اظهاراتی كه نشان می‌دهد هنوز تصویر درستی از روند پیشرفت این بیماری در ایران وجود ندارد.

دكتر مسعود مردانی، عضو كمیته مراقبت و درمان ایدز وزارت بهداشت در این زمینه با هشدار نسبت به كاهش سن ابتلا به HIV در كشور و همچنین افزایش میزان ابتلای زنان به ایسنا گفت: پرداختن به آموزش بهداشت جنسی به‌ویژه در میان جوانان بسیار حائز اهمیت است.

وی با استناد به آمار جمع‌آوری شده از دانشگاه‌های علوم پزشكی كشور افزود: تا اول مهر سال88 در مجموع 20 هزار و 130 نفر مبتلا به HIV/AIDS (افرادی كه ویروس این بیماری وارد بدنشان شده است)، در كشور شناسایی شده‌اند كه از این تعداد تاكنون 2 هزار و 97 نفر مبتلا به ایدز تمام‌عیار شناسایی شده و 3 هزار و 409 نفر نیز به‌دلیل این بیماری جان خود را از دست داده‌اند.

مردانی ادامه داد: علل ابتلا به HIV در بین تمام مواردی كه از سال 1365 تاكنون در كشور به ثبت رسیده به‌ترتیب، تزریق با وسایل مشترك در مصرف‌كنندگان مواد (4/69 درصد) رابطه جنسی (5/8 درصد)، دریافت خون و فراورده‌های خونی (2/1 درصد) و انتقال از مادر به كودك (6/0درصد) بوده است.

راه انتقال در9/19 درصد از این گروه نامشخص مانده است. اما اعتقاد بر آن است كه این درصد به‌علت حجب و حیا، رابطه جنسی را كتمان می‌كنند؛ بنابراین می‌توان گفت كه نزدیك 27 تا 28 درصد موارد ایدز ممكن است به‌دلیل روابط جنسی باشد.

آسیب‌پذیری دختران

دكتر مردانی با بیان اینكه میزان ابتلای زنان به این بیماری نیز بالاتر رفته و در میان زنان جوان، دختران نسبت به این بیماری آسیب‌پذیرتر شد‌ه‌اند، گفت كه این امر نشان از تغییر اپیدمیولوژیك HIV از اعتیاد تزریقی به رابطه جنسی است؛

بنابراین پرداختن به آموزش جنسی بسیار حائز اهمیت است؛ چرا كه 10 سال گذشته اولویت ایدز، كاهش آسیب در معتادان تزریقی بود، اما اكنون باید اولویت‌ها به سمت آموزش گروه‌های در معرض خطر به‌ویژه جوان‌ها در روابط جنسی باشد.

در همین حال دكتر مینو محرز رئیس مركز تحقیقات ایدز وزارت بهداشت گفت: با توجه به كنترل ایدز در بین معتادان تزریقی، اكنون شایع‌ترین علت ابتلا به ویروس ایدز در كشور روابط جنسی است و در حال حاضر راه انتقال ایدز در كشور بیشتر به سمت روابط نامشروع جنسی رفته است كه باید در این زمینه تحقیقات زیادی انجام شود.

موج سوم ایدز تأیید نمی‌شود

این در حالی است كه دكتر حسن امامی رضوی معاون سلامت وزارت بهداشت با تأیید حدود 60 هزار فرد ناشناخته مبتلا به ویروس ایدز در كشور گفت: آمارها، موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی را تأیید نمی‌كند.

وی افزود: آخرین آمار رسمی مبتلایان شناخته شده به ویروس ایدز در كشور 20 هزار و 130 نفر است كه 69 درصد آنها از طریق اعتیاد تزریقی به این ویروس مبتلا شده‌اند، 93 درصد آنها مرد هستند، 2 هزار و 97 نفر این افراد به مرحله بروز بیماری ایدز رسیده‌اند و از سال 65 تاكنون نیز 3 هزار و 409 نفر بر اثر این بیماری در كشور جان باخته‌اند. حدود 3/13 درصد معتادان تزریقی نیز آلوده به ویروس ایدز هستند.

