به گزارش سلامت نیوز به نقل از مادر بیبی سنتر، دوره ۹ ماهه حاملگی یک دوره پر فراز و نشیب محسوب میشود که مادر در این مدت شاهد مشکلات متعددی مانند تهوع بارداری است. تهوع بارداری که بیماری صبحگاهی نیز نامیده میشود شامل حالت تهوع و استفراغ مادر طی دوره بارداری بخصوص در سه ماه نخست است.
هنوز دلیل اصلی این موضوع کشف نشده است، اما احتمالاً تهوع بارداری ارتباط مستقیمی با تغییرات هورمونی بدن مادر دارد. با این حال، این تهوع برای جنین خطرناک نیست مگر آنکه شدت آن بسیار شدید باشد. از مهمترین نکات درباره تهوع بارداری میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- از هر ۱۰ زن باردار، ۸ زن شاهد تهوع بارداری خواهد بود.
- برخی زنان باردار ممکن است احساس ناخوشی و بیماری کنند، اما استفراغ نداشته باشند.
- اگرچه به بیماری صبحگاهی معروف است، اما ممکن است در طول روز و در هر زمانی حالت تهوع رخ دهد.
- شدت تهوع بارداری در زنان مختلف با یکدیگر متفاوت است و حتی ممکن است یک زن در بارداریهای مختلف دارای شدت متفاوتی از حالت تهوع باشد.
- به طور معمول این حالت تهوع پس از ۳ ماهه نخست بارداری بهبود مییابد، اما در برخی زنان ممکن است این مدت طولانیتر شده و حتی تا زمان به دنیا آمدن نوزاد ادامه یابد.
- در برخی زنان ممکن است تهوع بارداری شدید بوده و باعث کاهش وزن و کمبود آب بدن شود.
حالت تهوع در دوران بارداری ممکن است در هر زمانی از شبانه روز رخ دهد. معمولاً بین 4 تا 6 هفته اول بارداری شروع می شود و تا هفته 14 بهتر می شود. از آنجایی که تقریباً 75٪ از زنان در دوره ای از بارداری خود تهوع صبحگاهی را تجربه می کنند، روش های آزمایش شده و واقعی زیادی برای تسکین آن وجود دارد.
چه چیزی باعث تهوع صبحگاهی می شود؟
همه زنان تهوع صبحگاهی را یکسان تجربه نمی کنند. برخی فقط گاهی اوقات احساس بی قراری می کنند و برخی دیگر در تمام طول روز استفراغ می کنند، برخی دیگر نیز ممکن است هرگز دچار استفراغ نشوند. چند دلیل احتمالی برای تهوع صبحگاهی وجود دارد:
- هورمون ها: هورمون بارداری hCG در زمانی به اوج خود می رسد که تهوع صبحگاهی در بدترین حالت خود است. همچنین، سطوح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری افزایش مییابد که باعث شل شدن عضلات دستگاه گوارش و کاهش فرآیند هضم میشود؛ همچنین ممکن است باعث سوزش سر دل شود.
- حساسیت به بو: افزایش حس بویایی شما در دوران بارداری می تواند باعث شود شما در هر زمان احساس تهوع پیدا کنید.
- بزاق بیش از حد: کارشناسان گمان میکنند که این روش بدن برای محافظت از دهان، دندانها و گلو شما در برابر اثرات خورنده اسید معده است که میتواند در هنگام بیحالی افزایش یابد.
- استرس و خستگی: استرس عاطفی و خستگی بسیار می تواند باعث ایجاد حالت تهوع شود.
- اولین بارداری: اگر بدن شما قبلا بارداری را پشت سر نگذاشته باشد، افزایش هورمون ها و سایر تغییراتی که تجربه می کنید ممکن است حالت تهوع را بیشتر کند.
- ژنتیک: اگر مادر یا خواهر شما حالت تهوع صبحگاهی داشت، احتمال اینکه شما نیز دچار تهوع شوید بیشتر است.
هنگام برنامه ریزی برای به دنیا آمدن نوزاد، کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد . ضروری است که زمانی را برای استراحت و مدیریت استرس به خود اختصاص دهید. عجله و خستگی باعث تشدید حالت تهوع می شود.
