به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جهان صنعت، اگرچه در مقطعی طرح وعده میزبانی از مسافران جام‌جهانی قطر در جزیره کیش نور امیدی در دل فعالان حوزه گردشگری و اقتصادی کیش ایجاد کرده بود اما حالا با گذشت زمان مشخص شده که به دلیل در دسترس نبودن کارت‌های بین‌المللی نظیر «هایا کارت» در ایران و فقدان برنامه‌ریزی‌های لازم، مساله میزبانی از مسافران جام‌جهانی نیز منتفی است که پیام‌های تلخی برای فعالان بخش خصوصی جزیره دارد.
از سوی دیگر بروز ناآرامی‌های اخیر در کشور باعث شده تعداد گردشگران خارجی کیش نیز به شکل چشمگیری کاهش یابد. در کنار تمام این مسائل تعداد بسیار اندک پروازها به مقصد کیش با قیمت‌های گزاف و مسائل مرتبط با واگذاری کیش‌ایر به بخش خصوصی باعث شده که تعداد پروازها به این جزیره محدود شود که به طور قطع موجب کندی چشمگیر چرخ اقتصادی کیش شده است.
وضعیت به‌گونه‌ای است که یکی از فعالان اقتصادی کیش با اشاره به کمبود گردشگر در کیش گفته اگر این وضعیت تداوم داشته باشد ممکن است کیش از جزیره‌ای گردشگر محور به جزیره‌ای صنعتی تبدیل شود.با وجود تمام این انتقادات سرپرست معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش در از اشغال بیش از ۹۰درصدی تخت‌های هتل‌های کیش داده و مدعی است که وضعیت گردشگری جزیره کیش مطلوب است.
علل بحران کمبود گردشگر در کیش
چند ماهی از مطرح شدن مشکلات ناشی از کمبود گردشگر در کیش می‌گذرد. تعطیلی اعتراضی برخی از مراکز خرید و ایجاد دو کارزار با جمع‌آوری ۱۵هزار امضا برای رفع مشکل کمبود گردشگر، بخشی از اقدامات کیش‌وندان برای عبور از بحران در جزیره بوده است.سعید پورعلی معاون سابق فرهنگی و اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش در پاسخ به این پرسش که مشکل کمبود گردشگر در کیش از کجا ناشی می‌شود گفت: یک بخشی از مشکلات کیش ریشه در سیاست خارجی ما دارد؛ توجه داشته باشید که ما در کشور امکان استفاده از «هایا کارت» را نداریم. همچنین تبادلات مالی و ارزی در کشور به دشواری صورت می‌گیرد و یک بخشی از تبعاتش آن است که در حوزه گردشگری استقبالی برای حضور در جزیره کیش و یا حتی حضور در حوزه گردشگری کشور شکل نگیرد.
وی افزود: طبیعتا عوامل دیگری از جمله سیاست خارجی نیز می‌تواند در حوزه گردشگری ردیابی شود. به هر صورت بخواهیم یا نخواهیم بازنمایی‌هایی که در سطح رسانه‌های بین‌المللی از کشورمان می‌شود غرض‌آلود است و ایران را به شکل مناسب به گردشگران خارجی معرفی نمی‌کند. پس این هم یکی از مسائلی است که باعث می‌شود ما در حوزه گردشگری ورودی توفیقی نداشته باشیم.
نکته دیگر آن است که نهادهای دست‌اندرکار به علت ضعیف بودن کار تیمی به صورت هماهنگ با یکدیگرعمل نکرده‌اند. یعنی وزارت میراث فرهنگی، وزارت راه‌وشهرسازی، وزارت امور اقتصاد و دارایی، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و وزارت امور خارجه باید تیم منسجمی باشند و براساس تقسیم کار بتوانند از فرصت‌های پیش‌رو به نفع صنعت گردشگری استفاده کنند اما متاسفانه حداقل تجربه اکسپو و جام‌جهانی نشان می‌دهد که این‌ها مجموعه‌های جزیره‌ای و منفک هستند و با یکدیگر کار تیمی نمی‌کنند تا بتوانند فرصت‌سازی برای صنعت گردشگری ایجاد کنند.
پورعلی ادامه داد: یکی از مشکلات عدیده جزیره کیش این است که به رغم وجود تقاضا برای سفر به جزیره، خطوط هوایی این تقاضاها را بی‌پاسخ گذاشتند. به تبع این امر به دلیل آنکه عرضه کمتر از تقاضا بود قیمت‌ها افزایش پیدا کرد. خیلی از فعالان حوزه گردشگری این انتقاد را از سازمان مناطق آزاد داشتند که در مورد فعال‌سازی خطوط هوایی در مسیر کیش به مقاصد اصلی گردشگرفرست باید بهتر اقدام کنند.
