به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، در شمشک که قدم می‌زنی، اول طبیعت چشم‌نواز و سکوت کوهستان تو را در آغوش می‌گیرد. مه سرد صبحگاهی همچون شال نقره‌ای بر شانه‌های کوه نشسته و نسیم خنک، آرام در میان درختان بلند می‌رقصد. صدای باد در پیچ وخم دره‌ها می‌پیچد و سکوتی دل‌نشین، فضای شهر را در برمی‌گیرد. نقاشی زیبا که در نگاه اول، آرامش را فریاد می‌زند. اما این آرامش، تنها پوسته‌ای است بر چهره‌ای که سال‌ها زیر بار مشکلات قد خم کرده. کافی است چند قدم در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر برداری تا پرده از واقعیتی تلخ کنار رود؛ واقعیتی از زخم‌هایی که در دل طبیعت جا خوش کرده است.
از نبود شبکه فاضلاب که طبیعت را زخمی کرده، تا جاده‌ای که هر پیچش یادآور حادثه‌ای تلخ است و پیست‌هایی با شور زمستانی، که حالا خاموش و بی‌رمق شده‌اند. با این حال مردم شمشک با نگاهی خسته اما امیدوار، چشم‌انتظارند؛ چشم‌انتظار روزی که این آرامش زمستانی، تنها تصویری زیبا نباشد، بلکه بازتابی از زندگی‌ای باشد که در دل کوهستان جاری است. روزی که با تدبیر و اقدام مسئولان، چهره فرسوده شهر دوباره جان گرفته و توسعه هم‌راستا با طبیعت، پایدار و پویا شود.
مهمترین چالش شهر شمشک دربندسر (ییلاق پایتخت‌نشینان) در روایت مردم و مسئولان، عدم اجرای شبکه فاضلاب است؛جدی‌ترین معضل زیست‌محیطی و بهداشتی که همانند زخمی بر تن طبیعت و سلامت شهروندان نشسته و تاکنون نیز درمانی قطعی نیافته است. با وجود پیگیری‌های مکرر، این پروژه حیاتی همچنان در پیچ وخم‌های اداری و حقوقی گرفتار مانده است. پرونده حقوقی مرتبط با این موضوع در مسیر قانونی در حال بررسی است و پیش‌بینی می‌شود ظرف شش ماه آینده به نتیجه نهایی برسد. اما حتی در صورت صدور مجوز و آغاز فوری عملیات ساخت تصفیه‌خانه، تکمیل آن حداقل دو تا سه سال زمان خواهد برد.
زخمی که هنوز درمان نشده است
«مهدی ساوه شمشکی» شهردار شمشک دربندسر، مهمترین چالش حوزه خدمات شهری این منطقه را عدم اجرای شبکه فاضلاب دانسته و می‌گوید:«قرارداد اجرای شبکه فاضلاب در شهر شمشک دربندسر، از سال۱۳۸۶ منعقد شده و مبالغ سنگینی نیز پرداخت شده است؛ با این حال پروژه نیمه‌کاره رها شده و هنوز به سرانجام نرسیده است. در حال حاضر، بخش‌های زیادی از شبکه جمع‌آوری و انتقال فاضلاب که در شهر اجرا شده پس از گذشت ۱۷ سال غیر قابل بهره‌برداری شده و تصفیه‌خانه فاضلاب نیز همچنان نیمه‌تمام باقی مانده است. اگرچه طبق بند ۶ مصوبه شورای عالی امنیت ملی در سال ۱۳۹۳ اجرای شبکه فاضلاب در همه شهرها و روستاهای حوزه جاجرود(آبریز سد لتیان) به‌عنوان یکی از سدهای تأمین‌کننده آب شرب تهران، از وظایف و تکالیف وزارت نیرو ذکر گردیده بود و آن وزارت موظف به ایجاد و تکمیل آن تا پایان سال ۱۳۹۵ شده بود اما از سال ۱۳۸۶ تاکنون این موضوع همچنان به‌عنوان یکی از معضلات مهم شهر شمشک دربندسر باقی مانده و این امر به جز خسارت‌های زیست محیطی، موجب محرومیت شهروندان این شهر از حقوق مکتسبه و رعایت ضابطه ۷۸۲(بخشنامه مربوط به حدود و حریم رودخانه‌های منطقه تا فاصله ۱۵۰ متری به دلیل نداشتن شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب) و محدودیت ساخت و ساز شده است.»
طبق گفته شهردار شمشک دربندسر، «در حال حاضر، دفع فاضلاب منازل از طریق چاه‌های جذبی، پکیج‌های تصفیه و... انجام می‌شود؛ روش‌هایی که نه پاسخگوی نیازهای زیست‌محیطی هستند و نه سلامت عمومی را تضمین می‌کنند. نبود زیرساخت مناسب دفع فاضلاب، علاوه بر تهدید سلامت عمومی، موجب آسیب‌های جدی به منابع طبیعی و محیط زیست منطقه شده است. در همین راستا، انتظار می‌رود نهادهای مسئول با نگاه جدی‌تری به این موضوع ورود کرده و اقدامات لازم را برای تسریع انجام پروژه تمهید کنند.»