به اندازه کافی بخوابید و سطح استرس خود را با مدیتیشن یا یوگای قبل از تولد کنترل کنید. کراکر یا غلات را روی میز کنار تخت خود نگه دارید تا بتوانید قبل از خواب یا درست هنگام بیدار شدن یک میان وعده میل کنید. این کار می تواند تا حدودی حالت تهوع صبحگاهی را به شما تسکین دهد.
بهترین غذاها برای تهوع صبحگاهی
حالت تهوع و استفراغ همیشه ناخوشایند و استرس زا هستند. برای برخی از زنان، خوردن پیشگیرانه برخی غذاها برای کمک به درمان تهوع صبحگاهی قبل از اینکه شدیدتر شود، بسیار مهم است. برخی دیگر با شروع احساس بی حالی، مصرف غذاها و نوشیدنی های خاصی را آغاز میکنند تا تسکین بیابند. همچنین خوردن و نوشیدن بعد از استفراغ برای جایگزینی مایعات، الکترولیت ها و کالری ضروری است.
این غذاها و نوشیدنی ها می توانند به رفع حالت تهوع در دوران بارداری کمک کنند:
- غذاهای ملایم و آسان هضم (موز، برنج، سس سیب، نان تست)
- غذاهای پر پروتئین (مرغ، لوبیا)
- نوشیدنی های سرد و تنقلات (اسموتی، شیر بادام)
- زنجبیل
- نوشیدنی های گازدار
- دمنوش های گیاهی و آبگوشت
- میوه ها و سبزیجات پر آب (هندوانه، خیار)
- میوه های خانواده مرکبات
- نعناع تند
- غذاهای سرشار از ویتامین B6 (سالمون، آووکادو)
غذاهای ملایم و آسان هضم
غذاهای ملایم در دوران بارداری به راحتی هضم میشوند. رژیم BRAT شامل موز، برنج (سفید)، سس سیب و نان تست است. این غذاها طعم قوی ای ندارند، بنابراین کمتر احتمال دارد معده شما را ناراحت کنند. نشاسته همچنین می تواند اسیدهای معده را جذب کند تا به تسکین احساس تهوع کمک کند.
غذاهای پر پروتئین
متخصصان دریافته اند که غذاهای غنی از پروتئین می توانند به رفع حالت تهوع در دوران بارداری کمک کنند. پروتئین هایی مانند مرغ، کره بادام زمینی(اگر آلرژی ندارید) و لوبیا می توانند با افزایش هورمونی به نام گاسترین که به هضم غذا کمک می کند، احساس تهوع را تسکین بخشند.
سایر غذاهای پر پروتئین که به درمان تهوع صبحگاهی کمک می کنند عبارتند از:
- تخم مرغ آب پز
- پنیر
- آجیل
- گوشت گاو بدون چربی
- ماست یونانی
خوردن تنقلات با پروتئین بالا همچنین به شما کمک می کند تا نیاز افزایش یافته خود به پروتئین در دوران بارداری را برآورده کنید زیرا اکثر زنان به حدود 60 گرم پروتئین در روز نیاز دارند.
نوشیدنی های سرد
آیا میدانستید غذاها و نوشیدنیهای گرم دارای عطر خاصی هستند که رفلکس تهوع شما را تحریک میکنند؟
برای اینکه بو توسط سیستم بویایی شما تشخیص داده شود، به گرما نیاز دارد، بنابراین هر چه چیزی گرمتر باشد، بوی آن بیشتر می شود. غذاهای سرد عطر کمتری دارند، بنابراین ممکن است زمانی که در دوران بارداری حالت تهوع داشته باشید، خوش طعم تر باشند.
همچنین، گاهی اوقات هنگام احساس تهوع، مصرف مایعات راحتتر می شود، بنابراین برای رفع حالت تهوع در دوران بارداری، به سراغ نوشیدنیهای سرد بروید. برخی از گزینه های خوب شامل:
- شیر بادام سرد (که می تواند سوزش سر دل را نیز برطرف کند)
- اسموتی ها (آنها را با مواد سالم ترکیب کنید)
اگر در مصرف مایعات مشکل دارید، شربت، ماست یخ زده، بستنی، میوه های خنک و بستنی را امتحان کنید.
زنجبیل
زنجبیل صدها سال است که به طور گسترده در طب چینی برای درمان تهوع و استفراغ مورد استفاده قرار گرفته است، بنابراین ارزش آن را دارد که زمانی که احساس بی قراری می کنید، آن را امتحان کنید.
گاهی اوقات فقط بوی زنجبیل تازه می تواند ناراحتی معده را آرام کند.
