سلامت نیوز:پنج روز پس از انتشار خبر آلودگی تعدادی از ساكنان یك روستای شهرستان لردگان به ویروس اچ‌آی‌وی، حاشیه‌های اظهارنظرهای متناقض مسوولان درباره دلایل آن همچنان ادامه دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،دیروز تعدادی از مردم مقابل فرمانداری این شهرستان برای ساعتی دست به تجمع زدند. ایرنا گزارش كرده كه «تجمع‌كنندگان خواستار پاسخگویی مسوولان درباره علت شیوع این بیماری و عذرخواهی بابت بدنامی روستای خود در رسانه‌ها شدند.»
چهارشنبه گذشته بود كه احمد بهرامی، رییس كل دادگستری چهارمحال و بختیاری از تشكیل پرونده قضایی درباره شیوع تعدادی از اهالی یك روستا به ویروس اچ‌ای‌وی خبر داده بود.
بهرامی گفته بود: «برخی ادعا دارند كه یكی از بهیارانی كه در یكی از مراكز بهداشت كار می‌كرده است در زمانی كه برای انجام آزمایشات از آنها خون می‌گرفته به جای اینكه برای هر فرد از یك سرنگ استفاده كند از سرنگ مشترك استفاده می‌كرده است كه در حال حاضر فرد مذكور در بازداشت به سر می‌برد.» این اظهارنظر اما بلافاصله با واكنش مراجع تخصصی روبه رو شد.
چنان كه روشن است ادعای انتقال ویروس از طریق سرنگ آزمایش خون می‌تواند واقعیت داشته باشد چرا كه انجام آزمایش با یك سرنگ برای تعداد زیادی از افراد ممكن نیست و دیگر اینكه بررسی‌های بعدی روشن كرد كه افراد مبتلا به ویروس، در بازه‌های زمانی متفاوتی به ویروس مبتلا شده‌اند. اظهارنظر رسمی وزیر بهداشت و نامه صریح او به وزیر دادگستری یكی از روشن‌ترین اظهارنظرها در این باره است.
سعید نمكی، در این نامه اعلام كرده كه وزارتخانه تحت مدیریت او از ابتلای شماری از اهالی روستا به ویروس مطلع بوده و روند بیماریابی با همكاری بهورز روستا در حال انجام بوده است كه انتشار شایعات و سپس دستگیری بهورز ماجرا را به انحراف كشانده است.
او در بخشی از نامه نوشته بود: «آرام و بی‌صدا این حركت بیماریابی ادامه داشت تا امروز یكی از مقامات قضایی استان با ورود به موضوع و ابراز مطلب غیركارشناسانه مبنی بر مقصر بودن بهورز روستا و آلودگی بیماران از طریق سرنگ آلوده توسط او، اقدام به جلب این نیروی خدوم و زحمتكش كرد و غم‌انگیز آنكه رسانه‌های مغرض بیگانه با استناد به این اعلام نظر و رفتار عاری از هرگونه دیدگاه كارشناسی، خبر كذب آلودگی مردم یك روستا به دلیل قصور پرسنل مركز درمانی و استفاده از سرنگ آلوده به ویروس ایدز را منتشر كرده‌اند.»
وزیر بهداشت با استناد به انجام آزمایش‌های گسترده گفته است كه «كانون آلودگی در معتادان تزریقی و افرادی با روابط نامطلوب شناخته شد». اقبال عباسی، استاندار چهارمحال و بختیاری هم چهارشنبه هفته گذشته گفته بود كه «از ۲ سال پیش شایعه این بیماری وجود داشته و موضوع از سوی متولیان بهداشت و درمان در حال پیگیری بوده است» اما این توضیح هم البته نتوانست بر فضای شایعه غلبه كند. برخی معترضان بر همان شایعه قبلی اصرار ورزیدند و برخی دیگر هم دل نگران از فضای ملتهب كنونی خواستار اعاده حیثیت از روستای‌شان شدند.
در همین حال عصر دیروز شنبه، معاونت بهداشتی وزارت بهداشت؛ درمان و آموزش پزشكی هم در بیانیه‌ای اعلام كرد: «متأسفانه عده‌ای از افراد نا‌آگاه یا سودجو اقدام به انتشار اخبار كذب و نگران‌كننده كرده‌اند و در این بین رسانه‌های بیگانه نیز با ارایه اطلاعات غلط به این نگرانی دامن می‌زنند.
بدین‌وسیله اعلام می‌شود در خصوص راه‌های انتقال بیماری در آن منطقه هیچ ابهامی وجود ندارد و صراحتا تأكید می‌شود كه هیچ اقدام تشخیصی و بهداشتی، واكسیناسیون و... مطلقا عامل انتقال بیماری در منطقه نبوده است.»
