به گزارش سلامت نیوز، حمید حاجی اسماعیلی در گفت‌وگو با «آرمان امروز» در مورد آخرین وضعیت صندوق‌های بازنشستگی اظهار کرد: در روزهای اخیر بحث صندوق‌ها در کشور انعکاس زیادی پیدا کرده که دلیل آن اولا برخی اظهارنظرها در مورد آینده صندوق‌ها و دوم انتظار خیل بزرگی مردم از افزایش حقوق، مزایا و خدمات از این سازمان‌ها هستند. البته در بخش‌های دیگر اقتصاد نیز بحران‌هایی به مراتب بدتر از صندوق‌ها را داریم، برای نمونه بانک‌های کشور به عنوان پایه اقتصادی، شرایطی بدتری نسبت به صندوق‌ها دارند و حتی ناترازی آنها صدای بانک مرکزی را نیز در آورده است. بنابراین این ناترازی در بخش‌های دیگر اقتصاد به غیر از صندوق‌ها نیز مشهود است. بودجه سالانه با کسری مواجه بوده که یکی از عوامل موثر در تعمیق ناترازی بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی است. از همین روی، برای ارائه راهکار مناسب در مورد وضعیت صندوق‌ها ابتدا باید مسائل کلان اقتصادی را واکاوی و سپس به موارد تخصصی پرداخت.

وی ادامه داد: صندوق‌های بازنشستگی را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد؛ نخست صندوق‌های صنفی هستند که در حوزه مشاغل خاص مانند وکلا فعال هستند و به مراتب وضع بهتری نسبت به دو صندوق دیگر دارند و به دلیل پوشش اندک جمعیتی جای خیلی نگرانی وجود ندارد. دوم، صندوق‌های دولتی، لشگری و کشوری است که شرایط بسیاری بدی داشته و منابع لازم برای فعالیت را دارند و همه ساله منابع آنها از محل بودجه تامین می‌شود. این صندوق‌ها چون به دولت وابسته هستند، اگر دولت منابع لازم را در اختیار داشته باشد و درآمدهایش افزایش یابد احتمالا در بلندمدت می‌تواند منابع آنها را جبران کرده و شرایط آنها را تغییر دهد. با این وجود شرایط این صندوق‌ها وخیم و کاملا وابسته به شرایط بودجه است. صندوق سوم که نسبت به دو مورد پیشین کاملا متفاوت بوده، صندوق تامین اجتماعی است، اهمیت این صندوق نسبت به دو صندوق دیگر بیشتر است چون جمعیت بزرگی را پوشش می‌دهد و با احتساب خانوارها تقریبا نیمی از جمعیت کشور را شامل می‌شود؛ همچنین چون این صندوق غیردولتی است در راهکاری‌های آن نیز باید به دنبال ساز و کارهای مدیریتی، فنی و تخصصی خاص بود چون امکان تامین آن از منابع دولتی غیرممکن است.

این فعال حوزه کارگری در توضیح راهکارهای لازم برای نجات صندوق‌ها اظهار داشت: نخستین موضوع که در بحث صندوق‌ها مطرح است، تناسب ورودی و خروجی منابع آنهاست که یک رقم استانداردی دارد و اگر از آن تنزل کند معمولا نگران‌کننده بوده شرایط ورشکستگی را برای صندوق به ارمغان بیاورد. صندوق تامین اجتماعی باوجود فعالیت 80 ساله در کشور، یکی از موفق‌ترین نهادهای غیردولتی ایران و یکی از بهترین سازمان‌های است که در شرایط غیردولتی توانسته خدمات گسترده‌ای را به بیمه شدگان ارائه دهد. اما مشکلات عدیده و نگرانی‌های زیادی نسبت به تداوم خدمات آن وجود دارد. اولین اینکه باید منابع سازمان را افزایش داد، در دوره‌ای به ازای 15 پرداخت کننده بیمه، تنها یک نفر از خدمات استفاده می‌کرد که این نسبت به حدود 4 نفر رسیده و این واقعا نگراننده بوده و به نوعی خط قرمز را عبور کرده است. ما در شرایطی می‌توانیم تناسب 6 به یک را معمولی تلقی کنیم که ثبات اقتصاد در کشور وجود داشته و روند توسعه بازار منطقی باشد تا شاهد بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نباشیم. بنابراین نسبت 4 به یک این شرایط را بدتر کرده است.

