به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین ؛ آلودگی هوا هر ساله جان صدها هزار نفر را در سراسر جهان میگیرد. سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که آلودگی هوا هر ساله باعث مرگ زودرس بیش از 2 میلیون نفر در جهان میشود.دکتر حسین آقاجانی مشاور وزیر بهداشت و مدیرکل دفتر وزارتی ضمن اعلام آمار مرگ و میر منتسب به آلودگی هوای پایتخت در سال گذشته، با ایسنا می گوید آلودگی هوا مسئلهای ملی است.وی با اشاره به آمار مرگ و میر منتسب به آلایندههای ذرات معلق کمتر از 2.5 و 10 میکرون در تهران گفت: حدود پنج درصد کل علل مرگ و میر را ذرات معلق کمتر از 2.5 و 10 میکرون تشکیل میدهند. در سال 90 حدود 2318 مورد مرگ به علت ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون (PM) و 2142 مورد مرگ مربوط به ذرات معلق کمتر از 10 میکرون (PM) بوده است که با توجه به شرایط آب و هوایی تهران و تکالیفی که برای مجموعهها و دستگاههای مختلف در نظر گرفته شده، حتی یک مورد مرگ هم زیاد است.
بر اساس این گزارش بیماریهای ناشی از آلودگی هوا بیشترین تلفات را در چین دارد بهطوریکه هر ساله 656 هزار چینی جان خود را از دست میدهند. در هند نیز سالانه 527 هزار و 700 نفر در اثر آلودگی هوا میمیرند. در ایالات نیز مرگ و میر ناشی از استنشاق آلایندههای هوا هر ساله 70 هزار شهروند آمریکایی را میکشد. برآوردها نشان میدهد که شمار قربانیان ناشی از آلودگی هوا در کالیفرنیا از 8200 نفر به 24 هزار نفر در یک دهه اخیر افزایش یافته و هزینه اقتصادی ناشی از مرگ و میر زودرس و بیماری شهروندان در کالیفرنیا نیز 70 میلیارد دلار در سال برآورد شده است.
در ایالات مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا با شمار قربانیان ناشی از سرطان پستان و پروستات تقریبا برابر است. همچنین مطالعات صورت گرفته بر روی 23هزار نفر در لسآنجلس و 300 هزار نفر در آمریکا ارتباط بین افزایش حملات قلبی و سکتههای مغزی را در اثر آلودگی هوا به اثبات رسانده است. هر چند هنوز در هیچ نقطهای از جهان گواهی فوتی وجود ندارد که بگوید فرد در اثر آلودگی هوا جان باخته است، اما در شهرهای با نرخ بالای آلودگی هوا به میزان بسیار بیشتری، مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی در سراسر جهان گزارش شده است.
آلودگی هوا در انگلیس و فرانسه نیز هر ساله به ترتیب باعث 20 هزار و 40 هزار مرگ زودرس میشود. فرانسه در یک طرح بلند پروازانه برای مقابله با آلودگی هوا تردد خودروهای دیزلی قدیمی و کامیونها را در پاریس و 5 شهر دیگر این کشور ممنوع اعلام کرده است. شهرهای فرانسه از جمله شهرهای آلوده در اروپا هستند که دولت گسترش حمل و نقل عمومی، خطوط اتوبوس برقی و تراموا و دوچرخههای عمومی را به عنوان راهکار اساسی برای حل این معضل بهکار گرفته است. به گفته مقامات پاکستانی، آلودگی هوا در این کشور نیز هر ساله 22 هزار نفر قربانی میگیرد.
عمدهترین علل افزایش آلودگی هوا در این کشور افزایش شمار خودروهای شخصی، آلایندههای صنعتی و سوختن زباله در فضای باز است. اما در ایران هنوز آمار مشخصی از مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا وجود ندارد. بر اساس گزارش بانک جهانی در ایران، سالیانه 45000 نفر بر اثر آلودگی هوا میمیرند.
اما وزارت بهداشت تا به امروز آمار رسمیای ازتلفات آلودگی هوای تهران را اعلام نکرده است. در همین رابطه دکتر کاظم ندافی رئیس مرکز سلامت محیط وزارت بهداشت در گفتوگوبا خبرآنلاین میگوید: ماهمیشه آمار تاثیر آلودگی هوا بر سلامت افراد را به مسئولان مربوطه اعلام میکنیم. وظیفه ما در دفتر سلامت محیط وزارت بهداشت ارائه گزارش به سازمانهای مسئول است و در حیطه کاری ما اطلاع رسانی و رسانهای کردن موضوعات نیست.
او در گفتوگو با خبرآنلاین روایت متفاوت تری از آلودگی هوا نسبت به مسئولان سازمان محیط زیست، هواشناسی و استانداری را ارائه میدهد.
نگرانیهای وزارت بهداشت در این هوای آلوده بیشتر در زمینه بروز چه بیماریهایی است؟
ببینید معمولا بیماریهای ربوی و قلبی و افزایش آنها در روزهایی که آلودگی هوا تشدید میشود بیشترین نگرانی ما را شامل میشود. معمولا در این شرایط انتظار میرود با افزایش بیماریهای قلبی یا ریوی مواجه شویم بنابراین لازم است مراکز بهداشتی و درمانی آمادگی لازم را برای مواجهه با این شرایط داشته باشند. بر همین اساس معمولا ما توصیه میشود در این شرایط مسابقات ورزشی که مستلزم فعالیت شدید بدنی است انجام نشود. همچنین با توجه به این توصیه همیشگی مردم با مصرف میوهها و سبزی جات حاوی مواد آنتی اکسیدان به حفظ سلامت خود کمک کنند و در منازل استفاده از شومینه و اجاق گاز را به حداقل برسانند تا آلودگی کمتری در داخل ساختمان ایجاد شود.
بحثهایی که درباره افزایش میزان سرطان در نقاطی از شهر که میران آلایندهها بسیار بالاست، چطور؟ شما در وزارت بهداشت این مسایل را تایید میکنید؟
ما در این زمینه تحقیقاتی را انجام دادهایم. نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده ما نشان میدهد که بحثهای مطرح شده در نقطهای خاص درباره تاثیر آلودگی هوا در تشدید بروز برخی بیماریها نظیر انواع سرطانها قابل تعمیم به کل شهر نیست و وزارت بهداشت سالانه گزارش چند صفحهای اثرات آلودگی هوا برسلامت شهروندان را به دستگاههای مسوول کنترل آلودگی هوا ارایه میدهد.
برخی عنوان میکنند که سنجش آلایندهها در وزارت بهداشت و سایر بخشها تفاوتها و تناقضهایی وجود دارد؟ دلیل این تناقض چیست؟
ما هم اکنون تناقض خاصی را مشاهده نمیکنیم و اگر اندکی تفاوت وجود داشته باشد، از نظر ما طبیعی است. وزارت بهداشت به طور مداوم آلایندههایی را اندازهگیری میکند که مقدار آنها در استاندارد ملی مشخص شده است. به عنوان مثال آلایندههایی نظیر ذرات معلق، مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد و... را روزانه اندازهگیری کرده و تحلیلهای لازم را درباره آن انجام میدهیم. همچنین ما تحلیلهایی نیز بر روی این آلایندهها انجام میدهیم. تحلیلها به این صورت خواهد بود که هر یک از آلایندهها چه میزان بیماری ایجاد میکنند و چه تعداد مرگ زودرس در افراد سالخورده و حساس را سبب میشوند.
خب اقای دکتر دلیل رسانهای نشدن نتایج این تحقیقات از سوی سازمانهای مسئول چیست؟ چرا وزارت بهداشت هیچ وقت آمار دقیق تلفات آلودگی هوا در تهران را اعلام نمیکند؟
ماهمیشه آمار تاثیر آلودگی هوا بر سلامت افراد را به مسئولان مربوطه اعلام میکنیم. وظیفه ما در دفتر سلامت محیط وزارت بهداشت ارائه گزارش به سازمانهای مسئول است و در حیطه کاری ما اطلاع رسانی و رسانهای کردن موضوعات نیست. البته نکته مهمی هم وجود دارد و آن هم این است که معمولا باید سلامت روانی جامعه هم در نظر گرفته شود ومتاسفانه ما شاهد این هستیم که آمارهای نادرستی هم درباره آلودگی هوا اعلام میشود.
