سلامت نیوز: بیش از ۵سال از آبگیری سد گتوند می‌گذرد اما هنوز معضل شوری آب این سد کشاورزی خوزستان را تهدید می‌کند. این مطالبه‌ای است که با روی کار آمدن دولت یازدهم در دستور کار قرار گرفت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری، آنطور كه ایرنا گزارش داده است، تاكنون 2راهكار ازجمله مدیریت مصرف و انتقال آب به حوضچه‌های تبخیری به‌عنوان بهترین گزینه مدنظر قرار گرفته كه البته این دو راهكار هم نتوانسته تأیید استادان محیط‌زیست را كسب كند.با وجود این، بنا به اعلام ایرنا، چند روزی است خبری مبنی بر اینكه كار اجرایی سد گتوند در سكوت كامل خبری آغاز شده در فضای مجازی منتشر شده است. با وجود این، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید تاكنون درخواستی مبنی بر آغاز طرح تعیین تكلیف سد گتوند به سازمان محیط‌زیست ارسال نشده و بعید است كار اجرایی آن آغاز شده باشد.

مسعود تجریشی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان محیط‌زیست با اعلام اینكه هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته گفت: پیش از آغاز هر اقدامی در مورد سد گتوند به‌عنوان یك پروژه ابتدا باید درخواست شروع كار به سازمان حفاظت محیط‌زیست ارسال تا نظر سازمان در مورد اجرا یا عدم‌اجرای آن لحاظ شود، مگر اینكه مدیریت بهره‌برداری از مخزن باشد كه نیازی به ارسال به سازمان محیط‌زیست نیست.

وی تأكید كرد: اگر قرار باشد حوضچه‌های جدیدی ایجاد یا خط لوله جدیدی كشیده شود كه بخواهد آب را انتقال دهد باید پیش از آغاز به سازمان محیط‌زیست ارسال شود اما تاكنون چنین چیزی ارسال نشده بنابراین بعید می‌دانم كه اقدامی آغاز شده باشد.

تجریشی با تأكید براینكه فعلا هیچ برنامه‌ای برای اقدام مدیریتی و ساخت‌وساز به سازمان محیط‌زیست اعلام نكرده‌اند، یادآورشد: براساس قانون، هیچ طرح اجرایی قبل از گرفتن مجوز سازمان محیط‌زیست اجازه شروع ندارد، وزارت نیرو هم جزو وزارتخانه‌هایی نیست كه پروژه‌ها را بدون اطلاع سازمان محیط‌زیست آغاز كند چون می‌داند كه مشكل‌ساز خواهد شد، بنابراین هیچ اقدامی شروع نشده چون اگر هم بخواهد اقدامی شروع شود در سازمان برنامه و بودجه متوجه آن می‌شویم.

تجریشی افزود: فعلا سد گتوند بلاتكلیف است. وزارت نیرو باید یك گزینه را انتخاب می‌كرد و بعد مشاور می‌گرفت اما تا جایی كه با مجری سد گتوند صحبت كردم، هنوز پاسخ مشخصی از لحاظ ادامه كار از سوی وزارت نیرو داده نشده است.

به گفته تجریشی، حدود 2سال پیش سازمان برنامه و بودجه، دانشگاه تهران را انتخاب كرد تا با دستگاه‌های اجرایی درخصوص تعیین تكلیف سد گتوند نشست داشته باشد بلكه به گزینه‌های مناسبی برسند و گزینه ارجح را به سازمان برنامه و بودجه ارائه دهند، مانند الگوی دریاچه ارومیه، اما سازوكار مشخصی تعیین نشد و شرایط مانند ارومیه ادامه پیدا نكرد تا به سرانجام برسد. تجریشی افزود: البته دانشگاه تهران می‌گوید ما كار خود را انجام و نتیجه را به سازمان برنامه و بودجه داده‌ایم و این سازمان هم گفته است كه با وزارت نیرو نشست داشته باشید.

    افتخار صنعت سدسازی یا بلای كشاورزی

به گزارش همشهری، سد گتوندعلیا واقع در ۱۰ كیلومتری شمال شرقی شهر گتوند در استان خوزستان كه عملیات اجرایی آن در سال 76شروع شد و در دولت دهم به بهره‌برداری رسید نمونه‌ای از مدیریت نادرست منابع آب كشور است كه به بحران آب در كشور دامن زده است؛ سدی كه با وجود همه مخالفت‌ها وانتقادهای صاحبنظران و كارشناسان دلسوز حوزه آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست با 25هزار میلیارد ریال هزینه احداث شد.

همزمان با آغاز عملیات اجرایی این سازه فاجعه آفرین، شركت توسعه منابع آب و نیروی ایران هدف از احداث سد گتوند را ازیك سو افزایش ظرفیت انرژی كشور با تولید 4250گیگاوات ساعت انرژی برقابی و از سوی دیگر، كنترل و ذخیره آب‌های روان به میزان 4.5میلیارد مترمكعب با هدف كنترل سیلاب‌های مخرب فصلی كارون، ایجاد زمینه‌های مختلف اشتغال‌زایی و فراهم ساختن رونق اقتصادی منطقه به‌ویژه تأمین آب اراضی پایین دست برای كشاورزی و توسعه زمین‌های زیركشت اعلام كرد.

اما مردادماه سال 90و 10روز بعد از نخستین مرحله آبگیری این سازه، دیوار حایل سد(بدنه سد)ی كه از آن به‌عنوان افتخار صنعت سدسازی یاد می‌شد 120سانتی‌متر نشست كرد. اما عمق فاجعه پس از مرحله سوم آبگیری سد در اسفندماه 90با افزایش میزان شوری آب و تنزل چشمگیر كیفیت آب كارون به‌دلیل ساخت مخزن سد روی گنبدهای نمكی(سازند نمكی گچساران) آشكار شد تا آنجا كه همان زمان رئیس نظام صنفی كشاورزان خوزستان و رئیس مجمع ملی تشكل‌های كشاورزان ایران اعلام كرد كه بیش از 90كشاورز و 6واحد از شركت‌های كشت و صنعت نیشكر از شوری آب شكایت كرده‌اند. اكنون آب شور سد گتوند معیشت 85هزار كشاورز و 370هزار هكتار از اراضی كشاورزی خوزستان از پایین دست دشت سد گتوند تا آبادان را تهدید می‌كند.

    آب سد گتوند چندبرابر شورتر از آب دریا

بنا به اعلام مهدی زارعی، عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز و مشاور مطالعات زیست‌محیطی مخزن سد گتوند تا تیرماه امسال حدود 21میلیون تن نمك از سازند گچساران وارد مخزن این سد شده است. وی با اعلام اینكه شوری آب سطح مخزن حدود 1300میكروزیمنس است اما درعمق به 130هزار میكروزیمنس می‌رسد كه به آن شورابه می‌گویند، گفت: شوری شورابه چند برابر شوری آب دریاست.