سلامت نیوز: زانودرد یکی از شایعترین شکایات ارتوپدی است. سالانه پانزده میلیون نفر به دنبال درمان زانو درد هستند. زانو درد میتواند در اثر آسیبهای ورزشی، پارگی مینیسک، آرتروز و بسیاری از عوامل دیگر ایجاد شود. هرچه سن بالاتر رود، بیشتر به زانو درد مبتلا میشوید.
به گزارش سلامت نیوز، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دلایل درد زانو و روشهای دانی ادامه مطلب را بخوانید.
علل زانو درد
قسمت داخلی زانو شامل طیف گستردهای از استخوانها، رباطها و ساختارهای بافت نرم است که همگی در یک قسمت نسبتاً کوچک قرار دارند. به همین دلیل، تشخیص درد در این ناحیه از بدن میتواند سخت باشد.
چندین مورد از رایجترین مواردی که باعث درد زانو میشوند در زیر آورده شده است.
استئوآرتریت
آرتروز (استئوآرتریت) در زانو زمانی اتفاق میافتد که غضروف لغزندهای که انتهای استخوان فوقانی ران (استخوان فمور) و استخوان پایینی (تیبیا) شما را میپوشاند شروع به نازک شدن و فرسودگی کند. وقتی این اتفاق میافتد، اصطکاک در مفصل افزایش مییابد و حرکت طبیعی زانوی شما تغییر میکند. این افزایش اصطکاک همچنین میتواند باعث ایجاد استخوان جدید در مفصل شود و دامنه حرکت شما را بیشتر محدود کند.
استئوآرتریت، اغلب قسمت داخلی زانو (که به آن محفظه تیبیوفمورال میانی گفته میشود) را تحت تأثیر قرار میدهد که منجر به درد در داخل مفصل زانو میشود. این وضعیت در افراد میانسال و مسن شایع است و زانو درد معمولاً با فعالیت بدنی بیشتر میشود.
پارگی مینیسک
مینیسک در واقع دو قطعه غضروف محکم است که بین استخوان ران و استخوان درشت نی در مفصل زانوی شما قرار دارد. این ساختار سخت به جذب نیروهایی که روی زانوی شما قرار دارد کمک میکند و مانند یک بالشتک برای زانو عمل میکند.
گاهی اوقات، مینیسک میتواند پاره شود و منجر به زانو درد شود. بعضی اوقات این نوع آسیب به طور ناگهانی پس از پیچ خوردن پا هنگام ورزش یا ورزش رخ میدهد. در موارد دیگر، پارگی مینیسک در افراد مسن، با گذشت زمان به دلیل فرسودگی غضروفها اتفاق میافتد.
پیچ خوردگی رباط داخلی زانو MCL
رباط داخلی یا MCL زانو، نواری محکم از بافت است که از استخوان ران به سمت درشت نی در قسمت داخلی زانوی شما کشیده میشود. این رباط ثبات این ناحیه را فراهم میکند و به شما کمک میکند تا زانو به سمت داخل متمایل نشود. گاهی اوقات، این ساختار میتواند بیش از حد کشیده شود یا حتی به طور جزئی یا به طور کامل پاره شود.
پارگی رباط داخلی زانو معمولاً در نتیجه پیچ خوردگی ناگهانی، خم شدن یا تغییر جهت ایجاد میشود. به همین دلیل، بیشتر ورزشکاران در هنگام بازی در ورزشهایی مانند فوتبال یا بسکتبال اغلب دچار این آسیب میشوند. همچنین ضربه مستقیم به قسمت خارجی مفصل زانو میتواند باعث پیچ خوردگی یا پارگی رباط داخلی زانو و در نهایت منجر به زانودرد شود.