باید مطمئن شوید که غذاها و نوشیدنیهایی که مصرف میکنید حاوی زنجبیل واقعی هستند. همچنین شما می توانید هنگام پختن سوپ از زنجبیل تازه استفاده کنید.
ایده های دیگر برای استفاده از زنجبیل برای کمک به تهوع صبحگاهی عبارتند از:
- روی بلغور جو دوسر صبحانه خود زنجبیل خشک بپاشید
- زنجبیل تازه را به اسموتی اضافه کنید
- آب نبات های زنجبیلی را امتحان کنید
- ریشه زنجبیل تازه رنده شده را می توانید به سالاد یا سس تند خود اضافه کنید
نوشیدنی های گازدار
برخی از زنان باردار آب معدنی و سایر نوشیدنیهای گازدار را درمانی سریع برای تهوع صبحگاهی میدانند.
کربناته می تواند به کاهش اسیدیته کل معده کمک کند و باعث از بین رفتن حالت تهوع شود. آب های طعم دار شده بی شماری موجود هستند؛ شما همچنین می توانید میوه های مورد علاقه خود را به آب اضافه کنید.
نوشابه های گازدار قندی نیز می تواند به رفع حالت تهوع بارداری کمک کند، اما مطمئن شوید که آن ها را در حد متعادل بنوشید.
به یاد داشته باشید که کربناته شدن می تواند منجر به احساس سیری سریعتر نسبت به سایر نوشیدنی ها شود، بنابراین باید آنها را به آرامی میل کنید و به عوارض جانبی ناخوشایند مانند نفخ توجه کنید. همچنین نوشیدن مایعات نیم ساعت قبل یا بعد از غذا و نه همراه غذا می تواند مفید باشد.
مطمئن شوید که مقدار کافی از مایعات در طول روز بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید.
دمنوش های گیاهی و آبگوشت
هیدراته ماندن در اوایل بارداری بسیار مهم است. نوشیدن مایعات کافی به آرامش معده و آبرسانی مجدد به بدن بعد از استفراغ کمک می کند. آب ساده همیشه یک انتخاب عالی است، اما گاهی اوقات یک فنجان چای گیاهی یک نوشیدنی عالی برای کمک به کاهش حالت تهوع در دوران بارداری است.
همه چای ها در دوران بارداری بی خطر نیستند، بنابراین از دمنوش های گیاهی مانند بابونه، تمشک قرمز، لیمو، نعناع، نعناع فلفلی یا هلو استفاده کنید. افزودن لیمو یا زنجبیل به چای نیز می تواند به آرام کردن حالت تهوع کمک کند.
نوشیدن آبگوشت و سوپ همچنین میتواند راهی عالی برای دریافت هیدراتاسیون و تغذیه و در عین حال آرام کردن معده شما باشد. آبگوشت حاوی الکترولیت ها و مواد معدنی ضروری برای حفظ حجم خون شما است که می تواند از کم آبی بدن جلوگیری کرده و حالت تهوع صبحگاهی را تسکین دهد.
اگر چای یا آبگوشت داغ بیش از حد معطر است، سعی کنید آنها را خنک میل کنید.
میوه ها و سبزیجات با محتوای آب بالا
ما به این نکته اشاره کردهایم که هیدراته ماندن یکی از بهترین راهها برای توقف تهوع صبحگاهی در اوایل بارداری و بعد از آن است. وقتی نوشیدن مایعات اوضاع را بدتر می کند، سعی کنید از میوه ها و سبزیجات با محتوای آب بالا استفاده کنید.
میوه ها و سبزیجات با محتوای آب بالا عبارتند از:
- خیار
- گوجه فرنگی
- سیب
- کرفس
- هلو
- طالبی
- توت فرنگی
- کاهو
- هندوانه
برخی از زنان باردار می گویند هندوانه بهترین میوه برای تهوع صبحگاهی است. هندوانه علاوه بر طراوت و خوشمزه بودن، می تواند سوزش سر دل و تورم را کاهش دهد و مواد معدنی موجود در آن می تواند از گرفتگی عضلات جلوگیری کند.
هندوانه برای کودک در حال رشد شما سرشار از ویتامین های A، C، B6، پتاسیم و منیزیم است که برای بینایی، مغز و سیستم عصبی و ایمنی کودک شما مهم هستند.
