سلامت نیوز:سرطان، نامی که می شناسیم و از آن واهمه داریم. مردم کشورمان در سالهای اخیر بیش از همیشه از سرطان و غولی که از آن ساخته شده، شنیدهاند و کنترل این موضوع به یکی از جدیترین چالشهای نظام سلامت کشور تبدیل شده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ،آنگونه که آمارها میگویند میزان بروز سالیانه سرطان در جهان از ۱۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۲ میلادی به ۲۵ میلیون نفر سال ۲۰۳۰ خواهد رسید که بیش از ۷۰ درصد آن در کشورهای در حال توسعه رخ میدهد. بر این اساس در ایران سالیانه بیش از ۹۰ هزار نفر دچار سرطان میشوند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، با هفتاد درصد افزایش، به ۱۵۵ هزار نفر خواهد رسید.
از سویی میزان بروز سرطان در مردان ایرانی ۱۳۴ نفر و در زنان نیز ۱۲۸ نفر به ازای هر صد هزار نفر جمعیت است که کمتر از متوسط جهانی است، چراکه آمار متوسط جهانی در مردان ۲۰۵ و زنان ۱۶۵ نفر است. این آمارها به خوبی بیانگر این موضوع است که اقدام برای کنترل شیوع سرطان و برنامهریزی برای پیشگیری از ابتلا به آن از جمله ضرورتهای روز جامعه ایرانی است. هرچند دستگاههای دولتی گام هایی در این حوزه برداشتهاند، اما همچمان غول سرطان جامعه ایرانی را تهدید می کند.
تلاش برای پیشگیری از سرطان
دیروز چهارم فوریه در تقویم جهانی به نام روز سرطان نامگذاری شده است. روزی که در آن همگان تلاش میکنند هم آگاهیها نسبت به این بیماری را دو چندان كنند و هم فرهنگسازی برای پیشگیری از ابتلا به آن را تسری دهند. طبق گزارشهای جهانی، تغذیه نامناسب در کنار آلودگیهای زیست محیطی، از مهمترین عوامل ابتلا به انواع سرطانها به شمار میروند.
دو موضوعی که در جامعه ایرانی و زندگی شهری، بسیار شایع است و همین موضوع موجب افزایش میزان ابتلا به سرطان در کشورمان شده است.بیتوجهی به سلامت فردی و انجام چکاپهای دورهای از دیگر موضوعاتی است که در افزایش ابتلا به سرطان دخیل است. از سویی بسیاری از عواملی از که به بروز سرطان در بدن افراد منجر میشوند و بدن را برای رشد غدههای سرطان آماده میکنند، از طرف محققان شناسایی شده است.
در نتیجه دوری از این عوامل میتواند وحشت تجربه این بیماری را از فرد دور سازد.کم تحرکی، مصرف سیگار و دخانیات، پیروی از رژیم غذایی چرب و افزایش وزن، استفاده از غذاهای آماده و بیتوجهی به ورزش از مهمترین عوامل بروز سرطان درمیان ایرانیهاست. عوامل مرتبط در بروز سرطان به دو دسته اجتنابپذیر و اجتنابناپذیر همچون عوامل ژنتیکی تقسیم میشوند و عوامل محیطی، تغذیه و سبک زندگی نیز جزو دسته نخست محسوب می شود که فرد، نقش اصلی در چگونگی به کار گرفتن آن ها دارد.
بررسیها نشان داده که اگر پرهیز از مصرف دخانیات، تغذیه سالم، استفاده کافی از میوهها و سبزیجات، فعالیت بدنی مناسب و در نهایت رعایت سبک زندگی سالم در مردم فراگیر شود، 30 درصد از عوامل بروز سرطانها از بین خواهد رفت که در جای خود رقم قابل توجهی است. با نگاهی به توصیههای پزشکی به نظر میرسد که اجرایی کردن راهکارهای پیشگیری از سرطان در زندگی فردی امری مشکل و دشوار نیست.
شایعترین سرطانها در ایران
بررسیهای اخیر وزارت بهداشت نشان داده که شایعترین سرطان ها طبق آمار 93 در بین مردان ایرانی معده و در بین زنان سرطان سینه است. سابقه فامیلی، مصرف هورمون در طولانی مدت، عدم شیردهی و عدم بارداری، افزایش وزن و کم تحرکی، دخانیات، الکل و در معرض اشعه بودن بیشترین عوامل در ایجاد این بیماری هستند.بر این اساس، سرطان پستان در جهان و ایران شایع است و خانمهای مبتلا، به جهت فعالیتهای اجتماعی، همسر بودن و مادر بودن باید از نظر سرطان پستان چکاپ شوند، وقتی بیماری در ابتدا تشخیص داده شود درمان موفقیتآمیزتر است.
با تغییر شیوه زندگی، اصلاح عادات تغذیهای، افزایش تحرک و ورزش،کاهش آلایندهها و مواد افزودنی و کنترل وزن میتوان از ابتلا به سرطان پستان پیشگیری کرد ضمن اینکه حاملگی به موقع و شیردهی کامل به نوزاد نیز از ابتلای مادر به این سرطان پیشگیری می کند. در کشورمان از هر 100 هزار نفر حدود 34 نفر مبتلا به سرطان پستان میشوند و در کشورهای اروپایی و آمریکایی این آمار بیشتر است و در کشورهای ژاپن و آسیای شرقی بروزاین بیماری کمتر از کشور ماست.
نشانه های سرطان ها چیست؟
بیشتر دردها دلیل وجود سرطان نیستند اما میتواند آغازی برای ابتلا به آن باشد، از این رو مراجعه به دکتر و شناخت زودهنگام بیماریها بسیار ضروری است. در بعضیها یك باور فرهنگی وجود دارد كه تصور میكنند سرطان بیماری لاعلاج است به همین خاطر لزومی نمیبینند كه برای درمان مراجعه كنند، در حالی كه حرف زدن در مورد مسائل نگرانكننده نباید باعث واكنش منفی از سوی افراد شود. نباید این حس به افراد القا شود كه باید به دنبال هر نشانه كوچكی باشند.
كاهش وزن بدون دلیل میتواند یکی از علایم سرطان باشد. خیلی از خانمها بدشان نمیآید كه بدون هیچ سعی و تلاش وزنشان را پایین بیاورند. اما كاهش وزن بیدلیل (مثلا ۵ كیلو در ماه بدون بالا بردن فعالیت بدنی یا رژیم غذایی) حتما باید مورد چكاپ قرار گیرد. كاهش وزن بیدلیل نشانه سرطان است مگر اینكه خلاف آن ثابت شود.
همچنین میتواند نشانه مشكل دیگری مثل پركاری تیروئید نیز باشد. پزشكتان باید آزمایشاتی برای چك كردن وضعیت تیروئیدتان انجام داده و سیتیاسكنی از بقیه اندامهای بدن هم تهیه كند. پزشك باید تكتك احتمالات را بررسی كند. از سویی، نفخ كردن میتواند یكی دیگر از علائم سرطان باشد كه خیلی از خانمها به آن مبتلا هستند و البته میتواند نشانه سرطان تخمدان باشد.
سایر علائم سرطان تخمدان عبارتند ازدرد شكم یا لگن، احساس سیری زودرس (حتی وقتی هیچ غذایی نخوردهاید) و مشكلات ادرار. اگر این نفخ كردن هر روز برای فرد اتفاق بیفتد و برای چند هفته فرد را آزار دهد، حتما باید با پزشكتان مشورت كنید. در این شرایط پزشك آزمایش خون، سیتیاسكن و سایر آزمایشات لازم را برای شما انجام میدهد. بیشتر خانمها سعی میكنند سینههای خود را از نظر احتمال وجود غده بررسی كنند.
اما این تنها نشانه برای سرطان سینه نیست. قرمز و ضخیم شدن پوست سینه میتواند یك نشانه نادر و شدید سرطان سینه باشد، در ضمن سرطان سینه التهابی هم باید مورد آزمایش قرار گیرد. اگر جوش یا دانهای روی پوست سینهتان مشاهده كردید كه بیشتر از یك هفته دوام پیدا كرد، حتما باید به پزشك مراجعه كنید.
همچنین اگر ظاهر نوك سینههایتان تغییر كرد یا ترشحاتی غیرعادی مشاهده كردید، به پزشك مراجعه كنید. در واقع تغییر در وضعیت ظاهر سینهها، نشانه بسیار نگران كنندهای است. علاوه بر این نشانهها، می توان از خونریزی غیرعادی،تغییرات پوستی، بروز مشكل در بلع، وجود خون در مدفوع، درد شكم و افسردگی، سوءهاضمه، عفونت دهانی، تغییر در گرههای لنفاوی، سرفه مداوم و ... به عنوان دیگر علائم آغاز سرطان احتمالی یاد کرد. یادمان نرود که در بسیاری از موراد، سرطانها قابل کنترل و درمان است و اگر زود شناخته شود، غول سرطان به ذره ای کوچک تبدیل خواهد شد و کمتر سلامت جامعه را تهدید خواهد کرد.
نظر شما