تعریف کودک همسری

ازدواج کودکان به ازدواجی رسمی یا غیررسمی گفته می‌شود که یکی یا هر دو طرف ازدواج زیر ۱۸ سال داشته باشند. ازدواج در سن کودکی یعنی فراموشی بازی و مطالعه مانند سایر کودکان و برعهده‌گرفتن وظایف مادری و خانه‌داری. کلمات “کودک” و “ازدواج” گاهی اوقات باتوجه به انواع فرهنگها و جوامع متفاوت تفسیر میشوند. اما تعریف شناخته شده بین المللی از کودک به “هر انسانی با سن زیر 18 سال” اشاره میکند. این همچنین تعریف قانونی است که در بیشتر مناطق جهان به کار رفته است. اما ممکن است در بسیاری کشورها که متاسفانه برخی از مناطق کشور ما هم از آن مستثنی نیست، سن ازدواج خیلی کمتر از این باشد.

کودک همسری به مثابه کودک آزاری

باتوجه به تعریف ساده بعمل آمده از ماهیت کودک همسری، در کمترین نتیجه گیری ممکن به تشابه کلیه ابعاد این پدیده با کودک آزاری پی می بریم. با توجه به تعدد جغرافیای فکری و فرهنگی در کشور متاسفانه در برخی استانها همچنان شاهد این موضوع هستیم. علیرغم تلاشهای وافر فعالان مدنی و اجتماعی جهت آگاهسازی عمومی پیرامون مبجث کودک همسری در کشور و تلاش در جهت برهذرداشتن خانواده ها از چنین انتخاب ها و اقداماتی، همچنان با این پدیده مواجهیم.

البته مسلما باتوجه به بعد جغرافیایی وسیع کشور خصوصا در مناطق کم برخوردار آن، میزان آموزش ها و اطلاع رسانی های فراگیر ملی که پیوسته و نهادینه ساز باشد کم بوده است که باتوجه به استمرار وجود این پدیده اجتماعی، نیاز به تهمیدات قانونی و آموزشی بیشتر در کشور (خصوصا در استانهایی که نرخ کودک همسری در آنها بیشتر می باشد) وجود دارد.

در کدام استانها نرخ کودک همسری بالاتر است؟

براساس بررسی های آماری و پژوهش های میدانی صورت گرفته، پدیده کودک همسری در کشورمان بیشتر در استان های سیستان و بلوچستان، خراسان و خوزستان به وقوع می پیوندد که با توجه به نرخ بالای این آسیب اجتماعی در آن مناطق، تلاش بیشتر و گسترده تر نهادهای غیردولتی (ان جی اُ ها) را جهت آموزش های مستمر در محلات کم برخوردار آن استانها می طلبد.

برای مقابله با کودک همسری چه باید کرد؟

1- بررسی و یافتن دقیق موارد منجر شده به کودک همسری جهت قراردادن دیده بان اجتماعی اعم از مددکار اجتماعی و یا روانشناس آموزش دیده در این خصوص جهت پرداختن به فرد مورد نظر در ابعاد اجتماعی و روانشناختی مورد نیاز.

قابل به ذکر است باتوجه به چندوجهی بودنِ پروسهء بلوغ در کودکان و نوجوانان، بنابراین نیاز مبرم به همراهیِ دیده بانان اجتماعی فعال در حوزه های مختلف یاورانه متمرکز بر این موضوع می باشد.

2- توجه به پیمان نامه حقوق کودک: آنچه در کشور ما لازم و ضروری به نظر می رسد، اصلاح قانون به نحوی است که متن پیمان‌نامه حقوق کودک و سن ۱۸ سالگی مبنا قرار گیرد. لازم به یادآوری است که ایران در سال 1373 پیمان‌نامه حقوق کودک را پذیرفته است اما در روند اجرایی شدن مفاد پذیرش شدهء آن نیاز به عزمی شایسته و تلاشی بایسته در سطوح مختلف اجتماعی صورت گیرد تا بتوانیم موازین پیمان‌نامه حقوق کودک را هم به عموم جامعه آموزش دهیم و هم به نهادینه سازی شدن محتوای آن کمک کنیم.

3- اطلاع رسانی مبتنی بر پیشگیری به همت رسانه های جمعی: با توجه به اینکه هر بار از طریق اطلاع رسانی های صورت گرفته توسط تعدادی رسانه ها در خصوص احتمال وقوع کودک همسری در فلان شهر و بهمان منطقه و محله، صرفا برای مدتی آن ازدواج به تعویق می افتد و به محض فراموش شدن مجددا از سر گرفته می شوند، لذا آسیب پذیر بودن و بی اثر بودن این مدل اطلاع رسانی ها به وفور دیده شده است لذا شایسته است رسانه های جمعی با دستور کار واحد از حیث موضوع بصورت پیگیرانه با هدف پیشگیری از وقوع کودک همسری تا حصول نتیجه قطعی (منتفی شدن تصمیمات و اقدامات مربوطه) دست از فعالیت برندارند.