میوه های خانواده مرکبات
زمانی که مطمئن نیستید در زمان تهوع و بارداری چه بخورید، لیمو را بو کنید. محققان دریافته اند که رایحه درمانی با عطر لیمو باعث کاهش حالت تهوع در زنان باردار می شود.
لیمو و سایر مرکبات در حد اعتدال برای شما و کودکتان در دوران بارداری بی خطر هستند، بنابراین آنها را به لیست خرید خود اضافه کنید.
روش های دیگر استفاده از لیمو یا پرتقال عبارتند از:
- آنها را در آب خود فشار دهید
- برش ها را لیس بزنید
- آب نبات لیمو ترش را بمکید
- لیموهای کامل را در آب دم کنید تا یک چای معطر درست کنید
- پوست لیمو یا پرتقال را به ماست یا بستنی اضافه کنید
قبل از خروج از خانه حتماً مقداری آب نبات لیمو در کیف خود قرار دهید. بوییدن اسانس لیمو نیز ممکن است تهوع را کاهش دهد.
نعناع فلفلی
مانند زنجبیل، نعناع فلفلی صدها سال است که درمان بیماری صبحگاهی بوده است. نعناع فلفلی زمانی که در حد اعتدال مصرف شود برای شما و کودکتان بی خطر است.
چای نعناع را امتحان کنید، شربت نعناع را به آب گازدار اضافه کنید یا نعنای تازه خرد شده را روی غذاهای خود بپاشید. اهمچنین می توانید از نوشیدن یک موهیتو بدون الکل با نعنای فلفلی لذت ببرید!
آب نبات های سفت یا آدامس نعناع برای تسکین حالت تهوع در حین حرکت عالی هستند.
مصرف اسانس نعناع در دوران بارداری توصیه نمی شود چرا که می تواند رفلاکس تهوع را بدتر کند.
غذاهای سرشار از ویتامین B6
ویتامین B6یک ویتامین فوق العاده مهم برای رشد سالم مغز و سیستم عصبی کودک شما است. ویتامین B6 همچنین می تواند به توقف احساس تهوع صبحگاهی کمک کند!
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که در اوایل بارداری از مکمل ویتامین B6 استفاده کنید. سایر منابع خوب ویتامین B6 شامل:
- ماهی قزل آلا
- آووکادو
- تخمه آفتابگردان
- پسته
- مرغ
- میوه های خشک مانند آلو و کشمش
- موز
- اسفناج
- گوشت خوک یا گاو بدون چربی
راهکارهای درمانی دیگر
هیچ راهکار درمانی قطعی برای تهوع بارداری وجود ندارد، اما میتوان با اقداماتی، این حالت را مدیریت کرد. برای مثال میتوانید از الگوهای غذایی زیر پیروی کنید:
- بیسکویت خشک و یک فنجان چای کم رنگ و یا یک لیوان آب پس از برخواستن از خواب مصرف کنید.
- سعی کنید به جای سه وعده غذا، تعداد وعدههای غذایی خود را بیشتر کرده و از حجم آنها کم کنید.
- از خوردن غذاهای چرب و تند و نیز قهوه خودداری کنید.
- زمانی که گرسنه هستید اقدام به خوردن غذا کنید و منتظر وعدههای غذایی نباشید.
- وعدههای غذایی خود را حذف نکرده و برای مدت طولانی گرسنه نمانید.
- اگر امکان پذیر است، از دیگران بخواهید اقدام به پخت و پز غذا کنند.
درباره نوشیدنیها نیز رعایت موارد ذیل ضروری است:
- به یاد داشته باشید که باید در طول روز به میزان کافی آب بنوشید. نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در طول روز ضروری است. بهتر است به صورت جرعه جرعه و با حجم کم اقدام به مصرف آب کنید.
- نوشیدن چای زنجبیل، آب میوه و یا سوپ آبدار میتواند به بازگشت آب به بدن کمک کند.
- اگر شدت تهوع و استفراغ شدید است، حتما باید توجه ویژهای به مصرف آب بیشتر داشته باشید.
تحقیقات نشان داده است تنها یک زن در هر ۱۰۰ زن باردار ممکن است به تهوع بارداری شدید مبتلا شود. این افراد شدیداً بیمار میشوند و شاهد کاهش وزن خواهند بود. به دلیل کمبود شدید آب بدن نیاز است این زنان در بیمارستان بستری شده و به صورت سرم و روشهای دیگر آب دریافت کنند.
نظر شما