت: زلزله با بزرگای 3.9 ساعت 10:28 بامداد جمعه 15-2-1402 در شهرستان ملارد، در جنوب غرب تهران رخ داد. این زلزله در همان محلی زلزله با بزرگای 5.0 د در ساعت ۲۳:۲۷ روز ۲۹ آذر ۱۳۹۶ در ملارد در غرب استان تهران اتفاق افتاد. زلزله با بزرگای 3.9 در ملارد و شهریار و مناطق اطراف آن احسای شد ولی زلزله 29 آذر 96 را حدود ۲۰ میلیون نفر احساس کردند. زلزله های کوچک تا متوسط 1396 و 1402 به احتمال زیاد در اثر جنبایی گسل فعال ماهدشت- جنوب کرج رخ داده اند که در فاصله بسیار کمی در انتهای غربی گسل شمال تهران (در ورداورد) قرار گرفته است.

گسل ماهدشت- جنوب کرج می‌تواند بر گسل شمال تهران و گسل پردیسان اثر بگذارد و موجب بروز حوادث جبران‌ناپذیری شود. زمینلرزه های شدید بر روی گسل شمال تهران با بزرگای حدود ۷.۵ و بر روی گسل پردیسان با بزرگای ۶ برآورد می شود. در منطقه های ۱۴ تا ۲۰ شهرداری تهران که بیشترین محدود با پوشش خاک نرم، بالاترین تمرکز بافت فرسوده و حاشیه نشین، و بیشترین تراکم جمعیتی در آن محدوده واقع است. دلیل نرم بودن خاک ، امواج لرزه ای می تواند تشدید شود و بنابراین شدت خرابی زلزله های بعدی می تواند بیشتر شود. در داخل و پیرامون تهران چند گسل اصلی شامل گسلهای مشا، گسل‌های ایوانکی، کهریزک، پیشوا، و ری و گسل شمال تهران وجود دارد. گسل مشا به علت طول بالای آن در صورت تکان جدید، آسیب‌های زیادی به شهر خواهد زد. مهمترین گسل در تهران گسل شمال تهران است که کل پهنه شمال شهر در مناطق ۱ تا ۵ و ۲۱ و ۲۲ شهرداری تهران رد آن قابل مشاهده است. این گسل در غرب نیز ادامه دارد .

به گسل ماهدشت-جنوب کرج می رسد. سامانه گسله ۱۸۰ کیلومتری مشاء سه قطعه مهم دارد. قطعه غربی که از شمال آبیک تا حدود شهرستانک در استان البرز ادامه دارد، قطعه مرکزی که از شهرستانک تا روستای کلان لواسان ادامه یافته و قطعه شرقی که از کلان تا جنوب‌غرب فیروزکوه امتداد دارد. قسمت شرقی گسل مشاء توان ایجاد زمین‌لرزه‌ای به بزرگای ۷ را دارد. قطعه غربی و مرکزی که طول بیشتری دارند، در همین حدود و کمی بیشتر توان ایجاد زمین‌لرزه دارند.

اکنون با روش‌های احتمالی پیشرفتهای خوبی برای پیش یابی زلزله انجام شده و در تمام بازه های زمانی فوق الذکر با پیش بینی احتمالی و ذکر مقدار احتمال پیش یابی زلزله انجام می شود. هرقدر تعداد ایستگاه های لرزه نگاری بیشتر باشد، این سنجش دقیق تر و با کیفیت تر است. در ایران خوشبختانه از سال 83 تا کنون تلاشهایی به طور منظم برای پیشبینی احتمالی و پیشیابی بر اساس استفاده از پیشنشانگر ها انجام شده است. نه سکون گسل‌ها به‌معنای اتمام زمین‌لرزه است و نه پرزلزله بودن الزاما به‌معنای شروع فوری فعالیت گسل برای رخداد یک زلزله شدید است. با توجه به سابقه زلزله‌های بزرگ در ایران، به طور متوسط در هر دهه، حدود دو زلزله با بزرگای بالای هفت در فلات ایران ممکن است رخ دهد . متناسب را رخداد زلزله های بزرگ زلزله های کوچک هم رخ می دهندو در ایران سالانه حدود 200 زلزله با بزرگای بیش از 4 و حدود 20 هزار زلزله با بزرگای بیش از 2 رخ می دهند. زلزله‌های کوچک دست کم می‌توانند هشداردهنده باشند. اصولا زلزله‌ای که نزدیک شهر رخ می‌دهد بیشتر مردم را وحشتزده می‌کند. اینکه زلزله‌های با بزرگای چهار و پنج از وقوع زلزله‌هایی با توان بالا جلوگیری می‌کنند، یا نه، لزوما چنین نیست.

کار منطقی آن است که این زلزله های کوچک را نشانه فعال بودن همان منطقه در نظر بگیریم و بر اساس درک فعال بودن هر منطقه در مورد افزایش سطح آمادگی در آن ناحیه برای سناریو زلزله شدید احتمالی بعدی تلاش کنیم. مناطق 12 و 16 شهرداری و منطقه راه آهن، محور خیابان انقلاب و آزادی، ارگ قدیم تهران حد فاصل خیابان شوش، هفده شهریور، انقلاب و کارگر جنوبی و بازار تهران، خیابان مولوی، میدان بهارستان، میدان امام خمینی، محله امیریه و خیابان جمهوری اسلامی . بر اساس آخرین سرشماری سال 1395، در شمال تهران 2٫2 میلیون نفر و محور مرکز به سمت جنوب تهران (مناطق 7 تا 21 شهرداری تهران) حدود 5 میلیون نفر در نزدیکی پهنه گسلهای فعال زندگی می کنند. البته این تنها ریسک مرتبط با زلزله برای شهر تهران نیست و فقط برآوردی از جمعیت ساکن در «پهنه های گسله در شمال و جنوب شهر» را نشان می دهد. بدیهی است، موضوع تراکم بالای جمعیت و بافت فرسوده به ویژه در مناطق12، 14، 15، 16 و 17 تهران خود مساله ای جداگانه است. جنبش شدید در محدوده پهنه گسل و در بافتهای فرسوده حدود 7.5 میلیون نفر 56 درصد جمعیت تهران را شامل می شود. مرور اولیه همین آمار نشان از آسیب پذیری بسیار بالای شهر تهران برپایه آمار جمعیت شب هنگام خود دارد. توجه کنیم که در طی روز حدود 52درصد اضافه بار جمعیت در تهران داریم، و در هر نوع سانحه در طول روز باید این جمعیت اضافه را به عنوان افزایش آسیب پذیری شهر تهران در چنین شرایطی در نظر گرفت. جمعیت گستره تهران و پیرامون نیز در حدود 65 سال اخیر از حدود 1٫5 میلیون نفر به حدود 17 میلیون نفر (بیش از 10 برابر) تا سال 1402 افزایش پیدا کرده به نحوی که امروزه جمعیت تهران بزرگ در طی روز در حدود 14 میلیون نفر (9.6 میلیون در طی شب و حدود 4٫5 میلیون نفر کی طی روز برای کار به تهران می‌آیند) برآورد می‌شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha