موضوع اوقاتفراغت جوانان اگرچه یكی از موضوعات مهم كشور است و سالهاست برای آن همایش و كنگره و برنامهریزی انجام شده اما هنوز این مشكل به نقطه حل شدن نزدیك نشده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ آیا حل مساله اوقات فراغت جوانان با برگزاری همایش و كنگرهها اتفاق میافتد؟ برخی از كارشناسان اجتماعی بر این باورند كه اینگونه نیست اما بعضی نیز معتقدند اگر همایشها و ... نبود امروز نگاه درستی به مسئله فراغت جوانان نداشتیم برای بررسی این موضوع به سراغ كارشناسان رفته و موضوع را موشكافی كردهایم. مرداد ماه سالجاری نخستین كنگره ملی «اوقات فراغت وسبك زندگی جوانان» در كشور برگزار شد اما باید دید سرنوشت این كنگره كه به جمعآوری راهكارهای مناسب برای حل معضلات اوقات فراغت و سبك زندگی جوانان اختصاص داشت، به كجا میانجامد.
جوان با مشكلات فراوانی دست و پنجه نرم میكند
دكتر جعفر بای در مورد مشكلات جوانان به تهران امروز میگوید: جوانان در شرایط فعلی با مشكلات فراوانی دست وپنجه نرم میكنند. دگرگونی نسلهای اجتماعی، تغییرات سریع فرهنگی، تحول در مدل هنجاری و نظام ارزشی، ارائه مدلهای متنوع و... باعث سرگردانی جوانان شده و این امر مشكلات جدیای را برای آنان فراهم كرده است.
به گفته وی جوانان به راهنماییهای تخصصی به صورت غیرمستقیم نیاز دارند. باید چالشهایی كه جوانان امروزه در آن گرفتار هستند به درستی استخراج شود چرا كه بسیاری از مسائلی كه مسئولان به عنوان مشكلات جوانان به آن نگاه میكنند در بین جوانان اهمیت ندارد، پس باید با نگاه عمیق مشكل اصلی و واقعی جوان كشف شود.
بای تاكید میكند: باید عالمانه، صبورانه و دلسوزانه به دستیابی راهحل مشكلات پرداخت. یعنی راهكارهایی كه در نظر گرفته میشود نباید غیرواقعی و شعاری باشند بلكه باید به گونهای باشد كه در زندگی جوانان محسوس و قابل لمس باشد تا آنها بتوانند از این چاره بهرهمند شده و یك راهحل كلیدی در زندگی به دست آورند و جوانان بهعنوان راهحل كلیدی با بكارگیری آن زمینه خروج خود از گرفتاریها را فراهم كنند.
وی میگوید: یكی از روشهای دستیابی به آخرین دستاوردها درخصوص امور تخصصی برگزاری همایشهای علمی، تخصصی و كاربردی است. از این طریق افزون بر اینكه از خرد جمعی بهره میگیریم، اندیشمندان ومتفكران جامعه را در موضوع مورد علاقه خویش دعوت به همكاری و تفكر میكنیم. اما نكته حائز اهمیت اینكه بسیاری از هیاتهای اجرایی همایش كه معمولا به موازات گروه علمی همایش را به مرحله اجرا میگذارند به غلط تصور میكنند كه با اجرای همایش كار به اتمام رسیده است در حالی كه هدف اصلی دریافت مبانی نظری تخصصی درخصوص موضوع مورد نظر نیست. بلكه مبانی علمی دریافت شده باید به گزینههای عملیاتی و كاربردی تبدیل شود.
دكتر بای با اشاره مقالاتی كه به این همایشها فرستاده میشود و هدف برگزاری این كنگرهها میگوید: از آسیبشناسی محتوای بیشتر این همایشها میتوان به این نكته پی برد كه متاسفانه ارائه طریق و پیشنهاد عملی و مدل كاربردی در آنها بسیار كم است. اگر از نویسندگان مقالات خواسته شود كه از متن و محتوای مقاله نوشته شده دو الی سه پیشنهاد اجرایی ارائه دهند مستأصل خواهند بود. هدف اصلی برگزاری این همایشها دستیابی به مدلهای اجرایی و عملیاتی برای ایجاد تغییرات اساسی و بنیانی در پیكره سنتی، تكراری و قدیمی موضوع مورد مطالعه است.