این بیانیه رسمی نشان می‌دهد كه راه‌های مشهور انتقال یعنی رفتارهای پرخطر جنسی و تزریق مواد مخدر با سرنگ مشترك و آلوده در این زمینه می‌تواند نقش مهمی ایفا كرده باشد مساله‌ای كه البته شامل حال همه مبتلایان نیست و لزوما به زمان حاضر هم مربوط نیست.
اما هر چه باشد به مثابه زنگ خطری است كه باید از سوی متولیان بهداشتی جامعه جدی گرفته شود. روزنامه اعتماد برای اطلاع از آخرین وضعیت موضوع كنونی، با كیانوش جهانپور، رییس مركز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت گفت‌وگو كرده است.
آقای دكتر نمكی پیش از این در نامه به وزیر دادگستری كانون آلودگی را در معتادان تزریقی و افرادی با روابط نامطلوب اعلام كرده بودند اما دیروز شنبه در اظهارنظری دیگر گفته‌اند كه مبتلایان «بی‌دلیل یا از راه‌هایی به این ویروس مبتلا شده‌اند كه هیچ گناه و تقصیری ندارند» ایشان از اظهارنظر اولیه عقب‌نشینی كرده‌اند و دیدگاه‌شان متفاوت است یا خیر؟
نه هیچ تفاوتی وجود ندارد. اتفاقا ایشان ایمونولوژیست هستند و یكی از افرادی‌اند كه به خوبی بر زوایای بیماری و راه‌های انتقال اشراف دارند و برای اظهارنظر تخصصی در این زمینه نظرشان صائب است. ایشان در نامه به وزیر دادگستری گفته‌اند كانون را شناسایی كرده‌ایم. یعنی اولین افرادی كه در آن منطقه مبتلا بوده‌اند برای ما شناخته شده‌اند و قدمت ابتلای‌شان هم برای ما روشن است كه بین 7 تا 10 سال از آلودگی آنها می‌گذرد.
اما منظور ایشان از راه‌های انتقال مسیرهایی است كه از آن كانون به افراد دیگر منتقل می‌شود. این راه‌ها متنوع و متفاوت است. بعضا فرد می‌تواند در ابتلا به بیماری هیچ‌گونه دخالتی نداشته باشد.
شفاف‌ترینش كودكی است كه از مادر اچ‌آی وی مثبت به دنیا می‌آید. یا ممكن است زن از طریق رابطه با همسرش مبتلا شده باشد. برای وزارت بهداشت هم كانون انتقال و راه‌های انتقال مشخص شده است.
افرادی هم كه تاكنون مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی شناسایی شده‌اند مشخص است از چه مسیرهایی مبتلا شده‌اند. به صراحت اعلام می‌كنم كه هیچ مسیر مشترك و زمان مشتركی وجود ندارد كه كسی بخواهد بر اساس یك قاعده كلی ادعا كند آنها از یك طریق و در یك زمان مبتلا شده‌اند. ادعایی مطرح شده بود و متاسفانه برخی افراد به آن دامن زدند تا بهورز مظلوم را قربانی كنند.
ادعای افراد غیرمطلع این بود كه یك تست قند خون ظرف چند هفته اخیر در آنجا انجام شده و همه این آدم‌ها مبتلا شده‌اند. در حالی كه اصلا چنین چیزی صحت ندارد. این روند از 7 تا 10 سال قبل شروع شده و افراد در بازه‌های زمانی مختلف و به دلایل متفاوت مبتلا شده‌اند.
افرادی كه شما تاكنون به عنوان مبتلا به ویروس شناسایی كرده‌اید در چه دوره‌های زمانی مبتلا شده‌اند و چه اقداماتی از سوی وزارت بهداشت در آن روستا در حال انجام است؟
ما افرادی داریم كه «سی دی 4» (واحد شمارش گلبو‌ل‌های سفید) زیر 400 دارند یعنی بیش از چهار سال است كه مبتلا به این ویروس هستند. افرادی داریم كه CD4 بین 120 تا200 دارند یعنی هفت تا ده سال است كه درگیر این موضوعند. ما فرد یا افرادی داریم كه به‌طور همزمان سل مقاوم به درمان همزمان با عفونت اچ‌آی وی دارند این افراد هفت تا 10 سال است كه مبتلا هستند.
كمترین زمان هم می‌تواند مربوط به سال گذشته باشد كه نمونه آن در تولد نوزاد از مادر آلوده به ویروس بوده كه از بیماری‌اش خبر نداشته است. حتی وقتی صحبت از اعتیاد تزریقی می‌شود ممكن است همه تصور كنند این روش مصرف مربوط به امروز است در حالی كه این رفتار پرخطر ممكن است چند سال قبل اتفاق افتاده باشد.
بیماریابی ما در منطقه ادامه دارد. روز پنجشنبه هم همكاران ما در آنجا از 150 نفر دیگر تست گرفته‌اند. قاطبه مردم سلامتی‌شان برای‌شان مهم است و با ما همكاری دارند تا ببینند اگر آلودگی دارند تحت روند پروتكل‌های درمان قرار بگیرند. تیم‌های بهداشت روان و تیم‌های مداخله رفتاری به منطقه اعزام شده‌اند.
