به گزارش سلامت نیوزبه نقل از سای‌تِک‌دیلی، نوعی کمتر شناخته‌شده از بیماری دیابت به نام دیابت بی‌مزه (Diabetes Insipidus) وجود دارد که برخلاف دیابت نوع ۱ و ۲، هیچ ارتباطی با قند خون ندارد. این بیماری با علائم خطرناکی مانند تشنگی مداوم و دفع مقادیر زیاد ادرار رقیق و بی‌رنگ همراه است که در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به کم‌آبی شدید و اختلال در عملکرد کلی بدن شود.
تشابه نام، تفاوت عملکرد
نام «دیابت» از واژه‌ای یونانی به معنای «جریان یافتن» گرفته شده و به تکرر ادرار اشاره دارد؛ اما تفاوت اصلی این دو نوع دیابت در منشاء بیماری است. در حالی که دیابت شیرین به اختلال در تنظیم قند خون مرتبط است، دیابت بی‌مزه ریشه در اختلال عملکرد هورمون ضد ادراری (AVP یا وازوپرسین) دارد؛ هورمونی که وظیفه تنظیم و حفظ آب بدن را بر عهده دارد.
علت بیماری: نقص در سیستم کنترل آب بدن
در دیابت بی‌مزه، هورمون AVP یا گیرنده‌های آن در کلیه‌ها به‌درستی عمل نمی‌کنند، در نتیجه کلیه‌ها توانایی بازجذب آب را از دست می‌دهند. نتیجه این اختلال، دفع روزانه حجم بالایی از ادرار (گاه تا ۱۵ لیتر) و تشنگی شدید است؛ حتی با نوشیدن آب زیاد، بدن همچنان در حالت کم‌آبی باقی می‌ماند.
انواع دیابت بی‌مزه و علل آن:
-
دیابت بی‌مزه مرکزی: ناشی از کاهش یا عدم تولید هورمون AVP در مغز.
-
دیابت بی‌مزه کلیوی: زمانی که کلیه‌ها به AVP پاسخ نمی‌دهند.
-
دیابت بی‌مزه بارداری: گاهی در بارداری رخ می‌دهد و معمولاً موقتی است.
-
دیابت دیپسوژنیک: اختلال در مرکز تشنگی مغز که باعث احساس عطش کنترل‌ناپذیر می‌شود.
هر یک از این انواع علائم مشابهی دارند، اما درمان آن‌ها متفاوت است؛ از دارودرمانی گرفته تا کنترل میزان مصرف آب یا درمان اختلالات زمینه‌ای مغزی و کلیوی.
هشدار درباره مصرف بیش‌ازحد آب
بر خلاف باور رایج، نوشیدن آب بیش از حد می‌تواند خطرناک باشد. در دیابت بی‌مزه، مصرف مداوم آب برای جبران کم‌آبی ممکن است سطح سدیم خون را کاهش داده و منجر به سردرد، گیجی، تشنج و در موارد شدید، حتی مرگ شود.
هشدار پایانی برای عموم مردم
-
تشنگی مداوم و غیرقابل‌توضیح می‌تواند نشانه یک بیماری جدی باشد.
-
نوشیدن بیش از حد آب بدون دلیل مشخص، نشانه‌ای هشداردهنده است.
-
در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی مانند تکرر ادرار و عطش شدید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
دیابت بی‌مزه به ما یادآوری می‌کند که همه مشکلات مرتبط با دیابت، به قند خون مربوط نمی‌شوند. گاهی بدن با اختلال در تنظیم آب و الکترولیت‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ اختلالی خاموش اما بالقوه مرگبار.
نظر شما