برگزاری همایش و قرائت مقالههای تدوین شده از اهداف اصلی همایش نیست بلكه همایشهای اجرا شده باید با مراسم اختتامیه تولد دوبارهای داشته باشند و دوره جدیدی را آغاز كنند.به گفته وی پس از برگزاری همایش باید پیشنهادهای اجرایی و عملیاتی كه از آن استخراج شده به صورت كدهای عملیاتی درآیند و اجرایی شوند. این جامعه شناس در مورد افرادی كه میتوانند این راهكارها را به اجرا دربیاورند نیز میافزاید: متاسفانه بسیاری از همایشها با برگزاری مراسم اختتامیه، اهدای جوایز و چاپ مقالات خاتمه مییابد و كتاب منتشر شده فقط زینتبخش ویترین اتاق مدیران شده یا مدتها روی میز رئیس خاك میخورد. مقالاتی كه به اینگونه همایشها راه پیدا میكنند هیچ گونه كاربرد اجرایی و عملیاتی پیدا نمیكند و هزینههای انجام شده به نتیجه نهایی خود نمیرسند.
به گفته وی تجربه سالهای گذشته و برگزاری همایشهای مختف و پر هزینه نشان داده كه دانشگاهیان به تنهایی نمیتوانند آسیبشناسی درستی در مورد وضع موجود داشته باشند، همچنین مدیران اجرایی هم نمیتوانند به تنهایی نسبت به حل مشكلات اقدام مناسبی انجام دهند. پس برای استخراج راهكار صحیح، تجارب و آرای این دو گروه لازم و ضروری به نظر میآید. مدیران اجرایی با طرح مشكلات و مسائل از دانشگاهیان راهكارهای علمی را طلب كنند. دانشگاهیان نیز به مدد آخرین یافتههای علمی نسبت به كشف راهحلهای اساسی نكته شفابخشی را تجویز كنند تا شاهد حل گرفتاریها و مشكلات بخصوص درمورد جوانان باشیم.
مطالعات 10 ساله به مرحله اجرا رسید
اما دكتر محمد تقی حسن زاده، رئیس مركز مطالعات و پژوهشهای راهبردی وزارت ورزش و جوانان معتقد است كه مطالعات 10 ساله درخصوص اوقات فراغت جوانان با همین همایشها و كنگرهها به نتیجه رسیده است، وی به تهران امروز میگوید: امروزه در بحث جوانان اهداف اساسی و كلان مد نظر است. سه راهبرد بنیادی ارتقای هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان، توانمندسازی جوانان در امور زندگی آنها و غنیسازی دوره جوانی توام با نشاط و شادی حائز اهمیت است كه این سه راهبرد 17 موضوع اساسی جوانان مانند خانواده، مشاركت اجتماعی، اشتغال و مهارتآموزی، اوقات فراغت، فضای مجازی، تربیت بدنی و ورزش جوانان و... را دربر خواهد گرفت. همچنین مطالعات زیرساختی و آسیبشناسانهای انجام شد تا در راستای تحقق این ماموریت چالشهای جوانان راشناخته و راهكارهای آن را پیدا كنیم.
حسن زاده با اشاره به این نكته كه اوقات فراغت به صورت شبانهروزی شده،میگوید: به دلیل وجود مشاغل خاص دیگر نمیتوان برای اوقات فراغت كه بهعنوان بخشی از حقوق افراد تلقی شده است، زمان مشخصی را تعریف كرد.
