به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم، یک مطالعه جدید هشدار می‌دهد که میلیون‌ها کیلومتر از رودخانه‌های سراسر جهان در سطوح بالا به آلودگی آنتی‌بیوتیکی مبتلا شده‌اند که می‌تواند مقاومت دارویی را افزایش داده و به حیات آبزیان آسیب برساند. این پژوهش میزان آلودگی جهانی رودخانه‌ها ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک‌های انسانی را تخمین زده است.
محققان محاسبه کرده‌اند که حدود ۸۵۰۰ تن آنتی‌بیوتیک (تقریبا یک‌سوم از آنچه مردم سالانه مصرف می‌کنند) هر ساله حتی پس از عبور از سیستم‌های تصفیه فاضلاب، به سیستم‌های رودخانه‌ای سراسر جهان وارد می‌شوند.
این مطالعه که به رهبری دانشگاه مک‌گیل انجام و در PNAS Nexus منتشر شده است، نخستین مطالعه‌ای است که میزان آلودگی رودخانه‌های جهان ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک‌های انسانی را تخمین می‌زند.
هلوئیزا اهالت ماسدو، دانشجوی فوق دکترا در رشته جغرافیا در مک‌گیل و نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: «در حالی که مقادیر باقیمانده از آنتی‌بیوتیک‌های منفرد در اکثر رودخانه‌ها تنها به غلظت‌های بسیار کم تبدیل می‌شود که تشخیص آنها را بسیار دشوار می‌کند، قرار گرفتن در معرض تجمعی و مزمن این مواد در محیط زیست همچنان می‌تواند خطری برای سلامت انسان و اکوسیستم‌های آبی ایجاد کند.»
چگونگی پژوهش
محققان در این پژوهش از مدل سرنوشت آلاینده جهانی (HydroFATE) برای تخمین غلظت۴۰ آنتی‌بیوتیک پرمصرف توسط انسان‌ها (نشان دهنده ۹۰درصد از کل مصرف آنتی‌بیوتیک‌های انسانی در سراسر جهان) در شبکه رودخانه‌های جهانی با بررسی ۸/۲۳ میلیون کیلومتر از کل طول رودخانه استفاده کردند.
با توجه به محدودیت دسترسی به داده‌های پساب جهانی مداوم مربوط به آنتی‌بیوتیک‌های ناشی ازمنابع دامپزشکی(دامداری)وصنعتی(ازجمله تلفات تولیدی)،تجزیه وتحلیل این مطالعه تنها آنتی‌بیوتیک‌های باقیمانده ناشی از منابع داخلی را در بر می‌گیرد؛ یعنی آنهایی که توسط جمعیت جهانی انسان مصرف می‌شوند و از طریق سیستم‌های تصفیه فاضلاب یا از طریق مسیرهای تصفیه نشده در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها رها می‌شوند.
یافته‌ها
تیم تحقیقاتی از یک مدل جهانی که توسط داده‌های میدانی از نزدیک به ۹۰۰مکان رودخانه‌ای تایید شده بود، استفاده کردند. آنها دریافتند که آموکسی‌سیلین، پرکاربردترین آنتی‌بیوتیک جهان، به احتمال زیاد در سطوح خطرناکی وجود دارد؛ به ویژه در جنوب شرقی آسیا، جایی که افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و محدودیت تصفیه فاضلاب، این مشکل را تشدید می‌کند.
برنارد لنر، استاد هیدرولوژی جهانی در دانشکده جغرافیای مک‌گیل و یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «این مطالعه قصد ندارد در مورد استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها هشدار دهد. ما برای درمان و بهداشت جهانی به آنتی‌بیوتیک‌ها نیاز داریم. اما نتایج پژوهش ما نشان می‌دهد که آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است اثرات ناخواسته‌ای بر محیط‌های آبی و مقاومت آنتی‌بیوتیکی داشته باشند. این امر مستلزم راهبردهای کاهش و مدیریت برای جلوگیری یا کاهش پیامدهای آنهاست.»