معاون سابق فرهنگی و اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش ادامه داد: این را با مطالعه عرض می‌کنم که بیشترین گردشگران کیش از ۵ استان هستند و شاید ۸۵ درصد گردشگران کیش از این ۵ استان می‌آیند. این استان‌ها شامل تهران، فارس، خراسان، آذربایجان شرقی و هرمزگان است. البته تردد بین کیش و هرمزگان بیشتر تردد اداری است. زمانی که می‌بینیم بیشترین حجم از این ۵ استان به کیش می‌آیند طبیعتا باید تمرکزمان را روی تقویت خطوط پروازی از این استان‌ها به مقصد کیش بگذاریم. تقویت تبلیغات در این ۵ استان مهم است.
جزیره کیش اگر به همین ۵ استان با رویدادسازی توجه ویژه‌ای داشته باشد و جشنواره‌هایی که بازخوردهایش در این ۵ استان بیشتر باشد را برگزار کند به نظرم می‌تواند به بهبود جریان گردشگری در کیش کمک کند.دکتر پورعلی در خاتمه ابراز داشت: به نظرم ریشه گران بودن گردشگری در جزیره کیش به موضوع تورم و عرضه‌ای برمی‌گردد که نمی‌تواند پاسخگوی تقاضای سفر به کیش باشد. همچنین به نظرم بحث خلا در مشوق‌های سفر به جزیره کیش نیز وجود دارد. اگر به این موارد توجه شود احتمال دارد بتوانیم شاهد رونق گردشگری در جزیره کیش باشیم.
شکست پروژه میزبانی از مسافران جام‌جهانی
اگرچه در یک سال گذشته وعده‌های مختلفی در خصوص میزبانی از مسافران جام‌جهانی در کیش مطرح شده اما حال مشخص شده که این وعده امکان عملی شدن نداشته و به نتیجه نرسیده است.جمشید حمزه‌زاده رییس جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران با اشاره به نبود حتی یک رزرو برای جام‌جهانی قطر در هتل‌های کیش گفت: ما از شش ماه پیش اعلام کردیم که با بیست هزار تخت برای هر نفر شب آمادگی پذیرش مسافران جام‌جهانی قطر را داریم؛ اما تا الان یک نفر هم رزرو نداشته است.
او ادامه داد: ما امسال گردشگری ورزشی خارجی نداریم. اعلام شده کسانی در ایام جام‌جهانی اجازه ورود به خاک قطر را دارند که حداقل بلیت یکی از بازی‌ها را داشته باشند. متاسفانه به دلیل عدم هماهنگی دستگاه‌های مربوطه، ما موفق به دریافت سهمیه و فروش بلیت نشدیم.حمزه‌زاده افزود: حتی برای کیش هم ما مسافر نداریم و تنها تعداد محدودی گردشگر داخلی قرار است از این ظرفیت استفاده کنند که آن هم با سهمیه فدراسیون است.
رییس جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران تاکید کرد: هر که بخواهد رزرو انجام دهد، باید از سه ماه قبل اقدام کند. بنابراین عدم استقبال تماشاگران جام‌جهانی، ارتباطی با وقایع اخیر نداشته و فرصتی طلایی بود که ما از دست دادیم.رییس جامعه تورگردانان ایران نیز پیش از این گفته بود که گردشگری از قطر در روزهای جام‌جهانی وارد ایران نخواهد شد.
ابراهیم پورفرج با اشاره به نزدیک شدن به بازی‌های جام‌جهانی ۲۰۲۲ در قطر و برنامه‌هایی که ایران برای جذب تماشاچیان این بازی‌ها دارد، گفت: معتقد هستم تماشاچیان جام‌جهانی قطر به ایران سفر نمی‌کنند. تماشاچیان جام‌جهانی عموما ورزشکار و جوان هستند و ایران مقصد گردشگران جوان نیست.
او درخصوص وعده‌های وزیر میراث و گردشگری درخصوص در نظر گرفته شدن برنامه‌ریزی‌های مناسب و متعدد برای استفاده حداکثری از حضور گردشگران جام‌جهانی قطر به کیش و قشم، گفت: هرچند ما روی صحبت‌های وزیر خیلی حساب کرده بودیم اما بعدها با اتفاقاتی که شاهد بودیم، آن را رها کردیم.