این اولین‌بار نیست كه بیمار اچ‌آی‌وی در ایران تشخیص داده می‌شود. بیش از 38 هزار بیمار مبتلا به اچ‌آی‌وی شناخته شده در كشور داریم. هر اقدامی كه موجب شود در روند شناسایی بیماران جدید اخلال ایجاد شود خیانت در حق جامعه است.
نظام سلامت دو خط قرمز دارد. اول شناسایی و درمان افراد مبتلا به ویروس است كه این كار از سوی تیم‌های تخصصی ما دارد دنبال می‌شود و همزمان جلوگیری از انتشار بیماری به سایر افراد است. خط قرمز دوم‌مان هم حفظ حیثیت نظام سلامت و شاغلان در این بخش است. از جمله همین بهورز كه اكنون برایش مشكل درست شده است. آقای وزیر هم اعلام كردند كه من از خانواده آن بهورز احساس شرمساری می‌كنم كه چنین برخورد ناشیانه‌ای با ایشان انجام شد.
بهورز هنوز در بازداشت است؟
بله برای ایشان یك وثیقه اندك تعیین شده است. گفته می‌شود بازداشت برای حفظ جان ایشان است. گویا 600 هزار تومان وثیقه تعیین شده كه ایشان آن مبلغ را نداده و ترجیح داده در زندان بماند. به نظر ما اقدام ایشان تصمیم درستی است. اگر فرد متهم است كه وثیقه‌اش باید سنگین‌تر باشد اگر هم متهم نیست كه دیگر تعیین وثیقه موضوعیت ندارد.
آخرین آمار مبتلایان چند نفر است. یكی از نمایندگان مجلس شمار مبتلایان به ویروس را 26 نفر اعلام كرده بود. بهتر نیست در این باره دقیق اظهارنظر كنید تا از حجم گمانه‌زنی‌ها كم شود؟
از آن عدد شاید بیشتر باشد اما از اعداد عجیبی كه در شبكه‌های اجتماعی مطرح شده بود خیلی كمتر است. ما از اینكه آمار مبتلایان را اعلام كنیم امتناعی نداریم و اعلام آمار مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی هم در كشور هیچ‌وقت جزو موارد محرمانه نیست اما ابتدا باید روند بیماریابی ما تمام شود تا بتوانیم با اطمینان در این باره سخن بگوییم.
در گام اول تست سریع از افراد گرفته می‌شود افرادی كه نتایج تست‌شان مثبت است غربالگری می‌شوند برای آزمون دوم و اگر در این مرحله هم مثبت باشد افراد تحت درمان قرار می‌گیرند. البته آزمایش‌های مرحله سوم هم برای بسیاری از افرادی كه تا الان نمونه داده‌اند انجام شده است، تا مسیر شیوع و بحث‌های علمی دیگر دنبال شود.
خب برای اینكه كار علمی روند طبیعی‌اش را طی كند شما چه انتظاری دارید؟
ما انتظار داریم در این ماجرا رفتارها و اظهارنظرهای مقام‌های مسوول مبتنی بر اصول تخصصی باشد. شاهد بودیم كه اقدام نادرست بازداشت بهورز چه پیامدها و مشكلاتی را به وجود آورد و موجب شد شایعات بی‌اساسی در این زمینه شكل بگیرد. امیدواریم مسوولان با اخذ مشورت تخصصی از نظام سلامت در این باره اظهارنظر كنند. البته مسوولان دولتی تقریبا سعی كرده‌اند این موارد را رعایت كنند.
برخی اقداماتی كه توسط افرادی انجام می‌شود برای ایجاد اخلال در روند درمان است. ما دلیل این تحركات را نمی‌دانیم اما متوجه این موضوع هستیم كه این روند ممكن است به فرآیند شناسایی و درمان مبتلایان لطمه وارد كند.
منظورتان مسوولان قضایی استان است؟
به هر حال از زبان مقام قضایی نباید برخی موارد بیان شود. باید متوجه باشند كه لزوما در هر زمینه‌ای صاحب‌نظر نیستند. اگر از احاطه دوستان ما در مركز مدیریت بیماری‌ها كه چند هفته بود درگیر این موضوع بودند خبر داشتند بهتر می‌توانستند اظهارنظر كنند و احتمالا سوءاستفاده‌ها كمتر بود.
افرادی داریم كه CD4 بین 120 تا200 دارند یعنی هفت تا ده سال است كه درگیر این موضوعند. ما فرد یا افرادی داریم كه به‌طور همزمان سل مقاوم به درمان همزمان با عفونت اچ‌آی وی دارند این افراد هفت تا 10 سال است كه مبتلا هستند. كمترین زمان هم می‌تواند مربوط به سال گذشته باشد كه نمونه آن در تولد نوزاد از مادر آلوده به ویروس بوده كه از بیماری‌اش خبر نداشته است.
نظر شما