این یافته‌ها به ویژه ازاین جهت قابل توجه هستندکه دراین مطالعه آنتی‌بیوتیک‌های دامی و پسماندهای کارخانه‌های داروسازی، که هر دو از عوامل اصلی آلودگی محیط زیست هستند، در نظر گرفته نشده‌اند.
جیم نایسل، استاد مهندسی محیط زیست در مک‌گیل و یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «نتایج ما نشان می‌دهد که آلودگی آنتی‌بیوتیکی در رودخانه‌ها که صرفا ناشی از مصرف انسان است، یک مسأله حیاتی است که احتمالا توسط منابع دامپزشکی یا صنعتی ترکیبات مرتبط تشدید می‌شود. بنابراین برنامه‌های نظارتی برای تشخیص آلودگی آنتی‌بیوتیکی یا سایر مواد شیمیایی آبراه‌ها، به ویژه در مناطقی که مدل ما پیش‌بینی می‌کند در معرض خطر هستند، مورد نیازاست.»
خطر آلودگی آنتی‌بیوتیکی
مطالعات انجام شده در طول یک دهه گذشته، وجود مقادیر قابل توجهی از آنتی‌بیوتیک‌ها را در آب‌های سطحی، آب آشامیدنی، آب‌های‌زیرزمینی ورسوبات گزارش کرده‌اند.آنتی‌بیوتیک‌ها درسیستم‌های آب طبیعی،حتی درغلظت‌های مزمن زیرحد درمانی، نگران‌کننده هستند؛ چراکه تنوع میکروبی را کاهش ووجود ژن‌های مقاومت را افزایش می‌دهند و به طور بالقوه بر سلامت ماهی‌ها و جلبک‌ها تاثیر می‌گذارند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) مقاومت ضدمیکروبی (AMR) را به عنوان یک تهدید جهانی بحرانی شناخته است؛ پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که عفونت‌های باکتریایی مقاوم می‌توانند تا سال ۲۰۵۰ به علت اصلی مرگ ومیرجهانی تبدیل شوند.
آنتی‌بیوتیک‌هابه دلیل متابولیسم ناقص دربدن انسان وحذف ناقص درسیستم‌های فاضلاب، استفاده گسترده از آنتی‌بیوتیک‌ها در دامداری و درصنعت آبزی‌پروری و افزایش تلفات در طول فرآیندهای تولید، در محیط زیست آزاد می‌شوند. درحالی که صنایع داروسازی و آبزی‌پروری اغلب از نظر میزان مجاز آلاینده‌های پساب تحت نظارت هستند، اما فاضلاب‌های خانگی و بیمارستانی معمولا مستقیما به سیستم‌های مدیریت فاضلاب تخلیه می‌شوند. بنابراین، پساب‌های انسانی منابع مهمی از آلاینده‌ها را به آب‌های سطحی وارد می‌کنند.
در واقع اهمیت منابع انسانی با گذشت زمان افزایش یافته است، زیرا مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها توسط انسان بین سال‌های۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵درسطح جهان ۶۵درصد افزایش یافته است که عمدتا توسط کشورهای کم‌درآمد که افزایش ۱۱۴درصدی را تجربه کرده‌اند، هدایت می‌شود. پیش‌بینی‌های حاصل ازهمین مطالعه، افزایش ۲۰۰درصدی راتا سال۲۰۳۰ پیش‌بینی می‌کند.درحالی که برخی ازروش‌های پیشرفته تصفیه می‌توانند بقایای آنتی‌بیوتیک‌ها را درفاضلاب‌ها به‌طورقابل توجهی‌کاهش‌دهند یاعملا ازبین ببرند،اماچنین فناوری‌هایی در بیشتر تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری پیاده‌سازی نشده‌اند و تقریبا نیمی از فاضلاب جهان بدون هیچ‌گونه تصفیه‌ای در محیط زیست رها می‌شود.
نظر شما