ادعای وضعیت مطلوب گردشگری در کیش
اگرچه ۱۵هزار نفر از کیش‌وندان با امضای دو طومار از کمبود گردشگر در کیش ابراز ناراحتی کرده و خواستار رسیدگی به این موضوع شده‌اند اما سرپرست معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش وضعیت حضور گردشگر در کیش را مساعد ارزیابی کرده و مشکلات مطرح‌شده را مربوط به فصل تابستان می‌داند.
مرتضی رمضانی‌گالشی در پاسخ به این سوال که وضعیت حضور گردشگر در کیش را چگونه می‌بیند به «جهان‌صنعت» گفت: در حال حاضر ضریب اشتغال هتل‌ها (در کیش) بالای ۹۰درصد است؛ آنچه ما می‌گوییم موثق است و حتی الان فضای گردشگری کیش خیلی خوب است.
وی در پاسخ به مشکلاتی که در مورد میزبانی از مسافران جام‌جهانی در کیش وجود دارد گفت: مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد مربوط به هایا کارت است که وزارت خارجه باید آن را برطرف کند.
سرپرست معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش در پاسخ به وضعیت حضور گردشگران داخلی در کیش به «جهان‌صنعت» گفت: در حال حاضر در کیش فصل «های‌سیزن» بوده و تعداد مسافران خوب است.این مقام مسوول در پاسخ به انتقاداتی که در خصوص تعداد کم پروازهای کیش‌ایر به مقصد جزیره کیش وجود دارد نیز گفت: براساس اصل ۴۴ قانون اساسی کیش‌ایر زیر نظر سازمان خصوصی‌سازی قرار گرفته است، یعنی سازمان مناطق آزاد کیش هیچ دخل و تصرفی در پروازهای کیش‌ایر ندارد و براساس اصل ۴۴ کیش‌ایر حالا زیر نظر وزارت اقتصاد است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا نمی‌شود سهام کیش‌ایر بین کیش‌وندان عرضه شده و به فروش برسد گفت: وزارت اقتصاد در این زمینه برنامه‌ای دارد و باید ببینیم در ادامه چه اتفاقی می‌افتد. با توجه به تعاملی که در وزارت اقتصاد وجود دارد حتما به این مسائل توجه می‌شود.
سرپرست معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش در پاسخ به این پرسش که مشکلات کیش و انتقادات مطرح‌شده در ماه‌های قبل چه دلایل و ریشه‌هایی داشته ابراز داشت: در خصوص علت مشکلات باید بگویم که فرسوده بودن ناوگان هوایی و وقوع زلزله در کیش همه دلایلی بودند که در مقطعی بر گردشگری کیش تاثیر داشت و طبیعی است که گردشگری کیش از این مسائل دچار تاثیر شود.وی در خاتمه خاطرنشان ساخت: به نظرم باید به مجموع عوامل و مشکلات برای بررسی مسائل کیش توجه شود و اگر قصد انتشار گزارش رسانه‌ای وجود دارد به مجموع این عوامل پرداخته شود.
ضعف‌های مدیریتی و رویافروشی
یکی از انتقادات مطرح‌شده در خصوص علل و ریشه مشکلات کیش و بروز بحران کمبود گردشگر در جزیره، مساله ضعف‌های مدیریتی بوده است.
مهدی اطیابی فعال اقتصادی در جزیره کیش که کارزاری برای عبور از بحران کمبود گردشگر در کیش راه انداخته در خصوص چالش‌های مدیریتی در کیش گفت: از زمانی که آقای سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد شد، متاسفانه در کیش که یکی از استراتژیک‌ترین جزایر گردشگری ایران است، رویافروشی‌های زیادی کرد. رویافروشی‌هایی که یک به یک تاثیرات مستقیمی بر سفره‌های مردم گذاشت و بزرگ‌ترین آنها جام‌جهانی بود.
وی افزود: هر انسان آگاهی می‌داند وقتی که فیفا به یک کشوری مجوز برگزاری جام‌جهانی را می‌دهد قرار نیست که کشور دیگری از آن جام‌جهانی بهره ابزاری ببرد. متاسفانه حرکت نمایشی بزرگی که آقای محمد درست کرد این بود که همه کیش‌وندان را به این جهت سوق داد که گویی قرار است از جام‌جهانی قطر منافع زیادی نصیب کیش‌وندان شود. این رویافروشی باعث شد که قیمت ملک و اجاره بها در جزیره کیش چند برابر شود.