امامی ادامه داد: تخمین میزان واقعی مبتلایان به ویروس ایدز در كشور براساس فرمول سازمان بهداشت جهانی این است كه 4 برابر آمار رسمی تعداد واقعی مبتلایان است؛ بنابراین حدود 80 هزار فرد مبتلا به این ویروس در كشور وجود دارد كه حدود 60 هزار نفر آنها ناقلان ناشناخته این بیماری هستند.

امامی رضوی گفت: وزارت بهداشت متولی درمان بیماران مبتلا به ایدز در كشوراست كه  در این زمینه موفق بوده است. همچنین مراكز درمان ایدز در كشور رو به گسترش است و سرم‌تراپی و سم‌زدایی از معتادان در مراكز مورد تأیید وزارت بهداشت انجام می‌شود و داروهای ضدویروس درمان این بیماری نیز معمولاً به میزان مورد نیاز در اختیار مراكز درمانی است و كمبود دارو در این مراكز را قبول نداریم.

وی ادامه داد: مبارزه كامل با گسترش این بیماری در كشور نیازمند همكاری همه دستگاه‌های مسئول ازجمله بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد‌مخدر است وآموزش به تمامی گروه‌های خطر با كمك این دستگاه‌ها باید به‌مراتب بیشتر شود و وزارت بهداشت نیز برای انجام كامل مسئولیت خود نیازمند افزایش اعتبار است و بودجه برنامه كنترل ایدز در وزارت بهداشت باید حداقل3 برابر شود.

رفتارهای پرخطر

معاون وزیر بهداشت به فارس گفت: با وجود اینكه موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی را تأیید نمی‌كنیم اما رفتارهای پر خطر در بین جوانان وجود دارد. این افراد باید آموزش‌های لازم را برای مراقبت از خود ببینند، در مرحله اول باید افرادی كه رفتارهای‌پرخطر جنسی دارند به سمت ازدواج هدایت شوند.

زنانی كه نیازمالی‌دارند نیز باید شغل مناسب پیدا كنند و انجام این كار در حیطه مسئولیت وزارت بهداشت نیست و در مرحله نهایی تمامی افرادی كه رفتار پر خطر دارند باید بیاموزند كه از وسایل پیشگیری استفاده كنند تا خطر انتقال ویروس ایدز از بین برود.

امامی رضوی ادامه داد: مهم‌ترین برنامه وزارت بهداشت برای كنترل این بیماری همان برنامه استراتژیك كنترل ایدز است كه اساس آن بر آموزش و اطلاع رسانی به گروه‌ها و افراد دارای رفتار پر خطر مانند، معتادان تزریقی و زنان و مردان دارای چند شریك جنسی است.

این آموزش‌ها از طریق مراكز مشاوره در مراكز استان‌ها، همكاری روحانیان و افراد ذینفوذ در شهرهای مختلف، قانونگذاران و مشاركت خانواده‌ها از روش‌های مختلف ازجمله مجلات خانوادگی و آموزش در زندان‌ها و سربازخانه‌ها در حال پیگیری است.

وی گفت: مراكز نظام مراقبت زیستی- رفتاری نیز در استان‌های مختلف برای آموزش خوشه‌ای جمعیت در مناطق دارای رفتار پر خطر در سراسر كشور كه وظیفه آموزش مردم را به‌عهده دارند در حال گسترش است و فعلا در 13 دانشگاه علوم پزشكی دایر شده‌اند، مراكز DIC یا درمان گذری اعتیاد نیز سرنگ و وسایل پیشگیری را در كنار آموزش در اختیار معتادان تزریقی قرار می‌دهند.

كنترل ایدزدرمعتادان

دكتر حسن امامی رضوی معاون وزیر بهداشت درباره موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی توضیح داد: آمارهای وزارت بهداشت موج سوم گسترش بیماری ایدز را از طریق روابط جنسی تأیید نمی‌كند، بخشی از افزایش موارد ابتلا از طریق روابط جنسی به‌علت كاهش موارد ابتلا از طریق اعتیاد تزریقی و كنترل این بیماری در بین افراد معتاد با آموزش و ارائه سرنگ و كاندوم رایگان است و به معنای گسترش این بیماری از طریق روابط جنسی نیست.