به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، در این نامه که با حمایت و امضای قریب به ۳۰۰ تشکل مردم‌نهاد و اهالی جوامع محلی اطراف تالاب هورالعظیم تدوین و تهیه شده است، نسبت به توسعه میدان نفتی سهراب در تالاب هورالعظیم که تنها باقی‌مانده این بوم‌سازگان حساس و ارزشمند بین‌المللی است، هشدار داده شده و ضمن تشکر از توجه دفتر ارزیابی سازمان به کلیه زوایای اجرای این طرح، درخواست شده است که در چند بخش، مقدمات لازم جهت ارزیابی کامل تالاب و خدمات آن و آثار و پیامدهای اجرای چنین پروژه‌ای، تبیین و اطلاع‌رسانی شود و مجری این طرح، روش‌های موجود دیگر جهت ایجاد این میدان نفتی را که توانمندی داخلی در زمینه آن وجود دارد به کار گیرد و ارزش واقعی تالاب و امنیت پایدار و بلندمدت ناشی از حیات آن، در مذاکرات لحاظ شود.
متن این نامه به شرح زیر است:
آقای دکتر سلاجقه
معاون محترم رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست
سرکار خانم دکتر سمیه رفیعی
رییس محترم فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی
با سلام و احترام
همان‌گونه که مستحضرید، تالاب «هورالعظیم» آخرین بازمانده تالاب‌های بین‌النهرین، در جنوب غرب کشور و استان خوزستان واقع گردیده که یک‌سوم از مساحت این تالاب مرزی با وسعت 300 هزار هکتار در ایران و دوسوم از آن در کشور عراق قرار دارد. متاسفانه این تالاب ارزشمند در دهه‌های اخیر با چالش‌های عدیده‌ای همچون جنگ و احداث سد کرخه و بهره‌برداری از میادین نفتی متعدد مواجه بوده است.
هم‌اکنون 5 میدان نفتی شامل «آزادگان شمالی»، «آزادگان جنوبی» و «یاران شمالی» و «یاران جنوبی» و «سهراب» در این تالاب فعالیت دارند و توسعه گسترده فازهای بعدی میادین نفتی فوق در حال پیگیری است. این توسعه‌های نامتوازن سبب بروز تخریب‌های گسترده‌ای نظیر استحصال اراضی تالابی، احداث جاده‌های متعدد و غیراستاندارد، تغییر در سطح تراز هیدرولوژیک و تکه‌تکه شدن بستر زیستگاه تالابی شده است.
همچنین برداشت منابع قرضه از خاک تالاب، تخلیه پسماند، انجام حفاری‌های نفتی، ورود مواد شیمیایی و نفتی به تالاب، برداشت آب جهت عملیات حفاری، تخلیه گل حفاری در اراضی تالابی، عبور خطوط برق غیراستاندارد، انسداد و ممانعت از آبگیری تالاب و نشت نفت از لوله‌های انتقال، ازجمله عواملی است که نه تنها حیات تالاب بلکه معیشت و رفاه جوامع محلی این منطقه را به خطر انداخته و موجب کاهش جمعیت حیات‌وحش و تنوع زیستی در محدوده حفاظت شده تالاب «هورالعظیم» گردیده است. افزایش حجم آتش‌سوزی‌ها و کانون گرد و غبار در قسمت جنوبی تالاب نیز از دیگر پیامدهای ناشی از بهره‌برداری غیراصولی از این منطقه به منظور استحصال سوخت‌های فسیلی است. متاسفانه تاکنون 300 حلقه چاه در این محدوده حفاری و اجرا شده و مقرر است که در میدان آزادگان جنوبی حداقل 420 حلقه چاه نفت دیگر نیز حفاری شود.
لازم به ذکر است این روند توسعه و وقوع تغییرات گسترده، با مجوزهای محیط‌زیستی صادره ازسوی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در مغایرت می‌باشد. در این میان در روزهای اخیر، طرح توسعه میدان نفتی «سهراب» موجب افزایش نگرانی‌ها گردیده است. باتوجه به مفاد مندرج در گزارش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی این میدان نفتی، به نظر می‌رسد بهره‌برداری از این میدان نفتی، تیر خلاصی بر پیکر نیمه جان تالاب هورالعظیم خواهد بود. در ادامه به برخی از دلایل این توسعه نامتوازن اشاره گردیده است:
1- جانمایی طرح توسعه میدان نفتی «سهراب» در قسمت شمالی تالاب (حوضچه شماره یک) صورت گرفته است که با توجه به کلیه مستندات موجود، این محدوده تقریبا تنها قسمت بکر باقی‌مانده از تالاب است که محل ورود انشعابات رودخانه کرخه (هوفل و نیسان) به تالاب بوده و قسمت عمده آبگیری تالاب از طریق این انشعابات انجام می‌گیرد.
لازم به توضیح است که در گزارش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی این طرح درخواست خشک کردن 18 هکتار از این محدوده مطرح شده و اعلام شده لوله‌های انتقال نفت در 7 نقطه با این انشعابات رودخانه کرخه، تقاطع دارند. حفر 20 حلقه چاه در فاز اول و 12 چاه در فاز دوم عملا این محدوده از تالاب را با تهدید جدی روبه‌رو خواهد کرد.