این فعال اقتصادی ادامه داد: شاید یکی از نقاط ضعف گردشگری کیش که الان گریبان همه مردم را گرفته است این بود که تمام هم و غم خود را روی برگزاری جام‌جهانی گذاشته‌اند. پیش از این مقطع در کیش جشنواره‌ها و رخدادهای خیلی بزرگی داشتیم اما از زمانی که سکان هدایت مناطق آزاد در اختیار سعید محمد و تیم مدیریتی فعلی قرار گرفت باید بگویم امسال در جزیره کیش صرفا یک جشنواره ۱۰روزه داشتیم. سپس اعلام کردند که (مراسم) سوگواری برگزار می‌کنند و یک سوگواره نیز برگزار کردند.
در خصوص جام‌جهانی ابتدا قرار بود گردشگران خارجی به کیش بیایند و بعدتر مشخص شد در «هایا کارت» اسم هتل‌های کیش وجود ندارد که قرار باشد کسی بیاید. سپس اعلام کردند ایرانی‌ها به کیش آمده و از جزیره به قطر می‌روند و این در حالی بود که دولت قطر فقط به کسانی اجازه ورود به خاکش در ایام جام جهانی را می‌دهد که بلیت مسابقات را در اختیار داشته باشند. وقتی ایرانیان نمی‌توانند در ایران بلیت مسابقات را بخرند پس عملا نخواهند توانست وارد قطر شوند و در نتیجه آمدن به کیش هم فایده‌ای ندارد.
در مرحله بعد گفتند قرار است هفته‌ای ۴۰۰ پرواز در مسیر کیش- قطر انجام شود که این وعده هم به نتیجه نرسید. پس از آن هم گفتند که کشتی کروز به کیش می‌آورند که آن هم نتیجه‌ای نداشت و اصلا بندرگاه کیش خاصیت پهلو گرفتن کشتی‌های کروز به آن بزرگی را ندارد. مجموع این مسائل باعث شد گردشگری در جزیره کیش به ورطه نابودی برسد. در واقع به جایی رسیدیم که احساس شود قرار است که کیش از حالت گردشگری خارج شده و به شکل صنعتی در آید.
اطیابی در خصوص وضعیت پروازهای کیش به مقاصد داخلی کشور نیز گفت: وقتی پروازهای کیش‌ایر که متعلق به کیش است به کراچی و قندهار می‌رود و نهایتا روزی دو پرواز به مقصد کیش دارد قطعا در ورود مسافر به جزیره کیش تاثیر می‌گذارد. این در حالی است که تمام هتل‌های آنتالیا تا انتهای تابستان رزرو شده بود. بنابراین کیش در یک کمای گردشگری رفته و فعلا هم با این رویکرد مدیریتی در آن خواهد بود.
فعال اقتصادی جزیره کیش ادامه داد: کیش بهترین زمان را که تابستان بود از دست داد و الان هم باتوجه به ناآرامی‌های اخیر، قطعی اینترنت و شروع فصل مدارس تعداد گردشگران حاضر در کیش خیلی کم است. اینکه می‌گویید آقای رمضانی از سازمان مناطق آزاد کیش می‌گویند که میزان رزرو هتل‌ها در کیش بالای ۹۰ درصد است باید بگویم این آمار، آمار دقیقی نیست.
به این دلیل که باید این ورود گردشگر لمس شود؛ وقتی ساعت ۱۱ شب اسکله تفریحی کیش سوت و کور است، این نشان‌دهنده این است که جزیره خلوت است. درست است که در آخر هفته‌ها یک جمعیتی بین هزار تا ۲ هزار نفر به کیش می‌آیند اما شما نمی‌توانید بر این اساس ادعا کنید که کیش گردشگرمحور شده است.
وی در خاتمه خاطرنشان ساخت: «ظرفیت اقامتگاه‌های کیش بالغ بر ۵۰ هزار تخت است، اگر می‌گویند ۹۰ درصد ظرفیت هتل‌ها پر است توضیح دهند این ۵۰ هزار تخت را با چه پروازی پر کرده‌اند. در شرایطی که روزی ۱۰ پرواز به کیش می‌آید چگونه با ورودی روزی هزار مسافر ۹۰ درصد هتل‌های کیش پر شده است؟ به نظرم باید آماری مطرح شود که قابل دفاع باشد.»
نظر شما