سلامت نیوز:لایحه برنامه ششم توسعه درحالی به مجلس ارائه شده كه هنوز بسیاری از بندهای برنامه پنجم، محقق نشده و برخی موارد مثل گسترش كشاورزی ارگانیك در تازه‌ترین برنامه توسعه گنجانده نشده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، كاهش آلاینده‌ها، اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی، آبخیزداری، آبخوان‌داری و اصلاح روش‌های آبیاری ازجمله مواردی هستند كه در برنامه‌های پنجم و ششم تكرار شده‌اند اما مواردی از قبیل توسعه كاربرد انرژی‌های پاك، جمع‌آوری آب‌های سطحی و نزولات آسمانی، نوسازی ماشین‌آلات كشاورزی، گسترش مبارزه با آفات و بیماری‌های گیاهی، ترویج استفاده از كودهای ارگانیك، گسترش پوشش بیمه محصولات كشاورزی، بیابان‌زدایی و كنترل كانون‌های بحران و تامین سلامت غذا از مزرعه تا سفره نه تنها در برنامه ششم جایی ندارند بلكه در برنامه پنجم هم عملیاتی نشدند.
بر اساس لایحه‌یی كه دولت در اختیار مجلس قرار داده، نخستین اولویت و مساله محوری برنامه ششم مساله آب و محیط زیست است. با وجود این تنها چند ماده از تازه‌ترین برنامه توسعه جمهوری اسلامی ایران این موضوعات را در مركز توجه قرار داده‌اند.
در این لایحه 35 ماده‌یی، مواد11، 12 و 13 مهم‌ترین بندهایی هستند كه به آب، كشاورزی و محیط زیست پرداخته‌اند. در این بندها بر جلوگیری از تخریب محیطزیست، تعادل‌بخشی به سفره‌های زیرزمینی و كاهش مصرف سرانه آب و ارتقای بهره‌وری با توسعه روش‌های نوین آبیاری تاكید شده است.
ماده11 این لایحه دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی را مكلف به ارزیابی زیست‌محیطی كرده است. بر این اساس، برای جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست، بهره‌مندی از محیط زیست مطلوب و اجرای سیاست‌های كلی ابلاغی محیطزیست، تمامی دستگاه‌های اجرایی و بخش‌های خصوصی و تعاونی نهادهای عمومی غیردولتی مكلفند برای طرح‌های عمده، نسبت به ارزیابی راهبردی محیطزیست SEA و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی EIAسیاست‌ها اقدام كنند و طرح‌های خود را براساس شاخص‌ها، ضوابط و معیارهای پایداری محیط زیست اجرا كنند.
شاخص‌های شناسایی طرح‌های عمده، نحوه اعمال، سازوكارهای نظارت و پایش، الزامات شاخص‌های پایداری محیطزیست، وظایف و الزامات دستگاه‌های اجرایی به پیشنهاد سازمان و سازمان حفاظت محیطزیست و با همكاری سایر دستگاه‌ها در هیات‌وزیران به تصویب می‌رسد.
ماده12 این لایحه هم به دولت اجازه داده برای افزایش بهره‌وری، قیمت آب و حامل‌های انرژی را افزایش دهد. یكی از مصارفی كه از محل درآمد این افزایش قیمت درنظر گرفته شده، كاهش آلودگی هوا، بهره‌وری، افزایش تولید و حمایت از صادرات غیرنفتی است.
ماده13 برنامه ششم توسعه نیز به مهار بحران اختصاص یافته است. در این بند اقداماتی برای مقابله با بحران كم‌آبی و رهاسازی حق‌آبه‌های زیست‌محیطی برای پایداری سرزمین و تولید پایدار در بخش كشاورزی، تعادل بخشی به سفره‌های زیرزمینی و همچنین كاهش مصرف سالانه آب به میزان 11میلیارد مترمكعب تا پایان برنامه پیش‌بینی شده است. افزایش عملكرد در واحد سطح و عدم توسعه سطح كل زیر كشت، به‌كارگیری ارقام و گونه‌های مقاوم به خشكی و شوری، رعایت الگوی كشت مناسب با منطقه، ارتقای شاخص بهره‌وری آب كشاورزی با توسعه روش‌های نوین آبیاری حداقل به میزان سالانه 400هزار هكتار با پرداخت تا 85درصد هزینه اجرای عملیات به عنوان كمك دولت به صورت بلاعوض، اعمال مدیریت تقاضای مصرف آب در حوضه‌های آبریز، تحویل حجمی آب در زمان و مكان مورد نیاز در این ماده پیش‌بینی شده‌اند.
همچنین اقدام برای احیا و تقویت منابع آب‌های زیرزمینی با اجرای روش‌های مناسب تعادل بخشی، تغذیه مصنوعی، بخش سیلاب، آبخیزداری و آبخوان‌داری، مسلوب‌المنفعه كردن چاه‌های فاقد پروانه بهره‌برداری و نصب كنتور هوشمند حجمی آب و برق روی چاه‌های دارای پروانه بهره‌برداری از مواردی است كه قرار است تا پایان برنامه ششم محقق شود.
توسعه گلخانه‌ها و انتقال كشت محصولاتی كه قابلیت انتقال از فضای باز به گلخانه را دارند و اعمال محدودیت یا ممنوعیت كشت این محصولات با توجه به ظرفیت‌های ایجاد شده گلخانه‌یی هم در ماده13 دیده شده است.
اعمال مدیریت جهت جلوگیری، عدم پرداخت هرگونه یارانه و حمایت مالی محصولاتی كه برخلاف الگوی كشت تولید می‌شوند نیز از مواردی است كه اگر اجرایی شود می‌تواند بسیاری از مشكلات بخش كشاورزی و منابع آبی را برطرف كند. بخش دیگری از برنامه ششم توسعه، وزارت نیرو را مكلف به اقتصادی كردن ارزش آب كرده تا در راستای حفاظت منابع آب و تعیین قیمت تمام شده آن، ضوابط قیمت‌گذاری و بهای آب مصرفی متخلفان اعم از صنعتی، خدماتی و كشاورزی را با لحاظ كردن ارزش اقتصادی آب، نحوه استحصال آب و با رعایت ملاحظات اجتماعی و زیست‌محیطی در تمام بخش‌های مصرف و ضوابط اخذ جریمه مشتركین پر مصرف در ازای مصارف مازاد بر الگوی مصرف را برای كاربری خانگی و غیرخانگی تصویب و اجرایی كند.
نظر شما