طی چهار دهه گذشته، برنامه‌های واکسیناسیون عمومی در ایران نه‌تنها توانسته‌اند مرگ و میر ناشی از بیماری‌های واگیر را به‌طور چشمگیری کاهش دهند، بلکه کشور را در مسیر ریشه‌کنی بیماری‌هایی همچون سرخک و فلج اطفال قرار داده‌اند. با وجود این دستاورد، تهدیدات جدید همچون شایعات ضدواکسن و کمبود واکسن‌ها به چالش‌های موجود در این زمینه افزوده است.

ستاورد ۴۰ ساله نظام سلامت ایران در مهار بیماری‌های واگیر واکسیناسیون عامل کاهش چشمگیر مرگ و میر

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،بیماری‌های واگیر در سال‌های گذشته در بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه ایران، موجب مرگ و میرهای بسیاری می‌شدند. در دوران پیش از انقلاب اسلامی، بیماری‌هایی نظیر سرخک، سرخجه، کزاز و سایر بیماری‌های واگیر سالانه جان هزاران نفر، به‌ویژه کودکان، را می‌گرفتند.

طبق داده‌های رسمی، پیش از آغاز واکسیناسیون عمومی در ایران، یک‌چهارم مرگ‌های نوزادی به علت کزاز نوزادی بود. همچنین، ایران هر ساله شاهد ۱۵۰ تا ۵۰۰ هزار مورد ابتلاء به سرخک بود و سهم زیادی از کودکان به دلیل بیماری‌های عفونی جان خود را از دست می‌دادند.

شروع واکسیناسیون عمومی و کاهش چشمگیر مرگ و میر

در سال ۱۳۶۳، با آغاز واکسیناسیون عمومی، وضعیت به‌طور قابل توجهی تغییر کرد. از آن زمان، واکسن‌های ایرانی نیز به برنامه ملی واکسیناسیون افزوده شدند و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های واگیر کاهش یافت. به‌ویژه، واکسیناسیون سرخک توانست از ابتلای ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر به این بیماری و ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ مرگ سالیانه جلوگیری کند.

پوشش بالای واکسیناسیون در کشور و حذف برخی بیماری‌ها

این برنامه واکسیناسیون، که در سراسر کشور به‌طور وسیع اجرا شد، باعث شد که پوشش واکسیناسیون ۱۴ واکسن روتین کودکان به ۹۵ درصد برسد. این پیشرفت باعث شد که ایران به یکی از کشورهای موفق در زمینه مهار بیماری‌های واگیر تبدیل شود. برای مثال، در حال حاضر، فلج اطفال و آبله به‌طور کامل ریشه‌کن شده‌اند و برای بیش از ۲۰ سال هیچ موردی از این بیماری‌ها در کشور گزارش نشده است، در حالی که این بیماری‌ها همچنان در بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارند.

سند جهانی حذف سرخک و سرخجه: افتخار جهانی ایران

بر اساس مطالعات موسسه ژرفاش، ایران توانسته است سند جهانی حذف سرخک و سرخجه را از نهادهای بین‌المللی دریافت کند. این موفقیت به‌عنوان یک الگوی جهانی در زمینه واکسیناسیون و کنترل بیماری‌های واگیر شناخته شده است. این دستاورد بدون پوشش بالا در واکسیناسیون‌های روتین کودکان و همکاری دقیق شبکه بهداشت کشور محقق نمی‌شد.

تهدیدات جدید: شایعات ضدواکسن و کاهش پوشش واکسیناسیون

با وجود این دستاوردها، امروز گروه‌های ضدواکسن در فضای مجازی و دیگر رسانه‌ها به انتشار اطلاعات نادرست و شایعات بی‌اساس در مورد واکسن‌ها پرداخته‌اند. این فعالیت‌ها موجب تردید در بین خانواده‌ها و کاهش پوشش واکسیناسیون در برخی مناطق شده است. داده‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهند که ۸۰ تا ۸۵ درصد موارد سرخک در کشور مربوط به کودکانی است که به دلایل مختلف واکسن دریافت نکرده‌اند.

اگر این روند ادامه یابد و تفکر ضدواکسن گسترش یابد، ایران ممکن است به سرنوشت کشورهای اروپایی و آمریکایی دچار شود که به علت کاهش پوشش واکسیناسیون، با افزایش ابتلا و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های واگیر مواجه شده‌اند.

چالش‌ها: کمبود واکسن و مشکلات اقتصادی

یکی دیگر از مشکلات عمده در حال حاضر، کمبود واکسن‌های روتین است. به دلیل تحریم‌ها و مشکلات تبادل ارزی، واردات و تولید واکسن‌های حیاتی با مشکل روبه‌رو شده است. گاهی اوقات این واکسن‌ها در کشور کمبود پیدا کرده و با تأخیر به دست کودکان می‌رسند.

این کمبود می‌تواند تأثیر منفی بر روند واکسیناسیون و حفظ دستاوردهای ۴۰ ساله نظام سلامت کشور بگذارد. برای جلوگیری از این چالش، لازم است که دولت تدابیر لازم برای تأمین واکسن‌های ایمن و مورد نیاز را به‌طور فوری فراهم آورد.

لزوم ادامه تلاش‌ها برای حفظ دستاوردها

برآیند بررسی‌های علمی و داده‌های ۴۰ سال گذشته نشان می‌دهند که پوشش بالای واکسیناسیون در ایران یکی از دستاوردهای عظیم و نشانه‌ای از قدرت نظام سلامت کشور است. این مداخله، که به همت شبکه بهداشت و تولیدکنندگان داخلی واکسن‌ها صورت گرفته، توانسته از ابتلاء و مرگ و میر بسیاری از کودکان و جمعیت عمومی کشور جلوگیری کند.

در این شرایط حساس، ضروری است که تمامی دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مربوطه، به‌ویژه وزارت بهداشت، تمام تلاش خود را برای حفظ این دستاوردهای سلامت انجام دهند و در برابر چالش‌ها و تهدیدات جدید، واکنش مناسب نشان دهند.

۴۰ سال تلاش برای مهار بیماری‌های واگیر و توسعه برنامه‌های واکسیناسیون در ایران، موجب کاهش چشمگیر مرگ و میر ناشی از این بیماری‌ها شده و ایران را به الگویی موفق در سطح جهانی تبدیل کرده است. با این حال، برای حفظ این دستاوردها و جلوگیری از بازگشت بیماری‌های واگیر، نیازمند حمایت دولت، اصلاح سیاست‌های بهداشتی و آگاهی‌رسانی صحیح در خصوص واکسن‌ها به مردم هستیم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha