به گزارش سلامت نیوز به نقل از اطلاعات، سگ‌هایی از نژاد «ژرمن»ها می‌توانند بوی انسان را حتی از زیر خروارها آوار بتن احساس کنند و نجاتگر یک جان عزیز باشند. سگ‌های زنده‌یاب در اوج مواجهه نجاتگران هلال احمر با تلی از ویرانی ها، پیشاپیش آن‌ها حرکت می‌کنند و پارسشان به معنای یافتن یک انسان زنده یا در مواردی هم اجساد کشته‌شدگان است.
استفاده از سگ‌های زنده‌یاب، بخش مهمی از عملیات‌های امدادی به‌ویژه در شرایط بحرانی و جنگی است؛ همان سگ هایی که با جلیقه‌های مخصوص هلال احمر در جنگ ۱۲ روزه هم در کنار هزاران نیروی امدادرسان بودند و از توانمندی ۵۱ قلاده از آن‌ها ـ از مجموع ۱۱۰ قلاده موجود در کشورـ در کنار امدادگران استفاده شد. در این مدت، سگ‌های زنده‌یاب با انجام بیش از ۴۳۰ مأموریت تخصصی در ۳۶ مرکز عملیاتی و جستجو، مجموعا ۶۸۱ ساعت عملیات نجات انجام دادند که نتیجه آن، یافتن ۱۵ مصدوم زنده و ۴۸۸ پیکر از زیر آوارها بود. در تمامی این عملیات‌ها، مربی‌ها شانه‌به‌شانه سگ‌هایشان وسط آوار بودند تا شاید نجاتگر فقط یک زندگی باشند.
دو سال دوره آموزشی
به دعوت سازمان امداد و نجات هلال‌احمر، همراه با جمعی از خبرنگاران، از پایگاه نگهداری و آموزش سگ‌های زنده‌یاب (تیم آنست) در محمدشهر کرج بازدید کردیم. رژه‌ای زیبا از این سگ‌ها را به همراه مربیانشان شاهد بودیم. «مکسی» هشت‌ساله که از جنگ اخیر، ترکشی در یکی از پاهایش به یادگار دارد، بسیار باتجربه بوده و در همین جنگ، چند زنده‌یابی و کشف جسد داشته است. «راشا» نجاتگر باهوش سه‌ساله و بازیگوش هم توانسته هفت نفر را زنده از زیر آوار نجات دهد.
«آنست»، مخفف عبارت «آموزش و نگهداری از سگ‌های تجسس» است.
این مرکز از سال ۱۳۸۲ و پس از زلزله بم که بسیاری از این سگ‌ها توانستند مصدومان زیادی را از زیر آوارها پیدا کرده و نجات دهند، در هلال احمر تشکیل شد. پس از آن در بسیاری از حوادث با ابعاد وسیع، شاهد حضور سگ‌های زنده‌یاب در کنار امدادگران هستیم؛ همان موجودات خارق‌العاده و باهوشی که تلف شدن هر یک از آن‌ها بنا به هر دلیلی، خسارت بزرگی برای تیم‌های امداد و نجات یا پلیس کشور در مبارزه با مواد مخدر یا امثال آن محسوب می‌شود.
حمید رهنما، کارشناس مسئول تیم‌های جستجوی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر می‌گوید: پس از طی دوره فرامین عمومی و ارتباط‌گیری با مربی و فلسفه پارس کردن، در مرحله دوم کار ما در بحث زنده‌یابی شروع می‌شود.
سگ‌های ما در این مرحله باید اجتماعی شوند. «اجتماعی‌سازی» سگ‌ها در فضای عمومی، توسط آشنایی با این فضاها و دیدن زن و مرد و موتور و ماشین و خانه و خیابان انجام می‌شود.
چون در مواقع حادثه، ارگان‌ها و افراد و ماشین‌ها و سر و صداهای زیادی وجود دارد که سگ باید به تمام این فضاها و صداها آشنا باشد. این فرایند در دل دوره دوساله آموزش سگ‌ها انجام می‌شود.
در جنگ ۱۲روزه
رهنما با بیان این که علاوه بر عملیات‌های داخلی، در عملیات‌های برون‌مرزی مانند سیل و زلزله ترکیه و سوریه هم با این سگ ها شرکت داشته‌اند تأکید می‌کند: هر روز و هر ساعت در زمان کاری با سگ‌ها در حال کار کردن هستیم؛ در واقع ارتباط ما با سگ‌ها هرروزه و دائمی است.
سگ‌های امدادگر معمولا تا ۱۰ سالگی فعال هستند و بعد از آن بازنشسته می‌شوند. بعضی از این سگ‌ها به باغ‌ها یا پناهگاه‌ها سپرده می‌شوند و بعضی هم در صورتی که مربیشان امکان نگهداری از آن‌ها را داشته باشد، زندگیشان را نزد او ادامه می‌دهند.
هزینه نگهداری و آموزش این سگ‌ها بالاست، اما اگر یک سگ در طول عمر عملیاتی خود بتواند حتی یک نفر را زنده پیدا کند، ارزش کارش با هیچ رقمی قابل قیاس نیست.
