به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان ، گزارش را آن‌قدر تلخ شروع می‌کنم که شاید تلخی‌اش خواب را از سر برخی مسئولان بپراند: جان باختن یک کودک دوساله در تصادف جاده‌ای، که به دلیل شدت حادثه، حتی امکان تشخیص دختر یا پسر بودن این کودک هم وجود نداشته است!
ساعت 18:30 شنبه جاده پارس آباد-بُران
جان باختن در حوادث جاده‌ای، یک اتفاق تکراری و یک درد کهنه است؛ اما عصر شنبه، حوالی ساعت18:30 فاجعه‌ای در جاده پارس‌آباد-بُران استان اردبیل رخ داد که همه شنوندگان خبر را مبهوت کرد. برخورد سمند و ایسوزو، در دم جان 7 انسان را گرفت؛ 5 سرنشین سمند و 2 سرنشین ایسوزو. جان‌باختگانی که در میان آن‌ها نام یک کودک دوساله هم ثبت شد، کودکی که طبق گفته «شهرام وخشور»، فرمانده پلیس راه سربند مغان، «باتوجه به شدت حادثه، جنسیت این کودک قابل تشخیص نبود».
فاصله هولناک با جهان
در کشورمان به جان‌باختن در تصادفات عادت کرده‌ایم، اما یک مقایسه آماری می‌تواند کمک کند این عادت را فراموش کنیم. طبق گزارش یورونیوز(ماه می2022-اردیبهشت1401)، کمترین آمار تلفات جاده‌ای اروپا در سال 2020 به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت، متعلق به سوئد بوده، با 20 قربانی. بیشترین تلفات هم مربوط به رومانی بوده با 85 قربانی. میانگین این آمار در اتحادیه اروپا هم 42 نفر به ازای یک میلیون جمعیت بوده و در ایران 200 نفر در همان مقیاس، یعنی حدود 5 برابر!
17 هزار کشته فقط در یک سال
گزارش یورونیوز بر اساس آمارهای وزارت راه و شهرسازی ایران در سال 1400 ثبت شده و صحت‌سنجی آن هم درستی‌اش را نشان می‌دهد. خبرهای رسمی تایید می‌کند که ما در سال گذشته 16 هزار و 778 جان‌باخته حوادث رانندگی داشتیم که نسبت به سال قبل از آن 9 درصد افزایش یافته بود. این آمار حدود 17 هزار نفری، ما را به همان مقیاس یورونیوز می‌رساند، با ذکر این نکته که ما کشوری با 85 میلیون نفر جمعیت هستیم و اتحادیه اروپا شامل 27 کشور و 500 میلیون نفر جمعیت.
جاده، خودرو، راننده
بی احتیاطی بسیاری از رانندگان را به عنوان یکی از عوامل تصادفات قبول داریم اما دو علت مهم دیگر این حوادث تلخ را هم نباید کوچک شمرد؛ چراکه قطعا تفاوت عمده در استانداردهای خودرویی و جاده‌ای، علت مهمی است که آمار تلفات جاده‌ای ما را 5 برابر میانگین اتحادیه اروپا کرده است. نقص فنی خودروها، بارها فریاد پلیس راهور را هم درآورده و نمونه‌اش صحبت‌های تند و تیز یک سال اخیر سردار هادیان‌فر رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی که در یک مورد، گفت: «سومین عامل مرگ و میر مربوط به تصادفات است، چرا ارابه مرگ تولید می‌کنیم؟»
خرابی شدید و متوسط 44 درصد شریان های حمل و نقل
اما در میان کشاکش پلیس، استاندارد و خودروسازان، گاهی یک عامل مهم دیگر، یعنی جاده‌های ناایمن را فراموش می‌کنیم. نشست هفته گذشته شورای تخصصی مرکز پژوهش‌های مجلس حاوی اطلاعات مهمی بود که بحرانی بودن وضعیت این عامل را هم تایید می‌کند: «طول راه‌های برون‌شهری کشور اعم از آزادراه، بزرگراه، راه اصلی، فرعی و روستایی حدود 293 هزار کیلومتر است که 44 درصد این شریان‌های حمل و نقل دارای خرابی متوسط تا شدید هستند، ضمن آن‌که سالانه حدود 13 درصد راه‌های شریانی و اصلی کشور وارد محدوده خرابی شدید و متوسط می‌شود».
1500 نقطه حادثه خیز اورژانسی
طی سال‌های گذشته دستورهای متعددی برای اصلاح نقاط حادثه‌خیز کشور صادر شده و این مطالبه، حتی ابلاغیه ریاست جمهوری را هم داشته است. بر اساس اعلام هفته گذشته سازمان راهداری کشور، از 3200 نقطه حادثه‌خیز کشور، با نظر پلیس 1500 نقطه به عنوان نقاط حادثه‌خیز اورژانسی مشخص شده که 500 نقطه سال گذشته اصلاح شد و به‌سازی 300 نقطه نیز در حال انجام است؛ این یعنی 700 نقطه اورژانسی همچنان بسترساز حوادث تلخ و جانکاه است.
کمتر از 10 درصد!
اما پاشنه آشیل ماجرا، اعتباراتی است که باید برای به‌سازی و نگهداری جاده‌های اصلی کشور تخصیص داده شود و نمی‌شود. «علیرضا سیاهپور»، مدیرکل نگهداری راه و ابنیه سازمان راهداری، اعتبار موردنیاز به‌سازی جاده‌ها را حدود 800 هزار میلیارد ریال اعلام کرده و این خبر بد را هم داده است که: «میزان در دسترس این اعتبار، کمتر از 10 درصد است». به همین دلیل است که «داریوش امانی» رئیس سازمان راهداری کشور هم گفته است: «با این وضعیت تخصیص اعتبارات فکر می‌کنم رفع نقاط حادثه‌خیز حداقل 4 تا 5 سال طول بکشد».
بزرگ‌ترین خدمت به بحث جوانی جمعیت
امانی که این صحبت‌ها را هفته گذشته، در حاشیه رزمایش ترافیکی پلیس راهور مطرح کرد، یک تحلیل قابل تامل هم ارائه کرد و گفت: «در جلسه‌ای که درباره قانون جوانی جمعیت تشکیل شد هم گفتم که اگر بتوانیم همین موضوع جان‌باختگان حوادث رانندگی را مدیریت کنیم و هر سال آن را کاهش دهیم، بزرگ‌ترین خدمت را به بحث جمعیت کرده‌ایم».
فعلا احتیاط، به امید اصلاح و به سازی !
«داوود کشاورزیان» کارشناس حوزه حمل و نقل که چهار سال هم به عنوان معاون وزیر و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ایفای مسئولیت کرده است، درباره چشم‌انداز کاهش نقاط حادثه‌خیز در جاده‌های کشور می‌گوید: با توجه به اعتبارات سنگین مورد نیاز برای انجام این کار، وزارت راه و شهرسازی امکان اصلاح همه این نقاط را ندارد و نمی‌توان منتظر یک اقدام فوری در این زمینه بود. کشاورزیان
می افزاید: با توجه به این شرایط، نکته مهم این است که باور داشته باشیم همه جاده‌ها می‌توانند حادثه‌خیز باشند و لازم است در کاهش عوامل انسانی مانند سرعت و سبقت غیرمجاز، فرهنگ‌سازی بیشتری داشته باشیم.
نظر شما