به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellhealth، امروزه بسیاری از افراد برای کسب اطلاعات پزشکی به اینترنت مراجعه می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۸۱٫۵٪ بزرگسالان در آمریکا هنگام نگرانی از وضعیت سلامتی، اطلاعات آنلاین جستجو می‌کنند. برخی از افراد این اطلاعات را برای هدایت به مراقبت پزشکی مناسب استفاده می‌کنند، اما برخی دیگر به خودتشخیصی و خوددرمانی روی می‌آورند.

مشکل اینجاست که کیفیت منابع آنلاین بسیار متفاوت است. حتی ویکی‌پدیا، بزرگ‌ترین مرجع آنلاین جهان، در زمینه مطالب پزشکی گاهی اطلاعات نادرست ارائه می‌دهد. منابع شبکه‌های اجتماعی نیز می‌توانند به‌طور کامل گمراه‌کننده باشند.

علاوه بر این، حتی برای پزشکان ماهر هم تشخیص بسیاری از بیماری‌ها تنها بر اساس علائم بدون معاینه بالینی بسیار دشوار است. اگر بیماری جدی باشد، اشتباه در تشخیص می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد.

خطرات خودتشخیصی

استفاده از اطلاعات آنلاین برای خودتشخیصی با مشکلات زیر همراه است:

• اطمینان بیش از حد: ممکن است فرد بر اساس آنچه خوانده، به اشتباه اطمینان پیدا کند که به بیماری خاصی مبتلاست و سایر توضیحات احتمالی را نادیده بگیرد.

• اضطراب بی‌مورد: تمایل به سناریوها در بدترین حالت می‌تواند باعث استرس غیرضروری شود.

• انجام آزمایش‌های غیرضروری: اصرار بر تشخیص خودساخته ممکن است منجر به آزمایش‌هایی شود که نیاز ندارید و هزینه و زمان را هدر می‌دهد.

• منابع نامعتبر: ظاهر حرفه‌ای یک سایت به معنای صحت اطلاعات آن نیست.

• سوگیری تأییدی: افراد به دنبال اطلاعاتی می‌گردند که باورهای قبلی آن‌ها را تأیید کند، مثل اعتقاد به بیماری جدی یا درمان‌های مشکوک.

• درمان‌های خطرناک: استفاده از مکمل‌ها، داروهای گیاهی یا درمان‌های جایگزین بدون نظارت می‌تواند عوارض جانبی و خطرناک داشته باشد.

هشدار: برخی داروها و محصولات گیاهی، مانند برخی گیاهان چینی، ممکن است آلوده به فلزات سنگین یا ترکیبات سمی باشند و مشکلات جدی ایجاد کنند.

چه کسانی بیشتر به اینترنت برای سلامت مراجعه می‌کنند؟

افرادی که بیشتر به اینترنت برای سلامت مراجعه می‌کنند، معمولاً از نظر اقتصادی و تحصیلی در موقعیت بهتری هستند و دسترسی به اینترنت پرسرعت دارند.

• سن: بزرگسالان ۳۰ تا ۴۴ سال (۶۷٫۲٪) و سپس ۱۸ تا ۲۹ سال (۶۲٫۷٪)

• جنسیت: زنان (۶۳٫۳٪) و سپس مردان (۵۳٫۵٪)

• نژاد/ قومیت: سفیدپوستان (۶۳٫۴٪)، آسیایی‌ها (۶۰٫۱٪)، سیاه‌پوستان (۴۹٪) و لاتین‌ها (۴۶٫۲٪)

همچنین دسترسی به اینترنت و اطلاعات سلامت تحت تأثیر درآمد، تحصیلات و بیماری‌های مزمن است. افرادی با درآمد بالاتر و تحصیلات دانشگاهی، احتمال جستجوی اطلاعات سلامت آنلاین بیشتری دارند.

این اختلافات نشان‌دهنده "شکاف دیجیتال" است که دسترسی به اطلاعات سلامت را برای افراد کم‌درآمد و بدون شغل محدود می‌کند.

خودتشخیصی بیماری‌های روانی

بسیاری افراد برای تحقیق درباره بیماری‌های روانی نیز به اینترنت مراجعه می‌کنند. در برخی موارد، این کار باعث می‌شود افراد به خودتشخیصی و حتی شروع درمان بدون مشورت پزشک روی آورند.

مطالعات نشان داده‌اند که دانشجویانی که خود را مبتلا به افسردگی، اضطراب اجتماعی، آگورافوبیا یا سایر اختلالات روانی تشخیص داده‌اند، ۵ تا ۱۱ برابر احتمال اشتباه در تشخیص دارند.

دلایل خودتشخیصی اغلب شامل استیگما و ترس از قضاوت اجتماعی است.

خودتشخیصی و سندرم مونشهاوزن

خودتشخیصی با سندرم مونشهاوزن یا اختلال ساختگی متفاوت است. در سندرم مونشهاوزن، فرد به عمد علائم بیماری را جعل یا اغراق می‌کند و ممکن است برای دیگران، مثل کودکان یا سالمندان تحت مراقبت، بیماری را جعل کند.

اختلال اضطراب بیماری (Hypochondria) نیز نوعی خودتشخیصی است، اما با انگیزه‌های متفاوت و ترس شدید از ابتلا به بیماری جدی همراه است.

شبکه‌های اجتماعی و نوجوانان

شبکه‌های اجتماعی ابزار قدرتمندی هستند، اما می‌توانند اطلاعات غلط به نوجوانان منتقل کنند. مطالعات نشان داده‌اند که ۵۲٪ ویدیوهای محبوب درباره ADHD در TikTok اطلاعات غلط دارند و تنها ۲۱٪ آن‌ها مفید هستند.اطلاعات اشتباه مشابه درباره اوتیسم، اضطراب و افسردگی نیز در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود.

استفاده مسئولانه از اطلاعات آنلاین

استفاده مثبت از اینترنت برای سلامت شامل موارد زیر است:

• یادگیری بیشتر درباره تشخیص خود

• هدایت به درمان‌هایی که می‌خواهید با پزشک بررسی کنید

• یافتن حمایت از افراد مبتلا به شرایط مشابه

نکته: اطلاعات را به صورت خلاصه آماده کنید و به پزشک ارائه دهید؛ ارائه حجم زیاد اطلاعات معمولاً مفید نیست.

چگونه سایت‌های معتبر را شناسایی کنیم؟

برای کسب اطلاعات سلامت، تنها به منابع معتبر مراجعه کنید:

• سازمان‌های دولتی: مانند NIH، CDC و FDA

• دانشگاه‌ها و مراکز پزشکی معتبر

• سازمان‌های حرفه‌ای و انجمن‌های علمی

• وب‌سایت‌های دارای استاندارد HON Code که کیفیت اطلاعات را تضمین می‌کند

هنگام جستجو، به تاریخ انتشار، منابع و توضیح ساده و قابل فهم مطالب توجه کنید.

اطمینان حاصل کنید که همیشه پزشک را در جریان اطلاعات و تصمیمات سلامت خود قرار دهید.