طرحی که روی میز ماند!
طبق گفته «حسین ساوه شمشکی» رئیس شورای اسلامی شهر شمشک دربندسر، در دوره ششم شورای اسلامی شهر، نمونه‌ای موفق از اجرای شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در یکی از شهرهای کشور مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. در طرح مذکور، پکیج تصفیه فاضلاب و شبکه انتقال و جمع‌آوری ساخته شده و در قبال فروش انشعاب فاضلاب و استفاده از آب پساب به منظور بازگشت سرمایه استفاده خواهد شد. این مدل پس از بومی‌سازی، به‌عنوان راهکاری عملی به مسئولان ارائه شد؛ اما متأسفانه تاکنون هیچ‌گونه دستور اجرایی نه به ما و نه به شرکت آب وفاضلاب شرق استان تهران ابلاغ نشده است.
رئیس شورای اسلامی شهر شمشک دربندسر ادامه می‌دهد: «برآوردهای سه سال پیش ما نشان می‌داد که اجرای این پروژه به ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان، اعتبار نیازمند است. حتی پیمانکاران و وزارت نیرو نیز با اجرای آن موافقت کرده‌اند، اما آغاز عملیات منوط به صدور دستور استاندار محترم تهران است. در حال حاضر، خشک شدن چندین چشمه در بالادست، زنگ خطر منابع آبی منطقه را به صدا درآورده است. این در حالی است که با بازگرداندن آب پساب تصفیه شده به کوه‌ها می‌توان چشمه‌ها را دوباره احیا کرده و کشاورزی را رونقی دوباره بخشید؛ اقدامی که هم به تأمین آب شرب تهران کمک کرده و هم سفره‌های زیرزمینی را باردیگر به چرخه طبیعت بازمی‌گرداند. در گذشته، فاضلاب تعدادی از ساختمان‌های این شهر مستقیماً به رودخانه‌ها، رها می‌شد. در دوره ششم شورای شهر، این ساختمان‌ها را شناسایی و به‌عنوان اماکن مزاحم طبق بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شوراها،با آنها برخورد کردیم. در گام بعدی، واحدهای تجاری متخلف نیز پلمب شدند. با گذشت زمان، مالکان دریافتند که هزینه نصب پکیج فاضلاب کمتر از پرداخت جرایم است و به‌تدریج رویه خود را تغییر دادند.»
جاده‌ای خطرناک در مسیر فراموشی
جاده تنگه میگون، یکی از بزرگترین معضلات عمرانی شهر شمشک دربندسر محسوب می‌شود؛ مسیر حدفاصل رستوران کوهستان تا معدن سنگ قرمز جیرود، با صخره‌هایی خطرناک و محدودیت ارتفاع که آمار تصادفات را بالا برده است. این منطقه خارج از حریم و محدوده شهر شمشک دربندسر و در محدوده شهر اوشان فشم، میگون قرار داشته و از آنجایی که هیچ کس در مجاورت آن زندگی نمی‌کند، پیگیری‌های لازم برای تعریض آن نیز به فراموشی سپرده شده است. طبق گفته «نور محمد بلوکات» نایب رئیس شورای شهر شمشک دربندسر، «سال گذشته در جاده تنگه میگون، طی یک روز، سه تصادف ناشی از انحراف به چپ اتفاق افتاد.
حتی ۱۵ سال پیش، یکی از دیپلمات‌های ایتالیایی در همین مسیر جان خود را از دست داد. عملیات تعریض این جاده خطرناک با وجود مکاتبات متعدد، به نتیجه نرسیده است. لذا خارج از چهارچوب رسمی و ضوابط نقشه‌برداری در منطقه، به همت سه تن از مهندسین قرارگاه خاتم، نقشه‌برداری جاده مذکور را انجام داده و طرحی برای تعریض ۶ متری جاده بدون آسیب زدن به صخره‌ها ارائه شد.» وی ادامه می‌دهد: «در طرح مذکور، همه ظرفیت‌ها اعم از ایمن‌سازی، نصب علائم راهنمایی و رانندگی، تأمین روشنایی و... در نظر گرفته شده است. همچنین اسناد مطالعاتی و نقشه‌های اجرایی این طرح به استانداری تهران و فرمانداری شمیرانات ارسال شده و اجرای آن مستلزم دستور آن مقامات است.»
سکوت زمستانی شمشک
زمستان امسال نیز همانند سال‌های گذشته در شمشک ساکت‌تر از همیشه بود؛ اما شاید این سکوت، آغازی برای بازنگری در آینده یکی از مهمترین پیست‌های اسکی کشور باشد.
«جواد شمشکی» عضو ادوار شورای اسلامی شهر شمشک دربندسر می‌گوید:«اختلاف میان مالکین اراضی پیست‌های اسکی و بهره‌برداران محلی با شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، یکی از عوامل مهم تعطیلی پیست اسکی شمشک است. این شرکت در سال‌های گذشته علاقه‌ای به تجهیز یا واگذاری پیست به مردم منطقه نشان نداده و حتی در مواردی از آنها شکایت کرده است».
