سلامت نیوز: آخر هفته با خبری با عنوان ممانعت معاون دادستان مشهد از عروسی مشكوك دختر ٩ ساله مشهدی با یك مرد بزرگسال گذشت. بر اساس این خبر باتوجه به وصول خبری از شهروندان مبنی بر برگزاری مجلس عروسی در یكی از تالارهای مشهد كه عروس دختر ٩ ساله كه فاقد ولی هم هست با یك فرد بزرگسال كه اختلاف سنی زیادی دارند، بلافاصله با دستور قضایی معاون دادستان مشهد در ساعت ١١ شب به همراه تیم اورژانس اجتماعی و كلانتری به محل برگزاری مراسم اعزام شدند. بر این اساس بزرگان خانواده عروس و داماد ملزم به حفاظت از دختر تا بررسی دقیق موضوع قانونی بودن و داشتن شرایط ازدواج دختر شدند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد ، به همین دلیل دستورات لازم برای اعزام دختر به مراكز نگهداری بهزیستی صادر شد تا اطمینان كامل از تامین مصلحت كودك شود.
این خبر با قدردانی معصومه ابتكار، معاون رییسجمهور در امور زنان و خانواده همراه بود. او در حساب توییتریاش در رشته توییتی، نوشت: «سركار خانم نیره عابدینزاده، معاون محترم دادستان [مركز] خراسانرضوی، از شما بابت این اقدام شجاعانه كه امید به عدالت را زنده میكند تشكر میكنم و امیدوارم در موارد دیگری كه سوءاستفاده از زنان و كودكان را دربر گرفته با همین قاطعیت اقدام كنید. همچنین از اورژانس اجتماعی ١٢٣ كه سبب كشف این جنایت شد تشكر میكنم و امیدوارم با حمایت از اورژانس اجتماعی و معرفی گستردهتر این خدمات بتوانیم جلوی جرایم علیه كودكان و نوجوانان را بگیریم.»
مساله ازدواج كودكان سالهاست كه در ایران و كشورهای دیگر دنیا مورد بحث است. فعالان حقوق كودك تلاشهای زیادی برای افزایش سن ازدواج و ممنوعیت ازدواج كودكان انجام دادهاند. در سال ١٣٨١ ماده ۱۰۴۱ قانون اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب ۱۴/۸/۱۳۷۰ و تبصره آن به تصویب رسید. قانونی كه براساس آن «عقد نكاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.»
البته این قانون مشكلی از ازدواج كودكان برطرف نكرد و به همین دلیل هنوز هم فعالان حقوق كودك، برخی مسوولان و نمایندگان مجلس بهدنبال افزایش سن ازدواج كودكان هستند. اما این طرح مخالفان خودش را هم دارد. طیبه سیاوشی، نماینده مجلس درباره عدم همكاری مركز پژوهشها در تدوین طرح كودك همسری به خبرآنلاین گفت: «این مركز در تمام همایشهایی كه درباره ازدواج زیر ۱۸ سال انجام میشود حضور مییابد تا بتواند جلوی افزایش سن ازدواج را بگیرد.» به گفته سیاوشی این مركز اعتقاد دارد كه تعداد ازدواجهایی كه در سن كودكی اتفاق میافتند كم است و همین مساله را پایه اصلی مخالفت خود با افزایش سن ازدواج میدانند.
او با تاكید بر اینكه در این طرح حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۶ سال و برای پسران ۱۸ سال پیشبینی شده است، ادامه داد: «در حالی كه در حال حاضر حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال است و دختران زیر ۱۳ سال تنها با مجوز دادگاه امكان ازدواج دارند؛ اما در طرح جدید دختران بین ۱۳ تا ۱۶ سال برای ازدواج باید حكم قانونی از دادگاه دریافت كنند و ازدواج دختران زیر ۱۳ سال ممنوع خواهد شد. همچنین مونیكا نادی، یكی از فعالان حقوق كودك با اظهار خرسندی از طرح كودك همسری كه حداقل سن ازدواج برای دختران به ۱۶ سال افزایش مییابد و ازدواج در سنین زیر ۱۳ سال مطلقا ممنوع خواهد شد، گفت: «متاسفانه بسیاری از مخالفین با این طرح معتقدند كه این طرح تقلیدی از دیدگاههای غربی است و آن را یك ژست بینالمللی تلقی میكنند اما موضوع اصلی در این باره، نقض حقوق اساسی كودكان در كودك همسری است. در قوانین داخلی، كودكی كه زیر ۱۸ سال سن دارد برای امور مالی و شركت در انتخابات و رانندگی فاقد اراده سالم تلقی میشود اما همان كودكان برای ورود به یك رابطه جدی مثل ازدواج، قانونا مجاز هستند.»
