به گزارش سلامت نیوز به نقل از مدیکال نیوز تودی، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با بیماری پارکینسون زندگی می‌کنند، یک بیماری عصبی که عمدتاً بر تحرک، تعادل و کنترل ماهیچه‌ها تأثیر می‌گذارد و علائم آن می‌تواند از تغییرات خلقی گرفته تا مشکلات گوارشی و بدتر شدن حافظه و سایر عملکردهای شناختی باشد.

طبق داده‌های سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شیوع جهانی پارکینسون در ۲۵ سال گذشته دو برابر شده است و طبق آخرین تخمین‌ها، این بیماری منجر به «۵.۸ میلیون سال زندگی با ناتوانی تعدیل‌شده» در سطح جهان شده است.

در حالی که بیشتر این افزایش ناشی از افزایش تعداد افراد مسن است، شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد بروز تعدیل شده با سن نیز در حال افزایش است.

داروهای دوپامینرژیک، تحریک عمیق مغز و گفتار و کاردرمانی برخی از درمان‌هایی هستند که در حال حاضر برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در دسترس هستند، اما محققان دائماً به دنبال درمان‌های بیشتر و بهتر هستند.

به منظور هموار کردن راه برای درمان های بهتر، دانشمندان ابتدا به دنبال درک بیشتر در مورد نحوه عملکرد بیماری پارکینسون و مکانیسم های موجود در بدن هستند که ممکن است بر رشد آن تأثیر بگذارد.

چندین مطالعه از 12 ماه گذشته بر روی یک جنبه خاص از بیماری پارکینسون، یعنی سلامت روده متمرکز شده است. اما چرا سلامت روده در پارکینسون مهم است و چه چیزی می تواند در مورد این بیماری نشان دهد؟

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تحقیقات فعلی و اینکه چگونه این بیماری می تواند بر افراد تأثیر بگذارد، مدیکال نیوز تودی با دکتر آیسه دمیرکان و گری شاگنسی مصاحبه کرد.

دکتر دمیرکان یک مدرس ارشد هوش مصنوعی برای سلامت و رفاه در دانشگاه سوری در بریتانیا است و یکی از نویسندگان مقاله ای در مورد نقش میکروبیوم در بیماری پارکینسون است که در نوامبر 2022 در منبع معتبر Nature Communications منتشر شد.

بیشتر بدانید :شناسایی نشانه اولیه پیشرفت سریع تر بیماری پارکینسون

گری شاگنسی، رئیس هیئت امنای پارکینسون بریتانیا، یک سازمان غیردولتی تحقیقاتی و پشتیبانی است. در سال 2015، Shaughnessy تشخیص بیماری پارکینسون را دریافت کرد و از آن زمان، او به طور منظم چالش های فیزیکی را برای جمع آوری پول برای تحقیقات پارکینسون انجام داده است.

چرا به سلامت روده نگاه کنیم؟

در طول چند سال گذشته، شواهد فزاینده ای به دست آمده است که نشان می دهد یک مسیر ارتباطی دو طرفه بین مغز و روده وجود دارد. محققان این محور را محور روده-مغز نامیده اند.

محور روده-مغز در بسیاری از شرایط سلامتی مؤثر بر مغز، از زوال عقل تا افسردگی، نقش دارد و در حالی که ارتباط روده و مغز ممکن است در شرایط دیگر کمتر آشکار باشد، در واقع در بیماری پارکینسون که در برخی افراد با علائم گوارشی مانند یبوست نیز مشخص می‌شود، واضح‌تر است.

یک دیدگاه در مورد بیماری پارکینسون، که به عنوان فرضیه براک شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد، یک پاتوژن ناشناخته می‌تواند از دو مسیر به مغز برسد که یکی از آنها روده را درگیر می‌کند.

بر اساس این فرضیه، یکی از راه‌های رسیدن پاتوژن‌ها به مغز می‌تواند بلعیده شدن، رسیدن به روده و سپس پیشروی به مغز از طریق عصب واگ (طولانی‌ترین عصب جمجمه‌ای که مغز را به روده‌ها متصل می‌کند) باشد. این ممکن است باعث شود بیماری پارکینسون شروع بشود.

دکتر دمیرکان اذعان کرد که در ابتدا، تصور نگاه به روده برای درک بیشتر بیماری پارکینسون ممکن است شگفت‌انگیز به نظر برسد، اما فرضیه براک لنز جالبی برای ارزیابی مکانیسم‌های بالقوه ارائه می‌کند.