وی یکی از مهمترین خواسته‌ها در حوزه گردشگری و رونق اقتصادی و اشتغالزایی شمشک را راه‌اندازی دوباره پیست اسکی دانسته و تأکید می‌کند: «پیست اسکی شمشک به دلیل استاندارد نبودن دستگاه‌های بالابر از سال 1397 تعطیل شده اما با تلاش‌های فراوان و نصب دو دستگاه بالابر کششی توسط اهالی بومی، از بهمن ماه سال 1403و باوجود مخالفت اداره کل محیط‌زیست استان تهران نسبت به بازگشایی دوباره پیست اسکی به بهانه قرارگیری آن در منطقه حفاظت شده چهارگانه محیط زیست، با ظرفیت محدود فعالیت خود را بار دیگر از سر گرفت. مستندات تاریخی نشان می‌دهد که زیست انسانی از گذشته در این منطقه وجود داشته و ثبت املاک اهالی بومی نیز در سال 1328صورت گرفته و لذا مالکیت اراضی محدوده پیست‌های اسکی به مردم تعلق داشته و رأی دادگاه نیز به نفع آنان صادر شده است. علاوه بر آن، نامه‌ای به قید فوریت جهت تملک تجهیزات در راستای اجرای طرح مولدسازی اموال دولت از سوی وزیر وقت ورزش اعلام نظر شده، اما با وجود پیگیری‌های متعدد، نتیجه‌ای حاصل نشده است.»
برش
تخلف قانونی زیر سایه کوهستان
شهرشمشک دربندسر، با کوه‌های بلند و طبیعتی بکر، سال‌هاست که مقصد عاشقان برف و آرامش بوده است. اما در سال‌های اخیر، چهره این منطقه کوهستانی با رشد ساخت‌وسازهای مجاز یا غیرمجاز دستخوش تغییرات زیادی شده است؛ خانه‌هایی که بی‌توجه به طرح هادی شهر و ضوابط شهرسازی، بر سینه کوه نشسته و آرامش طبیعت را برهم زده‌اند. ساخت‌وسازهایی که گاهاً و قبل از تشکیل شهر بدون دریافت پروانه از شهرداری یا برخلاف مفاد آن ساخته شده‌اند اما طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، تخلف محسوب شده و مستلزم برخورد قانونی هستند.
«محمدتقی جیرودی» عضو شورای شهر شمشک دربندسر می‌گوید:« تا قبل از اجرای طرح هادی(1399) و بدون توجه به آمادگی زیرساخت‌ها و موقعیت توپوگرافی منطقه، توافقاتی برای ساخت و ساز تا 243 هزار و 400 متر انجام شده بود. لذا در دوره ششم این رویه را تغییر داده و اصلاحاتی انجام دادیم. در گام اول، اصلاحاتی در بافت قدیمی شهر که بر اساس نیاز آتی شهر و ضرورت احیای بافت فرسوده و تعریض معابر جهت ارائه خدمات عمومی، امدادی و توسعه شهری.... بود را بر اساس ضوابط طرح هادی یا نیازهای آتی شهر به عنوان پارک و فضای سبز و... ایجاد کردیم.
علاوه بر آن در حدود 80 هکتار از اراضی محدوده شهر رابه لحاظ میزان تراکم کاهش داده و با هدف جلوگیری از ساخت و ساز، از ابتدای دوره ششم شورا تاکنون 37 پروانه و 2 پروانه ساخت و ساز طی یک ماه گذشته صادر کردیم؛ در مقابل، تلاش را بر افزایش درآمدهای پایدار مانند گرفتن ملک به جای نقدینگی و مشارکت درایجاد زیرساخت‌های گردشگری و... معطوف کردیم. این رویه، میزان و درصد تخلفات شهر شمشک دربندسر را در حوزه ساخت و ساز به کمترین میزان در شرق تهران کاهش داده است». «اسفندیار شمشکی»
عضو شورای شهر شمشک دربندسر نیز ادامه می‌دهد: «طی این مدت، عوارض و جرایم تبصره 11 را تا حدی افزایش دادیم تا دیگر کسی جرأت تخلف نداشته باشد. همزمان جرائم افزایش طبقات را به صورت تصاعدی بالا برده و کمترین عوارض را برای افرادی که کمتر از محدوده کاربری ساخت و ساز می‌کنند، در نظر گرفتیم». اسفندیار شمشکی ادامه می‌دهد: «با وجود افزایش ۱۸۰۰ درصدی قیمت املاک در سال ۱۴۰۱، بسیاری از شهروندان توان نوسازی ندارند. اکثر املاک این شهر مشاعی‌اند و مردم مجبورند برای انتقال یک دانگ از زمین خود، هزینه‌های سنگینی را پرداخت کنند؛ مشکلی که هنوز از سوی وزارت کشور و اداره دارایی حل‌وفصل نشده است. امید است با همدلی، پیگیری مستمر و همکاری نهادهای مسئول، گره‌های کور شهر شمشک دربندسر باز شده و این منطقه در مسیر توسعه پایدار، گام‌های مؤثری بردارد.»
نظر شما