به گزارش سلامت نیوز به نقل از tua saude؛ درد زیر دنده چپ می تواند از هر عضو در شکم که سمت چپ بالا یا زیر قفسه سینه، ستون فقرات و یا دنده چپ قرار دارد، به وجود آید.

در افراد سالم، سوزش طحال و گاز تولید شده در روده بزرگ علل اصلی درد در زیر دنده چپ می باشد. این درد می تواند منشا روانی مانند درد عصبی قلب نیز داشته باشد. اما معمولا علل فیزیکی آن مشهود تر است.

علت درد زیر دنده چپ چیست؟

شایع ترین علل درد در سمت چپ بالای شکم به شرح زیر است:

پانکراتیت

پانکراتیت التهاب پانکراس، اندامی است که در پشت معده، در ربع فوقانی چپ قرار دارد و مسئول تولید آنزیم های گوارشی و هورمون هایی مانند انسولین، گلوکاگون و سوماتوستاتین است. این التهاب می تواند باعث ایجاد درد شدید در زیر قفسه سینه و سمت چپ شود که می تواند به پشت کشیده شود. سایر علائم پانکراتیت عبارتند از تهوع، استفراغ و تب. 

معمولاً شایع‌ترین علت پانکراتیت مصرف بیش از حد الکل است، اما می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی (مانند سرخک یا اوریون)، سنگ‌های کیسه صفرا، فیبروز کیستیک یا استفاده از برخی داروها (مانند لیراگلوتید، لوزارتان یا کورتیکواستروئیدها) باشد.

باید به یک پزشک عمومی یا متخصص گوارش مراجعه کنید که ممکن است به شما برای درمان IV مایعات و داروهای ضد درد بستری در بیمارستان را توصیه کند. در موارد جدی تر، ممکن است جراحی لازم باشد. تغییرات رژیم غذایی (مانند اجتناب از غذاهای چرب) می تواند به کاهش خطر تشدید پانکراتیت کمک کند. 

مکمل هایی مانند آنزیم های خوراکی نیز می تواند توسط پزشک توصیه شود.

کوستوکندریت

کوستوکندریت التهاب غضروفی است که دنده ها را به جناغ متصل می کند. جناغ استخوانی است که در وسط قفسه سینه قرار دارد و از قفسه سینه و ترقوه حمایت می کند. 

این التهاب می تواند به دلیل عفونت، ضربه فیزیکی یا آرتریت رخ دهد. علائم آن می تواند شامل درد سمت چپ در قفسه سینه ( دردی شبیه به حمله قلبی)، احساس فشار در زیر قفسه سینه، درد موضعی در یک یا چند استخوان دنده، و دردی که با تنفس یا سرفه افزایش می یابد، باشد.

باید فعالیت خود را کاهش دهید. کمپرس گرم را روی هر ناحیه دردناک قرار دهید و از هر حرکتی که می‌تواند درد را بدتر کند، مانند حمل اجسام سنگین یا انجام ورزش‌ها، خودداری کنید. مهم است که از یک پزشک مشاوره بگیرید، او ممکن است داروهایی مانند داروهای ضد التهاب (مانند ناپروکسن) یا فیزیوتراپی را توصیه کند.

اگر شما همچنین دچار تنگی نفس یا هر گونه دردی که به بازو یا گردن شما می رسد، هستید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا موارد می تواند نشانه های حمله قلبی باشد.

پریکاردیت

پریکاردیت التهاب پریکارد، کیسه ای پر از مایع است که دور قلب می پیچد. هنگامی که پریکارد ملتهب می شود، می تواند باعث درد در زیر قفسه سینه چپ شود؛ این درد معمولاً هنگام دراز کشیدن تشدید می شود.

پریکاردیت می تواند به دلیل عفونت (مانند ذات الریه یا سل)، لوپوس، آرتریت روماتوئید، پرتودرمانی در قفسه سینه، یا استفاده از داروهایی مانند فنی توئین، هیدرالازین، یا فنیل بوتازون رخ دهد.

اگر علائمی دارید که می تواند نشان دهنده پریکاردیت باشد، باید به متخصص قلب مراجعه کنید. داروهایی مانند داروهای ضد التهاب (مانند ایبوپروفن)، کلشی سین یا کورتیکواستروئیدها می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. پریکاردیت ناشی از عفونت را می توان با آنتی بیوتیک هایی مانند آموکسی سیلین یا سیپروفلوکساسین نیز درمان کرد.

در موارد جدی تر، ممکن است نیاز به انجام اقدامات جراحی مانند پریکاردیوسنتز (برای برداشتن مایع اضافی) یا پریکاردکتومی (برای برداشتن کیسه یا بخشی از آن) باشد.

جنب

پلوریت، وضعیتی است که در آن پلور (غشایی که ریه های شما را می پوشاند) ملتهب می شود. این التهاب می تواند باعث درد زیر قفسه سینه در سمت چپ شود که با تنفس، سرفه یا عطسه بدتر می شود. علائم دیگر عبارتند از: تنگی نفس، مشکل در تنفس و تب.

پلوریت می تواند ناشی از پنومونی باکتریایی، ویروسی یا قارچی، سرطان ریه یا آمبولی ریه باشد.

 برای درمان باید به متخصص ریه یا پزشک عمومی مراجعه کنید؛ این درمان ممکن است شامل دریافت داروهای ضد التهابی برای درمان تورم (مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن)، آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان پنومونی یا داروهای ضد انعقاد برای درمان آمبولی ریه باشد. پزشک همچنین ممکن است داروهای گشادکننده برونش را برای کمک به تنفس تجویز کند.

سنگ کلیه

سنگ کلیه زمانی اتفاق می افتد که رسوبات کلسیم و نمک سخت شده و به توده های سنگ مانند تبدیل می شوند که می تواند جریان ادرار را مسدود کند که ممکن است منجر به یک کمردرد عمیق شود که ممکن است به سمت جلو و به سمت دنده های چپ کشیده شود.

علائم دیگری مانند سوزش همراه با ادرار، حالت تهوع، استفراغ، تب بالای 38 درجه سانتیگراد (یا 100.4 درجه فارنهایت) یا خون در ادرار ممکن است ظاهر شوند. سنگ کلیه در مردان بالغ شایع تر است، اما ممکن است در زنان و کودکان نیز رخ دهد. یکی از دلایل اصلی ایجاد سنگ کلیه، مصرف کم مایعات است. 

به بیمارستان بروید و به دنبال مراقبت های پزشکی باشید، زیرا مسکن های IV می توانند به تسکین فوری درد کمک کنند. در موارد دیگر، پزشک ممکن است روشی مانند لیتوتریپسی، یورتروسکوپی یا نفرولیتوتومی را برای برداشتن یا شکستن سنگ‌های کلیه که باعث انسداد ادراری می‌شوند، انجام دهد. برای تشویق تکرر ادرار، مصرف مایعات را افزایش دهید، زیرا این امر به جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک می کند.

ورم معده

گاستریت التهاب پوشش داخلی معده است و می تواند باعث درد شدید در ربع فوقانی چپ شود. سایر علائم مرتبط با گاستریت شامل احساس سوزش در مری، حالت تهوع، دیر هضم یا احساس سیری و آروغ زدن مکرر است. 

این التهاب می تواند ناشی از داروهایی باشد که پوشش معده را تشدید می کنند (مانند داروهای ضد التهاب)، مصرف بیش از حد الکل، یا عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری.

یک رژیم غذایی سبک کلی متشکل از سبزیجات تازه، میوه های پخته شده و گوشت بدون چربی با حداقل ادویه یا سس داشته باشید. شما باید بیشتر آب بنوشید و از خوردن هر گونه غذا یا نوشیدنی که می تواند مخاط معده را تحریک کند، مانند قهوه، شکلات، الکل و سایر نوشیدنی های گازدار خودداری کنید. 

علاوه بر این، باید با یک متخصص گوارش مشورت کنید، که ممکن است آندوسکوپی را برای تأیید تشخیص گاستریت توصیه کند. در صورت وجود هلیکوباکتر پیلوری، درمان ممکن است شامل تجویز داروهای محافظ معده (مانند امپرازول، لانزوپرازول یا پانتوپرازول) یا آنتی بیوتیک باشد.

التهاب طحال

طحال عضوی است که در ربع سمت راست بالای شکم، پشت دنده های چپ پایین قرار دارد. این اندام برای تصفیه خون و از بین بردن گلبول های قرمز آسیب دیده ضروری است؛ همچنین گلبول های سفید خون را از سیستم ایمنی تولید و ذخیره می کند. 

التهاب این اندام می تواند با آسیب یا پارگی قریب الوقوع رخ دهد و با درد زیر قفسه سینه سمت چپ و همچنین نفخ شکم، از دست دادن اشتها، خستگی مفرط و تب همراه باشد.

التهاب طحال را می‌توان از طریق ارزیابی فیزیکی (علائم و لمس شکم) همراه با آزمایش خون که به شمارش خون، عملکرد کبد، سطح لیپاز و سایر آزمایش‌های روماتولوژیکی می‌پردازد، تأیید کرد. همچنین ممکن است پزشک برای تجسم وضعیت طحال دستور سونوگرافی بدهد.

تورم خفیف را می توان با مسکن، داروهای ضد التهاب و یا ضد ویروس در صورت نیاز مدیریت کرد، در حالی که پارگی های قریب الوقوع ممکن است نیاز به برداشتن اندام و جراحی داشته باشند. 

مشکلات قسمت فوقانی روده 

بخشی از روده کوچک و بزرگ در پشت قفسه سینه سمت چپ قرار دارد و بنابراین مشکلات در این ناحیه می تواند منجر به درد و ناراحتی شود. بیماری‌های روده‌ای مانند IBS، دیورتیکولیت و بیماری کرون که با التهاب مزمن و پریستالسیس همراه هستند، می‌توانند باعث ایجاد گاز بیش از حد، یبوست یا اسهال شوند که همگی می‌توانند به درد در سمت چپ بالای شکم کمک کنند. 

علاوه بر درد در این ناحیه، بیماران مبتلا به مشکلات روده اغلب دچار نفخ، تغییر در اجابت مزاج، از دست دادن اشتها، مخاط در مدفوع، خون در مدفوع و گاز یا آروغ بیش از حد نیز می شوند.  

انسداد روده در این ناحیه نیز می تواند باعث درد شدید شود و ممکن است با علائمی مانند استفراغ، عدم اجابت مزاج، عرق سرد و تب همراه باشد.

 برخی علائم روده ای خفیف ممکن است پس از خوردن غذاهای گازدار یا غذاهای سرخ شده، چرب یا فرآوری شده بروز کنند. با این حال، علائم مکرر و شدید باید توسط یک متخصص گوارش ارزیابی شود تا احتمال بیماری روده را رد کند، به خصوص اگر متوجه مدفوع خونی یا مشکل در اجابت مزاج شوید. 

گاز در روده بزرگ (سندرم خمیدگی طحال)

گازی که بر اثر دراز کشیدن در خم روده بزرگ و در نزدیکی طحال به دام می افتد می تواند درد در قسمت فوقانی شکم سمت چپ یا در زیر سمت چپ قفسه سینه ایجاد کند. به این حالت سندرم خمیدگی طحال نیز گفته می شود. علائم و نشانه هایی دیگر سندرم خمیدگی طحال عبارتند از:

• انبساط قسمت بالای شکم که می تواند حساس به لمس باشد.
• صدای طبل مانندی هنگام ضربه زدن به قسمت فوقانی شکم شنیده شود.
• درد سمت چپ و بالای شکم هنگام خم شدن و یا چرخاندن نیم تنه بالایی ایجاد شود. این درد اغلب با نشستن بدتر شده و با ایستادن رفع می شود.
• یبوست، اسهال، گرفتگی عضلات شکمی یا گاز بیش از حد ممکن است در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) به وجود آید.