او توضیح داد: «[از طریق فرضیه براک] این ایده مطرح می‌شود که بیماری در واقع از روده‌ها شروع می‌شود و سپس از طریق عصب واگ به سایر بافت‌ها و به سمت مغز گسترش می‌یابد.»

به گفته او، بیماری پارکینسون یکی از جالب ترین شرایط عصبی برای مطالعه در رابطه با سلامت روده است و دلیل ساده ای دارد: میکروبیوم روده پارکینسون بیش از همه برجسته است.

بیشتر بدانید: این باکتری معمولی عامل پارکینسون است؟!

میکروبیوم روده در پارکینسون متفاوت است

دکتر دمیرکان و همکارانش از طریق مطالعه اخیری که انجام دادند، مشاهده کردند که افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دارای میکروبیوم‌های مجزای روده هستند که با دیس بیوزیس مشخص می‌شود(پدیده عدم تعادل بین باکتری‌های به اصطلاح خوب و بد)

مطالعه آنها نشان داد که حدود 30 درصد از نسبت باکتری های روده در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون متفاوت است.

دکتر دمیرکان گفت: «ما متوجه شدیم که یک سوم این میکروب‌ها [در روده افراد مبتلا به پارکینسون] متفاوت هستند.»
بنابراین این یک نشانه بسیار قوی از دیس بیوز است و همچنین نحوه عملکرد آنها [باکتری ها]، نوع ژن هایی که دارندنیز متفاوت بودند. ما کاهش مقدار تولید کننده اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه را یافتیم، به عنوان مثال، باکتری‌هایی که به عنوان دوستدار روده شناخته می‌شوند؛ ما افزایش باکتری‌های بیماری‌زا از جمله اشریشیا کلی یافتیم و همچنین متوجه شدیم که مسیرهای باکتریایی زیادی مختل شده‌اند که به طور بالقوه بر سلامت بافت‌های عصبی تأثیر می‌گذارند.»

دکتر دمیرکان و همکارانش دریافتند که باکتری‌هایی مانند بیفیدوباکتریوم دنتیوم که می‌توانند باعث عفونت‌هایی مانند آبسه‌های مغزی شوند، در روده افراد مبتلا به پارکینسون به میزان قابل‌توجهی در سطوح بالایی قرار دارند.

سایر باکتری‌های عامل عفونت که در افراد مبتلا به پارکینسون فراوان‌تر است، E. coli، Klebsiella pneumoniae، که می‌تواند باعث ذات‌الریه شود، و Klebsiella quasipneumoniae، که می‌تواند باعث عفونت‌های مشابه شود، بود.

با این حال، مطالعه انجام شده توسط دکتر دمیرکان تنها تحقیق اخیری نبود که روی تفاوت باکتری های روده بزرگنمایی کرد.

تحقیقات دانشگاه هلسینکی که در می 2023 در Frontiers منتشر شد، در مدل های حیوانی بیماری پارکینسون، نشان می دهد که باکتری Desulfovibrio ممکن است در این وضعیت دخیل باشد. این باکتری ها سولفید هیدروژن تولید می کنند که ممکن است منجر به انواع التهاب شود.

Desulfovibrio همچنین در مطالعه ای از دانشگاه چینی هنگ کنگ که در می 2023 در Nature CommunicationsTrusted Source منتشر شد، به دست آمد. این مطالعه که هدف آن یافتن روشی برای تشخیص زودتر پارکینسون بود، «فراوانی بیش از حد» این باکتری‌ها را در افراد مبتلا به اختلال رفتار خواب REM و نشانگرهای اولیه پارکینسون شناسایی کرد.

اختلال رفتاری خواب REM یک اختلال خواب عمیق است که با خطر بالاتر بیماری پارکینسون مرتبط است. در افراد مبتلا به این اختلال، مکانیسم‌های معمول مغزی که مانع از «انعکاس» محتوای رویاهایشان می‌شود، دیگر کار نمی‌کند، به این معنی که در خواب حرکات کنترل‌ناپذیری انجام می‌دهند.

Shaughnessy گفت که او نیز اختلالات خواب عمیق را تجربه می کند. او توضیح داد: «در چند سال گذشته، من رویاهای بسیار واضحی دیده‌ام و چند بار از رختخواب افتاده‌ام، زیرا در حال انجام کاری برمی‌گردم و به نوعی با هر چیزی که در رویا وجود دارد سر و کار دارم.»

