سلامت نیوز:ماهیان خاویاری از گونه‌های ارزشمند و فسیل زنده دریای خزر است که بر اثر عواملی چون صید بی‌رویه و غیرمجاز و از بین رفتن زیستگاه‌های اصلی و محل تخم‌ریزی روبه انقراض است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ،براساس آنچه برخی از کارشناسان اعلام می‌کنند، تعدادی از گونه‌های ماهیان خاویاری در دریای خزر از بین رفته اند و اگر این روند ادامه داشته باشد، خیلی زود خزر خالی از ماهیان خاویاری می‌شود. دریای خزر در نقاط نزدیک به سواحل استان گلستان به دلیل آرام بودن آب و همچنین ارتباطی که با گرگانرود و قره سو دارد، یکی از مهمترین زیستگاه ماهی خاویاری است که به دلیل ساختن سدها و کم شدن آب رودخانه‌ها، ماهیان خاویاری که رودکوچ هستند، نمی‌توانند در فصل تخم‌ریزی به رودخانه مهاجرت کنند.
از سوی دیگر، دام صیادان غیرمجاز همیشه در دریا پهن است و این گونه ماهیان که فسیل‌های زنده دریای خزر با بیش از ۲۵۰ میلیون سال قدمت هستند، اسیر این دام‌ها شده و با قیمت‌های چند ده میلیون تومان به فروش می‌رسند. بهره‌برداری از ماهیان خاویاری با حداکثر برداشت حدود ۲۷ هزار تن در سال ۱۹۸۷ میلادی به همراه ۳ هزار تن خاویار، امروزه به ذخیره بهره‌برداری با برآوردی حدود ۲۸۰ تن گوشت و ۲۰ تن خاویار رسیده است.
صید غیرمجاز، ذخایر خاویار خزر را کاهش داد
معاون هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری گلستان درباره وضعیت خاویار خزر می‌گوید: در سال‌های اخیر عوامل متعددی از جمله صید غیرمجاز و آلودگی دریای خزر موجب کاهش ذخایر خاویار شده است. مجید دهنوی می‌افزاید: اگر شرایط مانند گذشته شود و صنایع وابسته به خاویار نیز در شهرهای ساحلی ایجاد شود می‌توان امیدوار بود که هم افزایش اشتغال و هم ارزش‌افزوده بالا را در سواحل استان داشته باشیم و دیگر رشد فزاینده بیکاری در مناطقی مانند گمیشان و بندرترکمن را شاهد نباشیم.او تصریح می‌کند: هم‌اکنون پرورش ماهیان خاویاری در استان به صورت تکثیر مصنوعی انجام می‌شود و به‌دلیل آرام بودن خلیج گرگان شرایط تکثیر در این منطقه فراهم است.
دهنوی اضافه می‌کند: تکمیل خوشه‌های آبزی‌پروری در استان هم از جمله اقداماتی است که در این حوزه خاویار در حال انجام است. او می‌افزاید: هر چند صید خاویار در دریای خزر بین ۵ کشور حاشیه خزر ممنوع است اما انعقاد یک تفاهمنامه بین ۵ کشور در سطح مقامات ارشد این کشورها می‌تواند شرایط را برای احیای ماهیان خاویار خزر فراهم کند؛ تفاهمنامه‌ای که همه کشورها پایبند به اصول آن باشند و سهم هر کشور در این تفاهمنامه برای احیا مشخص باشد.
کاهش ۳۰۰ برابری زاد و ولد ماهیان خاویاری
به گفته مسئولان، میزان صید ماهیان خاویاری نسبت به گذشته‌های نه چندان دور حدود ۳۰۰ برابر کاهش یافته و گفته‌های دیگر کارشناسان وخامت این اوضاع را بیشتر تشریح می‌کند. مدیر امور ماهیان خاویاری استان، با تائید این موضوع، درباره وضعیت ماهیان خاویاری استان می‌گوید: گلستان به‌دلیل زیستگاه‌های طبیعی و سواحل کم‌عمق همواره دارای مقام اول صید ماهیان مولد خاویاری در مقایسه با سایر استان‌های شمالی در کشور است.
سیدمصطفی عقیلی‌نژاد می‌افزاید: اما متاسفانه آلودگی رودخانه‌ها باعث شده زاد و ولد ماهیان خاویاری تا ۳۰۰ برابر کاهش پیدا کند. او اضافه می‌کند: علاوه بر آن صید بیش از حد، قاچاق، ساخت سد روی رودخانه‌ها، تخریب محل تخم‌ریزی و آلودگی‌های محیط زیستی بیش از ۳ گونه از انواع ماهیان خاویاری سواحل استان را تا مرحله انقراض کشانده است.
عقیلی‌نژاد می‌افزاید: نبود مدیریت واحد در مراحل کاشت و برداشت ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر، از بین رفتن تخم‌ریزگاه‌های طبیعی در حوزه رودخانه‌ها و کاهش شدید تکثیر مصنوعی و افزایش صید غیرقانونی حوزه خزر از مهمترین عوامل ایجادکننده بحران فعلی حاکم بر ذخایر ماهیان خاویاری است.
او بیان می‌کند: تنظیم توافقنامه روسای جمهوری ۵ کشور حاشیه دریای خزر درباره ممنوعیت صید تجاری، در صورت ایجاد شرایط همکاری مشترک می‌تواند روزنه امیدی برای احیا و نجات ماهیان خاویاری دریای خزر و حفظ آن برای نسل‌های آینده باشد. این مقام مسئول می‌افزاید: در ۵ ساله اخیر روند کاهش سطح آب دریای خزر آسیب‌های جدی به اکوتوریسم‌های آبی حوزه جنوب شرقی دریای خزر (محدوده استان گلستان) زده است به نحوی که بیش از ۳۰ درصد مساحت خلیج گرگان و ۵۰ درصد مساحت تالاب گمیشان کاهش یافته و در صورت تداوم روند فعلی، امکان خشک‌شدن تالاب گمیشان تا کمتر از ۵ سال آینده قطعی است.
به گفته عقیلی‌نژاد، اکوسیستم‌های خلیج گرگان و تالاب گمیشان از مناطق مهم پرواربندی انواع آبزیان سواحل ایرانی دریای خزر محسوب می‌شوند. مهر نوشت؛ او می‌افزاید: هم‌اکنون صید ماهیان مولد خاویاری در ۵مرکز فرید پاک، ترکمن، خواجه نفس، چالاشت و میان قلعه توسط ۸ شرکت پیمانکاری صید ماهیان خاویاری صورت می‌گیرد.
نظر شما