ACL چیست؟
رباط‌ها از جمله اجزای تشکیل دهنده مفصل زانو هستند که استخوان‌ها را در کنار یکدیگر نگه داشته و موجب ثبات آنها می‌شوند. این اجزا دارای ساختاری رشته‌ای بوده و از بافت‌های مقاوم و انعطاف‌پذیری که حاوی فیبرهای کلاژن هستند، تشکیل شده‌اند. در هر مفصل زانو چهار رباط وجود دارد که دوتای آنها رباط‌های جانبی و دوتای دیگر که از روی هم عبور می‌کنند، رباط‌های داخلی هستند. ACL مخفف عبارت anterior cruciate ligament و به معنای رباط صلیبی قدامی است که یکی از رباط‌های داخلی زانو محسوب می‌شود. این رباط داخلی زانو استخوان ران و استخوان ساق پا را به یکدیگر متصل کرده و از چرخش و حرکت بیش از اندازه رو به جلوی استخوان درشت نی جلوگیری می‌کند.
نشانه‌های آسیب دیدگی ACL
آسیب‌های ناشی از پارگی و آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی را می‌توان به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیم‌بندی کرد. در آسیب دیدگی خفیف ACL یا رگ به رگ شدن، در صورتی که مراقبت صورت نگیرد، بیمار دچار مشکلات جدی‌تری خواهد شد. در آسیب دیدگی متوسط ACL، شدت آسیب بیشتر و تورم و کبودی دیده می‌شود. در آسیب دیدگی شدید، ACL یا رباط صلیبی قدامی به طور کامل پاره شده و زانو دچار بی‌ثباتی می‌شود. بنابراین در یک دسته‌بندی کلی می‌توان علائم و نشانه‌های آسیب دیدگی ACL را به موارد زیر تقسیم کرد:
- احساس درد ناگهانی در هنگام آسیب دیدگی
- شنیدن صدای عجیبی از زانو هنگام پاره شدن رباط
- داشتن احساس کشیدگی در زانو
- کاهش دامنه حرکتی زانو و محدود شدن آن
- عدم توانایی در تحمل وزن و نیاز به استفاده از عصا برای راه رفتن
- احساس بی‌حسی در زانو
- احساس سفتی در مفصل
- ناپایداری و خالی شدن زانو هنگام‌ایستادن یا راه رفتن
- تورم و احساس گرم شدن مفصل زانو
عوامل آسیب دیدگی ACL
آسیب دیدگی ACL علت‌های مختلفی دارد و برخی از مهم‌ترین این علت‌ها به شرح زیر است:
- تغییر مسیر سریع و ناگهانی
- پرش و فرود آمدن نادرست با زانوی خم
- توقف ناگهانی در هنگام دویدن
- کاهش سرعت ناگهانی در هنگام دویدن
- وارد شدن ضربه مستقیم به مفصل زانو
- تصادفات رانندگی به خصوص تصادفات وسایل نقلیه موتوری
- انجام ورزش‌های مختلف بر روی چمن مصنوعی
- کشیدگی و پیچ خوردگی زانو
- عدم استفاده صحیح از دستگاه‌ها و تجهیزات ورزشی
- استفاده از کفش نامناسب با محیط ورزشی
مطالعاتی که توسط دانشمندان بر روی آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی و تأثیر جنسیت در آن انجام شده است نشان می‌دهد که به دلیل تفاوت در نحوه قرارگیر لگن خاصره و پاها، شلی بودن رباط‌ها، میزان استروژن و همچنین قدرت عضلات خانم‌ها و آقایان با یکدیگر، پارگی یا آسیب دیدگی این رباط در خانم‌های ورزشکار بسیار شایع‌تر از آقایان ورزشکار است.
دکتر آقاعلیخانی با جدیدترین متد درمان آسیب دیدگی ACL
تمام پزشکان و متخصصان ارتوپد به طور تقریبی از روش‌های یکسانی برای درمان آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی استفاده می‌کنند، اما موضوعی که اهمیت و تأثیر بسیار زیادی دارد این است که این روش‌های درمانی به شیوه‌ای صحیح و با ترکیبی مناسب برای هر بیمار تعیین شود. دکتر آقاعلیخانی متخصص ارتوپد، نه تنها از روش‌های درمانی جدیدی برای بیماران خود استفاده می‌کند، بلکه روش‌های درمانی مناسب برای هر بیمار را تعیین کرده و آنها را با ترکیب درستی بکار می‌گیرد. روش‌های درمانی که برای درمان آسیب دیدگی ACL انتخاب می‌شود معمولاً به شرایط بیمار، علت درد، شدت درد و نظر پزشک بستگی دارد و به شرح زیر است:
- بستن زانوی آسیب دیده با بریس به منظور بی‌حرکت نگه داشتن مفصل
- استفاده از کمپرس یخ برای کاهش درد و تورم در آسیب دیدگی جزئی
- استراحت و بالاتر از سطح بدن نگه داشتن پاها به منظور کاهش خونرسانی و تورم
- استفاده از باند کشی و دیگر ابزارهای محافظتی
- استفاده از عصا برای راه رفتن و کاهش فشار بر روی زانو
- مصرف داروهای مسکن و ضد التهاب
- فیزیوتراپی و انجام تمرینات مناسب برای تقویت عضلات زانو و کاهش محدودیت حرکتی
- جراحی ACL به روش آرتروسکوپی که بهبودی آن ۶ تا ۱۲ ماه زمان لازم دارد.
به منظور پیشگیری از پارگی یا آسیب دیدگی ACL، لازم است عضلات ران را با استفاده از تمرینات مخصوص قوی کنید، پیش از شروع ورزش بدنتان را گرم کنید و سبکی یا سنگینی ورزش را به صورت ناگهانی تغییر ندهید.
جمع بندی
ACL یا رباط صلیبی قدامی، یکی از چهار رباط موجود در مفصل زانو است که موجب ثبات زانو می‌شود. این رباط به دلایل مختلفی از جمله تغییر جهت یا سرعت ناگهانی هنگام دویدن یا وارد شدن ضربه به صورت مستقیم ممکن است دچار آسیب شود. آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی را بر اساس شدت آن به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌کنند که هرکدام دارای علائم و نشانه‌های خاصی است. روش‌های درمانی که برای این اسیب دیدگی در نظر گرفته می‌شود به شدت آسیب بستگی دارد و در صورت پارگی کامل رباط، عمل جراحی ترمیمی صورت می‌گیرد.
منبع: دکتر آقاعلیخانی
نظر شما