مکانیسم های بالقوه چیست؟

اگر باکتری‌های روده نقشی در بیماری پارکینسون دارند، سؤالی که مطرح می‌شود این است: چه مکانیسم‌هایی ممکن است تأثیر آنها بر سلامت عصبی را واسطه کنند؟

یک فرضیه که در مطالعات مربوط به ارتباط بین روده و مغز در پارکینسون به آن اشاره شده است این است که التهاب سیستمیک ممکن است یکی از مکانیسم‌های درگیر باشد، زیرا برخی از باکتری‌هایی که در این شرایط بیش از حد فراوان هستند، پیش‌التهابی هستند، به این معنی که می‌توانند باعث التهاب شوند.

تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی با خطر کمتر بیماری پارکینسون مرتبط است که نشان می‌دهد نوع مشابهی از دارو نیز ممکن است به مدیریت این بیماری کمک کند.

در واقع، التهاب مزمن مغز بخش مهمی از بیماری پارکینسون است و برخی مطالعات نشان می‌دهند که التهاب سیستمیک ممکن است التهاب مغز را بدتر کند و در نتیجه به پیشرفت بیماری کمک کند.

برخی از شرایط التهابی در واقع با خطر بالاتر پارکینسون مرتبط هستند؛ به عنوان مثال، یک مطالعه دانمارکی در سال 2018 نشان داد که افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) در مقایسه با همسالان بدون این بیماری التهابی، 22 درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.

دکتر دمیرکان موافقت کرد که التهاب مرتبط با بیماری پارکینسون ممکن است در روده شروع شود که توسط باکتری‌های «بد» ایجاد می‌شود. با این حال، او تأکید کرد که این مکانیسم بالقوه هنوز تأیید نشده است و تحقیقات بیشتر در مورد این موضوع برای نتیجه‌گیری قطعی ضروری است.

آیا رژیم غذایی می تواند با دیس بیوز در پارکینسون مبارزه کند؟

اگر باکتری های روده ممکن است در بیماری پارکینسون نقش داشته باشند، ممکن است منطقی به نظر برسد که رژیم غذایی می تواند به مبارزه با دیس بیوز روده کمک کند و شاید یک گزینه آسان برای مدیریت علائم باشد.

در حالی که برخی توصیه های غذایی و مکمل های غذایی وجود دارد که ممکن است به تسکین علائم برای برخی افراد کمک کند، هنوز مشخص نیست که رژیم غذایی واقعاً چه مقدار می تواند برای تغییر دوره این بیماری انجام دهد.

یک مطالعه در سال 2022 نشان می دهد که رژیم های غذایی سرشار از فلاونوئیدها( رنگدانه های طبیعی موجود در بسیاری از میوه ها) با خطر کمتر مرگ و میر در بیماری پارکینسون مرتبط است.

و یک مطالعه قدیمی‌تر، در سال 2018، استدلال کرد که پروتئینی که در بسیاری از انواع ماهی‌ها به نام «پاروالبومین» یافت می‌شود، ممکن است با جلوگیری از جمع‌شدن آلفا سینوکلین در توده‌هایی در مغز، به پیشگیری از بیماری پارکینسون کمک کند؛ این همان چیزی است که در مغز افراد مبتلا به پارکینسون اتفاق می‌افتد و سیگنال‌های بین سلول‌های مغز را مختل می‌کند.

او تأکید کرد که از آنجایی که افراد دارای عوامل خطر متفاوتی برای پارکینسون هستند، ارائه توصیه‌های کلی که واقعاً مفید باشد، دشوار است:

«برای من خیلی سخت است که به کسی چیزی توصیه کنم، زیرا همه ما بسیار متفاوت هستیم، میکروبیوم روده ما نیزهمینطور است. بنابراین به نظر من پیشگیری [این وضعیت] یک چیز است و نگهداری طولانی مدت چیز دیگری است، همراه با سایر عوارض بیماری. بنابراین من واقعاً نمی توانم چیزی توصیه کنم، اما مطالعات نشان می دهد که مشکلی در افزایش مصرف قند وجود دارد؛ برخی از مطالعات مداخله ای در مورد رژیم غذایی وجود دارد، اما نتیجه گیری بسیار دشوار است، زیرا مطالعات واقعاً نهایی نشده اند. سخت است که بدانیم چگونه به فردی با سابقه ژنتیکی و مادام العمر معینی در مواجهه با چیزهای مختلف توصیه کنیم، زیرا ما نمی دانیم در آنها چه چیزی وجود دارد.»

آیا ورزش می تواند به پارکینسون کمک کند؟

با این حال، برخی تحقیقات وجود دارد که نشان می دهد ورزش می تواند وسیله ای موثر برای مدیریت علائم بیماری پارکینسون باشد.

