به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellhealth، سنگ کلیه یکی از دردناک‌ترین مشکلات دستگاه ادراری است. اگر اندازه‌ی سنگ کمتر از ۶ میلی‌متر باشد، معمولاً می‌تواند به‌صورت طبیعی دفع شود. نوشیدن آب فراوان، مصرف برخی نوشیدنی‌های گیاهی مثل چای گل‌ختمی، آب کرفس یا آبلیمو و چند درمان طبیعی دیگر می‌توانند روند دفع را آسان‌تر و درد را کمتر کنند.

برای سنگ‌های بزرگ‌تر معمولاً درمان پزشکی لازم است، اما این روش‌های طبیعی می‌توانند به بهبود و پیشگیری کمک کنند.

۱. آب؛ مهم‌ترین درمان طبیعی

نخستین و مؤثرترین گام در دفع سنگ کلیه، نوشیدن آب زیاد است.اگر به سنگ کلیه مبتلا هستید، روزانه ۱۲ تا ۱۶ لیوان آب (حدود ۳ تا ۴ لیتر) بنوشید تا حجم ادرار شما به حدود ۲.۵ تا ۳ لیتر در روز برسد.ادرار باید رنگی بسیار روشن داشته باشد. این کار باعث می‌شود سنگ سریع‌تر دفع شود و از تجمع بیشتر مواد معدنی که سنگ را بزرگ‌تر می‌کنند جلوگیری شود.

۲. آبلیمو

آبلیمو حاوی سیترات (اسید سیتریک) است که مانع تشکیل سنگ‌های رایج «کلسیم اگزالات» می‌شود.مطالعات نشان داده‌اند مصرف ۴ قاشق غذاخوری آبلیمو تازه، دو بار در روز می‌تواند خطر عود سنگ کلیه را تا ۵۰٪ کاهش دهد.

۳. سرکه سیب

سرکه سیب سرشار از اسید استیک است و می‌تواند تعادل pH ادرار را تغییر دهد.این خاصیت ممکن است از تشکیل سنگ‌های کلسیمی، اسید اوریکی یا سیستینی جلوگیری کند.همچنین سرکه سیب دارای پلی‌فنول‌های گیاهی با اثرات ضدالتهابی قوی است که ممکن است درد سنگ کلیه را کاهش دهند.

نحوه مصرف ایمن:حداکثر ۲ قاشق غذاخوری در روز، رقیق‌شده در یک لیوان آب.زیاده‌روی در مصرف می‌تواند باعث کاهش پتاسیم و آسیب به مینای دندان شود.

۴. انار

آب انار سرشار از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند از التهاب و تشکیل کریستال‌های کلسیمی جلوگیری کند.گرچه شواهد کافی برای تسریع دفع سنگ وجود ندارد، اما نوشیدن آب یا چای تهیه‌شده از پوست و دانه‌ی انار می‌تواند از بزرگ‌تر شدن سنگ جلوگیری کرده و ادرار را افزایش دهد.

۵. آب جوانه گندم (ویت‌گرس)

ویت‌گرس یا آب جوانه‌ی گندم منبعی غنی از منیزیم، کلروفیل و آهن است.این نوشیدنی خاصیت ادرارآور دارد و می‌تواند به دفع سنگ از طریق افزایش حجم ادرار کمک کند.برخی پژوهش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که عصاره‌ی ویت‌گرس ممکن است باعث تجزیه‌ی سنگ‌های کلسیمی شود.

۶. آب کرفس

آب کرفس سرشار از فلاونوئیدها و ترکیبات ضدالتهابی مانند آپیژنین است که می‌تواند به شکستن سنگ‌های کلسیمی کمک کند.همچنین منیزیم موجود در کرفس خطر تشکیل مجدد سنگ کلیه را کاهش می‌دهد.نوشیدن آب کرفس تازه به‌دلیل غلظت بیشتر مواد فعال نسبت به خود سبزی توصیه می‌شود.

۷. گزنه (Stinging Nettle)

گزنه، که به‌صورت چای یا مکمل استفاده می‌شود، خاصیت ادرارآور دارد و می‌تواند به درمان بیماری‌های ادراری از جمله سنگ کلیه کمک کند.مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که گزنه می‌تواند از تشکیل سنگ جلوگیری کرده و حتی به شکستن آن کمک کند.مقدار مصرف ایمن روزانه تا ۲۴۰ میلی‌گرم گزارش شده است.

۸. لوبیای اسبی (Horse Gram)

لوبیای اسبی گیاهی بومی هند است که در طب آیورودا برای درمان سنگ کلیه به کار می‌رود.برخی تحقیقات نشان داده‌اند که این گیاه می‌تواند سنگ‌های کوچک کلسیمی را حل کند و در پیشگیری از سنگ‌های جدید، حتی مؤثرتر از مکمل‌های پتاسیم سیترات باشد.این ماده به‌صورت پودر یا سوپ آماده در فروشگاه‌های آنلاین در دسترس است.

۹. گیاه خِل (Khellin)

خِل (Ammi visnaga) گیاهی دارویی است که از دیرباز برای افزایش ادرار و پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلسیمی استفاده می‌شده است.برخی ترکیبات آن پایه‌ی ساخت داروهایی مانند آمیودارون (ضدآریتمی قلبی) و کرومولین (ضدآلرژی) هستند.تحقیقات حیوانی نشان می‌دهد که خِل می‌تواند به شکستن سنگ‌های سیستینی نیز کمک کند.

۱۰. چای گل ختمی (Hibiscus Tea)

نوعی از گل ختمی به نام Roselle در مطالعات نشان داده شده که می‌تواند به حل سنگ‌های کلسیمی کمک کند و باعث دفع اسید اوریک اضافی از بدن شود.چای ختمی با طعمی ترش از دانه‌های این گیاه تهیه می‌شود (نه از گلبرگ‌ها) و در فروشگاه‌های گیاهی یا به‌صورت کپسول نیز یافت می‌شود.

راهکارهای طبیعی برای کاهش درد سنگ کلیه

در زمان عبور سنگ (که ممکن است تا ۶ هفته طول بکشد)، درد شدید و ناگهانی موسوم به کولیک کلیوی بروز می‌کند.
در کنار داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، روش‌های طبیعی زیر می‌توانند به تسکین درد کمک کنند:

• استفاده از گرما: حمام آب گرم یا کیسه‌ی گرم روی کمر

• تنفس عمیق: آرام‌سازی و کاهش تنش عضلانی

• خوابیدن به پهلو با زانوهای خم: تسهیل حرکت سنگ

• نوشیدن دمنوش‌های گیاهی: مانند ریحان، رازیانه، شیرین‌بیان یا زردچوبه

چگونه از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری کنیم؟

سنگ کلیه زمانی ایجاد می‌شود که ادرار بیش از حد غلیظ شود و مواد معدنی به‌هم بچسبند. برای جلوگیری از آن:

1. آب زیاد بنوشید: حداقل ۲.۵ لیتر مایع در روز.

2. از غذاهای پر اگزالات پرهیز کنید: مانند اسفناج، چغندر، ریواس، سبوس، شکلات و مغزها.

3. نمک را محدود کنید: کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم (حدود یک قاشق چای‌خوری) در روز.

4. گوشت قرمز کمتر مصرف کنید: به‌ویژه اگر سابقه نقرس یا سنگ اسید اوریکی دارید (حداکثر ۵۰ گرم در روز).

5. مکمل کلسیم فقط در صورت نیاز پزشکی: مصرف بی‌مورد آن خطر سنگ را افزایش می‌دهد.