2- جانمایی طرح با ضوابط استقرار واحدهای صنعتی و خدماتی مصوب سال‌های 1397 و 1398 در تناقض است.
3- برخلاف اثرات قابل‌توجهی که این طرح بر تالاب «هورالعظیم» دارد، در گزارش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی تهیه شده برای طرح، بسیاری از این اثرات با شدت کم و ضعیف برآورد شده است. درحالی که در صورت انجام ارزیابی منصفانه و نزدیک به واقع، بسیاری از این اثرات در رده شدید و بسیار شدید واقع است که با به‌کارگیری روش ماتریس ایرانی، منجر به رد پروژه خواهد شد.
4- بهره‌برداری از میادین نفتی در این تالاب نقض صریح قانون حفاظت از تالاب‌ها و آیین‌نامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب‌ها است.
5- طرح‌های توسعه میادین نفتی در محدوده تالاب «هورالعظیم» ازجمله طرح‌های بسیار آلاینده و خسارت‌زا به این اکوسیستم تالابی هستند که اثرات و تبعات آنها در سطح ملی و بین‌المللی قابل‌توجه است و وفق مکاتبات معاونت حقوقی ریاست جمهور و پیرو بازدید کارشناسان دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست از این تالاب و برآورد خسارات وارده مطابق قانون حفاظت از تالاب‌ها، اهمیت نحوه مدیریت این حجم از فعالیت‌ها و کاهش اثرات آن به شدت احساس می‌شود.
در این زمینه انجام چند اقدام به شرح زیر ضروری به نظر می‌رسد:
-برآورد ارزش‌های اکولوژیک تالاب و ورود آنها به تحلیل‌های هزینه-منفعت طرح‌های توسعه بهره‌برداری از میدان نفتی سهراب
-برآورد میزان کل خسارات اکولوژیک وارده به تالاب در راستای تنویر افکار عمومی
-بازبینی گزارش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی میدان نفتی سهراب توسط متخصصین بی‌طرف دانشگاهی
-انجام ارزیابی اثرات اجتماعی ناشی از اجرای طرح توسعه نفتی سهراب در محدوده مطالعاتی
-برآورد میزان تاب‌آوری تالاب هورالعظیم به منظور شناسایی استانه‌های بحران در این تالاب ارزشمند و استراتژیک
لذا ما امضاکنندگان این نامه؛ شبکه تشکل‌های مردم‌نهاد و اجتماع‌محور محیط‌زیست و منابع طبیعی کشور، ده‌ها تشکل محیط‌زیستی از 28 استان کشور که پس از آگاهی از اخبار مرتبط، اختصاصا در جهت حفاظت و حمایت از تالاب، اعلام همراهی نمودند و جوامع محلی و اهالی و ساکنین مناطق مرتبط با تالاب هورالعظیم که از ارسال این مطالبه، حمایت نموده‌اند و فهرست مشخصات و امضای آنان به پیوست این نامه تقدیم شده است، ضمن درخواست رسیدگی ویژه به موضوع توسعه میدان نفتی سهراب و تاکید بر نظر صریح و روشن رییس‌جمهور محترم مبنی بر اینکه «توسعه، فرع بر محیط‌زیست است» و همچنین با تاکید بر توجه مسوولان محترم به این نکته مهم که با فرض ضرورت اجرای این طرح، امکان بارگذاری تاسیسات و احداث میدان نفتی در خارج از محدوده تالاب وجود دارد و خوشبختانه توانمندی فنی بومی در این زمینه نیز در دسترس است، بدینوسیله تعهد به حفظ پایداری تالاب و زیست‌بوم‌های حساس اینچنینی را که از مسیر اتخاذ تصمیمات عاقلانه و برآورد سود و زیان بلندمدت و آینده‌نگرانه می‌گذرد، به عنوان یکی از الزامات بنیادین تصمیم‌گیری و مدیریت این موضوع، از جنابعالی خواستاریم و یقین داریم ایجاد کوچک‌ترین اختلال و انحراف در این الزام و تعهد را نخواهید پذیرفت؛ ان‌شاءالله
پیشاپیش از توجه و اقدام مدبرانه حضرتعالی در این زمینه سپاسگزاریم؛
با احترام دوباره
شورای هماهنگی شبکه تشکل‌های مردم‌نهاد محیط‌زیست و منابع طبیعی کشور
امضای 165 تشکل مردم‌نهاد از 31 استان کشور به همراه امضای 103 نفر از معتمدین و افراد مورد وثوق از جوامع محلی اطراف تالاب هورالعظیم، به پیوست این نامه، تقدیم دبیرخانه سازمان حفاظت محیط‌زیست شده است و رونوشت برابر اصل آن در دفتر شبکه ملی جهت ارایه به رسانه‌ها و سایر مسوولان مرتبط و دستگاه‌های نظارتی، موجود و قابل ارایه است.
نظر شما