سیل سال 1398 لرستان شاید به یادتان مانده باشد. لرستان در این سال با ثبت هزار و 143 میلیمتر بارندگی به‌عنوان پربارش‌ترین استان کشور در اردیبهشت 1398 معرفی شد. میانگین بارش‌های لرستان از 4 تا 12 فروردین ماه 1398 معادل 275 میلیمتر و در برخی از نقاط این استان به‌صورت نقطه‌ای مثل ایستگاه کشور بیش‌از 400 میلیمتر گزارش شد و همین مقدار بارش کافی بود که سیلی با دبی بیش‌از 6 هزار مترمکعب در ثانیه بنیان شهرهای لرستان را برافکند. سیلی بی‌سابقه در 500 سال اخیر که 10 هزار میلیارد تومان خسارت به بار آورد.

سیل خسارت‌بار لرستان، اما روی دیگری نیز داشت و سرریزشدن سدهای هاله در کوهدشت و مروک در دورود را سبب شد تا نگرانی کشاورزان برای تأمین آب باغ‌های پایین‌دست این سدها را کاهش دهد.اسفندیار حسنی‌مقدم رئیس وقت سازمان جهاد کشاورزی لرستان در 25 تیرماه 1400 اعلام کرد که پدیده خشکسالی در این استان طی 50 سال اخیر بی‌سابقه بوده و منجر به خسارت 3 هزار میلیارد تومانی به بخش کشاورزی لرستان شده‌ است.

تداوم خشکسالی در لرستان به فروردین امسال نیز کشیده شد به‌طوری که روز گذشته مدیرعامل آب منطقه‌ای لرستان گفت: با توجه به کاهش شدید آب سراب‌ها و چشمه و در نتیجه دبی رودخانه‌ها، قطع به یقین کشکان، مادیان رود و رودخانه تیره خشک خواهند شد.داریوش حسن‌نژاد در نشست با مدیران منابع آب شهرستان‌های تابعه که به‌منظور مدیریت و بررسی منابع آب موجود در سال ۱۴۰۱ برگزار شد، گفت: با توجه به بررسی وضعیت آمار و اطلاعات واحد مطالعات پایه منابع آب شرکت که به‌صورت ماهانه تهیه و به روز می‌شود، سال‌جاری با تنش‌ها و چالش بیشتری در خصوص خشکسالی در سطح استان روبه‌رو خواهیم بود.

داریوش حسن‌نژاد گفت: براساس آمارهای اداره کل هواشناسی استان متوسط بارش استان از مهر تا پایان اسفند ماه سال آبی ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ معادل 360/5 میلیمتر است، که نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۳۹۰ میلیمتر) حدود ۸ درصد و نسبت به میانگین دراز مدت (۴۱۰ میلیمتر) حدود ۱۲ درصد کاهش نشان می‌دهد.

حسن‌نژاد گفت: سطح آب‌های زیر زمینی استان براساس آمار ۲۰ساله منتهی به سال آبی ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ به طور متوسط حدود ۴متر افت و حدود ۲۴۶ میلیون متر مکعب کسری مخزن داشته است که معادل افت حدود ۲ دهم متر و کسری مخزن حدود ۱۲ و نیم میلیون متر مکعب است که نشان دهنده روند کاهشی منابع آب زیر زمینی در لرستان است.

مدیرعامل آب منطقه‌ای لرستان همچنین بیشترین افت سطح آب زیر زمینی در این مدت را مربوط به محدوده های مطالعاتی کوهدشت و رومشکان به طور متوسط به ترتیب حدود ۱۷ و نیم متر و ۸ متر اعلام کرد و افزود: این مقدار معادل حجم آب حدود ۹۵ و ۲۹ میلیون متر مکعب است.