یک مطالعه در سال 2022 که در Neurology منتشر شد، نشان داد که شرکت در ورزش منظم و متوسط تا شدید می‌تواند به کند کردن پیشرفت بیماری پارکینسون برای افرادی که در مراحل اولیه هستند کمک کند.

تحقیقات انجام شده در سال 2017 توصیه کرد که حداقل 2 ساعت و نیم ورزش در هفته می تواند به افراد مبتلا به پارکینسون کمک کند تا تحرک خود را بهبود بخشند و در عین حال پیشرفت بیماری را کاهش دهند.

دکتر دمیرکان موافقت کرد که ورزش می تواند یک استراتژی مفید برای مدیریت بیماری پارکینسون باشد. او گفت: «ورزش به خودی خود راهی شگفت انگیز برای شکل دادن به مغز و بدن ما است. از نظر معکوس کردن آسیب شناسی پارکینسون، برخی اثرات فیزیولوژیکی بزرگ وجود دارد که می توانیم درباره آنها فکر کنیم. برای مثال، اگر در حال دویدن در یک ماراتن هستید، این یک چیز بزرگ است که بدن شما باید از آن عبور کند.به عنوان مثال، یک چیز این است که حرارت شما برای مدت طولانی مانند تب شدید افزایش می یابد، درست است؟ یک افزایش طولانی مدت در گرمای بدنی وجود دارد و قطعاً باید تأثیر مهمی [روی روده] داشته باشد،»

در واقع، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که استرس گرمایی که در طول ورزش اتفاق می‌افتد می‌تواند جریان خون روده را کاهش دهد که در نهایت ممکن است با سرکوب بالقوه برخی باکتری‌ها و ایجاد فضا برای گسترش سایرین، بر میکروبیوم روده تأثیر بگذارد.

در مورد اینکه کدام شکل از ورزش برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون بهترین است، یک بررسی کاکرین که در ژانویه 2023 منتشر شد به این نتیجه رسید که تقریباً تمام اشکال ورزش می تواند به بهبود کیفیت زندگی افرادی که با این بیماری زندگی می کنند کمک کند.

تمرینات استقامتی هم در بهبود کیفیت زندگی به طور کلی و هم در مدیریت علائم حرکتی به ویژه مفید است.

وقتی صحبت از مدیریت علائم حرکتی به میان می آید، نویسندگان می نویسند که رقص، ورزش مبتنی بر آب، راه رفتن/تعادل/ ورزش عملکردی و تمرین چند دامنه ای همگی می توانند به همان اندازه مفید باشند و برخی تحقیقات گذشته - در زنان با اضافه وزن اما بدون پارکینسون - نشان داده است که تمرینات استقامتی منجر به افزایش باکتری های مفیدی به نام Akkermansia می شود که به بهبود عملکرد متابولیک کمک می کند.

شاگنسی که به طور منظم در ماراتن‌های سخت و طاقت‌فرسا و سایر چالش‌های ورزشی برای جمع‌آوری بودجه برای تحقیقات پارکینسون شرکت می‌کند، به ما گفت که ورزش بیش از هر چیز به او در حفظ تندرستی کمک کرده است.

او گفت: «ورزش به بخش بزرگی تبدیل شده است؛ قبلاً بخشی از زندگی من قبل از تشخیص بود، اما راهی بزرگ برای کمک به من برای مدیریت و کنترل این بیماری شده است».

به گفته او، به چالش کشیدن خود در این راه، واقعاً در سطح ذهنی به او کمک کرد. شاگنسی به ما گفت: «در حالی که دارم ورزش می‌کنم، اغلب احساس نمی‌کنم که پارکینسون دارم.»

برای او، همه چیز در مورد تمرکز بر آنچه واقعاً قادر به دستیابی در هر نقطه از زمان هستید، و هدف گذاری برای آن است.

«من فکر می‌کنم مدیریت این بیماری در نگرش ذهنی شماست. چون وقتی برای اولین بار تشخیص داده شد، در واقع دویدن برایم بسیار سخت بود و به عنوان بخشی از سفرهای کاری به خارج از کشور و غیره به دویدن می‌رفتم، در شهرهایی که می‌رفتم می‌دویدم، و در ماه‌های اول خیلی سریع از نظر دوندگی کاهش پیدا کردم. اما همسرم در واقع به من گفت: فقط روی کارهایی که می‌توانی انجام دهی تمرکز کن، نه کارهایی که نمی‌توانی انجامشان بدهی.» و این برای من یک نقطه عطف بود و می دانید، با عدم نگرانی در مورد آن، باید بهتر شوم و سریعتر پیش بروم، و فقط روی لذت بردن از دویدن تمرکز کنم. »