به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، چاقی، یکی از بحرانهای رو به رشد سلامت جهانی، حالا شاید با یک راهکار جدید ژنتیکی قابل پیشگیری باشد. گروهی از دانشمندان به رهبری دانشگاه کپنهاگ و با مشارکت شرکت ژنتیکی «۲۳andMe» موفق شدهاند سیستم پیشرفتهای طراحی کنند که تنها با استفاده از DNA افراد، احتمال ابتلای آنها به چاقی را از سنین بسیار پایین پیشبینی میکند.
به گفته پژوهشگران، این روش جدید میتواند پیش از پنج سالگی—یعنی خیلی زودتر از زمانی که عوامل محیطی مثل رژیم و سبک زندگی تأثیرگذار میشوند—احتمال چاقی فرد در آینده را مشخص کند.
چطور کار میکند؟
این مدل مبتنی بر مفهومی به نام "امتیاز خطر چندژنی" است. در این روش، هزاران سویه ژنتیکی مرتبط با چاقی شناسایی و ترکیب میشوند تا تصویری دقیق از احتمال چاق شدن فرد ارائه دهند.
بررسیها نشان داده که این سیستم جدید، نسبت به مدلهای قبلی دو برابر دقیقتر عمل میکند و توانسته حدود ۲۰٪ تفاوت در شاخص توده بدنی (BMI) افراد را توضیح دهد.
پشتوانه علمی بزرگ
برای ساخت این مدل، محققان از دادههای ژنتیکی بیش از ۵ میلیون نفر استفاده کردند—که این، بزرگترین مجموعه داده ژنتیکی تاکنون به شمار میرود. سپس سیستم روی اطلاعات فیزیکی و ژنتیکی بیش از ۵۰۰ هزار نفر دیگر آزمایش شد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطرند؟
تحقیقات نشان داد افرادی که امتیاز ژنتیکی بالاتری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به چاقی هستند. نکته جالب اینکه همین افراد معمولاً پاسخ بهتری به مداخلات سبک زندگی مانند رژیم و ورزش نشان میدهند. اما متأسفانه پس از پایان مداخله، وزنشان دوباره سریعتر از دیگران بازمیگردد.
یک چالش مهم: دقت نژادی
با اینکه این سیستم روی دادههای جهانی توسعه یافته، دقت آن در افراد با تبار اروپایی بهمراتب بیشتر از افرادی با تبار آفریقایی یا آسیایی است. این موضوع یکی از محدودیتهای جدی برای استفاده فراگیر از این روش در سراسر جهان محسوب میشود.
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
طبق گزارشهای رسمی:
-
در بریتانیا، ۶۵٪ بزرگسالان و حدود ۱۲٪ کودکان زیر ۱۰ سال اضافهوزن یا چاقی دارند.
-
در ایالات متحده، حدود ۴۰٪ بزرگسالان و ۲۰٪ نوجوانان چاق هستند.
فدراسیون جهانی چاقی هشدار داده که تا سال ۲۰۳۵، نیمی از جمعیت جهان به اضافهوزن یا چاقی مبتلا خواهند شد.
سیستم جدید پیشبینی ژنتیکی خطر چاقی میتواند مسیر پیشگیری را متحول کند—بهویژه با آغاز مداخلات از کودکی. این یک گام بزرگ بهسوی استفاده بالینی از دادههای ژنتیکی در سلامت عمومی است. البته هنوز راه درازی برای بهبود دقت در جمعیتهای متنوعتر و تضمین دسترسی برابر به این نوع خدمات باقی مانده است.
نظر شما