 کشت برنج ممنوع شد

از سوی دیگر تسنیم به نقل از عماد شاهرخی رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان گزارش داد که روز گذشته بر اساس مصوبه جلسه کارگروه سازگاری با کم‌آبی، کشت برنج در لرستان ممنوع و کشت چغندرقند نیز تنها در اراضی واجد شرایط مجاز است.پیش از این جواد صالحیان معاون وقت بهبود محصولات سازمان جهاد کشاورزی لرستان خردادماه 1400 اعلام کرده بود 9 هزار و 700 هکتار برنج سال 1399 ثبت سامانه‌های جهادکشاورزی در این استان شد، این در حالی است که 13 هزار هکتار سطح زیر کشت برنج در لرستان وجود دارد و سطح زیر کشت سیب‌زمینی نیز سالانه حدود 6 هزار و 500 هکتار است تا میزان برداشت این محصول از اراضی لرستان 240 هزار تن در سال زراعی 1399 اعلام شود.  او همچنین گفته بود که سازمان جهاد کشاورزی لرستان برای جلوگیری از کشت محصولات آب‌دوست طی سه سال گذشته هیچ‌گونه خدمات حمایتی برای تأمین نهاده، کود و تسهیلات به کشاورزان این گروه محصولات ارائه نداده‌ است!

 خشکی قطعی کشکان

اکنون گزارش‌های آب منطقه‌ای لرستان، خشکی قطعی کشکان رود در سال‌جاری را تأیید می‌کند. حوضه آبریز کشکان با مساحت 9775/66 کیلومتر مربع در این استان واقع شده‌است و عنوان بزرگ‌ترین رودخانه لرستان را یدک می کشد و علاوه بر آن سیمره نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین و کهن‌ترین رودخانه غرب کشور از این استان می‌گذرد.

کشکان یکی از اکوسیستم‌های تحت فشار خشکسالی در سال‌های اخیر است. ترک‌های خشکی این رودخانه، مادیان‌رود و چولهول در تیرماه 1400 عیان شد تا شغل بیش‌از 4 هزار بهره‌بردار و معیشت بیش‌از 20 هزار نفر در پلدختر در تنگنا قرار بگیرد.داریوش حسن‌نژاد مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای لرستان در فروردین امسال مقدار آب مورد نیاز برای پایداری آب رودخانه کشکان را در حالی بین 2 تا 3 متر مکعب آب اعلام کرده‌است که رودخانه‌های کاکارضا و کهمان به‌عنوان سرشاخه‌های اصلی کشکان به‌دلیل کاهش شدید آب در این رودخانه‌ها قادر به تأمین این مقدار آب نیستند.

از سوی دیگر خشکی سرشاخه‌های مادیان‌رود علاوه بر پلدخترمنابع آبی کوهدشت را نیز تحت‌تأثیر قرار داده‌است، به‌طوری‌که افت آبدهی این رودخانه سال 1397 در درازمدت بیش‌از 80 درصد و میزان آبدهی سرشاخه‌ها به‌دلیل افت سفره‌های زیرزمینی به صفر درصد رسید تا وضعیت آب در این شهرستان از مرز هشدار عبور کند.

اکنون تأمین آب شرب در 120 روستای لرستان با وجود حفر چاه‌ها هنوز با تانکر است تا چشم‌انداز این استان در ابعاد محیط‌ زیستی، تغییرات اقلیمی و بویژه آب آشامیدنی در دوران خشکسالی با چالش مواجه شود.گودرزی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب‌منطقه‌ای لرستان با اشاره به وضعیت سدهای لرستان گفت که فقط 34 درصد حجم مخازن سدهای این استان پر است و 61 درصد این سدها خالی‌ است!

تداوم خشکسالی در لرستان به فروردین امسال نیز کشیده شد به‌طوری که روز گذشته مدیرعامل آب منطقه‌ای لرستان گفت: با توجه به کاهش شدید آب سراب‌ها و چشمه و در نتیجه دبی رودخانه‌ها، قطع به یقین کشکان، مادیان رود و رودخانه تیره خشک خواهند شد