برخی از افراد سعی می کنند در این شرایط با تکیه دادن به صندلی و یا شکستن قولنج، گاز را از شکم خارج کنند. درست است که این اقدامات درد شما را کم می کند اما بهتر است در ابتدا علت ایجاد این گاز در شکم را بشناسید.

تحریک شدن روده با مواد غذایی یا ترکیبات خاص؛ اولین عامل ایجاد کننده این گاز هستند. این مواد عبارتند از:

• مواد غذایی که برای جلوگیری از سندرم روده تحریک پذیر نباید از آن ها استفاده شود.
• مسمومیت غذایی
• فروکتوز و سوربیتول در افرادی که سوء جذب فروکتوز دارند.
• لاکتوز برای افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند.
• فیبر محلول در رژیم غذایی با فیبر بالا
• گلوتن در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک
• چسبندگی های شکمی ایجاد شده پس از جراحی شکمی، بیماری التهابی لگن (PID)، اندومتریوز یا آسیب نیز دلیل دیگری برای گیر کردن گاز در روده بزرگ است.
• انسداد روده نیز می تواند گار روده بزرگ را بیشتر کند.
• سایر علل نفخ شکم نیز در ایجاد این گار تاثیر گذارند.

عفونت غضروفی و دنده

درد در نزدیکی استخوان جناغ که تیز و یا کسل کننده است به طوری که با ابتلا به آن احساس می کنید چیزی بدنتان را می جود و با تنفس عمیق، سرفه و حرکت قسمت بالای بدن بدتر می شود؛ ممکن است به علت عفونت غضروفی و دنده باشد.(سندرم costosternall). عفونت غضروفی و دنده به التهاب غضروفی گفته می شود که دنده را به سینه متصل می کند.

علت دقیق این التهاب همیشه مشخص نیست. اما تروما، فیبرومیالژیا و یا عفونت می تواند در بین دلایل ایجاد کننده این درد قرار داشته باشد.

عفونت غضروفی و دنده ممکن است با حمله قلبی اشتباه گرفته شود. درد ناشی از عفونت غضروفی و دنده به صورت موضعی در منطقه کوچک در یک یا هر دو طرف سینه احساس شده و این مناطق را حساس به لمس می کند. در حالی که درد ناشی از حمله قلبییا آنژین صدری از زیر سینه می آید و حساسیت به لمس ندارد.

پزشک می تواند با معایته فیزیکی این عفونت را در بدن شما تشخیص دهد اما در صورت لزوم عکس اشعه ایکس از قفسه سینه نیز کمک کننده است.

طول دوره درمان عفونت غضروفی و دنده ۱ الی ۲ هفته است. پیشنهاد می شود در این بازه زمانی استراحت کرده و از داروهای ضد التهابی، مثل آسپیرین و ایبوپروفن استفاده کنید.

عصب تحت فشار در ستون فقرات

فتق یا ورم کردن دیسک، پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید یا اسپوندیلیت می توانید عصب های ستون فقرات در گردن یا بخشی از ستون فقرات که در پشت قفسه سینه قرار دارد، را تحت فشار قرار داده و موجب ایجاد درد در زیر دنده چپ شود. آسیبی که معمولا در مهره های C۷ و Th۸ ایجاد می شود، این نوع درد را به همراه دارد.

درد، سوزش، بی حسی یا سوزن سوزن شدن، که معمولا فقط در یک طرف قفسه سینه احساس می شود، می تواند با قرار گرفتن بدن در موقعیت های مختلف، ارتباط داشته باشد. تشخیص عصبی که در ستون فقرات تحت فشار است معمولا با سی تی اسکن انجام می شود.

شکستگی دنده

شکستگی دنده در سمت چپ باعث دردی می شود که در طول تنفس و یا حرکت دادن نیم تنه بالایی احساس می شود. علت اصلی شکستگی دنده ها ضربه است. معمولا این شکستگی نیاز به عکس اشعه ایکس دارد با این وجود گاهی به دلیل کوچک بودن شکستگی ممکن است حتی در عکس نیز مشهود نباشد.

این نوع شکستگی معمولا ظرف ۱ الی ۲ ماه درمان می شود اما شکستگی های شدید نیاز به عمل جراحی دارد.

هرپس زوستر (زونا)

زونا التهاب یکی از اعصاب نخاعی به دلیل فعال شدن مجدد عفونت با ویروس هرپس زوستر (آبله مرغان) است. وجود درد سوزشی که از کمر به قفسه سینه سرایت می کند همراه با ضایعات پوستی خارش دار که اغلب چند روز بعد از درد پدیدار می شود، از جمله مهمترین علائم این بیماری است. زوانا در عرض چند هفته درمان می شود و در طول دوره درمان بهتر است از مسکن استفاده شود.

پلوریت، پنومونی، پنوموتوراکس، سرطان ریه …

التهاب غشای ریه (پلوریت) در سمت چپ می تواند باعث درد در زیر دنده چپ شود. این درد معمولا با نفس عمیق و سرفه کردن ایجاد می شود. پنومونی (باکتریایی، ویروسی و یا ناشی از مایکوپلاسما یا میکروب های دیگر) موثر بر ریه چپ می تواند موجب ایجاد سرفه، درد سمت چپ قفسه سینه و تب شود.

پنوموتوراکس به معنی فروپاشی ریه است که معمولا در یکی از ریه ها ایجاد می شود. پنوموتوراکس ممکن است توسط صدمات و یا خود به خود ایجاد شود. نوع خود جوش این بیماری در مردان جوان و لاغر بیشتر شیوع دارد. در این بیماری درد شدید در اطراف قفسه سینه با تنفس و حرکت بدن ایجاد می شود. درمان این بیماری جراحی است.

دیگر علل درد در زیر دنده چپ که مربوط به ریه است عبارتند از:

• سل و یا عفونت های دیگر ریه
• سرطان ریه
• پلورال افیوژن
• انفارکتوس ریه
• مزوتلیوما
• حمله قلبی و آنژین صدری: حمله قلبی باعث درد ناگهانی با شدت های مختلف پشت جناغ و کمی به سمت چپ ایجاد می کند. آنژین صدری، درد مزمن، ناشی از اختلالات مختلف قلب است و معمولا با حرکت فیزیکی یا استرس ایجاد می شود.
• پانکراتیت و سرطان پانکراس: پانکراتیت یا سرطان لوزالمعده ممکن است درد در قسمت فوقانی شکم در سمت چپ و یا میانی ایجاد کند.
• اختلالات طحال و بزرگ شدن طحال: بیماری کبد، لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE)، پارگی طحال، انفارکتوس طحال، مونونوکلئوز عفونی، مالاریا و یا عفونت های دیگر، لنفوم، لوسمی، کم خونی داسی شکل و سایر اختلالات خون، و یا اختلالات متابولیک ژنتیکی می تواند درد در زیر دنده چپ را به دلیل درد در طحال ایجاد کند.

سایر اختلالات

دیگر علل ممکن برای ایجاد درد در زیر دنده چپ عبارتند از:

• کشیدگی یا اسپاسم عضله که موجب پاره شدن دیواره شکم در قسمت قفسه سینه شده است.
• ضربه به شکم با قفسه سینه
• زخم معده
• آنوریسم یا دیسکسیون آئورت شکمی
• پورپورای هنوخ شوئن لاین یا همان التهاب عروق موثر بر اندام های مختلف