سلامت نیوز: رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی، با بیان اینکه فضای تولید گیاهان دارویی، فضای مبهمی است، گفت: در تولید و عرضه به بازار، هدف ما این است که الگوسازی کنیم و در این الگو سازی، برنامه ریزی کردیم که الگویی از ارزش افزوده فرآورده های گیاه دارویی ایجاد کنیم.

به گزارش سلامت نیوز ، برنامه "گفت‌وگوی علمی" با موضوع گیاهان دارویی، فرصت ها و چالش ها و با حضور مهندس میترا مجدزاده معاون دفتر امور گلخانه ای گیاهان دارویی و قارچ معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، دکتررضازاده ریاست پژوهشکده گیاهان دارویی و دکتر بخشایش مدیر مرکز تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی به روی آنتن رفت.
مهندس میترا مجدزاده  با اشاره به ظرفیت بالای ایران در زمینه تولید گیاهان دارویی، گفت: کشور ما به دلیل تنوع زیستی و داشتن حدودا 7500 گونه گیاهی که در حدود 2500 گونه آن می تواند مصرف دارویی داشته باشد و 1800 گونه بومی ایرانی بودن، جایگاه خوبی را در دنیا دارد.
وی ادامه داد: از 13 اقلیمی که در دنیا وجود دارد در حدود 11 اقلیم را در کشور داریم و همچنین اختلاف دمای 50 درجه را در کشور داریم و این عرصه خوبی را برای تولید با شرایط اقلیمی مختلف را در کشور فراهم کرده است. بعلاوه وجود سابقه تاریخی در بحث مصرف گیاهان دارویی در طب سنتی از زمان بوعلی سینا و جابراین حیان وجود داشت و در مجموع باعث می شود کشور به فکر روی آوردن به استفاده از گیاهان دارویی و صنایع وابسته شود. به تبع آن وزارت کشاورزی با توجه به وظیفه ای که بر عهده دارد در بحث تولید محصولات کشاورزی در اولویت قرار دارد.
معاون دفتر امور گلخانه ای گیاهان دارویی و قارچ معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص وظیفه معاونت باغبانی برای کشت و گسترش تولید گیاهان دارویی، بیان داشت: معاونت باغبانی در زمینه گیاهان دارویی و کشت آنها برای حفظ ذخایری که در کشور وجود دارد و ترویج آن در بین مردم  و سلامت غذا و مسائلی که موضوعات مختلف و متنوعی را پوشش می دهد، وظایفی بر عهده دارد.
در ادامه دکتر رضازاده به تعریفی از گیاهان دارویی پرداخت و گفت: به هر فرآورده طبیعی و یا سنتتیک در درمان، تشخیص و مدیریت بیماری نقش داشته باشد دارو می گوییم و هر گیاهی که اثر درمانی، تشخیصی و یا کاربرد در یکی از حوزه های سلامت داشته باشد را  گیاه دارویی می گوییم. داروی گیاهی فرآورده ای است که فرآوری روی گیاه دارویی انجام شده و تبدیل به چیزی غیر از گیاه دارویی اولیه شده است.
وی با بیان چالشی برای جامعه اظهار داشت: باید نگاه کنیم گیاه دارویی چه نفشی را در دنیا به خودش گرفته و ما چه مسیری را باید طی کنیم البته با توجه به ویژگی های مثبت و برجسته ای که در کشورمان داریم. در کشورهای پیشرفته از نظر علمی، به این نکته از دیرباز پی برده اند که برای مدیریت سلامت جامعه شان باید از فرآورده های طبیعی  استفاده کنند.
رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی با بیان اینکه فضای تولید گیاهان دارویی، فضای مبهمی است، تصریح کرد: بحث ما این است که ما مدل سازی و الگو سازی کنیم و نهایتا خروجی فعالیت های ما به سمت بخش خصوصی حرکت کند. در بحث فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی ارتباط تنگاتنگ با مراکز دولتی و دانشگاهی داریم.
وی در ادامه اظهار داشت: در تولید و عرضه به بازار، هدف ما این است که الگوسازی کنیم و در این الگو سازی جاهایی که الان داریم برنامه ریزی کردیم و داریم اجرا می کنیم این است که الگویی از ارزش افزوده فرآورده های گیاه دارویی ایجاد کنیم به طوری که شناخت بازار و انتقال آن به بخش تولید در حوزه تولید گیاهان دارویی در بخش خصوصی به طور درست اتفاق بیافتد و از سردرگمی که در حوزه خصوصی گیاهان دارویی وجود دارد، اجتناب کنیم.
