سلامت نیوز:اساس اقتصاد جامعه عشایری مبتنی بر دامداری است و آمارها می‌گویند دامپروری 75 درصد معیشت عشایر را تأمین می‌کند و 25 درصد مابقی فعالیت آنها در بخش‌های دیگر از جمله صنایع دستی و فروش گیاهان دارویی خودرو و غیره را تشکیل می‌دهد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،اما امسال خشکسالی همه این معادلات را به هم زده است. عشایر امسال برای تغذیه دام‌هایشان باید علوفه را با قیمت‌های نامتعارفی خریداری کنند و می‌گویند خرید علوفه با قیمت‌های فعلی برایشان صرف ندارد و خیلی‌ها دام‌هایشان را می‌فروشند تا روزگارشان را بگذرانند از سوی دیگر بازار صنایع دستی عشایر هم زیر سایه کرونا رنگ باخته و رونق گذشته را ندارد .

تولید دام دیگر برایمان صرفه اقتصادی نداردنورالله گرگی از عشایر استان لرستان به «ایران» می‌گوید: چرخ زندگی ما عشایر با پرواربندی می‌چرخد و امسال خشکسالی نان مان را آجر کرده است. مراتع که خشک شده‌اند و علفی برای سیر کردن دام‌هایمان نداریم و جیب خودمان هم که خالی است و از عهده خرید علوفه گران برنمی‌آییم.

در سال‌های قبل 8 تا 9 ماه از سال دام‌هایمان را در مراتع سیر می‌کردیم اما امسال مراتع حتی برای 4 ماه علوفه‌ای به دام‌های ما ندادند و باید یونجه و دیگر نهاده‌ها را از بازار آزاد بخریم. ما حساب کرده‌ایم اگر بخواهیم یک گوسفند 35 کیلوگرمی را به وزن 46 کیلو برسانیم و بفروشیم باید حداقل 2 میلیون تومان هزینه کنیم و آن را در نهایت با 3 میلیون تومان بفروشیم که اگر بخواهم صادقانه صحبت کنم الان دامپروری برای ما سر‌به‌سر است و خیلی از عشایر در حال فروش دام‌ها هستند تا زندگی‌شان را بگذرانند.

در مورد دام‌های سنگین هم هر رأس دام خوب در شبانه روز حداقل یک بسته یونجه می‌خورد که آن را 100هزار تومان می‌خریم همین گاو به ما حدود 15 کیلو شیر می‌دهد که هر کیلوی آن را 6 هزار تومان می‌خرند و می‌بینید باز هم سودی دست ما را نمی‌گیرد. مسئولان از چند ماه قبل قول خرید تضمینی دام را به عشایر داده بودند که هنوز عملی نشده است، ما انتظار توجه بیشتری از مسئولان داریم.

کرونا فروش صنایع دستی عشایر را کم کرده است

در همین حال سمیه صفری یکی از عشایر استان اردبیل که خود مدیرعامل یکی از صندوق‌های خرد عشایری است هم به «ایران» می‌گوید: ما تولیدات خوبی در زمینه جاجیم و خورجین و انواع کیف داریم و در سال‌های قبل از کرونا، مسافران از صنایع دستی عشایری خرید می‌کردند. اما حالا فروشگاه‌هایی که محصولات ما را می‌فروختند می‌گویند مشتری زیادی ندارند و به ما سفارشی نمی‌دهند.

از سوی دیگر فروش صنایع دستی‌مان در نمایشگاه‌های سراسر کشور به صفر رسیده است چون نمایشگاهی برگزار نمی‌شود. وی مشکل دیگر را ناآشنایی زنان عشایر با فضای مجازی می‌داند و می‌افزاید: زنان عشایری آشنایی و دسترسی بسیار اندکی به اینترنت دارند و تنها تعداد کمی توانایی عرضه صنایع دستی شان را از طریق فضای مجازی دارند که چالش بزرگی است.

مصوبه خرید تضمینی دام عشایر پس از 4 ماه ابلاغ شد

فضل خرم مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری دامداران هم در خصوص وضعیت تولیدات جامعه عشایری و فروش و صادرات آن توضیح می‌دهد:صنایع دستی عشایری هم با وجود اینکه می‌تواند حداقل بخشی از معیشت عشایر را تأمین کند، دارای خلأهای بزرگی است که باید تقصیرش را به گردن همه انداخت. ما با وجود شبکه گسترده تعاونی‌های عشایری که داریم ولی برنامه مدونی برای اتصال زنجیره تولید و عرضه محصولات عشایری نداریم. اگر بخواهم مثال ملموسی را بیان کنم باید به بافت فرش و گلیم عشایری اشاره کنم.

ما سال ها از این بخش غافل مانده‌ایم و بدون مطالعه روش سنتی را ادامه داده ایم. ما اگر بخواهیم بازار مستمر و ثابتی را برای فرش یا گلیم عشایری ترسیم کنیم لازمه‌اش داشتن طرح و نقش خاص برای عشایر هر منطقه است که در حال حاضر چنین چیزی نداریم و ما نمی‌توانیم حتی دوتا فرش بافته شده توسط زنان عشایر را ببینیم که نقشه دقیقاً مشابه داشته باشند. به همین دلیل سود واقعی دسترنج زنان عشایر پایین می‌آید و این چالشی است که باید برای آن برنامه داشت از این‌رو معمولاً عشایر به خرده فروشی روی می آورند.

البته عشایر در بافت کیف و شال و روسری و دیگر صنایع دستی اهتمام دارند ولی امسال به دلیل کرونا و وضعیت  نامناسب اقتصادی مردم، خیلی بازار گرمی ندارد. به گفته وی، اولویت فعالیت عشایر درحال حاضر بعد از دامپروری، عرضه صنایع دستی و فروش گیاهان دارویی است. وی البته گفت آمار دقیقی از میزان صادرات صنایع دستی که توسط عشایر تولید می‌شود نداریم ولی به نظر می‌رسد سهم صنایع دستی عشایر از کل صنایع دستی صادراتی حدود 22 درصد باشد که با توجه به ظرفیت عشایر این میزان می‌تواند افزایش یابد.

وی با اشاره به اینکه عمده‌ترین صنایع دستی صادراتی عشایر فرش است، تصریح می‌کند: بررسی‌های ما نشان می‌دهد شرایط کرونا در جهان، صادرات صنایع دستی عشایر را تا حد قابل توجهی کاهش داده است.