سلامت نیوز:«فراشناخت» به دانش فرد درباره نظام شناختی خود و چگونگی کنترل آن گفته میشود و ازجمله موضوعاتی که در فرآیندهای فراشناختی به آن میپردازیم، موضوعات شناختی همچون خواندن، نوشتن، توجه، ادراک و حافظه است.
فراحافظه یکی از ابعاد فراشناخت است و بهطور مشخص اشاره به دانش افراد درباره حافظه خود دارد. شناخت فرد از نقاط ضعف و قدرت حافظه خود، درجات دشواری و زمانهای متفاوت مورد نیاز در بهخاطر سپردن مطالب مختلف، بهکارگیری شیوههای مناسب بازیابی و نمونههایی از موارد تحت شمول فراحافظه است. بهطور ملموستر ادراک فرد از اینکه به حافظه سپردن یک فهرست بلند دشوارتر از یک فهرست کوتاه است و فهم یک متن پیچیده مطالعه بیشتری نسبت به حفظ کردن یک شماره تلفن میطلبد، از توانمندیهای فراحافظه است و کودکان بهتدریج قادر به کسب آن خواهند بود.
در فراحافظه سه توانایی وجود دارد که با هم مرتبط و درهم آمیختهاند؛ آگاهی، تشخیص و نظارت.
فرآیند آگاهی که یکی از تواناییهای فراحافظه است به معنای درک افراد از حافظه خود و توانایی و کارکردهای آن است. اینکه فرآیند آگاهی از فراحافظه چه زمانی در کودک شکل میگیرد پاسخ قاطعی ندارد اما تحقیقات نشان میدهند که کودکان حتی در سنین پیشدبستانی نیز مطالبی درباره اهمیت حافظه میدانند. کودکان پنجساله با آگاهی از محدودیتهای حافظه، درمییابند که اطلاعات جزئی و مختصر خیلی سریع از بین میرود. این کودکان بهتدریج و حدود ششسالگی از عواملی که بر عملکرد ذهن تاثیر دارد درک کاملتری پیدا میکنند. مثلا میفهمند برای یادگیری و بهخاطر سپردن نیاز به تمرکز بر کارها و وسوسه نشدن برای انجام همزمان کارهای دیگر است.
همچنین تحقیقات انجام شده ثابت کرده است این آگاهی و درک کودکان از حافظه خویش یا حتی درک ایشان از فعالیتهای ذهنی مانند یادآوری، فراموشی و حدس زدن تنها بهتدریج و با افزایش سن کودک و آموزش رشد میکند.
تشخیص، یکی دیگر از تواناییهای مهم در فراحافظه است و میتوان آن را شناخت ویژگیهای تکلیف و بهکارگیری درست عملیات حافظه دانست.
یکی از جنبههای مهم تشخیص در فراحافظه، تشخیص شرایط بازیابی است. منظور از شرایط بازیابی نوعی از عملیات حافظه است که به هنگام یادآوری لازم است. برای مثال کسب آمادگی برای آزمونها «درست- نادرست» و «چندگزینهای» با آزمونهای تشریحی کاملا متفاوت است و شرایط بازیابی متفاوتی را میطلبد.
شرایط بازیابی در مورد کودکان نیز متفاوت است. برای مثال آیا کودکان باید تنها اطلاعات را از حافظه خود بازیابی و طوطیوار تکرار کنند یا باید محفوظاتشان را به زبان فهم و درک خود بیان کنند. کودکان در پنج یا شش سالگی شروع به درک این تفاوتها میکنند و تاثیرات آن را بر حافظه درمییابند.
بازبینی، مقوله نهایی در فراحافظه است و مطابق آن یادگیرندگان ماهر پیوسته میزان پیشرفت خود در امر یادآوری را به قضاوت مینشینند. آنها مشخص میکنند چه چیز را به خوبی فرا گرفتهاند، در چه مواردی به حد مهارت نزدیک هستند و در کدام زمینهها نیاز به تلاش بیشتری دارند. این توانایی در بسیاری از موارد نقش حیاتی در عملکرد موفقیتآمیز حافظه دارد. بازبینی حافظه از این جهت حائز اهمیت است که این امکان را فراهم میآورد تا تلاشهای خود را بر آنچه باید متمرکز کنیم.
