به گزارش سلامت نیوز به نقل از neurosciencenews، مطالعهای جدید نشان میدهد اختلال مزمن در ریتم شبانهروزی بدن (مانند کار در شیفت شب، برنامه خواب نامنظم یا جتلگهای مکرر) میتواند باعث تسریع شکلگیری و گسترش سرطان تهاجمی پستان شود. پژوهشگران دریافتند بههمریختگی ساعت زیستی نهتنها سیستم ایمنی را تضعیف میکند، بلکه با تغییر ساختار بافت سالم پستان، محیطی مناسب برای رشد و سوءاستفاده تومورها ایجاد میکند.
در این میان، یک گیرنده سرکوبکننده ایمنی به نام LILRB4 بهعنوان یک «کلید خاموشکننده» مهم شناسایی شد که سرطان در شرایط اختلال ریتم شبانهروزی از آن بهره میبرد. مسدود کردن این گیرنده باعث کاهش رشد تومور و متاستاز شد، حتی زمانی که اختلال ساعت زیستی همچنان وجود داشت. این یافتهها نشان میدهد زمانبندی خواب و سلامت ریتم شبانهروزی عوامل مهم و کمتر دیدهشده در پیشرفت سرطان هستند و میتوانند مسیرهای درمانی جدیدی را باز کنند.
کار شبانه؛ فراتر از خستگی، خطری برای سلامت
کار در شیفت شب، پروازهای مکرر بین مناطق زمانی مختلف یا داشتن برنامه خواب نامنظم فقط باعث خستگی نمیشود؛ بلکه میتواند خطر ابتلا به سرطان تهاجمی پستان را افزایش دهد. اینکه این اتفاق دقیقاً چگونه رخ میدهد، تاکنون بهطور کامل مشخص نبود.
مطالعهای جدید از دانشکده علوم و هنرهای دانشگاه تگزاس A&M به سرپرستی دکتر تاپاسری روی سارکار این ارتباط پنهان را روشن کرده است. نتایج نشان میدهد اختلال در ریتم شبانهروزی باعث تغییر ساختار غدد پستانی و تضعیف سیستم ایمنی میشود و همزمان راهی تازه برای مقابله با این اثرات معرفی میکند.
دکتر سارکار: «سرطان هم با زمان کار میکند. وقتی ساعت درونی بدن بههم میریزد، سرطان از این وضعیت سوءاستفاده میکند اما حالا راه جدیدی برای مقابله پیدا کردهایم.»
وقتی ساعت بدن از کار میافتد، خطر آغاز میشود
ریتم شبانهروزی بدن تنها مسئول تنظیم خواب نیست؛ بلکه نقش اساسی در ترشح هورمونها، ترمیم بافتها و نظارت ایمنی دارد. وقتی این ریتم مختل میشود، دفاع طبیعی بدن نیز تضعیف خواهد شد.
پژوهشگران برای بررسی این موضوع، دو گروه از مدلهای ژنتیکی مبتلا به سرطان تهاجمی پستان را بررسی کردند:
-
یک گروه با چرخه طبیعی شب و روز
-
گروه دیگر با چرخه نوری مختل که ساعت زیستی آنها را بههم میریخت
نتایج چشمگیر بود:
-
سرطان معمولاً در حدود هفته ۲۲ ظاهر میشود
-
در گروه با ریتم مختل، سرطان در هفته ۱۸ بروز کرد
-
تومورها تهاجمیتر بودند و گسترش به ریهها (نشانهای از پیشآگهی ضعیف) افزایش یافت
همزمان، سیستم ایمنی نیز سرکوب شد و محیطی مساعد برای بقای سلولهای سرطانی ایجاد گردید.
تغییر در بافت سالم؛ زمینهسازی برای سرطان
اثر اختلال ریتم شبانهروزی تنها به خود تومورها محدود نبود. پژوهشگران مشاهده کردند که بافت سالم پستان نیز دچار تغییرات ساختاری شده و مستعدتر برای ابتلا به سرطان میشود.
دکتر سارکار: «تغییرات واضحی در مورفولوژی غدد پستانی مشاهده کردیم؛ بافتهایی که مسئول تولید شیر هستند.»
کشف یک «کلید خاموشکننده» ایمنی
در بررسی دقیقتر تومورها، یک مولکول برجسته شد: گیرنده LILRB4 ،مولکولی که بهطور طبیعی مانع التهاب بیشازحد میشود، اما در سرطان میتواند بیشفعال شده و خطرناک باشد.
این گیرنده مانند یک دکمه خاموش سیستم ایمنی عمل میکند. در شرایط اختلال ریتم شبانهروزی، فعالیت آن افزایش یافته و به سرطان اجازه رشد و گسترش میدهد.
خبر امیدوارکننده این است که:
-
مهار LILRB4 باعث کاهش سرکوب ایمنی شد
-
حتی در شرایط اختلال ساعت زیستی، متاستاز و رشد تومور کاهش یافت
این یافته، مسیر تازهای برای درمان سرطانهای تهاجمی مرتبط با اختلال خواب و ریتم زیستی پیشنهاد میکند.
درمان شخصیسازیشده؛ وقتی زمان اهمیت دارد
این پژوهش نشان میدهد اختلال ریتم شبانهروزی فقط با افزایش خطر سرطان همراه نیست، بلکه میتواند محرک مستقیم پیشرفت آن باشد. به همین دلیل، خواب و زمانبندی فعالیتهای روزانه باید بهعنوان عوامل مهم در درمان و پیشگیری سرطان در نظر گرفته شوند.
با توجه به اینکه ۱۲ تا ۳۵ درصد آمریکاییها در شیفتهای نامنظم یا شبانه کار میکنند، اهمیت این یافتهها فراتر از آزمایشگاه است.
گام بعدی پژوهشگران، بررسی راههایی برای معکوس کردن اثرات اختلال ریتم شبانهروزی در انسان است؛ بهویژه برای کارگران شیفت شب، مهمانداران پرواز و افرادی که زیاد سفر میکنند.
پرسشهای کلیدی
اختلال ریتم شبانهروزی چگونه باعث سرطان تهاجمی پستان میشود؟
با تضعیف سیستم ایمنی، تغییر ساختار بافت پستان و ایجاد شرایطی که رشد و گسترش تومور را تسهیل میکند.
نقش LILRB4 چیست؟
این گیرنده مانند یک کلید خاموشکننده ایمنی عمل میکند. در شرایط اختلال خواب بیشفعال شده و مانع مقابله بدن با سرطان میشود. مهار آن، متاستاز را کاهش میدهد.
چرا کارگران شیفت شب و مسافران پروازهای طولانی در معرض خطر بیشتری هستند؟
زیرا ناهماهنگی مزمن ساعت زیستی، سیستم ایمنی و ترمیم بافتها را تحت فشار قرار داده و بدن را مستعد پیشرفت سرطان میکند.
نظر شما