به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی، در هفته گذشته نیز محمدکریــــم عزیزی، نماینده سیستان و بلوچستان اعلام کرد: «دو دختر دانش‌آموز در حال تهیه آب در هوتک غرق شدند و معلم 30ساله هم که برای نجات آنها رفته بود، غرق شد. به دلیل کمبود آب مردم مجبور به کندن گودال‌هایی به نام هوتک برای جمع آوری آب باران شده‌اند.»
هوتک گودالی است که آب باران در آن جمع می‌شود و انسان و حیوانات به‌طور مشترک از آن استفاده می‌کنند. بسیاری از مردم روستایی در جنوب استان سیستان و بلوچستان به همین هوتک‌ها وابسته‌اند. سه دختربچه در یکی از روستاهای بخش «پلان» چابهار برای برداشت آب در همین هوتک‌ها غرق شدند. روز گذشته نیز مهرداد آرام، بخشدار پلان چابهار اعلام کرد: «دختر بچه‌ای 11 ساله در روستای «زهرآپ» با هدف سیراب کردن دام کنار هوتکی در نزدیکی روستا رفته که در پی سر خوردن داخل هوتک افتاده و غرق می‌شود.» این گفته در شرایطی است که این دختر بچه ششمین نفر است که در طول هفته گذشته در پی غرق شدن در هوتک‌های منطقه بلوچستان واقع در جنوب سیستان و بلوچستان جان خود را از دست داده است.
چند روز پیش بود که امیرحمزه، کودک 10 ساله دیگری که براثر حمله گاندو دستش به شدت آسیب دید و متاسفانه دستش از مچ قطع شد. تصور اینکه کودکانی چه برای تامین منابع آب چه برای بازی و آب تنی برای همیشه معلول شوند و یا در خطر مرگ قرار بگیرند غم‌انگیز است. با وجود اقدامات دولت‌ها در تامین آب شرب این استان، هنوز طرح‌هایی با بودجه میلیاردی، طرح‌های آبرسانی به روستاهای حوالی محل زیست گاندوها سال‌هاست نیمه‌کاره رها شده‌اند، هر تابستان کودکان بلوچ برای تامین آب با حمله این تمساح قربانی اهمال مسئولان می‌شوند. سال گذشته نیز حوا دختر 10 ساله به دلیل معضل آب در روستای مولا آباد کشتاری از شهرستان سرباز، گاندوها دست او را قطع کردند. از این نمونه‌ها بسیار است و درسال 100 کودک قربانی بی‌آبی در استان سیستان و بلوچستان می‌شوند.
زندگی 700 هزار نفر در بی‌آبی
طبق آمار مسئولان، سه‌هزار روستای سیستان و بلوچستان آب شرب ندارند و جمعیتی بالغ بر 50 هزار نفر (در حالت خوشبینانه که برخی از کارشناسان این آمار را سه برابری می‌دانند)، آب آشامیدنی‌شان را یا از دریاچه‌های محلی که محل زندگی حیوانات وحشی همچون گاندوها است یا از طریق کندن زمین و چاه‌های غیر بهداشتی تامین می‌کنند. به باور مسئولان آب شرب 185 روستای در دشتیاری هنوز از شبکه قدیم تامین می‌شود که در زمان جهاد سازندگی حدودا 30 سال پیش از طریق 2 تا 3 حلقه چاه کوچک تامین شده است. هیچ کدام از این 185 روستا به صورت کامل لوله کشی نشده‌اند و همه خانوارها به آب شرب دسترسی ندارند. به طور مثال روستایی با 200 خانوار تنها 40 تا 50 خانوار به آب شرب دسترسی دارند و 150 خانوار دیگر فاقد آب شرب هستند و هنوز شبکه آبرسانی جدید برای آنها وارد مدار نشده است. در این شرایط بیشتر از 50 درصد جمعیت 2 میلیون و 800 هزار نفری سیستان و بلوچستان در روستا زندگی می‌کنند. براساس آمارهای اعلام شده، 700 هزار نفر از جمعیت روستایی سیستان و بلوچستان شبکه آب ندارند؛ هزار و 261 روستا با تانکر آبرسانی می‌شوند و سهمیه هرنفر15 لیتر در شبانه روز است. شهرستان هیرمند در شمال استان 380 روستا دارد. «دوست محمد» مرکز بخش مرکزی هیرمند با وجود اینکه حالا به شهرستان تبدیل شده اما لوله کشی آب و فاضلاب شهری ندارد.
در انتظار تامین اولین نیاز آبادانی
بلوچ‌زاده دهیار روستای کشاری، همان روستایی که کودکان در آن قربانی برداشت آب شده‌اند، در این باره می‌گوید: «منطقه پایین دست سدپیشین بالغ بر سه هزار نفر جمعیت دارد اما آبرسانی سیار روستاییان مرتب انجام نمی‌شود و آبرسانی از طریق خط لوله هم با مشکل مواجه است و به همین دلیل مردم لب رودخانه می‌روند تا بخشی از آب مورد نیاز خود برای آشامیدن و شست و شو را از آب رودخانه تأمین کنند. به ما گفته‌اند آب سد پیشین برای شرب مناسب نیست، پس با وجود این چه کار باید بکنیم؟!» سد «زیردان» هم در شهرستان قصرقند در جنوب بلوچستان واقع شده و یکی از مهم‌ترین سدهای منطقه بلوچستان است. این سد 207 میلیون متر مکعب ظرفیت دارد. شبکه سد زیردان در سال 90 برای آبرسانی و شبکه‌دار کردن 100هزار نفر جمعیت روستایی بی‌آب در پایین دستش به بهره‌برداری رسیده اما با گذشت 8 سال شبکه آبرسانی آن هنوز تکمیل نشده است. بنابر برآوردهای وزارت نیرو و شرکت‌های آب منطقه‌ای سد زیردان به تنهایی21 درصد شاخص آبرسانی منطقه بلوچستان را می‌تواند افزایش دهد. شرکت آبفا روستایی می‌گوید: «برای بهره‌برداری سد زیردان 170 میلیارد تومان هزینه شده است.» با این حال مردم زاهدان با مشکل آب مواجه هستند. با درنظر گرفتن این موارد می‌توان گفت در استان موضوع بحران بی‌آبی و کمبود آب چندان مطرح نیست بلکه مدیریت آب است که وضعیت آبرسانی را بحرانی کرده و معلوم نیست چند کودک دیگر باید قربانی شوند تا مشکل حل شود؟
نظر شما