در ادامه دکتر بخشایش به اهمیت گیاهان دارویی در دنیا و سودآوری تجارت فرآورده های حاصل از این گیاهان اشاره کرد و بیان داشت: گیاهان دارویی از اهمیت خاصی برخوردار هستند، خام فروشی در بحث گیاهان دارویی باب نیست و در دنیا برای اینکه بتوانند گیاهان دارویی را عرضه کنند و ارزش افزوده مناسبی را داشته باشند، تبدیل به داروهای گیاهی می کنند و آن را ارائه می کنند. توجه به گیاهان دارویی در امر درمان خصوصا در بیماری هایی که امروز شاهد آن هستیم، می بینیم از برخی از داروها برای درمان استفاده می کنند و در تجارت وجود دارد و به صرفه و سود ده است.
 وی به مصرف داروهای گیاهی در بازار دارویی اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در ارتباط با داروهای گیاهی، داروهای گیاهی ضد سرفه به شدت افزایش پیدا کرده و در بحث گیاهان دارویی از ابتدا سیاست گذاری ها و شرایط و قوانینی که در این زمینه گذاشته شده تقریبا کامل و مدون و صحیح بوده و خوشبختانه شرایطی هم که به وجود آورده  در بخش خصوصی، شرایط مناسب و خوبی است.
مدیر مرکز تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی فعالیت های در این حوزه را دارای بستر مناسبی برشمرد و گفت: با توجه به اینکه جدیدا شرکت ها در این فضا وارد شده اند و ارتباطاتی هم با کشورهای دیگر در ارتباط با داروهای گیاهی، بستر مناسبی در بخش صادرات و ارائه این داروها است.
وی خاطر نشان کرد: ما شاهد هستیم که شرکت های داروسازی شیمیایی ما به سمتی حرکت می کنند که داروهای گیاهی را هم در سبد کالایی خودشان داشته باشند.
در ادامه مجدزاده با بیان اینکه اطلاعات آماری از اینکه در هر استانی چه گیاه دارویی و به چه میزان کشت می شود را در اختیار داریم، در عین حال افزود: متاسفانه بخشی از گیاهانی که در صنایع مختلف مصرف می شود و یا برای صادرات مورد استفاده قرار می گیرد، گیاهانی هستند که از عرصه ها برداشت می شوند، یعنی گیاهانی هستند که به صورت خودرو در طبیعت وجود دارند و جزو منابع طبیعی کشور هستند. با توجه به هماهنگی که در بخش اجرا و تحقیقات در وزارت خانه وجود دارد، هماهنگی هایی صورت گرفته تا روی شناسایی، مکان یابی و پهنه بندی گیاهان دارویی که بیشترین مصرف را دارند، اقداماتی صورت پذیرد.
وی لزوم توجه به کشت دیم گیاهان دارویی وهمچنین کشت گیاهان دارویی در اراضی کم بازده را مهم ارزیابی کرد و تصریح کرد: چیزی که حائز اهمیت است، به کشت دیم گیاهان دارویی و کشت گیاهان دارویی را در اراضی کم بازده کشور مد نظر قرار دادیم و در اولویت برنامه کاری مان است چون واقعیت این است که بسیاری از گیاهان دارویی این قابلیت را دارند که نیاز آبی کمتری را نسبت به خیلی از گیاهان زراعی یا گیاهان دیگر دارد و این یک امتیاز است.
وی با بیان اینکه گیاهان دارویی نیاز به سم پاشی ندارد این را یک مزیت خواند و افزود: چون بسیاری از گیاهان دارویی به خاطر مواد موثره که در آنها وجود دارد، حالت دافعه در بسیاری از آفات ایجاد می کنند به علاوه اینکه بیماری های کمتری بر روی آنها گزارش می شود و این ارزش زیادی دارد.
وی بیان داشت: در برنامه ششم توسعه پیش بینی هایی شده که روی کشت ارگانیک گیاهان دارویی برنامه ریزی وسیعی توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام شود، این برنامه ریزی صورت گرفته و کار را بخش خصوصی انجام خواهد دهد.
شایان ذکر است برنامه "گفت‌وگوی علمی" هر شنبه تا چهارشنبه شب ساعت 21 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و فایل صوتی آن برای علاقمندان در تارنمای شبکه موجود است.