او ادامه داد: «همچنین برخی مخالفان معتقدند كه كودكان با بلوغ جنسی باید نیازهای خود را از طریق ازدواج برطرف كنند این درحالی است كه از لحاظ اقلیمی و زیستمحیطی شرایط بلوغ جنسی نسبت به قبل كاملا متفاوت شده و نمیتوان سن مشخص را ملاك كلی برای همه كودكان دانست. برخی از این مخالفان هم بر این باورند كه این ازدواجها با رضایت كودكان و برای رفع نیازهای جنسی است در حالی كه با كمی واقعبینی متوجه خواهیم شد كه كودكان از نظر علمی به بلوغ عقلی نرسیده و توانایی تحلیل و ارزیابی یك ازدواج را ندارند. بنابراین اراده و رضایت كودك در ازدواج معیوب بوده و نمیتوان به انتخاب كودك ارزش حقوقی بخشید، مخصوصا اینكه آمارها نشان از آن دارد كه بسیاری از این ازدواجها به اجبار خانوادهها و شرایط است.»
پیش از این كارشناسان، روانشناسان و پزشكان زیادی درباره خطرات ازدواج در سنین پایین صحبت كردهاند. صحبتهایی كه انگار به گوش مسوولان مربوطه نمیرسد.
جمیله رضازاده، پزشك مشاور ژنتیك با اشاره به اینكه مشاورههای ژنتیك سن زیر ۱۸ سال را برای ازدواج توصیه نمیكند، گفت: «بهترین سن ازدواج بین ۱۸ تا ۲۵ سال و حداكثر ۳۰ سال است. ازدواج زیر ۱۸ سال برای بارداری بسیار خطرناك است، تولد كودكان كموزن كه زمینهای برای اختلالات ژنتیك است، ایجاد معلولیتها و زایمان زودرس از عوارض بارداری مادر در سن كمتر از ۱۸ سال است.» همچنین محبوبه شیرازی، متخصص زنان درباره عوارض احتمالی بارداری در سنین زیر ۱۸ سال، تاكید كرد كه ممكن است دختران در سنین كمتر از ۱۸ و ۲۰ سالگی و گاهی ۲۵ سالگی به بلوغ فیزیكی نرسند كه این مساله عوارضی در این دوران خواهد داشت. همچنین ممكن است بهدلیل رشد ناكافی لگن زنان، این موضوع مانع زایمان طبیعی شود یا به دلیل نامرتب بودن عادت ماهانه در سنین پایین، افراد كمخون باشند.
این متخصص زنان ادامه داد: «در سنین كمتر از ۱۸ سال استخوانها نیاز به تكامل و ایجاد ذخیره استخوانی دارند تا بعد از ۵۰ سالگی كه برداشت كلسیم از استخوانها آغاز میشود به مشكل برنخورند. با توجه به این موضوع وقتی بارداری در سنین پایین اتفاق میافتد، ذخیره استخوانی مادر به سمت جنین میرود. همچنین احتمالا مادر از نظر روحی و روانی آمادگی بارداری ندارد و بالغ نیست. بارداریهای پرخطر، وزن كم نوزاد، امكان كمخونی و مشكلات كروموزومی از دیگر مشكلات بارداری در اوایل سن عادت ماهانه است.»
مساله ازدواج كودكان چه برای دختران و چه پسران، آسیبهای زیادی را به همراه دارد. آسیبهایی كه میتواند آمار طلاق را بالا ببرد و آسیبهای اجتماعی را افزایش دهد.
كودك همسری تبعات و آسیبهایی مانند جدایی ناگهانی كودكان از دنیای كودكانهشان، ناتوانی جسمی دختران برای مادر شدن و مشكلات زایمانهای زودهنگام، ناتوانی در نگهداری از زندگی و فرزند را دارد. همچنین بیوه شدن زودهنگام، طلاق و حتی طلاقهای عاطفی زوجین پس از افزایش سن از تبعات كودك همسری است و بسیاری از افراد با ازدواج در سنین كودكی و بعد از بلوغ فكری تناسبی بین ازدواجشان با معیارهای خود نمیبینند كه به دلیل نداشتن شرایط جدایی این رابطه به یك طلاق عاطفی منتهی میشود.
نظر شما