به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری، تجربه تکثیر در اسارت این گونه محصور پشت فنس‌های آهنی، توله نری شده است که برای مراقبت‌های ویژه، بیش از 6ماه است به تهران منتقل شده، آن هم به‌دلیل دسترسی به امکانات اولیه نگهداری مثل خوراک، دارو، دامپزشک، تیمارگر و...پروژه تکثیر در اسارت یوزپلنگ آسیایی، با تمام کمبودها و در عین حال تلاش‌هایی که شد در برابر کارهایی که باید همزمان و به‌مراتب جدی‌تر در حفظ زیستگاه انجام شود، ادامه خواهد یافت؛ ولی نه به جدیت و تمرکز پیشین.
حسن اکبری، معاون محیط‌زیست طبیعی سازمان محیط‌زیست چندی پیش اعلام کرد: «ما نمی‌خواهیم اعتبار، انرژی و هزینه سازمان را بیش از این برای «پیروز» و حتی شرایط تکثیر صرف کنیم. ما در طبیعت یوزهایی داریم که بسیار برای ما ارزشمندتر هستند. ترجیح ما این است که عمده اعتبار، هزینه، انرژی و وقت خود را بر یوزهای موجود در طبیعت صرف کنیم.
اگر اقداماتی را در جهت تکثیر نیز انجام می‌دهیم، به این دلیل است که ظرفیتی به شکل ناخواسته و ناخودآگاه در اختیار ما قرار گرفت. یوز چند ماهه‌ای به نام ایران از طبیعت جدا شده بود، در اسارت نگهداری شده و قابل برگرداندن به طبیعت نبود، در نتیجه تبدیل به ظرفیتی شد که باید از آن استفاده می‌کردیم. بدین جهت از او در قالب یک کار پایلوت برای شرایط تکثیر در اسارت استفاده شد. تکثیر در اسارت باتوجه به وضعیت بحرانی یوزپلنگ آسیایی در دنیا و به‌عنوان روشی برای حفظ ژنوم گونه، ارزشمند است، اما عمده صرف انرژی، هزینه و اعتبار سازمان فعلا به سمت یوزهای موجود در طبیعت باید باشد.»
منظور او البته قطع هزینه‌هایی که باید برای به ثمر رسیدن این گونه در فرایند تکثیر در اسارت شده، نیست. ولی پیروز تاکنون چقدر هزینه داشته است؟ علیرضا شهرداری‌پناه که بیش از 6ماه است به‌صورت شبانه‌روزی زمان و توان خود را برای تیمارگری از پیروز گذاشته در گفت‌وگو با همشهری درباره این هزینه‌ها می‌گوید: مقایسه هزینه‌های حفاظت و نگهداری از پیروز درست نیست.
دکتر باستانی، دامپزشک و کارمند سازمان حفاظت محیط‌زیست هزینه مضاعفی برای پیروز نداشته و در یک قرارداد 90میلیون تومانی که شامل همه هزینه‌های پیروز می‌شود، 20میلیون تومان به من به‌عنوان دستمزد در این 6ماه داده است که تقسیم کنید به ماهی 3میلیون و 300هزار تومان می‌رسید و می‌بینید که بسیار کمتر از حداقل دستمزد برای یک کارگر در یک شیفت 8ساعته است.
البته در این مدت حتی یک روز مرخصی نگرفته‌ام و 24ساعته در خدمت پیروز هستم، ولی منتی به کسی نیست. من به‌خاطر پیروز همه سختی‌ها را به جان خریده‌ام. قرار است که در قرارداد جدید افراد دیگری برای نگهداری از پیروز اضافه شوند و شاید هزینه‌ها در آن زمان کمی بیشتر شود. پیروز هم‌اکنون روزانه یک کیلوگرم گوشت قرمز و سفید می‌خورد. مکمل‌های دارویی‌اش را هم دکتر پیتر کالدولاز از آفریقای جنوبی آورده است. هر از گاهی هم بلدرچین و خرگوش در وعده‌های غذایی‌اش وجود دارد.
علیرضا شهرداری‌پناه، از تصمیم سازمان حفاظت محیط‌زیست برای تمرکز بر حفاظت از زیستگاه بیش از تکثیر در اسارت استقبال می‌کند و می‌گوید: در ابتدای ماجرای تکثیر در اسارت، من به‌شدت مخالف زنده‌گیری یک نر از طبیعت بودم. ولی وقتی در عمل انجام شده قرار گرفتم با تمام وجود برای نگهداری از آن تلاش کردم.به‌گفته او، مخالفان تکثیر در اسارت 3 گروه هستند.
کسانی که اساسا مخالف نحوه تکثیر، یعنی زنده‌گیری فیروز، گونه نر غالب در منطقه بودند و کسانی که به‌شدت مخالف تکثیر هستند و کسانی هم که مخالف تکثیر در اسارت آن هم در دل زیستگاه هستند. اینکه می‌گویند طبیعت باعث جفت‌گیری یوزها شده است، اشتباه محض است. الگوی جهانی هم آن را تأیید نمی‌کند. بنابراین بهتر است یوزها در جایی تکثیر شوند که امکانات حداقلی مثل دسترسی به تشخیص و درمان برایشان فراهم باشد. در همه دنیا هم مرکز تکثیر چندان از شهر دور نیست.
درحالی‌که پارک ملی توران 6ساعت با نزدیک‌ترین امکانات شهری فاصله دارد.این فعال محیط‌زیست مخالف زنده‌گیری از طبیعت به‌منظور تکثیر است و می‌گوید: ارزش یک توله‌یوز در طبیعت کنار مادرش، صدها بار بیشتر از تکثیر این گونه در اسارت آن هم به این شکلی است که تاکنون پیش رفته. نباید برای حفاظت از یوز در طبیعت زمان را از دست داد.
بنابراین امیدواریم برنامه‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست به سمت حفاظت از زیستگاه برود. هم‌اکنون توان حفاظتی چند محیط‌بان در سایت تکثیر گرفته شده است؛ درحالی‌که این توان می‌توانست صرف حفاظت از زیستگاه اصلی یوز شود. تکثیر در اسارت را نیز به تیم متخصص و جدای از محیط‌بانان بسپارید که همه امکانات لازم را دارند و دسترسی به همه آنها در سریع‌ترین حالت ممکن وجود دارد. اگر حفاظت درست انجام می‌شد، تلفات یوز در جاده‌ها و قاچاق یوزها آنچنان که در مورد «کوشکی و دلبر و ایران» اتفاق افتاده است، رخ نمی‌داد.
پیروز هر ماه 15 میلیون تومان هزینه دارد
با توجه به اظهارات تیمارگر پیروز و بررسی همشهری، توله‌یوز آسیایی ایران که هم‌اکنون در پارک پردیسان نگهداری می‌شود، در یک قرارداد 90میلیون تومانی در طول 6 ماه گذشته ماهانه 15میلیون تومان هزینه نگهداری، خورد، خوراک، تیمار و درمان برای سازمان حفاظت محیط‌زیست داشته است که اگر این مبلغ را در 30روز ماه تقسیم کنیم، پیروز برای سازمان حفاظت محیط‌زیست از زمان ورود به پارک پردیسان روزانه حدود 500هزار تومان هزینه داشته است.
نظر شما