چرا كه اگر دست بر قضا كسی قصد ترك اعتیاد داشته باشد احتمال اینكه تیرش به هدف بخورد و بتواند به مركز مجازی دست پیدا كند یك از 10 است.

وقتی شانس دستیابی به مراكز قانونی تا 90 درصد كاهش می‌یابد امید به بهبود شرایط، كار عبثی است.مدیركل بهزیستی استان تهران گفته كه از میان 400 كمپ ترك اعتیادی كه در این استان فعالیت می‌كنند كمتر از 10درصد آنها مجوز فعالیت قانونی از سازمان بهزیستی دارند.

نظارت بر مراكزی كه با تبلیغ روش‌های منحصر به فرد ادعای خروج مواد سمی از بدن فرد معتاد را دارند خواسته جدی خانواده‌هایی است كه با معضل اعتیاد روبه‌رو هستند. این خانواده‌ها مدعی‌اند كه به هنگام مراجعه به مراكز ترك اعتیاد با تبلیغات گسترده‌ای كه از بهترین و تازه‌ترین روش‌های درمانی حكایت می‌كنند مواجه می‌شوند اما نتیجه‌ای كه به دست می‌آید غالبا با ادعاها فاصله زیادی دارد.

چندی پیش خبر كشته شدن یك معتاد در یك مركز ترك اعتیاد منتشر شد و نیروی انتظامی پس از پیگیری اعلام كرد كه این مركز فاقد مجوز برای فعالیت بوده و مقتول بر اثر ناآگاهی و سهل‌انگاری مدیر مركز برای ترك اعتیاد جان باخته است.

بعد از انتشار این خبر انتظار می‌رفت نظارت بر مراكز ترك اعتیاد با جدیت بیشتری پیش برود اما با انتشار آمار جدیدی كه از سوی مدیركل بهزیستی استان تهران اعلام شده به‌نظر می‌رسد هنوز برنامه‌ای جامع و مؤثر برای كنترل فعالیت این مراكز به اجرا در نیامده است.

گام نخست

مراكزی كه ادعای ترك اعتیاد را دارند مدت‌هاست كه با تبلیغ در كانال‌های تلویزیونی ماهواره‌ای تلاش‌شان را برای جذب مشتری آغاز كرده‌اند. از سوی دیگر پیك‌های تبلیغاتی نیز كه در سطح شهر توزیع می‌شوند حاوی تبلیغاتی در معرفی این‌گونه مراكز هستند اما سازمان‌های مرتبط با امر ترك اعتیاد مدعی‌اند كه تعداد اندكی مركز دارای مجوز در كشور فعالیت می‌كنند و صرف درج و انتشار تبلیغ برای مراجعه مردم به این مراكز كافی نیست.

همین تبلیغات سیل درخواست‌ها را به سوی مراكز ترك اعتیادی كه معمولا مجوز هم ندارند گسیل می‌كند و از آنجایی كه مردم آگاهی كافی از شرایط این مراكز ندارند در مراجعه به افراد مدعی به آنان اعتماد كرده و چرخه رشد مراكز غیرمجاز اعتیاد به گردش در می‌‌آید.

سازمان بهزیستی

مسئولان سازمان بهزیستی می‌گویند شناسایی مراكز غیرمجاز در حوزه مسئولیت‌شان نیست و این سازمان تنها وظیفه رسیدگی به پرونده متقاضیان ایجاد مراكز ترك اعتیاد را دارد كه بر این امر نیز نظارت كافی خواهند داشت.

سازمان بهزیستی شرایطی را برای كسانی كه درخواست تأسیس مركز ترك اعتیاد دارند مشخص كرده و بر تمامی مراكزی كه موفق به گرفتن مجوز فعالیت از این سازمان هستند، نظارت می‌كند و درصورت تخلف، با آنها برخورد و در مواردی نیز مانع از ادامه فعالیت‌شان می‌شود.

این سازمان سال 1386 اعلام كرد كه به مراكز غیرمجاز 3 ماه فرصت می‌دهد تا با مراجعه به سازمان بهزیستی نسبت به تشكیل پرونده و طی مراحل قانونی اقدام كنند اما از آنجا كه بازوی قانونی برای پیگیری این تخلفات وجود نداشت زنگ خطر سازمان بهزیستی به گوش كسی نرسید.

حلقه مفقوده

بسیاری از مكان‌هایی كه برای ترك اعتیاد در نظر گرفته شده و مردم به آن مراجعه می‌كنند معمولا سردر و تابلوی مشخصی ندارند. به‌نظر می‌رسد این مراكز غیرمجاز با سرعتی نه چندان آهسته زیر پوست شهرها و به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای رشد كرده‌اند.

مسئولیت شناسایی این مراكز را هنوز هیچ نهاد دولتی به‌عهده نگرفته است هر چند انتظار می‌رود تا نیروی انتظامی نسبت به شناسایی این مراكز وارد عمل شود اما رشد روز افزون این مراكز از نبود اراده‌ای قوی برای برخورد با متخلفان حكایت دارد.

آخرین واكنش

آخرین واكنش به فعالیت این كمپ‌ها از سوی ظاهر رستمی، مدیركل بهزیستی استان تهران منتشر شده‌است.او در نشست توجیهی روسای كمپ‌های ترك اعتیاد با بیان اینكه معتادان در مراكز غیرمجاز ترك اعتیاد ضرب و شتم می‌شوند،

گفت: متأسفانه در این كمپ‌های غیرمجاز، معتادان به زور نگهداری می‌شوند و حتی مورد ضرب و شتم نیز قرار می‌گیرند كه این موضوع در ستاد مبارزه با مواد‌مخدر مطرح شد و با همكاری نیروی انتظامی، ستادی با مسئولیت استاندار تهران برای ساماندهی كمپ‌های غیرمجاز تشكیل شد.

حالا باید منتظر ماند و دید كه ستاد تازه تشكیل شده خواهد توانست كاری از پیش ببرد؟