پیشنهاد سردبیر
-
آیا رژیم کارنیور برای لاغرشدن توصیه میشود؟
رژیم کارنیور نوعی رژیم بسیار محدودکننده است که تنها شامل گوشت، مرغ، ماهی، تخممرغ، لبنیات و آب میشود و مصرف هرگونه سبزی، میوه، غلات، حبوبات، مغزها و دانهها را ممنوع میکند.
-
بهترین طریقه مصرف انار در طب سنتی
هرچند انار خواص فراوانی برای پاکسازی بدن و تقویت دستگاه گوارش دارد، اما طبع سرد و خشک آن ممکن است برای برخی افراد، بهخصوص کسانی که مزاج سرد دارند، مشکلساز شود. به همین دلیل توصیه میشود انار را همراه با مصلحات مخصوص مصرف کنید تا بدن دچار سردی، ضعف گوارش یا نفخ نشود.
-
۵۰۰۰ قدم پیادهروی در روز، کُندکننده پیشرفت آلزایمر
محققان استرالیایی و بینالمللی نشان دادهاند که پیادهروی روزانه ۵۰۰۰ تا ۷۵۰۰ قدم میتواند به کاهش تغییرات مغزی مرتبط با بیماری آلزایمر و کندتر شدن پیشرفت آن کمک کند.
-
انقلاب در تشخیص بیماریهای قلبی با ساعت هوشمند و هوش مصنوعی
با استفاده از هوش مصنوعی و نوار قلب گرفته شده توسط ساعت هوشمند، محققان دانشگاه یِیل به دقت ۸۸ درصدی در تشخیص بیماریهای قلبی دست یافتهاند. این فناوری میتواند بهزودی بهعنوان ابزاری برای هشدار زودهنگام بیماریهای قلبی و نجات جان افراد استفاده شود.
-
خطر فراموشی مصرف دارو در سالمندان و راهکارهای مدیریت آن
فراموشی مصرف دارو در سالمندان میتواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. با توجه به کاهش حافظه و مصرف همزمان چند دارو، سالمندان به تدابیر خاصی برای مدیریت داروهای خود نیاز دارند.
-
مصرف طولانیمدت ملاتونین ممکن است خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد
مطالعهای جدید نشان داده است که استفاده مداوم از مکمل ملاتونین برای درمان بیخوابی، ممکن است خطر ابتلا به نارسایی قلبی را تا ۹۰ درصد افزایش دهد. این تحقیق همچنین حاکی از آن است که مصرفکنندگان ملاتونین بیشتر از سایرین به دلیل مشکلات قلبی بستری میشوند.
-
شیوع بالای آب سیاه مادرزادی بهدنبال ازدواجهای فامیلی در ایران
رئیس بیمارستان فارابی در نشست خبری کنگره چشمپزشکی ایران هشدار داد که بیماری آب سیاه مادرزادی در کشور به دلیل افزایش ازدواجهای فامیلی در حال گسترش است. این بیماری که اغلب بهصورت ژنتیکی انتقال مییابد، نیازمند توجه ویژه در تشخیص و درمان بهموقع است.
-
مصرف طولانیمدت ملاتونین خطر نارسایی قلبی را افزایش میدهد
پژوهشی تازه از انجمن قلب آمریکا نشان میدهد استفاده مداوم از مکمل ملاتونین که معمولاً برای درمان بیخوابی به کار میرود ممکن است با افزایش خطر بستری به دلیل نارسایی قلبی مرتبط باشد. هرچند این مطالعه هنوز داوری همتا نشده است، پژوهشگران میگویند یافتهها زنگ خطری برای بررسی دقیقتر ایمنی قلبی این مکمل محبوب است.

نظر شما