حاجی اسماعیلی افزود: برای یافتن راهکار حل بحران صندوق‌های بازنشسگی باید بازار کار و اقتصادی را تقویت کرد و و تا مشکلات کلان اقتصادی و بازار کار برطرف نشود، نمی‌توان انتظار حل بحران صندوق‌ها را نیز داشت، چون از هم متاثر می‌شوند. دوم اینکه باید بازار کار را توسعه داد چون به هر میزان که این بازار گسترش و فعالیت‌های اقتصادی و تولید رشد یابد، به همان نسبت نیز تعداد بیمه‌شدگان و نیروی کار نیز افزایش می‌یابد که وضعیت صندوق‌های تامین اجتماعی و بازنشستگی را بهبود و مشکل بیمه‌پردازی را برطرف می‌کند. البته سازمان تامین اجتماعی در سال‌های اخیر اقداماتی مانند بیمه فراگیر خانواده یا دانشجویان انجام داده تا این نسبت را افزایش دهد اما بنده به این تصمیم انتقاد دارم چون این طرح‌ها شتابزاده بوده و مشکلات ساختاری و پایه‌ای سازمان تامین اجتماعی را حل نمی‌کند.

وی تصریح کرد: بحث مدیریت هزینه نیز مهم است، این سازمان‌ها به صورت سنتی اداره می‌شود بنابراین فربه، بزرگ و پرهزینه بوده و کارایی لازم را ندارد. از همین روی باید مدیریت هزینه را در این سازمان‌ها پیاده کرد، برای نمونه برخی از افراد در این سازمان‌ها فعالیت می‌کنند با وجود بهره بردن از بسیاری از حقوق و مزایای، کارایی چندانی ندارند. همچنین استفاده از تکنولوژی در سازمان و دریافت حق بیمه کارگران می‌تواند در گام دوم، شرایط سازمان را بهتر کند. حاکم کردن افراد فنی بجای مدیران سیاسی در سازمان نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

حاجی اسماعیلی تشریح کرد: موضوع دیگر در حل بحران صندوق‌ها، اصلاحات ساختاری است. باید مرزبندی بین سازمان و نهادهای دولتی را مشخص کرد، دولت سال‌ها افسار مدیریت سازمان را در دست داشته و در آن مداخله می‌کند، برای آنها تعهدات ایجاد کرده و قوانین را تغییر می‌دهد، همچنین بدهی‌های کلانی به سازمان تامین اجتماعی دارد. در ضمن، عدم نظارت نماینده بیمه‌شدگان در سازمان جزو اصلاحات ساختاری باید انجام شود و علاوه بر اینکه باید طلب سازمان تامین اجتماعی از دولت را خواست باید جلوی ایجاد تعهدات دولتی در گروه‌های شغلی مختلف را گرفت. دولت سهم خود به سازمان را پرداخت نمی‌کند و این باعث کاهش منابع سازمان و فرسایش آن شده است. دولت به عنوان نماینده حاکمیت، برای بهبود شرایط سازمانی و ارائه خدمات رفاهی باید در این سازمان‌ها سرمایه‌گذاری و حمایت مالی و اعتباری کند.

و در تشریح اصلاحات پارامتریک گفت: معمولا همه شتابزاده به سراغ این اصلاحات می‌روند، در حالیکه اصلاحات پارامتریک آخرین حلقه اصلاحات در سازمان تامین اجتماعی است و به عبارت دیگر نقطه بعدی انجام اصلاحات است. به هر حال سن بازنشستگی، سابقه شغلی، ... اصلاحات بعدی به عنوان پارامتریک در سازمان است.

هرکدام از این موارد معنی و مفاهیم خاصی دارد، برای نمونه جایی می‌توان از افزایش سن برای بازنشستگی استفاده کرد که باید شرایط اصلاحات مقدماتی را ذکر شده را انجام و دوم ثبات اقتصادی و اجتماعی را فراهم کرد و در عین حال در تناسب با افزایش متوسط، شرایط سن را در یک مقطع 5 ساله افزایش داد و این روند را در برنامه بلندمدت با شرایط جمعیتی، معیشتی نیروکار و سلامتی جامعه افزایش داد. البته در گذشته نیز بر همین مبناست هرچند الان سابقه بازنشستگی بصورت عمومی سی ساله است ولی متوسط عمر بازنشسته با 20 یا 22 بوده که با عنوان مشاغل خاص، بازنشستگی پیش از موعد و سخت و زیان‌آور اجرا شده که این بار سنگینی بر سازمان تحمیل می‌کند و نیالازمند بازنگری در آن است.

سو تیتر: یک کارشناس حوزه کارگری اظهار داشت: دولت سهم خود به سازمان را پرداخت نمی‌کند و این باعث کاهش منابع سازمان و فرسایش آن شده است. دولت به عنوان نماینده حاکمیت، برای بهبود شرایط سازمانی و ارائه خدمات رفاهی باید در این سازمان‌ها سرمایه‌گذاری و حمایت مالی و اعتباری کند.