اما مشكل مهمی كه در این زمینه وجود دارد خود افراد هستندچرا كه بهدنبال یك برنامه منظم برای اوقات فراغت خود نیستند و نمیدانند كه اوقات فراغت چه تاثیر عمیقی بر كل زندگی انسان میگذارد. بنابراین این اوقات نباید با بیهدفی بگذرد. فردی كه بهدنبال آرامش و تفریح خوب است باید یك مهارت، تجربه یا دانش جدیدی به دست بیاورد. وی به شناخت وضعیت جوانان اشاره كرده و میگوید: طبق آمار سال 90 جمعیت جوان كشورمان 31.53 درصد جمعیت كشور را تشكیل میدهند كه در سن 15 تا 29 سال قرار دارند.پس باید برای شناخت و آگاهی كامل از وضعیت فعلی آنها برنامهریزی دقیقی داشته باشیم. استفاده از ابزارهای دقیق علمی و تحلیل درست و دقیق از آنچه در جامعه میگذرد روی دیگر ماجراست كه با بهره گیری از اصلاح ساختار نظام اداری، اجتماعی، فرهنگی از طریق نظارت راهبردی برنامههای پیوسته و جامع ظرفیتسازی اساسی در كشور باید عملیاتی شود.
رئیس مركز مطالعات و پژوهشهای راهبردی وزارت ورزش و جوانان میگوید: اصلاح نگرش عمومی و فرهنگ مثبت اندیشی نسبت به جوان كه به عنوان یك چالش مهم و اساسی مطرح است. به همین دلیل باید در خانوادهها و مسئولان فرهنگ مثبت اندیشی را تقویت و برای رشد فكری، علمی و ارتقای سطح مشاركت همه جانبه جوانان زمینهسازی كنیم و جوانان را وارد بخش اجرایی كارها و حتی چالشهای مربوط به خودشان كنیم. وی درخصوص برنامههای وزارت ورزش و جوانان میگوید: رسالتی كه بر عهده ماست پوشش فراگیر جوانان در حوزههای 17 گانه براساس مطالعات 10 ساله سازمان است كه باید مورد توجه مسئولان باشد. این راهكارها را به همه دستگاههای مسئول ارائه و ابلاغ كردیم و در همین راستا هم ستاد ملی ساماندهی را تشكیل دادیم كه بر اجرای این برنامهها نظارت میكند تا با نظارت راهبردی نقاط قوت و ضعف دستگاهها را بشناسیم و برای رفع مشكلات اجرایی این تصمیمات اقدام كنیم.
به گفته دكتر حسن زاده اوقات فراغت فرصتی در اختیار دولتها و ملت هاست. چرا كه اگر مردم اوقات فراغت خوبی را بگذرانند شاهد كاهش آسیبهای اجتماعی در جامعه میشویم و این موضوع در توسعه اقتصادی نیزنقش بسزایی ایفا خواهد كرد. اوقات فراغت در اشتغال و مهارتآموزی نیز مهم و تاثیرگذار است. زیرا اگر فردی شغل یا رشته تحصیلی خود را دوست داشته وفقط به جهت تامین معیشت وارد آن حرفه نشده باشد بهرهوری بالاتری خواهد داشت و باعث رشد اجتماعی خواهد شد. به گفته وی به دلیل ضعفهای زیرساختیای كه وجود دارد افراد فقط به دلیل داشتن تحصیلات عالیه و نه به دلیل علاقه به آن رشته به دانشگاه میروند و این موضوع به وجود آورنده آسیبهای زیادی است كه مسئولان باید توجه خاصی به آن داشته باشند.
چالشهای پیش روی وزارت ورزش و جوانان
رئیس مركز مطالعات و پژوهشهای راهبردی وزارت ورزش و جوانان با اشاره به این نكته این وزارتخانه دو چالش پیش رو دارد، میگوید: چالش اوقات فراغت و چالش برنامهریزی مدیریتی از چالشهای پیش روی وزارتخانه است. همچنین چالشهای برنامهریزی مدیریتی مانند نگاه هزینهای به اوقات فراغت بدون توجه به جنبه اقتصادی فراغتی و اشتغال زایی كه در اوقات فراغت وجود دارد، ناهماهنگی دستگاهها كه هر كدام تصمیم خود را اجرایی میكنند، عرضه محور بودن تصمیمات به جای تقاضایی بودن آن و نارسایی در اطلاعرسانی و آگاهی از نحوه دسترسی به امكانات اوقات فراغتی از مشكلات موجود در این بخش است.
نظر شما