بورسیت پس آنسرین
یکی از دلایل شایع زانو درد، بورسیت پس آنسرین است. این شرایط زمانی اتفاق میافتد که یک بورس (کیسهای پر از مایعات که به کاهش اصطکاک بین استخوانها و تاندونها کمک میکند) واقع در نزدیکی زانوی داخلی ملتهب شود. این بورس، استخوان درشت نی را از سه تاندون عضلانی(ماهیچه نیم وتری، عضلات گراسیلیس و سارتوریوس) که در مجاورت آن قرار میگیرند، جدا میکند.
بورسیت پس آنسرین، بخصوص در افرادی که در ورزشهای تکراری مانند دویدن یا دوچرخه سواری شرکت میکنند شایع است، زیرا باعث افزایش اصطکاک در بورس میشود. درد ناشی از این وضعیت معمولاً در حدود 4 تا سانتیمتر زیر مفصل داخلی زانو قرار دارد. به طور معمول، درد با ورزش یا هنگام بالا رفتن از پله افزایش و با استراحت کاهش مییابد یا برطرف میشود.
پیچ خوردگی رباط جانبی LCL
رباط جانبی زانو یا LCL نواری نازک از بافت است که از استخوان ران به استخوان فیبولا (استخوان کوچکتر در قسمت خارجی ساق پا) گسترش مییابد. این ساختار با جلوگیری از خم شدن مفصل زانو به خارج، ثبات مفصل زانو را فراهم میکند.
مشابه رباط داخلی زانو، این رباط نیز اغلب پس از بریدگی یا تغییر جهت دچار پیچ خوردگی یا پارگی میشود. شروع و توقف حرکات یا ضربه مستقیم به داخل زانو نیز میتواند دلیل این آسیب باشد.
سندرم باند ایلیوتیبیال
سندرم باند ایلیوتیبیال (IT) یکی دیگر از دلایل زانو درد است که به ویژه در دوندگان شایع است. نوار IT نواری ضخیم و طولانی از بافت همبند است که از قسمت خارجی ران شما، از لگن تا زانو پایین میرود.
تصور میشود این وضعیت زمانی رخ میدهد که قسمت پایین باند شروع به ساییدن یا فشار دادن به انتهای استخوان فمور ران، کند. این اصطکاک که به طور مکرر هنگام دویدن رخ میدهد ، در نهایت منجر به درد در این قسمت میشود.
مانند بورسیت، درد ناشی از سندرم باند IT معمولاً هنگام ورزش کردن بدتر و هنگام استراحت بهتر میشود. این درد ممکن است با صدا دادن مفصل زانو و گاهی همراه با تورم باشد.
عوامل خطر
بسته به شرایط، چندین فاکتور مختلف وجود دارد که میتواند احتمال ابتلا به درد زانو را افزایش دهد. این عوامل شامل افرادی میشوند که:
- سابقه خانوادگی آرتروز دارند.
- دچار دیابت هستند.
- بیماری التهابی سیستمیک دارند.
- دارای اضافه وزن بدن هستند
بعلاوه، شرکت در ورزشها یا تمریناتی که شامل پریدن، تغییر سریع جهت یا سرعت است، میتواند خطر ابتلا به سایر شرایط را افزایش دهد. اینها شامل پارگی حاد منیسک یا پیچ خوردگی رباط قدامی یا جانبی زانوی شما است. به همین ترتیب، فعالیتهای استقامتی مانند دویدن یا دوچرخه سواری میتواند احتمال ابتلا به سندرم باند IT یا بورسیت را افزایش دهد.
تشخیص
اگر در زانوی خود احساس درد میکنید، لازم است که با پزشک متخصص صحبت کنید، خصوصاً زمانی که زانو درد بعلت آسیب دیدگی حاد رخ دهد یا اگر با درمانهای خانگی بهبود نیابد. به طور معمول، پزشک شما یک ارزیابی جامع برای تشخیص صحیح وضعیت شما انجام میدهد.
این معمولاً شامل سوالاتی درباره فعالیتهایی است که باعث درد زانو و علائم دیگر میشوند. مسائلی مانند سندرم باند IT و بورسیت معمولاً تنها با این فرآیند قابل شناسایی هستند.