رهنما با بیان این که در عملیات زنده‌یابی حملات موشکی اخیر رژیم صهیونیستی در تهران، سگی به نام «چارلی» از تیم خراسان جنوبی و سگ دیگری به نام «آلوین» از تیم سمنان هر دو در اثر موج انفجار جان دادند می‌گوید: چارلی از نژاد گلدن رتریور، در عملیات امداد و نجات زندان اوین پس از انفجار دوم در حین تجسس دچار سکته قلبی و سریعا به بیمارستان دامپزشکی نزدیک محدوده منتقل شد.
متاسفانه چارلی بعد از معاینات و انجام دادن فرایند درمانی در مسیر بازگشت در آغوش مربی‌اش دچار لرزش و تنگی نفس شد و همان‌جا جان داد.
آموزش میدانی
در قسمت دیگر این بازدید، از آموزش میدانی سگ‌ها شامل عبور از موانع و آموزش‌های رفتاری و روانی با نظارت دائمی مربی دیدن می‌کنیم. بخش مهم دیگر، آموزش در شرایط واقعی آوار است، محوطه‌ای شبیه‌سازی‌شده با تکه‌های بتن و محل‌های پنهانی، جایی که سگ باید به‌تنهایی شخص مدفون‌شده را پیدا و با پارس کردن، محل دقیق آن را اعلام کند.
در این بخش ابتدا دستگاه‌های گرما و ضربان‌سنج، محدوده را مشخص می‌کنند و پس از تأیید، سگ‌ها برای نقطه‌زنی وارد عمل می‌شوند.
وحید کرمیان، کارشناس اتاق عمل و یکی از مربیان تیم آنست شهرستان ری در مورد شرایط مربیان می‌گوید: ما از ابتدا به عنوان داوطلب وارد جمعیت هلال احمر شدیم و دوره‌های کمک‌های اولیه، نجاتگری و امدادگری را گذراندیم.
در صورت داشتن علاقه و استعداد و نترسیدن از حیوانات، امدادگران می توانند وارد تیم عملیاتی آنست شوند. سگ‌های آنست در اولویت زنده‌یابی قرار دارند ولی اگر یکی دو روز از فوت افراد گذشته و جسد دچار فساد نشده باشد، باز هم می‌توانند مفید واقع شوند و اجساد را پیدا کنند.
این سگ‌ها بعد از بازنشستگی باید از روند خارج شوند اما خود سازمان، امکان نگهداری از آن‌ها را ندارد.
در تهران ۲۰ سگ جستجوگر داریم که در هنگام عملیات‌ها بعد از هر ۴۵ دقیقه جستجو کردن به آن‌ها استراحت می‌دهیم. سرعت و دقت این سگ‌ها بهتر از دستگاه‌های زنده‌یاب است و درصد خطای پایین‌تری هم دارند.
او با یادآوری یکی از تجربیات خود در جنگ اخیر می‌گوید: یک ساختمان ۱۳ طبقه فروریخته بود، بچه‌های آتش نشانی گفتند که در طبقه یازدهم، خانواده‌ای زندگی می‌کردند که پدرشان نه در قسمت زنده‌ها بوده و نه در قسمت مرده‌ها. با سگ‌ها جستجو کردیم و در حالی که میزان آوار هم خیلی زیاد بود ـ چون دو طبقه روی یک طبقه ریخته بود ـ اما در نهایت با کمک یکی از سگ‌ها پدر خانواده را یافتیم.
بیمارستان سیار سگ‌های امدادی
یک کامیونت سرپوشیده ویژه با کاربری بیمارستان دامپزشکی سیار در محوطه نگهداری سگ‌ها وجود دارد. این کلینیک مجهز در عملیات‌های بزرگ کنار محل حادثه مستقر می‌شود تا در صورت آسیب دیدن سگ‌ها در همان لحظه، درمان لازم انجام شود. از سرم‌تراپی و پانسمان تا جراحی اضطراری را می‌توان در این کلینیک سیار انجام داد.
در این کلینیک سیار که از ژاپن وارد شده، حتی داروخانه هم تعبیه کرده‌اند.دکتر مصطفی شاکرمی، دامپزشک معتمد هلال احمر می‌گوید: این ماشین در زمان جنگ ۱۲روزه در پایگاه شهریار مستقر بود و از آن استفاده می‌شد. تا پیش از آن، در صورت بروز مشکل برای سگ‌ها به محل اعزام می‌شدیم ولی امکانات این کلینیک سیار عالی است و کار درمان در همان محل انجام می‌گیرد.
حرف آخر
سگ‌های جستجوگر با حساسیت و دقت زیادی برای مواقع بحرانی آموزش می‌بینند. در هنگام بروز خطر، ورود سگ‌های غیرمتخصص که صرفا ممکن است آموزش‌های اولیه کمی دیده و آمادگی ورود به چنین عملیات‌های حساسی را نداشته باشند، بدون شک باعث گمراهی سگ‌های آموزش‌دیده و مختل شدن عملیات خواهد شد. در کنار آن باید بدانیم که تجمع در محل‌های حادثه‌دیده هم موجب گمراهی سگ‌های جستجوگر می‌شود. رعایت این نکات می‌تواند به امدادگران در نجات جان‌های بیشتر کمک کند.
نظر شما