مثلا چه آمارهایی؟
به عنوان مثال اندازهگیری میزان آزبست در چند میدان پرترافیک شهر تهران و تعمیم نتایج آن به تمام شهر تهران صحیح نیست؛ این موضوع از نظر متدولوژی علمی روش صحیحی نیست. به این منظور باید ایستگاههایی در تمام نقاط شهر و در ساعات مختلف شبانه روز به طور مداوم فعال باشند و تحلیل آماری صورت گیرد. براین اساس ضمن احترام به تمام محققان، اما بسیاری از نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده در یک نقطه خاص تا زمان بررسی توسط متخصصان آمار و اپیدمیولوژی و رسیدن به جمع بندی مشخص، قابل انتشار نیست.
اما معمولا نتایج بسیاری از تحقیقات این تحقیقات از میزان بالای تلفات و تاثیرات آلودگی هوا بر سلامت مردم حکایت دارد.
در اینکه آلودگی بر سلامت مردم تاثیر گذار است، شکی نیست. اما نتایبج بسیاری از این تحقیقها در یک نقطه از شهر است و به همه تهران تعمیم داده میشود. اما در این مسئله که آلودگی سلامت شهروندان را به خطر میاندازد شکی نیست. چراکه به طور کلی آلودگی هوا میتواند در افزایش تعداد زیادی از بیماریها نقش داشته باشد؛ از جمله بیماریهای تنفسی، قلبی – عروقی و مرگ زودرس افراد بیش از 60 سال دارای بیماریهای زمینهای. وزارت بهداشت نیز سالانه طی گزارش مستند چند صفحهای، گزارشها و اثرات آلودگی هوا بر سلامت افراد را برای سازمانهای مسوول کنترل آلودگی هوا از جمله سازمان حفاظت از محیط زیست، استانداران شهرها، نمایندگان شورای اسلامی شهر و دیگر مسوولان مربوطه ارسال میکند.
در رابطه شاخصهای آلودگی هوا ظاهرا تفاوتهایی میان شاخصهای شما و سازمان هواشناسی وجود دارد. این تفاوت به چه شکلی است؟
ببینید بر اساس شاخصهای حوزه سلامت شاخص آلودگی هوا عددی بین 0 تا 350 است، اگر این شاخص تا مرز 100 باشد هوا سالم است، این شاخص در فاصله 100 تا 200 هوای ناسالم را نشان میدهد، شاخص 200 تا 300 هوا خیلی ناسالم و اگر این شاخص بالای 300 باشد وضعیت خطرناک است.
تفاوت آن با شاخصهای شهرداری یا استانداری چطور است؟
ببنید شاخصهای ما مربوط به نظام سلامت است و شاخصهایی که شهرداری یا استانداری با عنواینی مانند اضطرار یا هشدار اعلام میکنند کاربرد اداری دارد و برای اقداماتی است که در زمینه محدودیت تردد مانند زوج و فرد یا تعطیل ادارات، برای سازمانها و مراکز اداری معنا دارد اما شاخصهای وزارت بهداشت از نظر سلامت سطح بندی شده و متفاوت است، به همین دلیل اکنون متوسط شاخص آلودگی هوا در شهر تهران 180 و میزان حداکثری آن در این شهر 199 و در مرز هوای خیلی ناسالم است و مهمترین آلاینده هوا در این شرایط ذرات معلق کوچکتر از 2. 5 میکرون یا PM2. 5 است.
اقای دکتر برخی سازمانهای مرتبط با آلودگی هوا، مانند شهرداری تهران دولت، وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست را محکوم به بیبرنامگی میکنند، آیا واقعا غیر از تعطیلی برنامهای برای کنترل آلودگی هوای تهران را دارد؟
ببنید، برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها در دولت مطرح شده است و مصوبات آن همه عوامل تاثیرگذار در آلودگی هوا از جمله اصلاح کیفیت سوخت، ارتقای سیستم خودروها، گسترش حمل و نقل عمومی، توسعه فضای سبز و آموزش همگانی را در برمی گیرد. این نشان میدهد، دولت نه تنها برنامه دارد بلکه در این زمینه برنامههای متعددی نیز دارد.
این برنامهها چه زمانی قرار است اجرایی شود؟
برنامه جامع کاهش آلودگی هوا قرار است به زودی ابلاغ شود و سازمانهای مختلف موظف هستند که براساس این برنامه عمل کنند.
نظر شما