برای درک بهتر علت درد زانو، ممکن است تصویربرداری لازم باشد.
- با اشعه ایکس میتوان استخوانها و فضاهای بین آنها را مشاهده کرد.
- ممکن است از ام آر آی MRI برای تشخیص پیچ خوردگی رباط یا پارگی مینیسک استفاده شود.
درمان
بسیاری از علائم مرتبط با بیماریهای زانو که در بالا توضیح داده شده است، با موفقیت به کمک روشهای خانگی و یا پزشکی درمان میشود. برخی از رایجترین گزینهها به شرح زیر است.
درمان های خانگی
اگر دچار آسیب دیدگی حاد مانند رگ به رگ شدن رباط یا پارگی مینیسک زانو شدهاید، لازم است که قبل از اقدام به معالجه خود به پزشک مراجعه کنید. با وجود اکثر شرایط ، چندین مرحله اولیه وجود دارد که میتوانید برای رفع علائم خود انجام دهید. این شامل:
- قرار دادن کمپرس سرد و بالا نگه داشتن زانو: این میتواند به کاهش درد، تورم یا التهابی که پس از آسیب یا شعله ور شدن درد وجود دارد، کمک کند.
- استفاده از زانو بند: زانوبند یا بستن زانو ممکن است برای کنترل ورم مفید باشد.
- اجتناب از هرگونه فعالیت درد آور: این نکته نقش مهمی در کاهش علائم شما به ویژه در شرایطی مانند سندرم باند IT یا بورسیت، که میتواند با دویدن بیش از حد یا پریدن تشدید شود، دارد.
- داروهای مسکن بدون نسخه :(OTC) این داروها ممکن است مفید باشند اگرچه بهتر است قبل از شروع مصرف از پزشک خود بپرسید.
درمان پزشکی
متأسفانه در بعضی موارد، زانو درد با درمانهای خانگی قابل بهبود نیست. در این شرایط، پزشک ممکن است چندین گزینه مختلف را توصیه کند. این روشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- فیزیوتراپی : فیزیوتراپی میتواند برای بهبود قدرت پا و کاهش فشار وارد شده به زانوی آرتروز یا پارگی مینیسک مفید باشد. فیزیوتراپی همچنین میتواند با افزایش انعطاف پذیری به بهبود ثبات مفصل پس از آسیب رباط کمک کند یا درد مرتبط با سندرم باند IT یا بورسیت زانو را کاهش دهد.
- زانو بند: پوشیدن بریس زانو میتواند در ثابت نگه داشتن مفصل و تسکین درد موثر باشد. کلینیک ارتوپدی فنی در تهران بر اساس علت زانو درد شما نوع بریس زانو را برای بیمار توصیه و یا تهیه میکند.
- تزریق کورتیزون: این دارو به کاهش التهاب زانوی شما کمک میکند.
- جراحی: در بعضی شرایط، جراحی تنها گزینه است. برای آرتروز، این معمولاً به معنای تعویض جزئی یا کامل زانو است. در صورت آسیب به مینیسک، جراحی آرتروسکوپی برای ترمیم غضروف یا برداشتن قسمت پاره شده انجام میشود. همچنین برای ترمیم پارگی MCL یا LCL یا (در موارد نادر) برای بورسیت پس آنسرین در صورت شدید بودن درد ممکن است به جراحی نیاز باشد.
متخصصین در ارتوپدی فنی در تهران موثرترین و مناسبتری شیوه های درمان را برای انواع مشکلات زانو و یا سایردرهای مفصلی به مراجعه کنندگان خود ارائه میدهند. این کلینیک مجهز به ساخت ارتز و پروتز، کفی های طبی، بریس پا برای درمان کلاب فوت و معرفی قوزبند مناسب برای بیماران کیفوز میباشد.
نظر شما